Nhìn lại công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của đảng năm 2023 của Đảng bộ thành phố Đà Nẵng

Đồng chí Lê Thị Mỹ Hạnh, UVBTVTU, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy.

Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy và cấp ủy các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai kịp thời, nghiêm túc các quy định, quy trình, hướng dẫn của Trung ương, của cấp ủy cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng; chủ động ban hành các quy định, quy trình, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng đảm bảo khoa học, đồng bộ, thống nhất; chỉ đạo kiểm tra tập trung, giám sát trọng tâm, trọng điểm, nhất là ở những lĩnh vực nhạy cảm, dễ xảy ra sai phạm, tiêu cực như: Đấu thầu mua sắm, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực… Qua kiểm tra, giám sát, kết luận rõ ràng, khách quan, chính xác, xử lý nghiêm tổ chức đảng và đảng viên vi phạm, đã giúp tổ chức đảng, đảng viên được kiểm tra, giám sát nhận thức rõ vi phạm, khuyết điểm để sửa chữa, khắc phục, góp phần củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng. Điều đáng chú ý là trong năm 2023 này, Trung ương đã ban hành một số văn bản thể hiện rõ hơn quan điểm nhất quán của Đảng là không để “bóng tối dưới chân đèn”, chẳng hạn Quy định số 117-QĐ/TW ngày 18/8/2023 của Bộ Chính trị về xin lỗi và phục hồi quyền lợi của tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật oan, hay chẳng hạn Quy định số 132-QĐ/TW ngày 27/10/2023 về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án... Các văn bản này còn chứng tỏ không có vùng cấm, không có ngoại lệ trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng.

Ủy ban kiểm tra các cấp từng bước thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo Điều lệ Đảng quy định, đảm bảo đúng quy định, quy trình; dần chú trọng việc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; quan tâm thực hiện công tác giám sát, công tác nắm tình hình, phát hiện để quyết định kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm có trọng tâm, trọng điểm, đúng đối tượng, tập trung vào được những lĩnh vực dễ phát sinh sai phạm, từ đó chất lượng, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát được nâng lên rõ rệt. Trong năm, cấp ủy các cấp ở Đà Nẵng đã kiểm tra 636 tổ chức đảng và 4.960 đảng viên (giảm 15% tổ chức đảng và 9% đảng viên so với năm 2022), có 588 đảng viên là cấp ủy viên các cấp, trong đó: Ban Thường vụ Thành ủy quyết định thành lập 04 đoàn kiểm tra do các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ làm trưởng đoàn, kiểm tra đối với 04 tổ chức đảng và 07 đảng viên, chỉ đạo thanh tra, kiểm tra đối với 03 dự án/gói thầu mua sắm tài sản, trang thiết bị do Công ty AIC và các công ty thuộc hệ sinh thái AIC thực hiện; cấp ủy các địa phương, đơn vị kiểm tra 632 tổ chức đảng và 4.953 đảng viên; các cơ quan tham mưu, giúp việc Thành ủy kiểm tra đối với 52 lượt tổ chức. Ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 08 tổ chức đảng và 18 đảng viên, có 06 cấp ủy viên các cấp, chiếm 33%; đã kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng đối với 475 tổ chức đảng (giảm 15% so với năm 2022); cũng đã kiểm tra tài chính đảng đối với 365 tổ chức đảng (giảm 5% so với năm 2022) về thu chi ngân sách, thu nộp quản lý và sử dụng đảng phí...

Trong năm cấp ủy các cấp đã tiến hành giám sát 409 tổ chức đảng và 721 đảng viên (giảm 18% tổ chức đảng, 16% đảng viên so với năm 2022), trong đó có 236 cấp ủy viên các cấp, trong đó Ban Thường vụ Thành ủy giám sát 05 tổ chức đảng và 08 đảng viên; cấp ủy quận, huyện và tương đương, cấp ủy cơ sở, chi bộ giám sát 404 tổ chức đảng, 713 đảng viên. Các cơ quan tham mưu, giúp việc Thành ủy giám sát đối với 04 tổ chức đảng về lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; việc cụ thể hóa thực hiện quy chế công tác dân vận; việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác vận động Nhân dân bàn giao mặt bằng và bố trí tái định cư tại các dự án trọng điểm của thành phố triển khai trên địa bàn. Ủy ban kiểm tra các cấp đã tiến hành giám sát 341 tổ chức đảng và 185 đảng viên (tăng 14% tổ chức đảng, 6% đảng viên so với năm 2022), trong đó có 149 cấp ủy viên các cấp.

