Năm 2023, khu vực KTTT, HTX có nhiều khởi sắc và phát triển sản xuất kinh doanh; số lượng tổ hợp tác (THT), HTX, liên hiệp HTX, doanh thu, lợi nhuận, thu nhập của lao động đều tăng hơn năm trước. Nhiều HTX đã chú trọng thực hiện việc ứng dụng chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với xây dựng nông thôn mới.
Theo thống kê, năm 2023 tỉnh Lào Cai ước có 3.958 THT với 47.495 thành viên; doanh thu bình quân ước đạt 216 triệu đồng/tổ/năm, tăng 8% so cùng kỳ; lợi nhuận bình quân ước đạt 30 triệu đồng/tổ/năm, tăng 7,1% so cùng kỳ. Lũy kế tổng số HTX trên địa bàn tỉnh năm 2023 ước đạt 502 HTX, tăng 6,1% so với cùng kỳ với gần 7.500 thành viên; trong đó có 405 HTX đang hoạt động, chiếm 80,7%. Doanh thu bình quân của HTX ước đạt 895 triệu đồng/năm, tăng 6,4% so với cùng kỳ; lãi bình quân ước đạt 107 triệu đồng/năm, tăng 5,9% so với cùng kỳ. Thu nhập bình quân của lao động làm việc thường xuyên ước đạt 48 triệu đồng/năm, tăng 6,7% so với cùng kỳ. Năm 2023, thành lập mới 01 liên hiệp HTX; lũy kế đến nay toàn tỉnh có 03 Liên hiệp HTX đang hoạt động với 18 HTX thành viên. Các THT, HTX, liên hiệp HTX hoạt động trong nhiều lĩnh vực như: nông nghiệp, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ, xây dựng, giao thông vận tải, tín dụng…
Mục tiêu cụ thể phát triển KTTT, HTX trong năm 2024.
Thời tiết và dịch bệnh có nhiều diễn biến phức tạp; sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, xu thế hội nhập kinh tế quốc tế và cạnh tranh toàn cầu; nhu cầu về sản phẩm hàng hóa an toàn và chất lượng ngày càng cao,… là những khó khăn, thách thức đặt ra với khu vực KTTT, HTX. Để tổ chức triển khai hiệu quả các chủ trương, chính sách của Trung ương, của tỉnh về phát triển KTTT, HTX; thu hút đại bộ phận nông dân tham gia HTX và huy động ngày càng nhiều các tổ chức, doanh nghiệp tham gia hoặc liên kết với HTX; nâng cao năng lực sản xuất, sức cạnh tranh và khả năng thích nghi; phát triển đa dạng các mô hình KTTT, HTX trên các lĩnh vực…
Để thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, HTX, trong năm 2024, tỉnh Lào Cai tập trung thực hiện 05 giải pháp chính gồm: (1) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật của Nhà nước về KTTT, HTX. (2) Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển KTTT, HTX. (3) Đổi mới, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của các tổ chức KTTT. (4) Tăng cường công tác quản lý nhà nước về KTTT, HTX. (5) Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội - nghề nghiệp và liên minh HTX đối với phát triển KTTT.
Theo đó trong năm 2024 tiếp tục quán triệt, tuyên truyền sâu rộng nội dung của Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Nghị quyết, Chương trình hành động, Kế hoạch của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lào Cai về phát triển, hỗ trợ khu vực KTTT, HTX... nhằm tạo sự chuyển biến về nhận thức, nâng tầm tư duy và tạo quyết tâm cao của các cấp, các ngành về nhiệm vụ đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT trong giai đoạn mới. Tăng cường thời lượng và chất lượng tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng báo, đài, trang/cổng thông tin điện tử,… về cách làm hay, sáng tạo, mô hình HTX, THT hoạt động hiệu quả, chuyển đổi số, sản xuất ứng dụng công nghệ cao, sản xuất gắn với chuỗi giá trị, tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP),… Thường xuyên tổ chức các chương trình cho phóng viên đi thực tế tại các HTX, liên hiệp HTX, THT để đưa tin, xây dựng chương trình truyền thông.
Thực hiện hiệu quả các Chương trình, Đề án hỗ trợ phát triển KTTT như: Quyết định số 1804/QĐ-TTg ngày 13/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hỗ trợ phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021 - 2025; Đề án lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 167/QĐ-TTG ngày 03/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ; Đề án “Hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lao động nữ đến năm 2030”; các nội dung, đề án thuộc các Chương trình mục tiêu quốc gia, trong đó tập trung vào đối tượng là các HTX;…
Khuyến khích, hỗ trợ các THT, HTX, liên hiệp HTX chủ động tham gia chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, thương mại điện tử.
