Thời kỳ đầu mới thành lập (10/10/1949), trong điều kiện còn nhiều khó khăn song công tác xây dựng, phát triển Đảng được quan tâm. Đặc biệt, ngày 01/8/1950, Ban Cán sự Đảng ban hành Quyết nghị về thành lập chi bộ ở các huyện và chi bộ cơ quan. Ban Cán sự Đảng quyết định tách Chi bộ Lai Châu cũ ra thành 4 chi bộ: Cơ quan, Quỳnh Nhai, Điện Biên, Tuần Giáo và chỉ định bí thư chi bộ. Giai đoạn 1953 - 1954, dưới sự lãnh đạo của Ban cán sự Đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên phát huy tốt vai trò trách nhiệm bám dân, bám cơ sở tuyên truyền, vận động nhân dân các dân tộc tích cực tham gia lao động sản xuất đóng góp lương thực, thực phẩm và tham gia chiến đấu chống thực dân Pháp, cùng quân, dân cả nước làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu”, kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp thắng lợi.
Năm 2004, thực hiện chia tách, thành lập tỉnh, trong bối cảnh rất nhiều khó khăn, thách thức, Đảng bộ tỉnh Điện Biên đã tập trung xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Trải qua 75 năm với 14 kỳ đại hội, Đảng bộ tỉnh ngày càng vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Để xây dựng Đảng, hệ thống chính trị, vững mạnh từ cơ sở, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TU về “Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, góp phần củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, giai đoạn 2021 - 2025”.
Từ 614 tổ chức cơ sở đảng, với 41.775 đảng viên (năm 2020), đến nay Đảng bộ tỉnh đã có 14 đảng bộ trực thuộc, 617 tổ chức cơ sở đảng (236 đảng bộ cơ sở, 381 chi bộ cơ sở) với gần 48.000 đảng viên. Tiếp tục quan tâm củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ; rà soát, phát hiện, giáo dục, giúp đỡ, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng; thực hiện tốt chủ trương bố trí công an chính quy đảm nhiệm các chức danh công an xã, giới thiệu cán bộ chỉ huy các đồn biên phòng tham gia cấp ủy, giữ chức phó bí thư đảng ủy xã và giới thiệu cán bộ, chiến sĩ biên phòng tham gia sinh hoạt tại các chi bộ thôn, bản.
Đảng bộ tỉnh tập trung kiện toàn sắp xếp tổ chức bộ máy, biên chế của hệ thống chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ theo tiêu chuẩn chức danh, từng bước đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ. Giai đoạn 2020 - 2023, toàn tỉnh đã bố trí sắp xếp, phân công, luân chuyển, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử 382 lượt cán bộ; tổ chức thành công 2 đợt thí điểm thi tuyển chức danh lãnh đạo, quản lý cấp phó các sở, ngành tỉnh. Quan tâm thực hiện công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cho nhiệm vụ trước mắt và tạo nguồn cán bộ nhiệm kỳ tới. Thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ, chính sách đối với 1.428 lượt cán bộ. Công tác kiểm điểm, đánh giá, xếp loại cán bộ, đảng viên đi vào nền nếp, chất lượng nâng lên.
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TU, ngày 7/5/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng trong tình hình mới; các nghị quyết, chỉ thị, quyết định, kết luận, quy định, hướng dẫn của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng. Củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp; hoạt động giám sát được thực hiện toàn diện, nền nếp, hiệu quả; công tác kiểm tra triển khai có trọng tâm, trọng điểm, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đội ngũ đảng viên, giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng. Kịp thời thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh; quán triệt, thực hiện nghiêm các chỉ thị, kết luận của Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Nâng cao chất lượng các cuộc kiểm tra, thanh tra; kịp thời rà soát, thực hiện các kết luận thanh tra, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, thu hồi tài sản bị thất thoát, xem xét xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan. Vai trò, trách nhiệm của các cơ quan dân cử và toàn xã hội trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được nâng cao.
Kỷ niệm 75 năm thành lập Đảng bộ tỉnh (10/10/1949 - 10/10/2024), nhân dân các dân tộc trong tỉnh quyết tâm đồng sức, đồng lòng, nêu cao ý chí tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên, ra sức thi đua thực hiện thắng lợi Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh lần thứ XIV, từng bước hiện thực hóa mục tiêu đưa Ðiện Biên trở thành tỉnh có kinh tế - xã hội phát triển khá trong khu vực trung du miền núi phía Bắc.