Sau khi Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai tập trung nghiên cứu, nhận thức rõ tầm quan trọng và nội dung cốt lõi của Kết luận, trên cơ sở đánh giá toàn diện kết quả sau 5 năm thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị, với quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt trong học và làm theo Bác. Vào đúng dịp kỷ niệm 30 năm tái lập tỉnh, Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TU về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Đưa Lào Cai trở thành tỉnh đi đầu trong cả nước ban hành được một Nghị quyết riêng thực thiện Kết luận 01-KL/TW của Bộ Chính trị.
Điểm nhấn đáng chú ý của Nghị quyết này thể hiện quyết tâm đưa việc học tập và làm theo Bác đi vào thực chất, khắc phục tính hình thức, trở thành động lực khơi dậy khát vọng phát triển quê hương Lào Cai; là tiêu chí để cán bộ, đảng viên soi vào, phấn đấu, trở thành phương châm sống cho mỗi người; coi đây là một trong những vấn đề có ý nghĩa chiến lược, lâu dài đối với công tác xây dựng Đảng bộ tỉnh Lào Cai vững mạnh toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Học và làm theo Bác phải góp phần khơi dậy ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển Lào Cai phồn vinh, hạnh phúc, hướng tới hiện thực hóa mục tiêu đưa Lào Cai trở thành tỉnh phát triển của cả nước. Để thực hiện phương châm “Trên trước, dưới sau, trong trước, ngoài sau”, tỉnh thực hiện đánh giá, xếp loại và biểu dương cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong thực hành trách nhiệm nêu gương, coi việc thực hành trách nhiệm nêu gương cùng với mức độ hoàn thành trách nhiệm công vụ là thước đo để đánh giá kết quả học và làm theo Bác hằng năm. Không biểu dương, khen thưởng thành tích học tập và làm theo Bác đối với những tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên vi phạm đạo đức, lối sống, uy tín thấp, có những dư luận không tốt trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân.
Trên cơ sở Nghị quyết số 12 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã điều chỉnh, sửa đổi bổ sung và ban hành Quy định số 368-QĐ/TU, ngày 17/01/2022 về học tập, làm theo và nêu gương theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Quy định gồm 3 chương, 11 điều được ban hành theo hướng ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ kiểm tra, giám sát để triển khai thực hiện thống nhất trong toàn tỉnh. Căn cứ quy định các cơ quan tham mưu giúp việc Tỉnh ủy, Ban cán sự Đảng, đảng đoàn tiếp tục cụ thể hóa thành hướng dẫn, kế hoạch để triển khai thống nhất, đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở.
Từ thực tế triển khai Chỉ thị số 05 và sau 02 năm thực hiện Kết luận 01 của Bộ Chính trị, Lào Cai bước đầu có một số cách làm cụ thể, phù hợp với tình hình địa phương. Theo đó để việc học tập, làm theo và nêu gương Bác trở thành nhu cầu tự thân, nét đẹp văn hóa của mỗi cán bộ, đảng viên và người dân, tỉnh Lào Cai xác định: lấy việc học tập, làm theo và nêu gương là ba trụ cột chính; lấy chuẩn mực đạo đức làm điểm xuất phát; lấy sinh hoạt chi bộ để giáo dục thường xuyên; lấy kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức để kịp thời đôn đốc, nhắc nhở, uốn nắn; lấy ghi danh, biểu dương, khen thưởng để khích lệ, nhân rộng và tạo ra sự lan tỏa kịp thời.
