Năm 2025, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu giải ngân 100% vốn đầu tư công
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Kết quả giải ngân đầu tư công phải được coi là căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ, cán bộ, nếu không hoàn thành phải kiểm điểm, xử lý.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành, địa phương quyết tâm giải ngân 100% vốn đầu tư công trong năm 2025. Ảnh: Nhật Bắc
4 tháng đầu năm giải ngân đạt 15,56%
Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, tính đến 30/4, giải ngân chung cả nước ước 128.500 tỷ đồng, đạt 15,56% kế hoạch Thủ tướng giao. Mức này thấp hơn cùng kỳ năm 2024 (16,64%), nhưng cao hơn 18.000 tỷ đồng về giá trị tuyệt đối.
Trong 4 tháng đầu năm, kết quả ghi nhận có 10 bộ, cơ quan Trung ương và 36 địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công trên trung bình. Trong đó, các dự án trọng điểm, quan trọng về đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao, sân bay, cảng biển, hạ tầng giáo dục, y tế, xã hội được ưu tiên bố trí vốn.
Tuy nhiên, cả nước vẫn còn 17 bộ, cơ quan và 21 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn được giao với tổng số vốn gần 8.000 tỷ đồng. Cùng với đó là 37 bộ, cơ quan và 27 địa phương giải ngân dưới tỷ lệ trung bình. Một số dự án quan trọng có tỷ lệ giải ngân thấp được điểm danh là cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ kết nối với cao tốc Nội Bài - Lào Cai; Hòa Bình - Mộc Châu - Sơn La; Gia Nghĩa - Chơn Thành; vành đai 4 TPHCM; Tân Phú - Bảo Lộc, Bảo Lộc - Liên Khương...
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thành Trung cho biết, địa phương nào có sự vào cuộc của người đứng đầu thì sẽ giải ngân tốt. Ảnh: Nhật Bắc
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thành Trung chia sẻ các vướng mắc trong quá trình giải ngân vốn đầu tư công mà các địa phương đang gặp phải. Có những dự án mang tính đặc thù, ví dụ như công trình văn hóa thì chịu quy định của Luật Di sản nhưng quy định về xây dựng thì lại không có đặc thù về các công trình văn hóa. Tuy nhiên, đại diện Bộ Tài chính cũng cho rằng địa phương nào có sự vào cuộc của người đứng đầu của cả hệ thống chính trị thì địa phương đó xử lý công việc rất tốt.
Về phân cấp, phân quyền, đại diện Bộ Tài chính cho biết, nếu như trước đây phần phê duyệt chủ trương đầu tư lên Thủ tướng Chính phủ thì trong Luật Đầu tư công hiện nay không còn một dự án nào để Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nữa mà hoàn toàn phân hết cho Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan Trung ương và Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố dựa các địa phương để chịu trách nhiệm toàn bộ từ khâu lập, thẩm định, phê duyệt, bố trí vốn, phân bổ vốn, thanh toán và quyết toán dự án.
“Về việc điều chỉnh ngân sách, nếu như trước đây là từ Quốc hội xuống Thường vụ thì bây giờ đã đề nghị xuống Chính phủ để tạo điều kiện cho việc điều hành kế hoạch từ việc phân bổ, điều chỉnh. Toàn bộ vốn trước hạn trước đây Thủ tướng giao, bây giờ cũng phân cấp hết xuống cho địa phương và trung ương” – Thứ trưởng Nguyễn Thành Trung cho biết.
Công tác đôn đốc còn lỏng lẻo
Tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ ra rằng, giải ngân vốn đầu tư công còn một số khó khăn như giải phóng mặt bằng, tiêu chuẩn kỹ thuật, nguồn cung nguyên vật liệu, giải ngân vốn ODA. Việc kiểm tra, đôn đốc có lúc còn lỏng lẻo, trong khi một số bộ, cơ quan, địa phương chưa chủ động, có tâm lý né tránh, đùn đẩy, chậm thực hiện các kết luận, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng.
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, giải ngân vốn đầu tư công là một trong những động lực quan trọng để nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng mục tiêu trong năm nay, Việt Nam đặt mục tiêu hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc, 1.000 km đường ven biển, khánh thành Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, khởi công tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai - Hải Phòng...
Do đó, Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo các bộ ngành, địa phương rà soát, tháo gỡ kịp thời các vướng mắc, xây dựng cơ sở dữ liệu để theo dõi, đánh giá đầu tư công.
Tiếp tục tháo gỡ vướng mắc
Về các nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng chỉ đạo cả hệ thống chính trị vào cuộc để giải phóng mặt bằng, Bí thư cấp uỷ phải trực tiếp chỉ đạo những dự án khó, phức tạp. Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Xây dựng hướng dẫn, UBND các tỉnh, thành phố tập trung tháo gỡ, bảo đảm nguồn cung vật liệu xây dựng thông thường. Các bộ có liên quan hướng dẫn về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và đơn giá, hoàn thành trước 15/6.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các cơ quan tổ chức họp để giải quyết dứt điểm các vướng mắc liên quan quy hoạch. Các bộ, cơ quan sớm sửa đổi quy định, hướng dẫn về phân cấp, quyền trong việc quản lý, thực hiện các dự án đầu tư công tại địa phương khi thay đổi địa giới hành chính và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.
Bộ Tài chính được giao sửa quy định về vốn ODA, đấu thầu, đồng thời các cơ quan, địa phương phải tăng trách nhiệm để lựa chọn các nhà thầu có uy tín, năng lực. Bộ Xây dựng phối hợp các bên liên quan chuẩn bị kỹ lễ khởi công, khánh thành 80 công trình, dự án trên cả nước chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8 và Quốc khánh 2/9.
Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý các cơ quan phải bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án, không đội vốn, bảo đảm kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, vệ sinh môi trường và đặc biệt là phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính rà soát lại các bộ ngành, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công, trước mắt là năm 2024. Cơ quan nào chưa hoàn thành sẽ phải bị xử lý, theo chỉ đạo của Thủ tướng./.
Mộc Lan
