Hoàn thiện cơ chế quản lý tài sản cơ quan Đảng theo hướng tinh gọn và hiệu lực

Từ những khó khăn trong triển khai Nghị định số 165/2017/NĐ-CP, dự thảo Nghị định mới về quản lý, sử dụng tài sản tại cơ quan Đảng Cộng sản Việt Nam được Bộ Tài chính xây dựng nhằm khắc phục bất cập, hoàn thiện nguyên tắc quản lý tài sản tại cơ quan Đảng theo hướng chặt chẽ, linh hoạt hơn, đáp ứng yêu cầu của hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu lực.

Phương tiện ô tô thuộc quản lý của cơ quan Đảng, sử dụng đúng mục đích, đúng tiêu chuẩn, định mức theo nghị định mới.

Đáp ứng yêu cầu từ thực tiễn và hoàn thiện cơ sở pháp lý

Thực hiện Quyết định số 150/QĐ-TTg ngày 16/01/2025 của Thủ tướng Chính phủ và Công văn số 57/VPCP-KTTH ngày 3/1/2025 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính đã chủ trì xây dựng dự thảo Nghị định về quản lý, sử dụng tài sản tại cơ quan Đảng Cộng sản Việt Nam, thay thế Nghị định số 165/2017/NĐ-CP. Đây là nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng, được triển khai dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ban Cán sự Đảng Bộ Tài chính, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ và kịp thời trước yêu cầu đổi mới của hệ thống chính trị.

Theo Bộ Tài chính, việc ban hành nghị định mới dựa trên 3 cơ sở quan trọng: Chính trị, pháp lý và thực tiễn. Về cơ sở chính trị, các nghị quyết và kết luận quan trọng của Trung ương và Bộ Chính trị trong năm 2025 đều nhấn mạnh yêu cầu phân định rõ chức năng, thẩm quyền giữa các cấp; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; đổi mới tư duy xây dựng pháp luật và hoàn thiện cơ chế vận hành của hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Đây là cơ sở trực tiếp cho thấy việc sửa đổi Nghị định số 165/2017/NĐ-CP là cần thiết và cấp bách.

Về cơ sở pháp lý, Luật số số 56/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15 đã điều chỉnh nhiều nội dung liên quan tới quản lý, xử lý và khai thác tài sản công, dẫn đến nhiều quy định tại Nghị định số 165/2017/NĐ-CP không còn phù hợp. Trong khi đó, thực tiễn triển khai những năm qua cũng cho thấy nhiều vướng mắc: Một số cơ quan, đơn vị của Đảng chưa được quy định đầy đủ về thẩm quyền quản lý tài sản; quy trình giao tài sản bằng hiện vật, xử lý tài sản thu hồi, thuê vận hành tài sản chưa có cơ sở rõ ràng; việc phân biệt tài sản của Đảng và tài sản Nhà nước gặp khó khăn do yếu tố lịch sử.

Từ những báo cáo tổng kết của tỉnh ủy, thành ủy và các ban đảng Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng đã đề nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành nghị định mới nhằm tháo gỡ toàn diện các bất cập trên. Quá trình xây dựng dự thảo Nghị định được Bộ Tài chính thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo của Ban Cán sự Đảng: Lấy ý kiến nhiều bộ, ngành và cơ quan Đảng; đăng tải công khai; đồng thời tiếp thu đầy đủ ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp. Việc này bảo đảm dự thảo Nghị định đáp ứng yêu cầu pháp lý, tính thống nhất của hệ thống văn bản, đồng thời thể hiện vai trò tiên phong của Đảng ủy Bộ Tài chính trong lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ.

Tăng phân cấp, tháo gỡ thủ tục

Dự thảo nghị định gồm 5 chương, 43 điều, bổ sung nhiều quy định mới theo hướng phù hợp hơn với hệ thống pháp luật hiện hành và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Điểm đổi mới quan trọng nhất là tăng cường phân cấp, trao quyền chủ động nhiều hơn cho các cấp ủy và cơ quan Đảng trong quản lý, sử dụng tài sản.

Theo dự thảo Nghị định, đối với tài sản không đủ tiêu chuẩn là tài sản cố định, cơ quan quản lý được tự quyết định xử lý. Với tài sản cố định, thẩm quyền được phân cấp mạnh hơn cho Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, đảng ủy cấp tỉnh, cấp huyện và cả đảng ủy cấp xã. Đối với đơn vị sự nghiệp tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư, dự thảo quy định rõ quyền tự quyết định bán, thanh lý hoặc tiêu hủy tài sản, tạo sự chủ động lớn hơn so với quy định hiện hành.

Dự thảo Nghị định cũng bổ sung quy định về khai thác tài sản, tạo hành lang pháp lý cho việc sử dụng hiệu quả tài sản công của Đảng. Tài sản thu hồi có thể được giao cho đơn vị sự nghiệp hoặc doanh nghiệp của Đảng quản lý, khai thác; hoặc bố trí tạm thời cho các cơ quan nhà nước và đơn vị vũ trang khi chưa có trụ sở làm việc.

Đáng chú ý, dự thảo Nghị định đề xuất bãi bỏ nhiều thủ tục hành chính rườm rà như: thủ tục xác lập sở hữu tài sản được tặng cho; thủ tục xin phê duyệt mua sắm, thuê tài sản; và yêu cầu xin ý kiến Bộ Tài chính trước khi giao đất hoặc thu hồi đất. Việc này giúp giảm chi phí tuân thủ, tiết kiệm thời gian và tăng tính tự chủ của cơ quan Đảng, song vẫn bảo đảm kỷ luật, kỷ cương tài chính theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, dự thảo cũng hoàn thiện quy định về nguồn thu từ khai thác và xử lý tài sản, phù hợp với cơ chế tài chính đặc thù của Đảng; điều chỉnh chế độ báo cáo tài sản theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; và bổ sung quy định về chuyển giao tài sản về địa phương quản lý.

Minh Lâm