Các chi bộ hằng tháng đều đưa nội dung học và làm theo Bác đăng trên bản tin Thông báo nội bộ của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy vào thảo luận, liên hệ gắn với nhiệm vụ chính trị của chi bộ, chức trách, nhiệm vụ của đảng viên. Biểu dương những đảng viên có việc làm cụ thể, thiết thực, hiệu quả về học và làm theo Bác trong tháng; nhắc nhở, uốn nắn những đảng viên chưa hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao, chưa thực hiện đúng các nội dung đã cam kết nêu gương. Nội dung học tập và làm theo Bác trong sinh hoạt chi bộ định kỳ được ghi đầy đủ trong sổ nghị quyết của chi bộ. Trong sinh hoạt chuyên đề hằng quý, nhiều cơ quan, địa phương, đơn vị, đoàn thể lựa chọn chuyên đề học tập và làm theo Bác để thảo luận, liên hệ gắn với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị; chức trách, nhiệm vụ được giao của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức.
Các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị hằng năm đều xây dựng và triển khai chương trình, kế hoạch làm theo Bác cụ thể về nội dung, thời gian thực hiện, phân công trách nhiệm gắn với nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Đồng thời xác định và lựa chọn một số công việc, vấn đề cụ thể có tính chất đột phá nhằm phát huy lợi thế của địa phương, đơn vị để phát triển kinh tế, xây dựng nếp sống văn minh, khơi dậy khát vọng phát triển quê hương, đất nước, đồng thời khắc phục những hạn chế, yếu kém, những vấn đề nổi cộm, bức xúc được dư luận quan tâm. Có phân công, phân nhiệm, xác định thời gian để tập trung giải quyết dứt điểm, nhất là những vấn đề thuộc lĩnh vực được giao lãnh đạo, quản lý, thực hiện đạo đức công vụ (tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân; trách nhiệm làm gương của cán bộ, đảng viên; những biểu hiện tiêu cực, vô cảm, sách nhiễu, xa dân; nói không đi đôi với làm,…).
Các cấp ủy, tổ chức đảng hằng năm đều đánh giá kết quả thực hiện trách nhiệm nêu gương gắn với đánh giá, xếp loại đảng viên cuối năm. Tổ chức nền nếp việc "Ghi danh” từ tỉnh đến cơ sở, Tỉnh ủy ban hành mẫu "Sổ ghi danh” triển khai thống nhất trong toàn tỉnh (riêng chi bộ, cơ quan, đơn vị tổ chức ghi danh hằng tháng; các đảng bộ cơ sở ghi danh 6 tháng, hằng năm). Việc ghi danh định kỳ nhằm ghi nhận, tôn vinh kịp thời những việc tốt, hành động thiết thực, cách làm hay của tập thể, cá nhân có sức lan tỏa mạnh. Các điển hình ghi danh được tuyên truyền rộng rãi trên cổng thông tin điện tử, fanpage, trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Hằng năm, mỗi cán bộ, đảng viên đều tự giác cam kết nêu gương, xác định rõ những hạn chế của bản thân, đề ra kế hoạch tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu; cuối năm báo cáo kết quả thực hiện gắn với đánh giá, phân xếp loại cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức. Nội dung cam kết nêu gương thực hiện theo mẫu quy định chung của Tỉnh ủy chủ yếu hướng tới khắc phục những hạn chế, khuyết điểm đã được chi bộ, cơ quan chỉ ra trong năm trước hoặc những nhiệm vụ trọng tâm, đột phá của cá nhân trong năm. Việc cam kết, tu dưỡng phải sát với chức trách, nhiệm vụ được giao, báo cáo kịp thời để chi bộ, cơ quan, đơn vị biết, theo dõi, giúp đỡ. Trên cơ sở bản cam kết nêu gương, hằng tháng, mỗi cán bộ, đảng viên thực hiện nhiệm vụ tự soi, tự sửa gắn với liên hệ, thảo luận theo chủ đề học tập và làm theo Bác hằng tháng do chi bộ tổ chức. Cuối năm đảng viên tự kiểm điểm, đánh giá kết quả thực hiện các nội dung đã cam kết nêu gương cùng với đánh giá cán bộ, đảng viên.
