Sinh thời, Người cho rằng: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”
Đặc biệt, trước lúc đi xa, trong Di chúc Người căn dặn Đảng ta là: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng; thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”.
Có thể khẳng định, đạo đức cách mạng là tiêu chí hàng đầu, là cái “gốc” của người cán bộ, đảng viên. Thấm nhuần và nâng cao đạo đức cách mạng cũng có nghĩa là củng cố vững chắc hơn cơ sở định hướng cho sự phát triển tài năng của người cán bộ, đảng viên vì lợi ích chung của Đảng, của giai cấp và của dân tộc. Đạo đức của người cán bộ cách mạng còn là nền tảng và là cơ sở để người cán bộ, đảng viên phát huy tài năng, trí tuệ và các phẩm chất khác, hướng năng lực của họ vào hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước giao phó. Vì vậy, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, cán bộ, đảng viên phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng. Có nghĩa là, vô luận trong hoàn cảnh nào cũng đặt lợi ích của Đảng lên trên hết. Điều biểu hiện rõ rệt nhất, cao quý nhất của đạo đức cách mạng là phải tôn trọng nhân dân, lắng nghe nhân dân, vì nhân dân mà phục vụ. Người chỉ rõ, thấm nhuần đạo đức cách mạng có nghĩa là: “Hòa mình với quần chúng thành một khối, tin quần chúng, hiểu quần chúng, lắng nghe ý kiến của quần chúng. Do lời nói và việc làm, đảng viên, đoàn viên và cán bộ làm cho dân tin, dân phục, dân yêu, đoàn kết quần chúng chặt chẽ chung quanh Đảng, tổ chức, tuyên truyền và động viên quần chúng hăng hái thực hiện chính sách và nghị quyết của Đảng”. Đạo đức còn thể hiện ở nếp sống trong sạch của bản thân và gia đình mình, thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, tích cực đấu tranh chống tham ô, lãng phí, góp phần xây dựng Đảng ta thực sự trong sạch vững mạnh.
Thực hiện lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong suốt 93 năm qua, Đảng ta đã xây dựng, bồi dưỡng, giáo dục và rèn luyện đại bộ phận cán bộ, đảng viên của Đảng phát huy được phẩm chất, đạo đức cách mạng. Đa số cán bộ, đảng viên luôn trau dồi và giữ được phẩm chất, đạo đức cách mạng, yêu nước, yêu dân, chí công, vô tư, gương mẫu, có lối sống trong sạch, lành mạnh. Tuyệt đại đa số cán bộ, đảng viên vững vàng trước những biến động trong nước và thế giới, kiên định mục tiêu và con đường đi lên CNXH do Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, hăng hái đi đầu trong công cuộc đổi mới, hoàn thành các nhiệm vụ được giao.
Đặc biệt, trong hơn 35 năm đổi mới, nhiều đồng chí đã nêu cao tấm gương về bản lĩnh chính trị, có ý thức rèn luyện, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, hết lòng, hết sức tận tụy với công việc, được quần chúng yêu mến, tín nhiệm. Nhiều cán bộ, đảng viên hoạt động trong các môi trường phức tạp, điều kiện khó khăn đã năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước dân, trước Đảng, mạnh dạn tìm tòi, thử nghiệm nhiều cách làm mới, đạt hiệu quả cao, được quần chúng tin yêu, ca ngợi, góp phần quan trọng trong việc tăng cường và củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo Đảng. Đại bộ phận cán bộ, đảng viên có ý thức tổ chức kỷ luật cao, chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, Điều lệ Đảng, pháp luật của Nhà nước, những quy định của địa phương, cơ quan, đơn vị.
Tuy nhiên, trong quá trình đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, một bộ phận cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, rơi vào chủ nghĩa cá nhân, ích kỷ, tình trạng “nói không đi đôi với làm”, “nói một đằng làm một nẻo”… đang gây bức xúc trong xã hội, làm mất niềm tin trong nhân dân….
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI) đã chỉ rõ: “Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống với những biểu hiện khác nhau về sự phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân, ích kỷ, cơ hội, thực dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài, kèn cựa địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên tắc...”. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII) tiếp tục khẳng định “Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi, có mặt, có bộ phận còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn; tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn nghiêm trọng, tập trung vào số đảng viên có chức vụ trong bộ máy nhà nước”. Kết luận Hội Nghị Trung ương 4 (khóa XIII) tiếp tục nhận định: “Một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý nhận thức chưa đầy đủ tính chất, tầm quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, thiếu gương mẫu, phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, sa vào chủ nghĩa cá nhân, nói chưa đi đôi với làm, vi phạm kỷ luật đảng, vi phạm pháp luật…” đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của Đảng, làm phai nhạt niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.
Trong thời gian qua, dư luận hết sức bức xúc về những việc làm sai trái, vi phạm đạo đức của cán bộ, đảng viên, thiếu tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước dân, nói không đi đôi với làm của một số cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ đảng viên cấp cao của Đảng. Qua quá trình thực hiện công tác phòng chống tham nhũng đã có rất nhiều cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý bị thi hành kỷ luật, trong đó có cả Ủy viên Trung ương, nguyên là Ủy viên Trung ương. Đó chính là bài học đắt giá và tiếng chuông cảnh tỉnh cho những ai còn coi thường pháp luật, kỷ cương, phép nước, làm xói mòn niềm tin của nhân dân với Đảng.
Chính vì vậy, trước những yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ mới, Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “Trong những năm tới phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”. Trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức là “nền tảng”, là “cái gốc” cho Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng nhằm xây dựng và củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng thì mỗi cán bộ, đảng viên phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, tiên phong, gương mẫu càng trở nên quan trọng hơn ban giờ hết.
Do đó, trong thời gian tới, để khắc phục chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách mạng, mỗi cán bộ, đảng viên phải tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị 05 và Kết luận số 01 – KL/TW ngày 18-5-2021 của Bộ Chính trị khóa XIII, nhất là, chủ đề của năm 2023 là: “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về xây dựng văn hóa, con người đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững quê hương, đất nước” gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, khóa XIII “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ”; tiếp tục thực hiện Di chúc của Bác “giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ trung thành của nhân dân”.
Đặc biệt, mỗi cán bộ, đảng viên phải trung thành và kiên định với đường lối độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; trau dồi kiến thức, nâng cao năng lực trí tuệ và năng lực tổ chức thực tiễn, đủ sức đảm đương nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới; giữ gìn và thấm nhuần phẩm chất và đạo đức cách mạng, đoàn kết nội bộ, đoàn kết nhân dân, gần dân, trọng dân, tin dân và lắng nghe ý kiến của nhân dân, phát huy sức mạnh, sáng kiến của nhân dân để giải quyết những vấn đề do cuộc sống đặt ra; có tinh thần cảnh giác, chủ động chống chủ nghĩa cá nhân, có lối sống lành mạnh, giản dị và tiết kiệm; đẩy mạnh chống tham nhũng, quan liêu và các biểu hiện tiêu cực khác; đấu tranh chống diễn biến hoà bình, các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch qua đó, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Ths Trần Văn Toàn
Trường Chính trị Lê Duẩn, Quảng Trị