Ngày 22/4, tại Hà Nội, Cục Quản lý công sản - Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị lấy ý kiến về dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về Quỹ phát triển đất. Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng chủ trì Hội nghị. Tham dự Hội nghị còn có đại diện một số Bộ, ngành, cơ quan chuyên môn (Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước, Sở Tài nguyên và Môi trường, Quỹ phát triển đất) trực thuộc các địa phương và đại diện một số đơn vị chức năng thuộc Bộ Tài chính.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng phát biểu khai mạc Hội nghị
Thành lập Quỹ phát triển đất là cần thiết
Quỹ phát triển đất trước đây được thành lập theo quy định của pháp luật đất đai năm 2003 (Điều 34 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ, Quyết định số 40/2010/QĐ-TTg ngày 12/10/2010 của Thủ tướng Chính phủ), pháp luật đất đai năm 2013 (Điều 111 Luật Đất đai năm 2013, Điều 6 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ).
Để triển khai xây dựng Nghị định về Quỹ phát triển đất, Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị các địa phương đánh giá về tổ chức và hoạt động của Quỹ, đồng thời đề xuất những nội dung cần sửa đổi, bổ sung về mặt cơ chế, chính sách. Theo báo cáo nhận được từ 63 địa phương thì đến nay cơ bản các địa phương đã thành lập Quỹ phát triển đất. Thực tiễn cho thấy, việc thành lập và hoạt động của Quỹ phát triển đất là cần thiết, góp phần giúp chính quyền địa phương trong việc tập trung nguồn lực tài chính để kịp thời ứng vốn, thúc đẩy công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, tạo quỹ đất, đảm bảo tiến độ thực hiện dự án và nâng cao hiệu quả của dự án, góp phần tạo môi trường đầu tư để thu hút các nhà đầu tư lớn thực hiện các dự án có tính lan tỏa cao. Tuy nhiên, tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất trong thời gian qua còn những khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng tới việc thực hiện nhiệm vụ và các hoạt động của Quỹ. Một trong số đó là chưa rõ nguồn vốn hoạt động của Quỹ gồm những nguồn vốn nào để đảm bảo việc thực hiện nhiệm vụ của Quỹ; thực hiện việc cấp vốn điều lệ cho Quỹ hay đưa vào dự toán ngân sách để chi bổ sung vốn hoạt động hàng năm cho Quỹ?
Bên cạnh đó mô hình tổ chức của Quỹ phát triển đất chưa bao quát hết thực tiễn. Cơ cấu tổ chức của Quỹ trong trường hợp ủy thác toàn bộ cho Quỹ đầu tư phát triển hoặc Quỹ tài chính khác của địa phương còn có điểm bất hợp lý, không phù hợp với thực tiễn hoạt động.
Hiện nay quy định về việc hoàn trả ứng vốn cho Quỹ phát triển đất (nguồn hoàn trả, trình tự, thủ tục hoàn trả vốn ứng…) tại Quyết định số 40/2010/QĐ-TTg ngày 12/10/2010 không còn phù hợp với quy định của Luật Ngân sách nhà nước và Nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất nhưng chưa được sửa đổi, bổ sung.
Bên cạnh đó thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật có liên quan tới tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất dẫn đến một số nội dung của Quyết định số 40/2010/QĐ-TTg ngày 12/10/2010 không còn phù hợp, cần sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế để bảo đảm cơ sở pháp lý cho hoạt động của Quỹ phát triển đất.
Một bất cập khác là thiếu cơ chế để đảm bảo nguồn kinh phí chi trả cho hoạt động của bộ máy, quản lý hành chính của Quỹ làm ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của Quỹ theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Toàn cảnh Hội nghị
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng khẳng định, để Quỹ phát triển đất thực sự phát huy vai trò trong thực tiễn, việc có một Nghị định mới là hết sức cấp thiết. Do đó, tại Hội nghị, Thứ trưởng đề nghị các đại biểu quan tâm, cho ý kiến về các vấn đề chính tại nội dung dự thảo Nghị định mới về Quỹ phát triển đất như: Nội dung dự thảo Nghị định xin ý kiến đã cụ thể đầy đủ các nội dung được Luật Đất đai, Luật Nhà ở giao quy định chi tiết hay chưa?. Các nội dung về mô hình hoạt động, cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn của Quỹ phát triển đất đã bảo đảm cho hoạt động của Quỹ được an toàn, hiệu quả, có kiểm soát hay chưa?; Nguồn vốn hoạt động của Quỹ (vốn điều lệ, vốn huy động khác) như dự thảo có phù hợp không?.
Thứ trưởng cũng gợi ý, việc sử dụng vốn hoạt động của Quỹ phát triển đất vào 4 nhiệm vụ (ứng vốn bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; ứng vốn thực hiện xây dựng kết cấu hạ tầng để đấu giá quyền sử dụng đất; ứng vốn thực hiện chính sách hỗ trợ về đất đau đối với đồng bào dân tộc thiểu số; ứng vốn thực hiện nhiệm vụ phát triển nhà ở phục vụ tái định cư, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư) đã hợp lý chưa, cần bổ sung, điều chỉnh gì?; Việc bố trí vốn và cách thức hoàn trả vốn ứng theo 2 trường hợp (từ vốn dự án và từ dự toán ngân sách nhà nước) như dự thảo đã hợp lý chưa?; Bên cạnh đó là tính đồng bộ của dự thảo Nghị định về Quỹ phát triển đất với quy định có liên quan của các dự thảo Nghị định quy định chi tiết Luật Đất đai, Luật Nhà ở.
