Cà Mau có lợi thế nằm ở vị trí địa chiến lược (vị trí trung tâm vùng biển các nước Đông Nam Á; nằm trên hành lang phát triển kinh tế phía Nam của tiểu vùng Mekong mở rộng; là tỉnh duy nhất của nước ta có 3 mặt giáp biển; có chiều dài bờ biển 254 km dài nhất trong 28 tỉnh, thành phố có đường bờ biển, có ngư trường rộng lớn nhất nước; Là Khu Dự trữ sinh quyển thế giới và Khu đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế (Khu Ramsa thứ 2088 của thế giới); tiềm năng phát triển du lịch sinh thái; du lịch biển, đảo, du lịch cộng đồng,… Khu kinh tế Năm Căn là 1 trong 18 khu kinh tế ven biển của cả nước; Có cụm Khí - Điện - Đạm Cà Mau.
 |
|
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu. Ảnh: MPI |
Phát biểu mở đầu Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, công tác lập quy hoạch rất quan trọng, là cơ sở để quản lý nhà nước, phát huy các tiềm năng, lợi thế cũng như có bước phát triển nhanh, bền vững; phải xác định đây là cơ hội cho đất nước, cho vùng và cho địa phương để rà soát, đánh giá, sắp xếp các ngành, không gian, bố trí nguồn lực phù hợp, tạo xung lực, động lực phát triển nhanh, bổ trợ cho nhau, phát huy tiềm năng lợi thế; phải tìm ra được điểm nghẽn, cơ hội, các đột phá mới dựa trên quy hoạch. Đặc biệt, quy hoạch được xây dựng theo phương pháp tích hợp, lần đầu tiên làm, nên cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, nếu không sẽ dẫn đến chồng chéo.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao tỉnh Cà Mau đã quan tâm đến công tác quy hoạch, sớm triển khai và tổ chức lấy ý kiến theo quy định. Để giúp tỉnh Cà Mau tiếp tục hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch, Bộ trưởng đề nghị các thành viên Hội đồng, chuyên gia phản biện cho ý kiến vào các nội dung cụ thể, xem hồ sơ, thủ tục đầy đủ chưa; rà soát, bám sát các chủ trương mới để lồng ghép nội dung, đảm bảo đồng bộ, chặt chẽ, như Quyết định số 287/QĐ-TTg ngày 28/02/2022 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch vùng đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Nghị quyết số 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 02/4/2022 của Bộ Chính trị khóa XIII về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045…
Đặc biệt, cần tập trung đánh giá về những kết quả đạt được, tồn tại hạn chế, từ đó đưa ra những định hướng, đột phá mới với tinh thần là làm tốt nhất có thể, xây dựng bản quy hoạch chất lượng, Bộ trưởng nhấn mạnh.
 |
|
Bí thư tỉnh ủy tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải phát biểu. Ảnh: MPI |
Bí thư tỉnh ủy tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải cho biết, tỉnh Cà Mau xác định đây là nhiệm vụ quan trọng và tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng quy hoạch. Tuy nhiên, đây là công việc mới, lớn, phương pháp lập mới (tích hợp) trong khi nguồn nhân lực thực hiện không nhiều, do vậy trong quá trình xây dựng tỉnh đã gặp nhiều khó khăn. Trong quá trình xây dựng, tỉnh đã bám sát các quan điểm, chủ trương lớn, đặc biệt làcác chỉ đạo của Trung ương, Quyết định số 810/QĐ-TTg ngày 10/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Nhiệm vụ lập quy hoạch tỉnh Cà Mau thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 để làm cơ sở định hướng xây dựng quy hoạch.
Tỉnh Cà Mau kỳ vọng quy hoạch được phê duyệt sẽ góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong giai đoạn tới, đảm bảo mang tính chiến lược, sát, đúng, khai thác hết tiềm năng lợi thế để phát triển nhanh hơn; cụ thể hóa các quy hoạch, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của cấp trên và trên cơ sở kết nối hệ thống kết cấu hạ tầng và đô thị phát triển hiện đại, thông minh, kết nối với các trung tâm kinh tế trong vùng; Xây dựng kịch bản phát triển, ý tưởng và phương án tổng thể, sắp xếp, bố trí hợp lý không gian nhằm giải quyết các vấn đề xung đột về không gian, định hướng không gian đáp ứng các nhu cầu phát triển trong thời kỳ quy hoạch.
