Ông Danh Mai Dong (hàng đầu bên phải), là người có uy tín trong đồng bào Khmer ấp Tràm Chẹt, xã Bàn Tân Định, huyện Giồng Riềng, đã tích cực vận động bà con bê tông hóa và thắp sáng đường nông thôn.
NCUT là người có đóng góp tích cực đối với cộng đồng; am hiểu về văn hóa, phong tục, tập quán, tiếng nói của dân tộc ở nơi cư trú; có cách ứng xử, giải quyết tốt mối quan hệ trong gia đình, cộng đồng; có khả năng tập hợp đồng bào dân tộc, được người dân trong cộng đồng tín nhiệm, tin tưởng, nghe và làm theo. Bên cạnh đó, NCUT là người tích cực tham gia ngăn ngừa, hòa giải các mâu thuẫn, tranh chấp trong nội bộ nhân dân, góp phần giữ gìn an ninh, trật tự; tích cực hưởng ứng, ủng hộ, tham gia xây dựng nông thôn mới và các cuộc vận động, phong trào thi đua tại địa phương.
Xác định vị trí, vai trò của NCUT trong cộng đồng, từ năm 2018 đến nay, tỉnh Kiên Giang đã chủ động triển khai tổ chức thực hiện tốt các chính sách đối với NCUT; việc tổ chức xét, bình chọn, công nhận NCUT luôn được thực hiện đúng theo quy định; việc rà soát, bình chọn bổ sung NCUT ở các địa phương hằng năm đều thực hiện tốt với tinh thần dân chủ, công khai, minh bạch. Đến năm 2023, trên địa bàn tỉnh có 285 NCUT. Trong đó, gồm 237 vị dân tộc Khmer; 30 vị dân tộc Hoa; 17 vị dân tộc Kinh; 1 vị dân tộc Chăm.
Ban Dân tộc tỉnh đã triển khai đầy đủ các luật và văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương; kịp thời ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền về thực hiện chính sách NCUT theo quy định của Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg. Tổng kinh phí thực hiện chính sách đối với NCUT từ năm 2018 đến nay hơn 6 tỷ đồng. Qua đó, NCUT đã tích cực tham gia tuyên truyên chủ trương, chính sách của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với đồng bào dân tộc thiểu số và thực hiện đúng chính sách, pháp luật ở địa phương, góp phần thực hiện hiệu quả chương trình xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống, xây dựng ấp, xã đạt tiêu chí nông thôn mới trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Đồng chí Danh Phúc, Tỉnh ủy viên, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh cho biết: “Ban đã thực hiện tốt vai trò tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh trong công tác phối hợp tốt với các địa phương, thường xuyên thăm hỏi, động viên NCUT nhân dịp Tết nguyên đán, Tết và lễ trọng của đồng bào các dân tộc thiểu số; thăm hỏi, động viên NCUT khi gia đình, thân nhân có hữu sự. Từ năm 2018 đến nay, đã thăm hỏi, trao tặng trên 3.160 suất quà. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, Ban đã thiết kế một tiểu dự án, trong đó có nhiệm vụ “biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến, phát huy vai trò của NCUT". Theo đó, hàng năm Ban ban hành Kế hoạch phát động phong trào thi đua chuyên đề về phát huy vai trò của NCUT trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Kết quả, giai đoạn 2018-2023, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh tặng Bằng khen cho 72 cá nhân NCUT; Trưởng Ban Dân tộc tặng Giấy khen cho 402 cá nhân, 30 tập thể".
Từ việc được thụ hưởng đầy đủ các chính sách, NCUT đã tham gia tốt công tác tuyên truyền, vận động đồng bào nơi cư trú tham gia thực hiện tự quản, tự phòng, đoàn kết xây dựng nông thôn mới; đẩy mạnh thực hiện tốt phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" ở địa bàn có đông đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần xây dựng thế trận an ninh nhân dân vững chắc. Đặc biệt là bà con dân tộc sẵn sàng hỗ trợ lực lượng chức năng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật; tham gia cùng chính quyền địa phương giải quyết nhiều vụ tranh chấp, khiếu kiện, mâu thuẫn trong nội bộ dân tộc và các vụ việc phức tạp xảy ra tại nơi có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.
Thời gian tới, để triển khai tốt các chính sách liên quan đến NCUT, các cấp các ngành cần tiếp tục chủ động triển khai tổ chức thực hiện tốt các chính sách đối với NCUT, quan tâm hỗ trợ NCUT có thêm niềm tin, động lực, phát huy vai trò của mình trong cộng đồng dân cư. Để từ đó NCUT phát huy tốt vai trò là cầu nối giữa đồng bào dân tộc thiểu số với Đảng và chính quyền, đoàn thể. Đồng thời đây cũng là cơ sở để thực hiện tốt chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc, là kênh thông tin quan trọng, góp phần tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tuyên truyền vận động đồng bào nêu cao tinh thần cảnh giác, chống lại âm mưu diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch, cung cấp những thông tin có giá trị giúp cho cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương nắm được tình hình dân tộc nơi cư trú.
Nguyễn Hoa