Khai thác lợi thế của mô hình tuyên ‑ vận để đẩy mạnh việc tuyên truyền học và làm theo Bác. Từ năm 2012 đến nay, với phương châm "đi từng ngõ, rõ từng nhà”, "mưa dầm thấm lâu”, hội nghị tuyên vận hằng tháng được tổ chức đều đặn ở 152/152 xã, phường, thị trấn với vai trò tích cực, thường xuyên của trên 1.700 thành viên Ban Tuyên xã, phường, thị trấn và Tổ tuyên vận thôn, tổ dân phố để thực hiện công tác tuyên truyền, vận động ở cơ sở. Hội nghị tuyên vận cấp xã gắn với đánh giá kết quả học và làm theo Bác, biểu dương cách làm hay, ghi danh, tôn vinh gương điển hình học Bác để nhân rộng ngay tại cơ sở.
Với cách thức triển khai đồng bộ, chặt chẽ từ tỉnh đến cơ sở bằng Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Quy định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các hướng dẫn của các cơ quan tham mưu giúp việc Tỉnh ủy, việc học tập, làm theo và nêu gương Bác trên địa bàn tỉnh Lào Cai 2 năm qua đạt được một số kết quả quan trọng. Hằng năm, Tỉnh ủy đều mời các chuyên gia cao cấp của Trung ương trực tiếp truyền đạt các chuyên đề và tổ chức truyền hình trực tiếp để hàng vạn cán bộ, đảng viên và nhân dân theo dõi, học tập. Để việc học tập và làm theo Bác trở thành việc làm thường xuyên, nền nếp, hằng tháng, tỉnh đều biên soạn nội dung theo chủ đề, chủ điểm học Bác bằng những câu chuyện cảm động, lời di huấn hoặc thông điệp ý nghĩa của Bác Hồ để đăng trên bản tin Thông báo nội bộ phục vụ sinh hoạt chi bộ cơ quan, đơn vị trong toàn tỉnh. Qua 2 năm đã biên soạn và phát hành 48 chủ đề học Bác phục vụ sinh hoạt của 2 loại hình chi bộ (chi bộ nông thôn và chi bộ cơ quan, đơn vị, địa phương, lực lượng vũ trang, doanh nghiệp) với 104.400 cuốn bản tin thông báo nội bộ cấp phát rộng rãi đến các chi, đảng bộ trên địa bàn tỉnh.
Phối hợp với Đài Phát thanh ‑ Truyền hình tỉnh đặt hàng và phát sóng 49 phóng sự gồm hai thể loại phát thanh và truyền hình để tuyên truyền và nhân lên điển hình học Bác. Toàn tỉnh có 142.597 lượt cán bộ, đảng viên đăng ký cam kết nêu gương và xây dựng kế hoạch phấn đấu, trong đó có 46.123 lượt cán bộ lãnh đạo, quản lý và người đứng đầu các cấp từ tỉnh đến cơ sở. Đã kiểm tra đối với 808 tổ chức đảng và 1.666 đảng viên (trong đó Tỉnh ủy kiểm tra đối với 25 tổ chức đảng và 9 cá nhân là người đứng đầu cấp ủy, 28 đảng viên); giám sát 1.299 tổ chức đảng và 5.057 đảng viên. Có 1.644 chuẩn mực đạo đức và khái quát thành 1.789 khẩu hiệu hành động để cán bộ, đảng viên học tập, tu dưỡng, rèn luyện. Đã biểu dương, khen thưởng, ghi danh được 12.651 tập thể, cá nhân điển hình, trong đó cấp tỉnh 38 điển hình, cấp huyện 4.403 điển hình, cấp xã 8.570 điển hình. Năm 2023, Tỉnh ủy phát động phong trào thi đua chào mừng kỷ niệm 65 năm ngày Bác Hồ thăm Lào Cai (23/9/1958-23/9/2023), 75 năm ngày Bác Hồ ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc (11/6/1948-11/6/2023).
