Ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản
Xin ông cho biết mục đích của việc sửa đổi, bổ sung tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô công?
Việc ban hành Nghị định số 72/2023/NĐ-CP (gọi tắt Nghị định 72) nhằm giải quyết các vấn đề do thực tiễn đặt ra khi triển khai thực hiện Nghị định số 04/2019/NĐ-CP, góp phần đảm bảo cơ sở vật chất cho công tác quản lý nhà nước, cung cấp dịch vụ công cho xã hội, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Theo đó, các quan điểm khi xây dựng Nghị định 72 như sau:
Một là, xác định xe ô tô cùng với các tài sản khác là cơ sở vật chất, điều kiện cần thiết để phục vụ công tác quản lý nhà nước, cung cấp dịch vụ công cho xã hội. Sự phù hợp của tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô là cơ sở để các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Nhà nước và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Hai là, quán triệt các quan điểm, đường lối, chủ trương, quy định của Đảng, chính sách của Nhà nước về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, danh mục chức danh, chức vụ trong hệ thống chính trị, đổi mới sắp xếp tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị, hiệu lực, hiệu quả, đổi mới cơ chế tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập; nâng cao hiệu quả sử dụng xe ô tô công; bảo đảm an toàn cho tài sản và người sử dụng xe ô tô.
Ba là, Nghị định 72 đã kế thừa các nội dung còn phù hợp của Nghị định 04/2019/NĐ-CP. Đồng thời khắc phục những vấn đề bất cập, nảy sinh trong thời gian vừa qua, nâng cao hiệu quả trong việc quản lý, sử dụng đối với xe ô tô công cũng như tăng cường việc phân cấp, phân quyền cho các Bộ, ngành, địa phương gắn với công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng.
Nghị định 72 được ban hành đã giải quyết các vấn đề thực tế phát sinh cần sửa đổi, bổ sung liên quan đến vấn đề quản lý xe công như thế nào, thưa ông?
Nghị định 72 về cơ bản đã kế thừa các nội dung còn phù hợp của Nghị định 04/2019/NĐ-CP. Đồng thời, Nghị định này đã sửa đổi, bổ sung một số nội dung để phù hợp thực tiễn như:
Một là, về phân loại xe ô tô, Nghị định 72 vẫn sử dụng cách phân loại như Nghị định số 04/2019/NĐ-CP, chia ô tô công thành 4 nhóm gồm: xe ô tô phục vụ công tác các chức danh, xe ô tô phục vụ công tác chung, xe ô tô chuyên dùng, xe ô tô phục vụ lễ tân nhà nước. Tuy nhiên cách phân loại đối với xe ô tô phục vụ công tác chung và xe ô tô chuyên dùng có sự điều chỉnh. Theo đó, 2 loại xe ô tô chuyên dùng (xe ô tô bán tải và xe ô tô khác phục vụ nhiệm vụ đặc thù) được chuyển thành xe ô tô phục vụ công tác chung để tối đa hóa công năng và hiệu quả sử dụng xe ô tô của các cơ quan, tổ chức, đơn vị; do vậy danh mục xe ô tô chuyên dùng còn 5 loại.
Hai là, về xe ô tô phục vụ công tác các chức danh. Các chức danh sử dụng xe ô tô phục vụ công tác được căn cứ theo danh mục chức danh, chức vụ... từ trung ương đến cơ sở quy định tại Kết luận số 35-KL/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị. Theo đó đã chia các chức danh, chức vụ thành 4 nhóm để quy định tiêu chuẩn, định mức.
Theo danh mục này có những chức danh được giữ nguyên so với trước đây, tuy nhiên có những chức danh có sự thay đổi về mặt cấp bậc. Ví dụ trước đây tiêu chuẩn, định mức xếp Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh vào nhóm tương đương Thứ trưởng. Hiện nay, các chức danh này được xếp vào nhóm Tổng cục trưởng và tương đương. Trường hợp khác như Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách của Tp. Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh; Ủy viên Ban thường vụ Thành ủy Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh; Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Tp. Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh trước đây tiêu chuẩn, định mức xe ô tô được xếp nhóm tương đương Thứ trưởng, hiện nay theo Kết luận số 35-KL/TW được xếp nhóm tương đương Phó Tổng cục trưởng (tương tự các chức danh này ở các tỉnh, thành phố). Về cơ bản Nghị định 72 đã thể chế hóa đầy đủ các quy định về cấp, bậc, chức danh, chức vụ theo Kết luận số 35-KL/TW.
Bên cạnh đó về giá xe ô tô phục vụ công tác các chức danh cũng có sự điều chỉnh đảm bảo phù hợp với giá xe trên thị trường hiện nay. Bởi giá xe theo quy định cũ được duy trì từ năm 2010 đến nay với những điều kiện về phát triển giao thông, cũng như thị trường xe ô tô hiện nay đã có nhiều thay đổi.
