Chiều ngày 07/8, Đoàn Giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội làm việc với Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 - 2021. Đồng chí Nguyễn Đức Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn Giám sát; cùng tham gia Đoàn Giám sát có đại diện các ủy ban của Quốc hội: Kinh tế; Xã hội; Khoa học, Công nghệ và Môi trường; Tài chính, ngân sách; Quốc phòng và An ninh; đồng chí Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương là đại biểu mời tham gia Đoàn Giám sát.
Tham dự buổi làm việc có đồng chí Nguyễn Tiến Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh; đồng chí Huỳnh Quốc Việt, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh; đồng chí Lâm Văn Bi, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh; đại diện lãnh đạo các ban của Hội đồng nhân dân tỉnh; các sở có liên quan: Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Sở Công thương, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, Sở Khoa học và Công nghệ, Ban Quản lý Khu kinh tế và các doanh nghiệp năng lượng hoạt động trên địa bàn tỉnh.
Ảnh: Quang cảnh buổi làm việc
Theo Báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh, Quy hoạch phát triển điện lực tỉnh Cà Mau đến năm 2025, có xét đến 2035 được Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt tại Quyết định số 4218/QĐ-BCT ngày 24/10/2016 và Quy hoạch Phát triển điện gió tỉnh Cà Mau giai đoạn 2016 - 2020, tầm nhìn đến 2030, được Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt tại Quyết định số 1402/QĐ-BCT ngày 11/4/2016 và danh mục các nguồn điện được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương bổ sung quy hoạch, tỉnh Cà Mau được phê duyệt quy hoạch 1.000MW điện gió, 60MW điện mặt trời, 24MW điện sinh khối, kết quả thực hiện đến nay như sau:
Về điện gió, có 16 dự án, trong đó: 03 dự án tổng công suất 100MW đã đóng điện vận hành trước ngày 01/11/2021; 01 dự án chuyển tiếp (vận hành sau ngày 01/11/2021), công suất 50MW (đủ điều kiện vận hành 25MW) đã vận hành thương mại; 01 dự án chuyển tiếp, công suất 45MW đã hoàn thành thi công, đang thực hiện công tác kiểm tra, nghiệm thu, hoàn thiện các thủ tục để vận hành thương mại theo cơ chế chuyển tiếp; 06 dự án tổng công suất 480MW đang triển khai thi công; 03 dự án tổng công suất 125MW đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, đang triển khai thực hiện; 02 dự án tổng công suất 200MW đã có nhà đầu tư đề xuất, đang xem xét chủ trương đầu tư dự án.
Trong kỳ quy hoạch, tỉnh Cà Mau được quy hoạch 60MW điện mặt trời tại huyện Ngọc Hiển, hiện đã có nhà đầu tư đề xuất dự án, tỉnh Cà Mau đang xem xét về chủ trương đầu tư dự án và lựa chọn nhà đầu tư theo quy định. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh hiện có 1.219 khách hàng lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà với tổng công suất 111,579MW sử dụng công tơ 2 chiều để hòa lưới điện quốc gia. Trên địa bàn tỉnh Cà Mau đang vận hành Nhà máy nhiệt điện Cà Mau 1&2 với tổng công suất thiết kế 1.500MW, trong giai đoạn 2016-2021, tỉnh Cà Mau không quy hoạch bổ sung phát triển thêm các nguồn điện khí.
Về hiện trạng lưới điện của tỉnh, gồm 6 tuyến đường dây cấp điện áp 220kV: (10 mạch), trong đó gồm 01 tuyến (02 mạch) đến trạm biến áp 220kV Cà Mau 2-2x250MVA hiện mang tải 100% công suất thiết kế và 05 tuyến đường dây (8 mạch) truyền tải đi ngoài tỉnh hiện đang mang tải khoảng 40% công suất thiết kế, để giải phóng công suất cho Nhà máy nhiệt điện Cà Mau 1&2; hiện đã vận hành 01 trạm biến áp mở rộng công suất; công trình đường dây và trạm biến áp 220kV Cà Mau - Năm Căn hiện đang thi công, dự kiến hoàn thành cuối tháng 9 năm 2023. Cấp điện áp 110kV: Hiện có 10 trạm biến áp và 13 tuyến đường dây đang vận hành cấp điện cho phụ tải (trong đó có 3 tuyến đi ngoài tỉnh); đã có 03 công trình đường dây và trạm biến áp đưa vào vận hành; còn lại 09 công trình đường dây và 04 trạm biến áp cấp điện cho phụ tải đang triển khai thực hiện, trễ tiến độ vận hành.