Hội nghị tổng kết công tác kiểm tra, giám sát, và thi hành kỷ luật của Đảng năm 2023; bàn phương hướng, nhiệm vụ năm 2024.

Việc thi hành kỷ luật của Đảng cơ bản đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định, đảm bảo dân chủ, khách quan, công tâm. Trong năm, Ban Thường vụ Thành ủy đã thi hành kỷ luật 03 đảng viên với hình thức Khai trừ; nội dung vi phạm chủ yếu về thực hiện những điều đảng viên không được làm, trách nhiệm nêu gương và Luật phòng, chống tham nhũng; Ban Thường vụ các quận ủy, đảng ủy trực thuộc Thành ủy, đảng ủy cơ sở và chi bộ thi hành kỷ luật 185 đảng viên[1] với các hình thức: Khiển trách 147, Cảnh cáo 25, Cách chức 01 và Khai trừ 12; nội dung vi phạm chủ yếu về việc thực hiện nhiệm vụ đảng viên, những điều đảng viên không được làm, việc chấp hành chính sách, pháp luật của Nhà nước; cấp ủy các cấp đình chỉ sinh hoạt đảng 10 đảng viên, đình chỉ sinh hoạt cấp ủy 01 đảng viên. Trong năm, Uỷ ban kiểm tra các cấp cũng đã thi hành kỷ luật 02 tổ chức đảng và 45 đảng viên, có 08 cấp ủy viên các cấp. Trong đó, Uỷ ban Kiểm tra Thành ủy thi hành kỷ luật đối với 01 tổ chức đảng và 13 đảng viên; Uỷ ban kiểm tra quận ủy, đảng ủy trực thuộc Thành ủy và cơ sở thi hành kỷ luật 01 tổ chức đảng và 32 đảng viên. Uỷ ban kiểm tra các cấp đình chỉ sinh hoạt đảng 18 đảng viên. Ngoài ra Uỷ ban Kiểm tra Thành ủy còn ủy quyền cho Ban Thường vụ Quận ủy và Uỷ ban kiểm tra Đảng ủy trực thuộc Thành ủy xem xét, xử lý kỷ luật về Đảng đối với 03 trường hợp…

Công tác giải quyết đơn, thư, khiếu nại, tố cáo được chú trọng, kịp thời. Uỷ ban kiểm tra các cấp đã thực hiện việc giải quyết tố cáo đúng quy trình, thủ tục, xem xét, kết luận làm rõ đúng, sai, giúp cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng có khuyết điểm, vi phạm nghiêm túc rút kinh nghiệm, có biện pháp sửa chữa khắc phục. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng tố cáo giấu tên, mạo tên, tố cáo không có cơ sở để xem xét, giải quyết gây phức tạp, mất rất nhiều thời gian để xử lý đơn; tố cáo, khiếu nại không đạt được mục đích chuyển sang tố cáo người ký văn bản giải quyết và có thái độ quá khích khi làm việc với người xử lý đơn. Bên cạnh đó, công tác giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng của cấp ủy, uỷ ban kiểm tra các cấp được thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình, thủ tục; thực hiện tốt việc thẩm tra, xác minh; đảm bảo khách quan, dân chủ, tính giáo dục và nghiêm minh của kỷ luật Đảng.

Công tác phối hợp giữa ủy ban kiểm tra các cấp với các ngành có liên quan cơ bản hiệu quả, đảm bảo nguyên tắc, trách nhiệm được giao. Công tác tuyên truyền được ủy ban kiểm tra các cấp được đẩy mạnh; việc công khai kết quả các kỳ họp của ủy ban kiểm tra các cấp trên các phương tiện thông tin đại chúng cơ bản nhận được sự quan tâm, đồng tình, ủng hộ của dư luận, cán bộ, đảng viên và Nhân dân, khẳng định quyết tâm của Đảng trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có tác dụng tích cực trong việc cảnh báo, phòng ngừa, răn đe, giáo dục các tổ chức đảng và đảng viên trong toàn Đảng bộ. Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp quan tâm hơn trong công tác củng cố, kiện toàn nhân lực, nhân sự đội ngũ cán bộ ủy ban kiểm tra các cấp, cũng như chú trọng hơn công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, điều động, luân chuyển cán bộ kiểm tra theo tinh thần Kết luận số 23-KL/TW ngày 10/12/2021 và Quy định số 110-QĐ/TW ngày 06/7/2023 của Ban Bí thư.

