Lợi ích kép từ nuôi rươi kết hợp sản xuất lúa theo hướng hữu cơ

Kiểm tra mô hình nuôi rươi kết hợp sản xuất lúa tại xã Phụ Dực.

Nuôi rươi là nghề có từ lâu đời, cho thu nhập cao của các hộ dân các xã: Bình Định, Phụ Dực, Đông Thụy Anh, Tây Thụy Anh, Bắc Thụy Anh. Tuy nhiên, nuôi rươi mới chỉ dừng lại ở việc khoanh vùng tự nhiên nơi có rươi sinh sống bằng cách đắp tôn cao bờ bao, hệ thống kênh mương, cửa cống để chủ động tháo nước, rửa bãi và lấy giống tự nhiên. Bãi được trồng cói hoặc cấy lúa để cải tạo khu vực đầm tơi xốp và dinh dưỡng cho rươi phát triển. Phương pháp này phụ thuộc vào tự nhiên, chi phí, năng suất nuôi thấp và không ổn định, có thể có rươi hoặc không. Do đó, việc cấy lúa theo hướng hữu cơ kết hợp nuôi rươi được kỳ vọng là hướng đi mới, giúp nâng cao hiệu quả sử dụng mặt nước.

Giai đoạn 2023 - 2025, từ nguồn vốn khuyến nông Trung ương, Trung tâm Khuyến nông tỉnh phối hợp với Trung tâm Khuyến nông thành phố Hải Phòng thực hiện mô hình nuôi rươi kết hợp sản xuất lúa gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm tại một số địa phương có điều kiện phù hợp trong tỉnh nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng mặt nước, từng bước hình thành vùng sản xuất hàng hóa cung cấp sản phẩm rươi có chất lượng cao, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm và tạo ra sản phẩm gạo hữu cơ; tạo sinh kế bền vững cho người dân ở những vùng bãi nước lợ, vùng cửa sông. Năm 2025, mô hình được triển khai tại xã Phụ Dực với quy mô 5ha. Các hộ dân tham gia triển khai mô hình được truyền đạt những kiến thức cơ bản về quy trình kỹ thuật sản xuất lúa hữu cơ, từ việc chọn giống đến thu hoạch, tạo môi trường thuận lợi cho rươi phát triển; được hướng dẫn cụ thể về kỹ thuật nuôi rươi như lựa chọn đầm ruộng, thiết kế cống cấp nước, thu giống rươi tự nhiên và thả giống nhân tạo. Đồng thời, bà con nông dân được cung cấp con giống, chế phẩm vi sinh, phân bón hữu cơ... phục vụ sản xuất, nuôi trồng. Là một trong những hộ tham gia mô hình với diện tích 2,5ha, ông Nguyễn Duy Vĩnh, thôn Tô Trang, xã Phụ Dực chia sẻ: Rươi là loài nhuyễn thể rất nhạy cảm với môi trường sống, bởi vậy, từ nhiều năm nay, để thu hoạch được rươi, chúng tôi không sử dụng phân bón hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật. Tuy nhiên, canh tác như thế nào để cải tạo, tăng độ tơi xốp của đất, tạo môi trường thuận lợi cho con rươi sinh trưởng, phát triển thì chúng tôi chủ yếu làm theo kinh nghiệm. Được Trung tâm Khuyến nông tỉnh tập huấn, hỗ trợ, tôi đưa các giống lúa chịu được mặn vào gieo cấy nhờ đó năng suất lúa canh tác theo hướng hữu cơ ở ruộng khai thác rươi tăng từ 1 tạ (trước đây) lên gần 2 tạ/sào. Nhờ áp dụng quy trình kỹ thuật tiến bộ, quản lý chặt chẽ từ khâu cải tạo đầm, đến bổ sung con giống, quy trình chăm sóc làm tăng khả năng kiểm soát chất lượng, giảm thiểu rủi ro, ổn định môi trường ao nuôi; hạn chế được dịch bệnh nên lượng rươi thu được tăng gần gấp đôi so với trước đây, con rươi đỏ hồng, to, mập hơn.

Người dân thôn Tô Trang thu hoạch rươi.

Qua đánh giá, mô hình triển khai tại xã Phụ Dực cho năng suất rươi đạt trên 1.600kg/ha, năng suất lúa đạt 54 tạ/ha, sau khi trừ chi phí, lợi nhuận thu được đạt 318,8 triệu đồng/ha, cao hơn ruộng đối chứng canh tác theo truyền thống 138 triệu đồng/ha. Ông Trần Minh Hưng, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh cho biết: Mô hình nuôi rươi kết hợp sản xuất lúa đang thể hiện được nhiều ưu điểm khi vừa tạo ra sản phẩm lúa, gạo sạch, chất lượng, vừa tăng sản lượng rươi từ đó mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với sản xuất thông thường. Những kết quả khả quan của mô hình là cơ sở để Trung tâm tuyên truyền, nhân rộng trong thời gian tới, phù hợp với xu hướng và mục tiêu phát triển nền sản xuất nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn tỉnh.

Qua các lớp tập huấn, hướng dẫn nuôi rươi kết hợp trồng lúa hữu cơ bài bản, kỹ lưỡng cho nông dân, các mô hình điểm với sự đầu tư về giống, vốn, kỹ thuật của Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã tạo động lực tích cực cho người dân xung quanh vùng mô hình tiếp tục đầu tư và phát triển vùng nuôi rươi kết hợp sản xuất lúa.

Nguồn: Baohungyen.vn