Toàn tỉnh có 11 cơ sở được Thủ tướng Chính phủ công nhận là cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm tại Quyết định 1480/QĐ-TTg ngày 29/11/2022, chủ yếu là các cơ sở chế biến thủy sản; trên cơ sở đó, các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm đều thực hiện nghiêm túc theo quy định Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và quy định của pháp luật có liên quan. Tổn thất điện năng trên lưới điện địa bàn tỉnh Cà Mau trong giai đoạn 2016 - 2021 có xu hướng giảm dần, năm 2016 tỷ lệ 8% đến năm 2021 tỷ lệ 5,45% đã thể hiện việc sử dụng năng lượng điện tiết kiệm và hiệu quả.
Giai đoạn 2016 - 2021, hệ thống khí PM3-Cà Mau đã tiếp nhận và cấp khí ổn định hơn 11,6 tỷ m3 khí tiêu chuẩn cho các hộ tiêu thụ trong Khu Công nghiệp Khánh An gồm 02 nhà máy Điện Cà Mau 1&2 với công suất 1.500 MW, Nhà máy Đạm với công suất 800.000 tấn phân đạm/năm và Nhà máy xử lý khí để sản xuất trung bình 140.000 tấn LPG/năm và 9.000 tấn condensate/năm; góp phần đáp ứng nhu cầu phục vụ phát triển kinh tế xã hội và sinh hoạt của người dân. Nhà máy xử lý khí Cà Mau công suất 2,2 tỷ m3/năm vận hành từ năm 2018 đã thực hiện được chủ trương chế biến sâu, gia tăng giá trị khí từ cụm mỏ PM3-CAA, tận dụng và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia; bên cạnh đó, còn thúc đẩy các ngành nghề liên quan đến các sản phẩm khí thô, LPG, condensate tại Cà Mau và các địa bàn lân cận.
Toàn tỉnh có 05 kho xăng dầu với tổng sức chứa 7.100 m3. Các kho xăng dầu đều là kho kinh doanh tuyến sau của các thương nhân phân phối, doanh nghiệp trực thuộc thương nhân đầu mối. Các kho xăng dầu, khí đốt hiện có trên địa bàn đã hoạt động ổn định, đáp ứng đáp ứng nhu cầu thị trường trong tỉnh và cung cấp cho các tỉnh lân cận, tuân thủ điều kiện an toàn phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường và các quy định pháp luật hiện hành.
Đối với phát triển năng lượng mới và xuất khẩu điện: Từ đầu năm 2022 đến nay, nhiều nhà đầu tư đến tỉnh đề xuất tiếp cận, nghiên cứu để phát triển các dự án sản xuất khí Hydro từ điện năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối), với tổng quy mô 3.000MW, dùng để sản xuất 86.248 tấn khí Hydro/năm. Bên cạnh đó, nhiều nước trong khu vực như: Singapore, Thái Lan, Campuchia, Malaysia… có nhu cầu lớn nhập khẩu điện, trong đó Singapore đã phát hành hồ sơ yêu cầu nhập khẩu điện với mục tiêu nhập khẩu 4.000MW từ các nguồn năng lượng tái tạo đến năm 2035. Hiện nay, Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau đang xây dựng dự thảo Đề án xuất khẩu điện từ năng lượng tái tạo trình Bộ Công thương xem xét, báo cáo Chính phủ, dự kiến đến năm 2031 xuất khẩu 2.000MW, đến năm 2035 là 3.000MW, đến năm 2040 là 5.000MW, kết hợp với sản xuất và xuất khẩu các nguồn năng lượng mới.
Tuy nhiên, việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 - 2021 còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế như: Mỏ khai thác khí PM3-CAA đang trong giai đoạn cuối vòng đời, khả năng cấp khí vào bờ suy giảm trong các năm tới. Nhiều dự án năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) đưa vào sử dụng và được ưu tiến hòa lưới nên ảnh hưởng đến huy động khí chp phát điện. Hiện nay chưa có giá ban điện mới, làm ảnh hưởng lớn đến các dự án đang triển khai và việc thu hút đầu tư các dự án có trong quy hoạch. Nhiều dự án, công trình nguồn và lưới điện, chủ đầu tư chậm tiến độ so với quy hoạch, chủ trương đầu tư. Ngồn kinh phí của tỉnh còn hạn chế trong việc thực hiện sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, quá trình thực hiện gặp nhiều khó khăn, chi phí đầu tư máy móc, thiết bị tiết kiệm năng lượng lớn chưa thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp địa phương, trong khi các quy định mới chưa kịp ban hành thay thế…
Ảnh: Đồng chí Nguyễn Tiến Hải, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh phát biểu tại buổi làm việc
