Hải Phòng tiên phong miễn học phí. Bài 1: Từ chính sách địa phương tới quyết sách quốc gia

Hải Phòng đi trước

Năm học 2025 - 2026, chính sách hỗ trợ học phí cho học sinh từ mầm non đến THPT được chính thức áp dụng trên toàn quốc. Tuy nhiên, chính sách này được thành phố Hải Phòng triển khai từ 5 năm trước.

Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực từ ngày 1/7/2020 quy định học sinh tiểu học trong cơ sở giáo dục công lập không phải đóng học phí. Sau khi cân đối nguồn lực địa phương cùng với sự tham mưu tích cực của các cấp, các ngành, thành phố Hải Phòng quyết định miễn học phí cho 3 cấp còn lại, gồm bậc mầm non, THCS, THPT.

Tại Kỳ họp thứ 11 HĐND thành phố khóa 15 năm 2019, 100% số đại biểu biểu quyết thông qua Nghị quyết số 54/2019/NQ-HĐND về chính sách hỗ trợ học phí cho học sinh từ bậc mầm non đến THPT trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Nghị quyết 54 là quyết sách mạnh mẽ, tiên phong của Hải Phòng nhằm thực hiện phương châm mọi người dân đều được hưởng thành quả phát triển, hiện thực hóa việc chăm lo xây dựng và phát huy nguồn lực con người từ ban đầu; tiếp tục khẳng định sự quan tâm, dành nguồn lực lớn của thành phố cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo, hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nền giáo dục toàn dân, mọi học sinh đều bình đẳng trong cơ hội tiếp cận với giáo dục một cách tốt nhất.

Ngân sách thành phố hỗ trợ 100% học phí theo mức học phí được HĐND thành phố quyết định. Đối với người thuộc diện giảm học phí theo quy định, ngân sách thành phố hỗ trợ phần còn lại; hỗ trợ theo số tháng thực học tại các cơ sở giáo dục nhưng tối đa không quá 12 tháng/1 năm học đối với trẻ mầm non và không quá 9 tháng/1 năm học đối với học sinh THCS, THPT.

Cùng với việc dành nguồn lực lớn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các cơ sở giáo dục, chính sách hỗ trợ 100% học phí, Hải Phòng trở thành địa phương đi đầu trong cả nước áp dụng miễn học phí cho học sinh từ bậc mầm non đến THPT.

Hiệu quả thực tiễn

Có hiệu lực từ 1/7/2020, Nghị quyết số 54 được các trường học tại Đông Hải Phòng bắt đầu triển khai từ năm học 2020 - 2021 và được đông đảo cha mẹ học sinh, giáo viên, dư luận nhân dân đón nhận với sự đồng tình, ủng hộ cao.

Năm học 2020 - 2021, khi dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, hơn ai hết, gia đình anh Nguyễn Xuân Hiệp ở ngõ 274 đường Ngô Quyền, phường Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng hiểu hết ý nghĩa khi chính sách đi vào cuộc sống.

"Tôi lái xe khách tư nhân. Năm học 2020 - 2021 là giai đoạn dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, mọi hoạt động dịch vụ vận tải hành khách, du lịch gần như tê liệt. Thất nghiệp ở nhà, tất cả chi phí sinh hoạt của cả gia đình trông chờ vào đồng lương công nhân của vợ. Việc thành phố hỗ trợ 100% học phí cho 3 con tôi có ý nghĩa lớn, góp phần giúp gia đình vượt qua giai đoạn khó khăn của dịch bệnh".

Là cán bộ quản lý giáo dục ngoài công lập, cô giáo Hồ Thị Dinh, Hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế Vinh đánh giá rất cao tính nhân văn của chính sách này. Theo cô Dinh, điều đặc biệt của chính sách là không phân biệt loại hình công lập và ngoài công lập. Học sinh ngoài công lập cũng được hỗ trợ phần học phí bằng học sinh công lập đồng cấp. Phần chênh lệch do gia đình chi trả. Điều này giúp bảo đảm sự công bằng trong giáo dục, đặc biệt với những gia đình đã chọn trường tư thục chất lượng cao. Qua đó đem đến sự bình đẳng cho mọi học sinh trên địa bàn, thêm động lực để các em phấn đấu trong học tập, rèn luyện…

Chính sách hỗ trợ 100% học phí của Hải Phòng ngay khi được ban hành và triển khai đem lại lợi ích thiết thực cho hàng trăm nghìn gia đình học sinh trên địa bàn thành phố; đồng thời trở thành mô hình, cách làm được nhiều tỉnh, thành phố tìm hiểu, tham khảo và triển khai tại địa phương.

Đánh giá về chính sách này, tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ công tác giáo dục chính trị và công tác học sinh, sinh viên năm học 2024 - 2025 của ngành giáo dục Hải Phòng, ông Trần Văn Đạt, Vụ trưởng Vụ Công tác giáo dục chính trị và Công tác học sinh, sinh viên (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho rằng chính sách miễn học phí cho học sinh từ bậc mầm non đến THPT của Hải Phòng là giải pháp đột phá cho đầu tư và phát triển nguồn nhân lực, thể hiện rõ chiến lược, sự nhân văn trong việc đầu tư cho giáo dục, tạo điều kiện tốt nhất để mọi người dân thành phố Hải Phòng được thụ hưởng công bằng thành quả của nền giáo dục. Đây là nguồn động viên, mang thêm nhiều cơ hội đến trường cho trẻ em - thế hệ tương lai của đất nước...

BÙI HẠNH

Kỳ sau: Phát triển giáo dục bền vững