Bên cạnh những kết quả đáng khích lệ ấy, công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng ở Đà Nẵng năm 2023 vẫn chuyển biến chưa đều ở các cấp. Một số cấp ủy, ủy ban kiểm tra ở các cấp cấp cũng còn những mặt hạn chế trong công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; triển khai thực hiện nhiệm vụ theo chương trình đề ra còn chậm; có nơi lựa chọn nội dung chưa toàn diện, chưa tập trung kiểm tra những lĩnh vực dễ phát sinh vi phạm. Một số tổ chức đảng chưa nhận thức đầy đủ về nguyên tắc xem xét xử lý kỷ luật đảng viên, xem xét, đề nghị thi hành kỷ luật chưa đúng mức độ, nội dung vi phạm và kết luận của tổ chức đảng cấp trên. Công tác phòng ngừa chưa được quan tâm đúng mức; công tác giám sát thường xuyên, nắm tình hình ở một số địa phương, đơn vị chưa kịp thời, còn bị động; một số tổ chức đảng giám sát chuyên đề số lượng nhiều nhưng chất lượng chưa cao, không phát hiện kịp thời các khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên dẫn đến cảnh báo, phòng ngừa vi phạm từ công tác giám sát thường xuyên, giám sát chuyên đề còn hạn chế, chưa hiệu quả. Một số ủy ban kiểm tra chưa chủ động trong kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, chưa kiểm tra vào những lĩnh vực nhạy cảm, lĩnh vực dễ xảy ra sai phạm, tiêu cực, còn trông chờ vào sự chỉ đạo của cấp ủy và ủy ban kiểm tra cấp trên; nhiều vi phạm xảy ra từ lâu nhưng không phát hiện, kiểm tra, xử lý kịp thời. Việc theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát thực hiện các kết luận sau kiểm tra chưa thật sự triệt để. Những hạn chế, khuyết điểm này xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, trong đó cần thẳng thắn nhìn nhận các nguyên nhân chủ quan như một số cấp ủy, người đứng đầu nhận thức chưa đúng tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, chưa thật sự sâu sát trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện; tính tự giác, tự phê bình và phê bình của một số tổ chức cơ sở đảng, đảng viên chưa cao, còn nể nang, né tránh; nhân sự cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp có sự thay đổi, nhiều đồng chí mới tham gia công tác kiểm tra, chưa được đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ kịp thời; trình độ, năng lực, kinh nghiệm của một số cán bộ kiểm tra còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; chưa tích cực tự nghiên cứu, học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn; thiếu tính chiến đấu, ngại va chạm trong thực hiện nhiệm vụ…

Năm 2024, là năm tăng tốc, bứt phá để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội lần thứ XXII Đảng bộ thành phố và Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp. Muốn vậy, công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng cần tập trung một số nhiệm vụ chủ yếu sau:

1. Cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp, nhất là người đứng đầu phát huy kết quả và kinh nghiệm đã đạt được trong năm 2023, tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn ủy ban kiểm tra cấp mình và cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới thực hiện toàn diện, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng. Tiếp tục, thường xuyên phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các văn bản của Trung ương, Thành ủy, cấp ủy các cấp về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, nhất là Quy định số 22-QĐ/TW ngày 28/7/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng; Quy định số 37-QĐ/TW ngày 25/10/2021 của Ban Bí thư về những điều đảng viên không được làm; Kết luận số 34-KL/TW ngày 18/4/2022 của Bộ Chính trị về Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2030 và Quy định số 69-QĐ/TW ngày 06/7/2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm; Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 06/7/2021 của Thành ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng; Quyết định số 354-QĐ/UBKTTW ngày 22/12/2021 của Ủy ban kiểm tra Trung ương về ban hành các quy trình thực hiện kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng; Quyết định số 89-QĐ/TW ngày 01/12/2022 của Ban Bí thư về ban hành Quy trình kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, giải quyết tố cáo, khiếu nại kỷ luật đảng của cấp ủy tỉnh và tương đương đến cơ sở; Quyết định số 7390-QĐ/TU ngày 19/5/2023 của Ban Thường vụ Thành ủy về ban hành Quy trình kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và giải quyết tố cáo của chi bộ; Hướng dẫn số 02-HD/TU ngày 17/3/2023 của Ban Thường vụ Thành ủy về thực hiện bố trí công tác đối với cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý sau khi bị kỷ luật trong hệ thống chính trị thành phố; Quy định số 110-QĐ/TW ngày 06/7/2023 của Ban Bí thư và Quy định số 117-QĐ/TW ngày 18/8/2023 của Bộ Chính trị, Quy định 131-QĐ/TW ngày 27/10/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán... Đồng thời, thực hiện cụ thể hóa kịp thời các văn bản của Trung ương, của Thành ủy về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng để triển khai thực hiện phù hợp với tình hình, đặc điểm tại đảng bộ địa phương, đơn vị.

2. Tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung và kiến nghị với Trung ương sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy định về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng chưa đồng bộ, chưa thống nhất, có điểm khó thực hiện, nhằm hoàn thiện các quy định, quy chế, quy trình về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng.

3. Xây dựng và tổ chức thực hiện có kết quả chương trình kiểm tra, giám sát năm 2024. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc tổ chức triển khai, thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội lần thứ XXII Đảng bộ thành phố cùng các nghị quyết về xây dựng chỉnh đốn Đảng (khóa XI, XII, XIII). Tập trung kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa, vi phạm những điều đảng viên không được làm, vi phạm trách nhiệm nêu gương và 10 biểu hiện đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm… theo Chỉ thị số 34-CT/TU ngày 02/12/2023 của Ban Thường vụ Thành ủy về tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, khắc phục tình trạng né tránh, đùn đẩy, không làm đúng, đầy đủ chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong tình hình hiện nay; kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt để xảy ra tham nhũng, tiêu cực; những nơi mất đoàn kết nội bộ, vi phạm nguyên tắc, quy định của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ; những nơi có nhiều vụ, việc khiếu kiện phức tạp, kéo dài, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân.  

4. Ủy ban kiểm tra các cấp triển khai thực hiện toàn diện, hiệu quả các nhiệm vụ theo quy định tại Điều 32, Điều lệ Đảng; chú trọng kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, trước hết là tổ chức đảng cấp dưới trực tiếp và cấp ủy viên cùng cấp, đảng viên thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; đẩy mạnh công tác giám sát thường xuyên; chú trọng chất lượng giám sát chuyên đề; tăng cường sự chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng của ủy ban kiểm tra cấp trên đối với cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp dưới về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng nhằm tạo sự chuyển biến tích cực, rõ rệt hơn nữa trong toàn ngành; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra chấp hành và công tác giám sát chuyên đề.

5. Thực hiện tốt quy chế phối hợp, kết hợp chặt chẽ và nâng cao hiệu quả phối hợp trong công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng giữa ủy ban kiểm tra với các cơ quan thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử của Nhà nước trong công tác kiểm tra, giám sát và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; từng bước xác định kết quả thanh tra, kiểm toán, điều tra là cơ sở, căn cứ quan trọng cho công tác kiểm tra.

6. Phải nắm sát, nắm chắc tình hình, chủ động dự báo về tình hình vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên. Đổi mới phương pháp tuyên truyền, tiếp tục công khai kết quả kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật góp phần đấu tranh, ngăn chặn, giáo dục, răn đe, đẩy lùi các hành vi vi phạm. Tăng cường công tác nghiên cứu khoa học, tiếp tục làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng.

7. Sơ kết, tổng kết việc triển khai thực hiện các văn bản của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng (khi có yêu cầu).

8. Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy ủy ban kiểm tra, xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra đảm bảo số lượng, chất lượng và cơ cấu. Triển khai thực hiện có kết quả công tác luân chuyển cán bộ kiểm tra các cấp sang công tác ở các ngành, các cấp và luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý các ngành, các cấp về làm công tác kiểm tra, giám sát của Đảng theo Kết luận số 23-KL/TW ngày 10/12/2021 của Ban Bí thư; xây dựng kế hoạch luân chuyển cán bộ ngành Kiểm tra Đảng trong Đảng bộ thành phố theo Quy định số 110-QĐ/TW của Ban Bí thư và Kế hoạch số 126-KH/UBKTW ngày 06/10/2023 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Thường xuyên rèn luyện mỗi cán bộ kiểm tra phải luôn ý thức giữ vững bản lĩnh chính trị, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

9. Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu nhằm phục vụ công tác tra cứu, trao đổi, theo dõi các nội dung liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng.

Lê Thị Mỹ Hạnh
UVBTVTU, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy