Đồng Nai được xem là địa phương đủ “thiên thời - địa lợi - nhân hòa”, giàu giá trị và tiềm năng với nhiều di sản và lợi thế; giàu bản sắc của vùng đất vốn được hình thành từ sự hội nhập, chan hòa, kết tinh, chuyển hóa từ nhiều nhân tố, nhiều dòng mạch trong quá trình giao lưu, tiếp biến VH và vận động phát triển; bản sắc ấy cũng chính là nguồn lực của phát triển VH ở khả năng giao lưu, kết tinh VH từ nhiều dòng, nhiều lớp, gìn giữ được yếu tố cốt lõi của cội nguồn, tiếp thu nhanh tinh hoa VH của nhân loại (phóng khoáng trong cư xử, khoan dung, rộng mở trong sinh hoạt xã hội; năng lực ứng xử nhạy bén, dễ thích ứng với cái mới), năng động linh hoạt trong phát triển, áp dụng nhanh tiến bộ kỹ thuật, nhất là trong thời đại kỹ thuật số và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Kế thừa, phát huy các giá trị VH trên địa bàn, những năm gần đây nhiệm vụ xây dựng và phát triển văn hóa, con người trên địa bàn tỉnh đã và đang có bước phát triển khá toàn diện, đạt được những kết quả quan trọng. Môi trường VH lành mạnh hơn, nếp sống VH có nhiều chuyển biến tích cực. Chỉ số phát triển con người được cải thiện và nâng cao. Dấu ấn về bản sắc đặc trưng của VH, con người Đồng Nai từng bước được định hình, dần khẳng định vị trí, vai trò quan trọng trong cuộc sống đương đại.
Nhằm phát huy tối đa nguồn lực VH, con người Đồng Nai trong xây dựng, phát triển Đồng Nai hiện tại và trong tương lai, ngày 12/12/2023, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TU về xây dựng và phát huy giá trị VH, con người Đồng Nai trở thành nguồn lực, động lực quan trọng cho phát triển toàn diện và bền vững.
Với quan điểmxây dựng và phát triển VH, con người ở Đồng Nai trở thành nguồn lực nội sinh để phát triển kinh tế - xã hội, phát huy, hình thành các nhân tố mới, giá trị mới của con người Việt Nam, trong đó, con người vừa là đối tượng phục vụ, đồng thời, vừa là chủ thể sáng tạo văn hóa với những đặc trưng, thuộc tính, phẩm chất căn cốt nhất, có tính đại diện tiêu biểu của địa phương; tổng hòa tất cả các mặt, lĩnh vực của đời sống, được hun đúc, định hình về nhân văn, sáng tạo, khoa học, dân chủ, đa dạng, kết hợp chặt chẽ truyền thống văn hóa Biên Hòa - Đồng Nai với những giá trị, chuẩn mực hiện đại, hướng đến tương lai; hài hòa nhiệm vụ xây dựng và phát triển VH, con người với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, mục tiêu chungđược đưa ra là:Xây dựng VH, con người Đồng Nai phát triển toàn diện với các phẩm chất nhân cách, đạo đức, trí tuệ, khát vọng, năng động, văn minh, thân thiện, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, ý thức tuân thủ pháp luật, đề cao tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân, dám chịu trách nhiệm; trong 05 mối quan hệ: với bản thân mình, với gia đình, với cộng đồng -xã hội, với đất nước, với truyền thống và bản sắc của Đồng Nai. Bảo tồn và phát huy giá trị các di sản VH (vật thể và phi vật thể), cùng các giá trị VH khác, tái hiện, tạo ra nhiều sản phẩm VH, sản phẩm du lịch đặc trưng, có chất lượng cao mang đậm bản sắc Đồng Nai, phù hợp với xu thế thời đại. Tiếp tục giữ vững, phát huy hào khí Đồng Nai và không ngừng lan tỏa tinh thần hào khí Đồng Nai trong mọi phương diện của đời sống.
Đ/c Hồ Thanh Sơn - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy phát biểu chỉ đạo Hội nghị triển khai chuyên đề năm 2024 "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về xây dựng và phát huy giá trị VH, con người Đồng Nai phát triển toàn diện"
Để thực hiện mục tiêu trên, cần tập trung các nhiệm vụ chủ yếu là:
1) Xây dựng con người Đồng Nai phát triển toàn diện, trong đó, xây dựng con người Đồng Nai thời kỳ đổi mới, phát triển, hội nhập với những giá trị chuẩn mực phù hợp, có thế giới quan khoa học, có nhân cách, lối sống đẹp với các đặc tính cơ bản “yêu nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù, sáng tạo, thân thiện với môi trường”; xây dựng lối sống tuân thủ pháp luật, tôn vinh, nhân rộng các giá trị tốt đẹp, nhân văn, gắn liền với đấu tranh không khoan nhượng với cái xấu, cái ác, phi VH, phản VH; bảo vệ những giá trị chân - thiện - mỹ. Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, nâng cao chỉ số phát triển con người, chỉ số hạnh phúc của con người Đồng Nai.
2) Nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động VH, thể thao góp phần xây dựng môi trường và đời sống VH cho người dân phong phú, lành mạnh.Mỗi gia đình, địa phương, cộng đồng, cơ quan, đơn vị, tổ chức phải là một môi trường VH phong phú, lành mạnh, góp phần giáo dục, rèn luyện con người phát triển toàn diện, nâng cao mức hưởng thụ VH và đời sống tinh thần của Nhân dân. - Xây dựng mỗi trường học phải thực sự là một trung tâm VH giáo dục, rèn luyện con người về lý tưởng, phẩm chất, nhân cách, lối sống; giáo dục truyền thống VH cho thế hệ trẻ. Tăng cường tuyên truyền và xây dựng ý thức bảo vệ môi trường sống, gắn xây dựng môi trường VH với bảo vệ môi trường sinh thái, gìn giữ, ứng xử đúng đắn với môi trường vì mục tiêu phát triển bền vững.- Tăng cường giáo dục nghệ thuật, giáo dục thể chất, nâng cao năng lực cảm thụ thẩm mỹ cho con người, đặc biệt là thanh thiếu nhi để mỗi người đều biết khẳng định, tôn vinh cái đúng, cái tốt đẹp, tích cực, cao thượng; nhân rộng các giá trị cao đẹp, nhân văn đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trọng dụng, tôn vinh trí thức, văn nghệ sĩ, nghệ nhân trên cơ sở cống hiến cho xã hội.
3) Xây dựng VH trong chính trị và kinh tế. Tăng cường lãnh đạo thực hiện quy định về xây dựng VH trong toàn Đảng bộ, phấn đấu mỗi chi bộ đều tiêu biểu về đạo đức, văn minh; phấn đấu mỗi đảng viên đều tự giác, tiên phong, gương mẫu; xem đó là nhân tố quan trọng để xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức, tận tụy, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân, gắn bó máu thịt với Nhân dân. Ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, công chức, đảng viên. Chú trọng xây dựng VH trong kinh tế. Xây dựng đội ngũ cán bộ và người lao động có đủ trình độ và kỹ năng hội nhập; tiếp nhận có chọn lọc tinh hoa VH thế giới, quảng bá hình ảnh của đất nước và con người Đồng Nai.
4) Bảo tồn và phát huy giá trị các di sản VH trên địa bàn tỉnh. Tập trung vào các di sản VH có giá trị lịch sử VH độc đáo, đặc sắc, mang tính đại diện cho khu vực. Giới thiệu, quảng bá các di sản VH và ẩm thực truyền thống của địa phương; nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch độc đáo mang bản sắc của tỉnh, từng bước tạo dựng hình ảnh du lịch của Biên Hòa - Đồng Nai trong khu vực. Tập trung nguồn lực xây dựng các điểm du lịch có tài nguyên du lịch VH hấp dẫn gắn với các di tích - danh thắng tiêu biểu của tỉnh...
5) Phát triển sản phẩm, dịch vụ công nghiệp VH trên địa bàn tỉnh. Xây dựng và phát triển sản phẩm, dịch vụ công nghiệp VH thích ứng với xu thế phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Tạo môi trường thuận lợi để xây dựng, phát triển thị trường sản phẩm, dịch vụ VH và ưu tiên phát triển một số ngành công nghiệp VH của tỉnh. Ưu tiên đầu tư vào một số ngành công nghiệp VH có lợi thế của tỉnh như: Nghệ thuật biểu diễn, điện ảnh, thủ công mỹ nghệ, trò chơi giải trí, du lịch VH, ẩm thực... nhằm khai thác, phát huy những tiềm năng và các giá trị đặc sắc của VH Biên Hòa - Đồng Nai.
6) Chủ động quảng bá, chọn lọc, tiếp thu tinh hoa VH trong nước và thế giới. Cùng với đổi mới nội dung, hình thức quảng bá các giá trị VH, hình ảnh vùng đất, con người Biên Hòa - Đồng Nai, tiềm năng phát triển của tỉnh thông qua các chương trình, sự kiện, lễ hội VH, biểu diễn nghệ thuật và các hoạt động xúc tiến thương mại du lịch trong tỉnh, trong nước và quốc tế, đẩy nhanh tiến độ xây dựng, triển khai thực hiện Chiến lược phát triển VH đối ngoại và ngoại giao VH trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa VH nhân loại để làm giàu thêm VH của tỉnh.
7) Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực về VH, bao gồm cả cán bộ lãnh đạo, quản lý (cả quản lý nhà nước và quản lý của cộng đồng), giám định, thẩm định và nghệ nhân; làm cho hàm lượng VH thấm sâu, tỏa sáng trong mọi lãnh đạo, quản lý ở mọi lĩnh vực; chú trọng các hoạt động đào tạo trường lớp, bồi dưỡng chuyên môn và truyền dạy nghề nghiệp của nghệ nhân; có những chính sách phù hợp đối với đội ngũ cán bộ làm VH các cấp, nhất là cấp cơ sở để họ yên tâm công tác và cống hiến.
Mai Quỳnh