Hiện thực khát vọng trung tâm vận tải hàng hóa quốc tế

Bứt phá hạ tầng cảng biển

Sáng 23/9, Cảng Container quốc tế Hải Phòng (HTIT), cảng thành viên trong hệ thống Cảng Hải Phòng tiếp nhận thành công tàu container MSC KALINA của hãng tàu MSC. Đây là con tàu container lớn nhất từ trước tới nay cập cụm cảng nước sâu Lạch Huyện, với chiều dài hơn 366 m, sức chở gần 14.000 TEUs. Trước đó một tuần, Công ty TNHH Cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng tổ chức đón tàu ONE Singapore. Tàu có sức chở 13.932 TEUs của hãng tàu Ocean Network Express (ONE). Đây đều là những tàu container lớn nhất từ trước đến nay cập cảng của Hải Phòng. Sự kiện này không chỉ đánh dấu bước tiến quan trọng về năng lực khai thác của HTIT mà còn khẳng định vị thế của Hải Phòng trên bản đồ hàng hải quốc tế.

Để đón được những con tàu siêu trọng như MSC KALINA hay ONE Singapore, thành phố Hải Phòng có sự chuẩn bị về hạ tầng cảng biển từ lâu. Trong nhiệm kỳ 2020 -2025, hệ thống cảng biển Hải Phòng có bước phát triển vượt bậc. Từ hai bến số 1, 2 tại Lạch Huyện đưa vào khai thác năm 2018, đến nay, thành phố đầu tư các khu bến nước sâu với 6 bến hoạt động đồng bộ. Các bến đủ độ sâu, trang thiết bị hiện đại nên có thể tiếp nhận tàu container trên 12.000 TEUs, tàu tổng hợp lên đến 160.000 DWT. Điều này giúp hàng hóa từ miền Bắc có thể đi thẳng sang châu Âu, Mỹ, Nhật Bản mà không phải trung chuyển tại các cảng trung gian như Hồng Kông (Trung Quốc) hay Singapore.

Theo thông tin từ Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng, 8 tháng qua, sản lượng hàng hóa thông qua hệ thống cảng đạt 75,6 triệu tấn, tăng 8% so với cùng kỳ năm trước. Riêng Lạch Huyện đạt 1,45 triệu TEUs, tăng hơn 30%. Cả năm 2025, dự kiến sản lượng hàng hóa thông qua cảng này đạt 2,2 triệu TEUs.

Song song với đầu tư bến bãi, thành phố chú trọng phát triển hạ tầng kết nối. Các tuyến huyết mạch như cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đường bộ ven biển, đường vành đai 2, đoạn tuyến Tân Vũ - Hưng Đạo - đường Bùi Viện và đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đang được triển khai, tạo nên hành lang vận tải liên vùng… Hệ thống trung tâm logistics cũng phát triển nhanh với các dự án Green Logistics, Yusen Logistics, Deep C3, CDC Hải Phòng… góp phần hoàn thiện chuỗi dịch vụ khép kín.

Tháng 7/2025, Chính phủ phê duyệt đầu tư 4 bến mới số 9, 10, 11, 12 tại Lạch Huyện với tổng vốn gần 25.000 tỷ đồng. Khi hoàn thành, cụm cảng sẽ có năng lực tiếp nhận tàu tới 18.000 TEUs, ngang tầm các cảng lớn trong khu vực Đông Nam Á. Tại hội thảo “Hợp tác về hoạt động cảng biển: Việt Nam - Hoa Kỳ” mới đây, đồng chí Lê Trung Kiên, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng đánh giá: “Cảng biển không chỉ là cửa khẩu xuất nhập khẩu mà còn là “nam châm” hút vốn đầu tư. Sau khi hợp nhất tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng, cùng với hàng loạt các chính sách ưu đãi dành riêng cho thành phố sẽ giúp hạ tầng cảng biển ngày càng được đầu tư mạnh mẽ, phục vụ cho sự phát triển của thành phố Cảng”.

Chiến lược vươn tầm quốc tế

Phát biểu tại lễ công bố Nghị quyết của Quốc hội về hợp nhất Hải Phòng - Hải Dương, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Hải Phòng phải nghĩ sâu, làm lớn, hành động phải quyết liệt để trở thành trung tâm logistics, công nghiệp hiện đại hàng đầu, với hạ tầng chiến lược, đồng bộ, hiện đại, thông minh, tạo động lực kết nối liên vùng, liên khu vực, liên quốc tế, khẳng định vị thế và là cửa ngõ hàng đầu về hàng hải, hàng không của quốc gia.

Sự chỉ đạo này cũng là định hướng chiến lược cho giai đoạn phát triển mới của Hải Phòng. Nhiệm kỳ 2025 - 2030, Hải Phòng đặt mục tiêu trở thành thành phố cảng biển công nghiệp hiện đại, văn minh, sinh thái và đáng sống tầm cỡ khu vực Đông Nam Á; tiên phong trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo; là trung tâm kinh tế biển, du lịch chất lượng cao, dịch vụ - logistics và năng lượng sạch hàng đầu cả nước, trung tâm quốc tế về đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học - công nghệ biển.

Trên cơ sở cơ chế, chính sách đặc thù của Nghị quyết 226/2025/QH15, Hải Phòng đang khẩn trương triển khai các dự án hạ tầng chiến lược, nhất là hệ thống cảng biển, cảng cạn, đường sắt và đường bộ kết nối. Thành phố tập trung phát triển các trung tâm logistics quy mô lớn gắn với cảng biển, cảng hàng không, cảng thủy nội địa và hệ thống đường sắt, đường cao tốc. Song song với đầu tư hạ tầng, thành phố chú trọng mở rộng kết nối quốc tế, thu hút các hãng tàu lớn, tăng tần suất tuyến tàu container trực tiếp đi châu Âu, châu Mỹ, giảm phụ thuộc vào các cảng trung chuyển nước ngoài. Việc phát triển nền tảng số cảng biển (Digital Port Platform), triển khai mô hình cảng xanh, cảng thông minh là những bước đi chiến lược giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, tối ưu hóa hoạt động xuất nhập khẩu, giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp.

Hải Phòng cũng quan tâm mở rộng không gian dịch vụ logistics về phía tây, phát triển các cảng sông để đưa hàng hóa thâm nhập sâu vào nội địa, giảm tải cho hệ thống đường bộ. Định hướng phát triển thương mại - dịch vụ gắn liền với logistics hiện đại, khuyến khích hình thành các trung tâm thương mại phức hợp tầm cỡ khu vực Đông Nam Á, đẩy mạnh thương mại điện tử, phấn đấu đến năm 2030, có hơn 80% dân số sở hữu tài khoản thanh toán điện tử, góp phần thúc đẩy tiêu dùng và lưu thông hàng hóa. Cùng với đó, thành phố quan tâm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành logistics. Hải Phòng ưu tiên gắn đào tạo nghề với nhu cầu doanh nghiệp, xây dựng mạng lưới chuyên gia, khuyến khích khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực logistics và công nghệ số. Đây là bước đi căn cơ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, từng bước xây dựng thương hiệu nhân lực logistics Hải Phòng trên bản đồ khu vực.

Với định hướng chiến lược và quyết tâm chính trị cao, Hải Phòng đang hiện thực hóa khát vọng trở thành trung tâm cảng biển và logistics hàng đầu quốc gia, đóng vai trò động lực tăng trưởng của vùng duyên hải Bắc bộ. Đây là bước tiến quan trọng để thành phố vươn tầm quốc tế, khẳng định vị thế là trung tâm trung chuyển, vận tải hàng hóa quốc tế.