Theo Bí thư tỉnh ủy tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải bên cạnh những tiềm năng, thế mạnh, tỉnh Cà Mau có những khó khăn, thách thức như là vùng đất trẻ và thấp, nền địa chất yếu, hệ thống sông rạch chằng chịt, không có nguồn vật liệu xây dựng tại chỗ, kết cấu hạ tầng chưa được đầu tư đồng bộ. Điều kiện của tỉnh còn phải nhận trợ cấp ngân sách từ Trung ương; là điểm cuối của các tuyến đường quốc lộ đã gây khó khăn trong thu hút đầu tư; Chịu tác động rất mạnh bởi biến đổi khí hậu và nước biển dâng, dễ bị tổn thương trước diễn biến cực đoan của thời tiết, tình trạng thiên tai, hạn hán, sụp lún đất, sạt lở bờ sông, xói lở bờ biển; Chưa có chính sách phát triển đột phá riêng; chất lượng tăng trưởng thấp; chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm…
Do vậy, tỉnh Cà Mau mong muốn tiếp tục nhận được ý kiến góp ý của các bộ, ngành, chuyên gia, nhà khoa học để sớm hoàn thiện hồ sơ quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; xây dựng quy hoạch chất lượng, hiệu quả, đi đúng định hướng, khai thác hết tiềm năng lợi thế, phát triển trong thời gian tới.
Trình bày một số nội dung trọng tâm, nổi bật của quy hoạch, ông Lâm Văn Bi, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, quy hoạch tỉnh Cà Mau thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là cơ sở để lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý toàn diện, thống nhất trong phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, hội nhập, đối ngoại trên địa bàn; là căn cứ để hoạch định chính sách, xây dựng kế hoạch đầu tư và kiến tạo động lực phát triển sản xuất, kinh doanh, an sinh xã hội, an ninh, an toàn, văn minh.
Quy hoạch tỉnh Cà Mau xác định quan điểm: phát triển phù hợp với quy hoạch, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của cấp trên, Nghị quyết số 13/NQ-TW, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh và các Nghị quyết chuyện đề; Phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế so sánh, nổi trội và riêng biệt làm điều kiện, nền tảng phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Cà Mau nhanh, bền vững và toàn diện, trở thành một trung tâm kinh tế biển, trung tâm năng lượng tái tạo của vùng đồng bằng sông Cửu Long và của cả nước; Khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, đẩy mạnh phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh để đẩy mạnh thu hút đầu tư; huy động cao nhất các nguồn lực, nhất là khu vực kinh tế tư nhân, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài; Phát triển toàn diện các lĩnh vực xã hội, lấy giá trị văn hóa, con người là nền tảng phát triển bền vững; coi trọng đào tạo, thu hút, sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao; Khai thác, sử dụng hiệu quả và bền vững tài nguyên thiên nhiên; bảo vệ, môi trường sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học, phòng chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu; Đảm bảo vững chắc quốc phòng - an ninh; giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội, chủ quyền biển đảo; mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Quy hoạch tỉnh Cà Mau xác định các nhiệm vụ trọng tâm và đột phá phát triển như phát triển bền vững kinh tế biển gắn với khai thác hiệu quả Cảng biển tổng hợp Hòn Khoai, Khu kinh tế Năm Căn; Đầu tư hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, trọng tâm là hạ tầng giao thông (đường cao tốc, đường ven biển, cảng biển, cảng hàng không), hạ tầng đô thị, hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, hạ tầng du lịch.
Hình thành và phát triển 02 Hành lang kinh tế theo hướng Bắc - Nam (Thành phố Cà Mau - Cái Nước - Năm Căn - Đất Mũi) và hướng Đông - Tây (Tân Thuận - Sông Đốc) trên cơ sở kết nối đường cao tốc, đường ven biển, cảng hàng không, cảng biển và 05 Cực tăng trưởng (Thành phố Cà Mau, Năm Căn, Sông Đốc, Tân Thuận, Đất Mũi).
Đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện; nâng cao chất lượng cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; phát triển khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
 |
|
Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: MPI |
Tham gia ý kiến, các đại biểu cho rằng, quy hoạch tỉnh Cà Mau đã được nghiên cứu công phu, nghiêm túc; phân tích, xây dựng dựa trên hệ thống thông tin, dữ liệu khá đầy đủ, đáng tin cậy về hiện trạng, tiềm năng và khả năng phát triển; Báo cáo Quy hoạch tỉnh Cà Mau gồm 15 phần, thể hiện đầy đủ theo Điều 27 Luật Quy hoạch, Điều 28 Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 07/05/2019 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quy hoạch. Đây là bản quy hoạch được lập theo cách tiếp cận tích hợp, đa ngành, nhằm cụ thể hóa quan điểm, mục tiêu, phù hợp với quan điểm, định hướng Quy hoạch tổng thể quốc gia, các quy hoạch ngành, lĩnh vực cấp quốc gia, Quy hoạch vùng đã được phê duyệt và các quy hoạch ngành, lĩnh vực cấp quốc gia đang được lập đồng thời; cụ thể hóa tầm nhìn, quan điểm, phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Bộ Chính trị ban hành tại Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 02/4/2022 và đảm bảo tính liên kết, thống nhất, đồng bộ trong định hướng phát triển giữa các ngành, lĩnh vực thông qua việc xây dựng 36 nội dung đề xuất tích hợp vào Quy hoạch tỉnh.
Quy hoạch tỉnh Cà Mau thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 có nội dung thể hiện tư duy mới, tầm nhìn mới phù hợp với định hướng phát triển của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, của vùng giai đoạn 2021-2030; từ đó, mở ra những cơ hội phát triển mới và định hướng các giá trị mới cho tỉnh Cà Mau trong thời kỳ quy hoạch.
Một số ý kiến tập trung đánh giá, tỉnh Cà Mau có tài nguyên tương đối đặc biệt, 3 mặt giáp biển; có cảng Hòn Khoai; tài nguyên du lịch sinh thái nhưng thực tế giai đoạn qua chưa phát triển; có thể do hạ tầng giao thông; biến đổi khí hậu, sạt lở, ngập lụt… Theo đó, trong giai đoạn tới, tỉnh cần tập trung đầu tư phát triển khu du lịch quốc gia mũi Cà Mau, tạo đột phá và tạo sức lan tỏa không chỉ cho tỉnh mà cho vùng; giải quyết hài hòa vấn đề kết hợp du lịch với cảng biển Hòn Khoai, tận dụng những tài nguyên đặc biệt của cảng này; chỉ ra liên kết tuyến du lịch phát triển với vùng và tuyến quốc tế. Cần có định hướng toàn diện hơn, xa hơn để tận dụng vị trí tiềm năng du lịch của tỉnh; bổ sung tiêu chí nguyên tắc lựa chọn ngành, lĩnh vực ưu tiên phát triển. Cà Mau có vị trí địa lý cực kỳ quan trọng và có thế mạnh để phát triển kinh tế biển, phấn đấu trở thành tỉnh mạnh về biển. Do vậy, cần đánh giá “đậm đà, sâu sắc” về lợi thế này, từ đó đưa ra dự báo tiềm năng biển như nông nghiệp biển, đô thị biển, du lịch biển, kinh tế năng lượng… để thực hiện đột phá về kinh tế biển.
Về các kịch bản phát triển, đại biểu đề nghị bổ sung các kịch bản phát triển về không gian, kịch bản về phát triển dân số. Đồng thời cần luận chứng rõ hơn cho các kịch bản phát triển (có số liệu, giả thuyết, điều kiện đảm bảo và cơ sở tính toán, nguồn lực và tiềm năng thế mạnh của tỉnh, các tác động bên ngoài từ môi trường quốc tế đến sự phát triển các ngành trong cả nước có quan hệ trực tiếp đến các hoạt động của tỉnh và định hướng phát triển của vùng cũng như khả năng huy động các nguồn lực đầu tư để thực hiện các ý tưởng phát triển), minh chứng cho việc tính toán ra các mục tiêu tăng trưởng, khâu đột phá.