Kết quả đạt được là cơ bản, song Lào Cai cũng có một số khó khăn trong học và làm theo Bác, đó là: Một bộ phận cấp ủy còn có tư tưởng trông chờ sự chỉ đạo của cấp trên; một số cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy cơ sở thiếu chủ động, sáng tạo, quyết liệt trong việc chỉ đạo thực hiện; việc xác định khâu đột phá còn biểu hiện lúng túng; đánh giá kết quả làm theo Bác có nơi chưa tuân thủ đầy đủ quy định của Tỉnh ủy về học tập và làm theo Bác. Ngoài nguyên nhân khách quan của tỉnh vùng cao, biên giới, nhiều dân tộc, thì nguyên nhân chủ quan vẫn là căn bản.
Từ những kết quả trên, tỉnh Lào Cai rút ra một số kinh nghiệm đó là: Để việc học và làm theo Bác đạt kết quả thực chất, trước hết cần tinh thần chủ động, sáng tạo, vận dụng sự chỉ đạo của Trung ương phù hợp với thực tế địa phương, không rập khuân, máy móc trong học và làm theo Bác. Ngoài những yêu cầu chung, hằng năm cần lựa chọn một số nhiệm vụ có tính chất trọng tâm, trọng điểm để tập trung chỉ đạo, tạo ra điểm nhấn trong học và làm theo Bác. Để có cơ sở đánh giá, định lượng kết quả làm theo Bác, Tỉnh có quy định cụ thể, chi tiết để bảo đảm sự thống nhất cao về nhận thức trong học tập và làm theo Bác từ tỉnh đến cơ sở. Đề cao vai trò chủ động trong tham mưu, đề xuất của các cơ quan tham mưu giúp việc cấp ủy, trong đó ngành tuyên giáo đóng vai trò nòng cốt. Đặc biệt coi trọng kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt và người đứng đầu các cấp.
Để việc học tập và làm theo Bác đi vào nền nếp, tạo chuyển biến thực chất hơn nữa, thời gian tới, Lào Cai đang nỗ lực tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp.
Phát huy mạnh mẽ tinh thần chủ động, sáng tạo của các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị trong việc cụ thể hóa Kết luận số 01 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 12 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Quy định 368 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về học tập và làm theo Bác phù hợp với thực tế địa phương, đơn vị. Kiên quyết khắc phục tình trạng hình thức, thụ động, trông chờ, ỷ lại vào cấp trên.
Chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở xác định và lựa chọn một số nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong học tập và làm theo Bác để tập trung chỉ đạo thực hiện, từ đó tạo điểm nhấn qua mỗi năm gắn với giải quyết tốt các vấn đề bức xúc, nổi cộm ở địa phương, cơ quan, đơn vị. Thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên gắn với khuyến khích, động viên cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung theo Kết luận số 01-KL/TW và Kết luận 14-KL/TW của Bộ Chính trị. Đánh giá kết quả thực hiện trách nhiệm nêu gương gắn với phân xếp loại hằng năm của đội ngũ của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt và người đứng đầu các cấp.
Xây dựng và triển khai hiệu quả chuyên đề học tập và làm theo Bác toàn khóa và các chuyên đề hằng năm phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh, góp phần khơi dậy ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển địa phương, cơ quan, đơn vị, góp phần hướng tới thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI và nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp đã đề ra. Đẩy mạnh công tác kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt và người đứng đầu các cấp gắn với thực hiện trách nhiệm nêu gương. Đa dạng hóa các hình thức học tập, quán triệt, tuyên truyền, biểu dương, tôn vinh, ghi danh, khen thưởng các nhân tố mới, điển hình xuất sắc trong học tập và làm theo Bác với tinh thần lan tỏa việc làm tốt "Lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng với ý chí tinh thần đổi mới sáng tạo, khát vọng cháy bỏng xây dựng quê hương Lào Cai “ngày thêm phồn thịnh và sung sướng” theo lời dạy của Người, Đảng bộ chính quyền và Nhân dân các dân tộc Lào Cai chắc chắn sẽ hiện thực hóa được mục tiêu trở thành tỉnh phát triển của cả nước vào năm 2045, góp phần xây dựng một Việt Nam “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”./.
Đỗ Hiền – Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Lào Cai