Hiện nay, tỉnh Hòa Bình có trên 104.000 thanh niên, trong đó Đoàn viên là hơn 33.596 đang sinh hoạt tại 2.874 chi đoàn; tỷ lệ đoàn kết tập hợp thanh niên chiếm trên 70%; tỷ lệ thanh niên dân tộc thiểu số chiếm khoảng 70%; tỷ lệ thanh niên trong các cơ quan Đảng và Nhà nước chiếm hơn 1,7% tổng số thanh niên. Cùng với sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá; sự phát triển nhanh của các ngành nghề, dịch vụ, du lịch, xây dựng, công nghiệp đã tạo nên sự chuyển dịch nhanh chóng về cơ cấu lao động, nhất là lao động trẻ. Số thanh niên từ nông thôn ra đô thị, làm việc tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, lao động tự do, đi du học, đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài ngày càng tăng; có nhiều thanh niên, sinh viên năng động tự tìm kiếm việc làm thông qua mạng internet, các nền tảng xã hội; xuất hiện nhiều doanh nghiệp cổ phần, doanh nghiệp tư nhân do thanh niên quản lý, làm chủ. Trình độ học vấn, chuyên môn, tay nghề, sức khoẻ, ý thức tôn trọng pháp luật, tác phong làm việc chuyên nghiệp của thanh niên từng bước được nâng lên, chủ động, tự tin, sáng tạo, nhạy bén trong khởi nghiệp, lập nghiệp, tiếp cận khoa học công nghệ mới, nhạy bén cơ chế thị trường và tình hình chuyển biến nhanh chóng về kinh tế, xã hội ở trong nước và quốc tế.
Tuy nhiên, thanh niên hiện nay đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như tình trạng thiếu việc làm, thu nhập, đời sống tinh thần, các điều kiện về nhà ở, các khu vui chơi giải trí chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Một bộ phận thanh niên sống thiếu bản lĩnh, dao động về tư tưởng, có biểu hiện lệch lạc về giá trị đạo đức, lối sống, đề cao hưởng thụ vật chất đơn thuần, sống thực dụng, ích kỷ, cá nhân chủ nghĩa, thiếu trách nhiệm với cộng đồng và bản thân, sử dụng mạng xã hội vào mục đích thiếu lành mạnh; tình trạng thanh niên phạm tội, mắc các tệ nạn xã hội chưa được kiểm soát chặt chẽ; sự chuyển dịch nhanh lao động thanh niên từ nông thôn đến các doanh nghiệp và đô thị,… đã và đang đặt ra những thách thức mới cho công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên trong giai đoạn hiện nay của tỉnh.
Để tiếp tục làm tốt công tác phát triển thanh niên trên địa bàn tỉnh trong những năm tới, tỉnh cần thực hiện đồng bộ các giải pháp: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt và triển khai thực hiện tốt các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên đến cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân, trọng tâm là Nghị quyết số 25-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Kết luận số 80-KL/TW của Bộ Chính trị, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khoá XII; Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị; Chương trình hành động số 14-Ctr/TU, ngày 31/10/2008 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW và Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, nhiệm kỳ 2020-2025; Chỉ thị số 35-CT/TU, ngày 09/02/2010 về đẩy mạnh phát triển đảng viên từ đoàn viên ưu tú trong học sinh, sinh viên các trường, đoàn viên thanh niên đi làm nghĩa vụ trong lực lượng vũ trang.
Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với công tác thanh niên. Thực hiện nghiêm túc việc cấp ủy đảng, nhất là người đứng đầu thường xuyên nắm tình hình định hướng và kiểm tra việc thực hiện công tác thanh niên; phân công đảng viên phụ trách công tác Đoàn, Hội; lãnh đạo Đảng, chính quyền các cấp định kỳ gặp gỡ, đối thoại với thanh niên. Lấy kết quả công tác thanh niên, công tác Đoàn và phong trào thanh niên là một tiêu chí đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở Đảng hằng năm. Chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức cách mạng, truyền thống lịch sử dân tộc, văn hoá, lối sống, ý thức chấp hành pháp luật cho đoàn viên, thanh niên.
Tăng cường công tác tuyên truyền, quán triệt để thanh niên tích cực tham gia thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế, xã hội của tỉnh. Các cấp ủy đảng, chính quyền và đoàn thể định kỳ gặp gỡ, đối thoại với thanh niên. Kết quả công tác thanh niên, công tác đoàn và phong trào thanh niên là một tiêu chí đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở Đảng hằng năm.
Nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên. Tổ chức thực hiện tốt Chương trình phát triển thanh niên tỉnh Hòa Bình, giai đoạn 2021 - 2030; đảm bảo các nguồn lực để đầu tư, xây dựng các chương trình, dự án phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao; chăm lo sức khoẻ, trang bị kỹ năng chuyên môn nghề nghiệp, khả năng hội nhập quốc tế, phòng chống tệ nạn xã hội và phát huy tốt vai trò xung kích, tình nguyện của thanh niên; hỗ trợ và tạo điều kiện cho thanh niên tham gia các chương trình kinh tế, xã hội của tỉnh; sử dụng cán bộ, công chức trong độ tuổi thanh niên để từng bước nâng tỷ lệ cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý trẻ trong cơ quan, đơn vị; phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của Đoàn, các tổ chức thanh niên đối với việc xây dựng và tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thanh niên, công tác thanh niên; thường xuyên củng cố, kiện toàn phát huy vai trò của Ban Chỉ đạo Chương trình phát triển thanh niên tỉnh.