Về mục tiêu tổng quát cần phải khái quát được sự phát triển toàn diện của tỉnh đến năm 2030 và năm 2050 trên tất cả các phương diện kinh tế, xã hội và diện mạo của tỉnh đến các mốc quy hoạch.
Sau khi thảo luận, cho ý kiến, Hội đồng đã tiến hành biểu quyết bằng phiếu với kết quả 100% đồng ý thông qua quy hoạch tỉnh Cà Mau thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với điều kiện có bổ sung, chỉnh sửa, hoàn thiện.
 |
|
Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Huỳnh Quốc Việt phát biểu. Ảnh: MPI |
Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Huỳnh Quốc Việt cảm ơn các ý kiến sâu sắc, tâm huyết của các đại biểu; đây là những gợi ý mang tính đột phá để đưa tỉnh Cà Mau từ vùng đất mũi thành điểm đầu phía Nam của Tổ quốc. Đồng thời khẳng định, tỉnh Cà Mau sẽ tiếp thu toàn bộ ý kiến và sớm hoàn thiện quy hoạch tỉnh để trình cấp có thẩm quyền theo quy định. Tỉnh Cà Mau mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm hỗ trợ của các bộ, ngành, các chuyên gia, nhà khoa học trong việc triển khai các nội dung quy hoạch nhằm thực hiện thành công mục tiêu đề ra.
Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao tinh thần làm việc trách nhiệm của Hội đồng, hoàn thành toàn bộ nội dung đề ra; nhiều ý kiến sâu sắc, tâm huyết với mong muốn các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và tỉnh Cà Mau nói riêng có bước phát triển đột phá trong thời gian tới. Đồng thời đánh giá cao cách tiếp cận, tư duy trong xây dựng quy hoạch của tỉnh Cà Mau, không chỉ dựa trên lợi thế sẵn có mà còn kiến tạo, tạo ra cơ hội, động lực mới cho tỉnh. Nội dung quy hoạch thể hiện khá rõ nét khát vọng phát triển.
Để sớm hoàn thiện nội dung quy hoạch theo quy định, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan lập quy hoạch nghiêm túc tiếp thu, giải trình, hoàn thiện hồ sơ theo ý kiến góp ý cũng như kết luận của Chủ tịch Hội đồng thẩm định, trong đó tập trung làm rõ các nội dung như xác định rõ vai trò vị trí của tỉnh trong vùng về kết nối giao thông kinh tế, văn hóa, xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh; đánh giá, làm rõ được mối quan hệ giữa các ngành; nêu bật lên được các vấn đề về hạ tầng, biến đổi khí hậu, sụt lún, sạt lở bờ sông, bờ biển, vấn đề nước ngọt.
 |
|
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu kết luận. Ảnh: MPI |
Đồng thời, bổ sung luận chứng lựa chọn phương án phát triển, cách thức, động lực nào để thực hiện mục tiêu đó. Về quan điểm phát triển, đề nghị phát triển theo hướng cân bằng hài hòa bền vững, bao trùm, theo đó kinh tế phải gắn với văn hóa, xã hội, môi trường.
Về mô hình phát triển, tập trung kinh tế biển, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, sinh thái nhằm đảm bảo thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng nhấn mạnh đến các vấn đề về hạ tầng sân bay, cao tốc, kinh tế biển; vấn đề nước ngọt; sạt lở, sụt lún; xử lý chất thải; nhu cầu sử dụng đất; định hướng không gian phát triển, tiếp nối các hành lang kinh tế của vùng và tạo hành lang kinh tế giao thông, đô thị; Đối với KKT Năm Căn, cần cải thiện môi trường đầu tư, hạ tầng, nhân lực để thu hút đầu tư.
Trên cơ sở đó, tỉnh Cà Mau lập Báo cáo tiếp thu, giải trình toàn bộ ý kiến tham gia bằng văn bản và chịu trách nhiệm về tính trung thực, tính chính xác của nội dung, số liệu trong Báo cáo, hệ thống sơ đồ, bản đồ và cơ sở dữ liệu trong hồ sơ Quy hoạch tỉnh Cà Mau thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh./.
Tùng Linh
Bộ Kế hoạch và Đầu tư