Tại buổi làm việc các đại biểu quan tâm việc quy hoạch không gian biển quốc gia; cơ chế, chính sách của tỉnh trong thực hiện định hướng phát triển thành trung tâm năng lượng tái tạo của khu vực đồng bằng sông Cửu Long; phát triển thực hiện các dự án năng lượng mặt trời; công tác quy hoạch xuất khẩu điện từ năng lượng tái tạo, nguồn lực thực hiện và thu hút, mời gọi đầu tư; lộ trình chuyển đổi nhiên liệu; thị trường điện của tỉnh thực sự có cạnh tranh; ảnh hưởng của việc chậm ban hành văn bản; giải pháp thu gom, xử lý chất thải là pin năng lượng mặt trời; việc áp dụng các đề tài nghiên cứu khoa học về lĩnh vực năng lượng; mô hình tổ chức, quản lý nhà nước trong lĩnh vực năng lượng; công tác thanh tra, kiểm tra xử lý các sai sót, sai phạm đối với các dự án năng lượng. Thành viên Đoàn Giám sát quan tâm hệ thống pháp luật hiện nay có đủ cơ sở để triển khai thực hiện phát triển năng lượng trên địa bàn tỉnh hay chưa, tỉnh Cà Mau có vận dụng như thế nào và có những giải pháp đột phá, thí điểm trong thực hiện; cơ sở lý luận việc chuyển đổi rừng trong thực hiện mục tiêu kép vừa ứng phó biến đổi khí hậu với mục tiêu bảo vệ rừng. Ngoài ra, đối với phát triển lưới điện nông thôn của tỉnh có được đảm bảo, chất lượng điện có ổn định, người dân nông thôn có được hưởng ưu đãi từ giá điện;…
Để phát huy những kết quả đạt được, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau kiến nghị với Đoàn Giám sát: (1) Xem xét, đề nghị cấp thẩm quyền ban hành giá mua điện chính thức cho các nhà máy điện gió, điện mặt trời và ban hành cơ chế, chính sách cụ thể khuyến khích phát triển nhà máy điện gió, điện mặt trời, để thu hút thêm nhà đầu tư thực hiện các dự án mới theo quy hoạch được phê duyệt; (2) Xem xét, đề nghị các bộ: Công Thương, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư sớm ban hành văn bản hướng dẫn quản lý, sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả để triển khai thực hiện trong giai đoạn hiện nay; (3) Xem xét, đề nghị cấp thẩm quyền xem xét, có phương án tăng cường nguồn cấp khí; đồng thời, quan tâm, có ý kiến với Tập đoàn Điện lực Việt Nam tăng cường huy động sản lượng điện của Nhà máy nhiệt điện Cà Mau 1&2; (4) Quan tâm, có ý kiến với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam xem xét, thành lập mới chi nhánh của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tại tỉnh Cà Mau hoặc bổ sung trong Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp, để kê khai, nộp thuế đối với các hoạt động sản xuất - kinh doanh của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam trên địa bàn tỉnh Cà Mau; (5) Quan tâm, có ý kiến với Bộ Công Thương xem xét, sớm thẩm định Đề án xuất khẩu điện tỉnh Cà Mau; đồng thời, ghi nhận các dự án vào Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII theo nội dung trình của Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau tại Tờ tình số 128/TTr-UBND và Công văn số 5387/UBND-KT, tạo cơ hội để tỉnh Cà Mau phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới; (6) Đề nghị cấp thẩm quyền ban hành quy định, hướng dẫn thực hiện dự án năng lượng tái tạo không nối lưới để sản xuất Hydrogen và xuất khẩu điện.
Ảnh: Đồng chí Nguyễn Đức Hải, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội phát biểu kết luận
Phát biểu kết luận buổi làm việc, đồng chí Nguyễn Đức Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn Giám sát ghi nhận, đánh giá cao kết quả thực hiện của tỉnh Cà Mau trong thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 - 2021. Đoàn Giám sát sẽ ghi nhận những đề xuất, kiến nghị của tỉnh để làm việc với Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương để tháo gỡ khó khăn cho tỉnh trong việc phát triển năng lượng. Đồng thời, đề nghị lãnh đạo tỉnh lưu ý quan tâm các nội dung Đoàn Giám sát có ý kiến tại buổi làm việc; ngoài ra, tập trung thực hiện Đề án sớm đưa huyện Ngọc Hiển đạt chuẩn nông thôn mới; báo cáo, đề xuất nâng cấp Quốc lộ 1 đoạn Cà Mau - Năm Căn và đường Hồ Chí Minh đoạn Năm Căn - Đất Mũi; nâng cấp Sân bay Cà Mau đạt chuẩn cấp 4C; tổng hợp tình hình báo cáo, trình Chính phủ triển khai Đề án kè đê biển.
Trước đó, buổi sáng cùng ngày, Đoàn Giám sát có cuộc khảo sát thực tế tại nhà máy nhiệt điện Cà Mau 1&2, Nhà máy xử lý khí thuộc Cụm Công nghiệp Khí - Điện - Đạm tỉnh Cà Mau.
BAN BIÊN TẬPCg