“Ngoài các nội dung nêu trên, tôi mong muốn nhận được ý kiến tham gia của các đại biểu ở nhiều nội dung khác, qua đó giúp cơ quan chủ trì soạn thảo sớm hoàn thiện nội dung dự thảo Nghị định, gửi lấy ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp, bảo đảm thời hạn trình Chính phủ theo đúng tiến độ được giao” - Thứ trưởng Bùi Văn Khắng cho biết.
Sớm hoàn thiện Nghị định theo đúng tiến độ
Thông tin về một số điểm cơ bản của dự thảo Nghị định, ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng cục Quản lý công sản cho biết, dự thảo đã bổ sung một số điểm mới và mong muốn xin ý kiến các đại biểu về các nội dung, phương án được Ban soạn thảo đề xuất. Ví dụ như về mô hình hoạt động của Quỹ, dự thảo đưa ra hai mô hình là độc lập và ủy thác.
Ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý Công sản phát biểu tại Hội nghị
Về nguồn vốn hoạt động của Quỹ, dự thảo đưa ra hai phương án đối với vốn điều lệ. Theo đó, phương án 1: Vốn điều lệ của Quỹ phát triển đất được cấp từ nguồn chi đầu tư phát triển của ngân sách địa phương. Căn cứ vào tình hình thực tế và khả năng cân đối ngân sách của địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định mức vốn điều lệ ban đầu, vốn điều lệ bổ sung cấp cho Quỹ phát triển đất; Phương án 2: Hàng năm, căn cứ vào tình hình thực tế và khả năng cân đối ngân sách của địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định mức bổ sung vốn điều lệ cho Quỹ từ nguồn chi đầu tư phát triển của ngân sách địa phương.
Về quản lý vốn điều lệ, dự thảo cũng đưa ra hai phương án lấy ý kiến: Phương án 1: Vốn điều lệ của Quỹ được gửi tại Kho bạc Nhà nước cấp tỉnh; Phương án 2: Vốn điều lệ của Quỹ được gửi tại Kho bạc Nhà nước cấp tỉnh hoặc các ngân hàng thương mại có vốn chi phối của Nhà nước trên địa bàn.
Về sử dụng vốn hoạt động của Quỹ phát triển đất, dự thảo đưa ra 4 nhóm ứng vốn. Về nguồn kinh phí chi trả chi phí quản lý vốn ứng, dự thảo đưa ra hai phương án. Trong đó phương án 1: Chi phí quản lý vốn ứng từ Quỹ phát triển đất nằm trong chi phí quản lý dự án/nhiệm vụ; Phương án 2: Chi phí quản lý vốn ứng từ Quỹ phát triển đất sử dụng từ chi phí dự phòng của dự án/nhiệm vụ.
Bà Chu Nguyên Thành, Tổng Giám đốc Quỹ Đầu tư phát triển TP Hà Nội góp ý kiến tại Hội nghị
Tại Hội nghị, phần đa các đại biểu đều cho rằng việc ban hành Nghị định quy định về Quỹ phát triển đất quỹ là thực sự cần thiết và đánh giá cao các nội dung trong dự thảo Nghị định đã cơ bản giải quyết các bất cập, vướng mắc, khó khăn đang tồn tại trong thực hiện nhiệm vụ và các hoạt động của Quỹ phát triển đất tại các địa phương hiện nay.
Bên cạnh đó, Hội nghị cũng nhận được nhiều ý kiến góp ý của các đại biểu xoay quanh các nội dung tại dự thảo Nghị định như: Thẩm quyền, trình tự, thủ tục thành lập Quỹ phát triển đất; Hội đồng quản lý Quỹ; Vốn điều lệ, quản lý vốn điều lệ của Quỹ; Sử dụng vốn hoạt động của Quỹ phát triển đất; Kế hoạch ứng vốn và điều kiện ứng vốn từ Quỹ phát triển đất; Thẩm quyền quyết định, trình tự, thủ tục thực hiện ứng vốn; Quy định về hoàn trả vốn ứng cho Quỹ phát triển đất; Giám sát và đánh giá hiệu quả hoạt động của Quỹ phát triển đất; các vấn đề liên quan đến xử lý chuyển tiếp…
Phát biểu kết luận Hội nghị, ông Nguyễn Tân Thịnh gửi lời cảm ơn, ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến góp ý tâm huyết của các đại biểu tham dự. Là đơn vị được giao nhiệm vụ chủ trì xây dựng Nghị định quy định về Quỹ phát triển đất, Cục Quản lý công sản sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý để sớm hoàn thiện Nghị định trình Chính phủ theo đúng tiến độ quy định./.
Thu Trang