Ba là, đối với xe ô tô phục vụ công tác chung. Trước đây quy định về đối tượng được sử dụng loại xe này căn cứ vào hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo của các chức danh đó. Tuy nhiên hiện nay theo tiến trình cải cách chế độ tiền lương, việc sử dụng hệ số phụ cấp chức vụ không còn phù hợp, do đó tại Nghị định 72 quy định thành các nhóm chức danh, chức vụ được sử dụng xe ô tô phục vụ công tác chung. Căn cứ vào danh mục chức danh, chức vụ quy định tại Kết luận số 35-KL/TW có các nhóm chức danh như: Tổng cục trưởng và tương đương, Vụ trưởng và tương đương, Phó Vụ trưởng và tương đương.
Ví dụ trong nhóm Phó Tổng cục trưởng và tương đương bao gồm: Phó Tổng cục trưởng của các Tổng cục thuộc các Bộ; Ủy viên Ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy khối trực thuộc Trung ương; Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, thành phố trung ương; Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương… Ngoài ra còn có các loại chức danh khác, nhóm Phó Tổng cục trưởng và tương đương gồm 17 nhóm chức danh cụ thể; nhóm Vụ trưởng và tương đương cũng có 17 nhóm chức danh cụ thể; nhóm Phó Vụ trưởng và tương đương có 12 nhóm chức danh cụ thể.
Bên cạnh đó, tiêu chí để xác định định mức xe ô tô phục vụ công tác chung ngoài căn cứ vào số lượng biên chế của các cơ quan, tổ chức, đơn vị thì còn sử dụng các tiêu chí khác (địa bàn đóng trụ sở, diện tích, dân số, khả năng cân đối ngân sách...) đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn và yêu cầu phương tiện phục vụ công tác.
Bốn là, đối với xe ô tô chuyên dùng, Nghị định đã giao trách nhiệm cho các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương, UBND cấp tỉnh quyết định chủng loại, số lượng và mức giá cụ thể đối với xe ô tô phục vụ công tác của Bộ ngành, địa phương.
Nghị định 72 không giao Bộ Tài chính ban hành Thông tư hướng dẫn nhưng để thuận lợi cho các Bộ ngành địa phương trong tổ chức triển khai thực hiện, Bộ Tài chính đã có văn bản (Công văn số 10534/BTC-QLCS ngày 02/10/2023) gửi các Bộ, ngành, địa phương, Tập đoàn kinh tế để đôn đốc triển khai thực hiện Nghị định 72.
Có ý kiến phản hồi trước đây tại Nghị định số 04/2019/NĐ-CP đã quy định một số chức danh, chức vụ được bố trí xe chức danh, xe phục vụ công tác chung nhưng nay tại Nghị định 72/2023/NĐ-CP đã bãi bỏ, điều này gây bất cập trong thực hiện nhiệm vụ công tác có đúng không, thưa ông?
Tại Kết luận số 35-KL/TW có sự điều chỉnh về cấp, bậc của các chức danh, chức vụ trong hệ thống chính trị từ trung ương tới cơ sở. Để giải quyết vấn đề này, tại Nghị định 72 đã đưa ra các quy định để xử lý chuyển tiếp trong thời gian Nghị định 72 có hiệu lực thi hành nhưng các văn bản quy phạm pháp luật khác chưa được điều chỉnh, bổ sung.
Ví dụ như đối với trường hợp các chức danh có tiêu chuẩn sử dụng xe ô tô theo quy định tại Nghị định số 04/2019/NĐ-CP nhưng nay không có trong danh mục các chức danh, chức vụ có tiêu chuẩn sử dụng xe ô tô chức danh quy định tại Nghị định 72 thì được tiếp tục sử dụng xe tô tô chức danh.
Các chức danh, chức vụ không nêu cụ thể tại Nghị định 72 và Kết luận 35-KL/TW nhưng có hệ số phụ cấp chức vụ tương đương với hệ số phụ cấp chức vụ của các chức danh được nêu tại Nghị định 72 và Kết luận 35-KL/TW thì được sử dụng xe ô tô phục vụ công tác chung tương ứng. Ví dụ như đại biểu Quốc hội chuyên trách, Giám đốc các Ban quản lý dự án... sẽ tiếp tục được sử dụng xe ô tô phục vụ công tác chung tương ứng với hệ số phụ cấp được hưởng tương đương với chức danh Phó Tổng cục trưởng, Vụ trưởng hoặc Phó Vụ trưởng.
Xin cảm ơn ông!
Thu Trang thực hiện.