Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Thị Thúy Lan dâng hương tưởng nhớ danh nhân Nguyễn Duy Thì. Ảnh: Trà Hương
Nguyễn Duy Thì (1571-1652) đỗ Đệ nhị giáp Tiến sĩ năm 27 tuổi.
Ngoài nắm giữ trọng trách trong triều đình, nội chính trong phủ chúa, cụ còn là vị tướng có nhiều công lao dẹp Mạc Kính Khoan dư đảng của triều Mạc. Trong trận chiến năm 1618, cụ đảm nhận chức quan Đốc thị ở cánh quân tiến theo con đường thuộc địa phận huyện Đại Từ và Châu Vũ Nhai thuộc tỉnh Thái Nguyên và Lạng Sơn.
Công lao của cụ Nguyễn Duy Thì với triều đình Lê – Trịnh nói riêng, với quốc gia Đại Việt rất lớn lao, cụ được xếp vào hàng 38 vị phù tá có công lao tài đức của nhà Lê Trung Hưng. Ngoài quan chức triều đình, cụ còn là nhà giáo dục, nhà văn, nhà thơ. Cụ được cử làm phó chủ khảo hai khoa thi Đình là Khoa Quý Sửu, niên hiệu Hoằng Định, đời vua Lê Kính Tông (1613) và khoa Đinh Sửu, niên hiệu Dương Hòa, đời vua Lê Thần Tông (1630).
Sau khi cụ mất, phủ đường nơi cụ từng ở và làm việc mỗi khi về quê được sử dụng làm nơi đặt bài vị thờ cụ, được nhân dân địa phương trân trọng, bảo vệ và giữ gìn cho đến ngày nay.
Đền thờ Nguyễn Duy Thì được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh năm 1992. Đền hiện có mặt bằng kiến trúc kiểu chữ “Nhị” quy mô 5 gian tiền tế và 5 gian hậu cung. Hiện nay, di tích còn lưu giữ được nhiều hiện vật, tư liệu quý như chiếc đòn võng; một bản chúc thư (sao lại năm 1780); 34 đạo sắc phong và các đồ thờ có giá trị khác như án gian, ngai thờ, hoành phi, câu đối…
Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Thị Thúy Lan kết luận tại buổi kiểm tra tiến độ thực hiện Dự án tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử văn hóa Đền thờ Nguyễn Duy Thì. Ảnh: Trà Hương
Tuy nhiên, do xây dựng lâu đời, trải qua thời gian, hiện nay ngôi đền đã và đang xuống cấp, các hạng mục kiến trúc, cảnh quan và phụ trợ tại di tích chưa được quy hoạch đồng bộ, ảnh hưởng đến nhu cầu sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của nhân dân và phát huy giá trị của di tích.
Ngày 21/4/2023, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 876 phê duyệt nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư Dự án tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử văn hóa Đền thờ Nguyễn Duy Thì, thị trấn Thanh Lãng, Bình Xuyên từ nguồn vốn đầu tư công ngân sách tỉnh, thời gian chuẩn bị thực hiện trong năm 2023-2024. Việc tu bổ, tôn tạo Đền thờ Nguyễn Duy Thì nhằm giữ gìn, bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử văn hóa của di tích, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng và đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, tạo điểm đến về văn hóa du lịch cho huyện Bình Xuyên và tỉnh Vĩnh Phúc.
Sau khi nghe các sở, ngành, địa phương báo cáo tiến độ triển khai, Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Thị Thúy Lan nhấn mạnh, đây là công trình văn hóa lớn của tỉnh, không chỉ là nơi thờ tự mà còn lan tỏa niềm tự hào của người dân Vĩnh Phúc về một vị tướng tài giỏi, song toàn.
Do đó, cần phải đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, giao UBND huyện Bình Xuyên xem lại tổng thể các hạng mục, có thể triển khai trước một số hạng mục; sớm có phương án bồi thường, di dời 8 hộ dân sống gần đó để bàn giao mặt bằng cho dự án. Chủ tịch UBND huyện Bình Xuyên sẽ chịu trách nhiệm trước Ban Thường vụ Tỉnh ủy về quá trình thực hiện dự án. Đồng chí Bí Thư Tỉnh ủy yêu cầu, chậm nhất tháng 8/2023 công trình phải được khởi công xây dựng.
Hoàng Hà (Nguồn: baovinhphuc.com.vn)