Các sở, ban, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo triển khai có hiệu quả các cơ chế, chính sách hỗ trợ KTTT, HTX hiện hành; đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đề xuất ban hành các cơ chế, chính sách nhằm hỗ trợ đổi mới, phát triển khu vực KTTT, HTX cho phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tế của tỉnh, của địa phương. Trong đó đặc biệt quan tâm đến các chính sách ưu đãi, hỗ trợ về chuyển đổi số như: Hỗ trợ đào tạo, tập huấn về chuyển đổi số; tư vấn HTX, THT xây dựng lộ trình chuyển đổi số; hỗ trợ các HTX, THT sử dụng các nền tảng số của tỉnh và các nền tảng số được công bố tại địa chỉ http://smedx.vn để chuyển đổi số; hỗ trợ bảo đảm an toàn, an ninh mạng; ứng dụng chữ ký số;…
Thực hiện đồng bộ các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao các chỉ số đo lường về môi trường đầu tư như: Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI); Chỉ số Cải cách hành chính (PAR INDEX);... Đẩy nhanh tiến độ xây dựng chính quyền điện tử, thực hiện các thủ tục hành chính từ tỉnh đến xã trên môi trường điện tử, nhằm đảm bảo công khai, minh bạch, giảm thời gian và chi phí, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức KTTT phát triển.
Tiếp tục tập trung giải quyết dứt điểm các vấn đề còn tồn đọng của KTTT gồm: Nợ tồn đọng kéo dài trong HTX (nợ nhà nước, nợ ngân hàng, nợ các tổ chức kinh tế khác, nợ thành viên, thành viên nợ hợp tác xã...); các quan hệ về tài sản của hợp tác xã, đặc biệt là những tài sản liên quan đến đất đai. Rà soát, sắp xếp lại các hợp tác xã hoạt động không hiệu quả; xử lý dứt điểm các hợp tác xã ngừng hoạt động, chờ giải thể và các hợp tác xã chưa chuyển đổi, tổ chức lại theo quy định của pháp luật,…
Chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ, sản phẩm đạt tiêu chuẩn để xây dựng thương hiệu có uy tín trên thị trường.
Chú trọng nâng cao năng lực, trình độ của các cán bộ quản lý trong tổ chức KTTT. Tạo điều kiện để thành viên trong các tổ chức KTTT phát huy tinh thần dân chủ, tự nguyện, tự chủ, tự chịu trách nhiệm; khơi dậy phong trào quần chúng nhân dân tham gia phát triển các tổ chức kinh tế tập thể; khuyến khích mở rộng, đa dạng hóa các loại thành viên trong tổ chức KTTT (thành viên chính thức và thành viên liên kết). Tăng cường liên kết giữa tổ chức KTTT với các thành phần kinh tế khác, đặc biệt là liên kết với doanh nghiệp trong sản xuất, tiêu thụ, sử dụng sản phẩm, dịch vụ,… tạo điều kiện cho các tổ chức KTTT hoạt động có hiệu quả; khuyến khích liên kết kinh tế giữa các tổ chức KTTT hoạt động trong cùng ngành, lĩnh vực.
Xây dựng bộ máy quản lý nhà nước về KTTT tập trung, thống nhất, xuyên suốt trong chỉ đạo điều hành từ cấp tỉnh đến địa phương. Thường xuyên kiện toàn, nâng cao vai trò trách nhiệm và năng lực hoạt động của Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển KTTT, HTX các cấp trong phát triển KTTT. Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước có chuyên môn, nghiệp vụ, được đào tạo chuyên sâu về KTTT, có năng lực xây dựng và tổ chức thực hiện hiệu quả pháp luật, cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch để KTTT phát triển lành mạnh, đúng định hướng.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý nhà nước về KTTT; vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về kinh tế tập thể, liên thông với hệ thống đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế theo hướng dẫn của các bộ, ngành Trung ương. Tăng cường tính minh bạch trong quản lý nhà nước và hiệu lực, hiệu quả công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, trách nhiệm giải trình của các cơ quan, tổ chức đối với việc chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế tập thể; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội - nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh tăng cường tuyên truyền, vận động để hội viên, đoàn viên và nhân dân nắm chắc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về KTTT; phối hợp với các địa phương, tổ chức vận động, phát triển các loại hình KTTT. Củng cố, tăng cường hoạt động của liên minh HTX tỉnh, là nòng cốt bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và thúc đẩy phát triển KTTT; hướng dẫn, chia sẻ thông tin, vận động thực hiện các chính sách đối với KTTT;…
Tổng kinh phí hỗ trợ phát triển KTTT, HTX năm 2024 là hơn 12,3 tỷ đồng từ nguồn ngân sách địa phương. Trong đó thực hiện hỗ trợ thành lập mới, củng cố tổ chức KTTT, HTX; hỗ trợ nâng cao năng lực, nhận thức cho khu vực KTTT; hỗ trợ xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường; khảo sát tình hình hoạt động của các HTX và hỗ trợ khác./.
Thanh Huyền