Nâng cao chất lượng nguồn lao động, tiếp tục mở rộng quy mô giáo dục với nhiều cơ cấu, loại hình đào tạo phù hợp với nhu cầu, trong đó trọng tâm là đào tạo nghề, đào tạo cán bộ kỹ thuật chất lượng cao phục vụ các ngành nghề mũi nhọn của tỉnh để thanh niên học nghề và tìm việc làm. Tăng cường quản lý Nhà nước về đào tạo nghề, quy hoạch, xây dựng mạng lưới các cơ sở đào tạo gắn với yêu cầu nhân lực của từng ngành, các dự án lớn. Hỗ trợ và tạo điều kiện cho thanh niên tham gia các chương trình kinh tế, xã hội của tỉnh như: Giải quyết việc làm, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới; tiếp tục mở rộng các dự án chuyển giao tiến bộ khoa học, kỹ thuật cho thanh niên. Có cơ chế hỗ trợ, khuyến khích phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ, mô hình kinh tế trang trại do thanh niên quản lý, nhất là khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa; tạo điều kiện cho thanh niên quản lý và sử dụng nguồn vốn quỹ quốc gia về việc làm, vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội.
Tăng cường công tác bồi dưỡng về kỹ năng xã hội, tạo môi trường chính trị và đạo đức xã hội lành mạnh, củng cố niềm tin cho thanh niên. Tập trung giải quyết các vấn đề bức xúc của xã hội, làm tốt công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, an toàn giao thông, bảo vệ môi trường. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục dân số, sức khoẻ, môi trường, khám chữa bệnh, chăm sóc sức khoẻ sinh sản cho thanh niên. Phát triển phong trào thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ trong thanh niên. Các cấp chính quyền, đoàn thể, các tổ chức kinh tế, xã hội đầu tư củng cố các thiết chế văn hóa cơ sở, các điểm vui chơi cho thanh thiếu nhi, đặc biệt là đối tượng thanh niên vùng khó khăn, thanh niên công nhân. Tăng cường công tác bồi dưỡng về kỹ năng xã hội, tạo môi trường chính trị và đạo đức xã hội lành mạnh, củng cố niềm tin cho thanh niên. Tập trung giải quyết các vấn đề bức xúc của xã hội, làm tốt công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, an toàn giao thông, bảo vệ môi trường.
Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 20-NQ/TU, ngày 02/01/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội tỉnh Hòa Bình. Tăng cường vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội trong công tác thanh niên. Quan tâm vận động đoàn viên, hội viên của tổ chức mình tham gia tập hợp, giáo dục thanh thiếu nhi; tham gia kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chính sách liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên. Phát huy phương thức phối hợp thống nhất hành động, đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động của Đoàn thanh niên góp phần chăm lo giáo dục, xây dựng ước mơ và hoài bão, phát huy năng lực thanh niên, tạo môi trường xã hội lành mạnh hình thành nhân cách, ý thức công dân, giữ gìn và phát huy truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp của dân tộc cho thanh thiếu nhi. Phối hợp với các tổ chức kinh tế, vận động doanh nghiệp, tập thể, cá nhân hỗ trợ cho phong trào thanh thiếu nhi; phối hợp chặt chẽ với các nhà trường, gia đình trong việc chăm lo, giáo dục ý thức công dân, truyền thống gia đình, trách nhiệm với cộng đồng cho thanh thiếu niên.
Đoàn thanh niên các cấp đổi mới mạnh mẽ, toàn diện về tổ chức, nội dung, phương thức hoạt động trong tình hình mới. Xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh, hướng hoạt động về cơ sở; mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên, nhất là trong sinh viên, học sinh, thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên tôn giáo, thanh niên trong các doanh nghiệp. Khơi dậy và phát huy tính xung kích của tuổi trẻ, xây dựng các điển hình thanh niên tiên tiến, chăm lo lợi ích chính đáng của thanh niên; phát hiện, lựa chọn đoàn viên ưu tú để bồi dưỡng tạo nguồn kết nạp đảng viên và đào tạo cán bộ trẻ. Tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền vững mạn. Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Đoàn các cấp thực sự có trình độ năng lực, nhiệt tình, có khả năng vận động quần chúng, thực sự tiêu biểu trong thanh niên.
Thực hiện tốt chức năng đại diện chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của thanh thiếu nhi; phát động các phong trào thi đua yêu nước, đoàn kết tập hợp đông đảo các tầng lớp thanh niên chấp hành pháp luật, tích cực học tập, rèn luyện lao động, tham gia xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư, trong đó Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh các cấp thường xuyên đổi mới nội dung, phương thức tập hợp rộng rãi các tầng lớp thanh niên; tổ chức sáng tạo các phong trào hoạt động của tuổi trẻ. Chủ động tích cực đề xuất, tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền các chủ trương, giải pháp hữu hiệu về công tác thanh niên, chăm lo xây dựng tổ chức Đoàn, Hội Liên hiệp Thanh niên, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh vững mạnh. Coi trọng đổi mới công tác tuyển chọn cán bộ, trọng dụng tài năng trẻ; quan tâm đào tạo, bồi dưỡng và bổ nhiệm cán bộ trẻ. Quy hoạch, đào tạo, luân chuyển cán bộ đoàn theo Quy chế cán bộ đoàn. Có cơ chế đãi ngộ tài năng trẻ về làm việc tại tỉnh. Biểu dương, tôn vinh kịp thời các tài năng trẻ có nhiều thành tích trong học tập, nghiên cứu khoa học, trong lao động, công tác.
Bảo An