Thành lập từ năm 2010 khi được chia tách từ trường mầm non Thái Sơn, Trường Mầm non Thái Sơn 2 , xã Thái Sơn, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng có 20 cán bộ, giáo viên, nhân viên và 6 nhóm lớp với 147 học sinh. Chi bộ Trường Mầm non Thái Sơn 2 có 13 đảng viên (chiếm 65% tổng số cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trường); 3 đồng chí trong chi ủy, đồng chí Hiệu trưởng là Bí thư Chi bộ. Tuy là trường có quy mô nhỏ, song đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường nhìn chung tâm huyết, gắn bó; cơ sở vật chất của nhà trường từng bước được cải thiện, đáp ứng khá tốt yêu cầu chăm sóc giáo dục trẻ tại địa phương.
Vụ việc bắt đầu từ việc thực hiện quy trình lấy phiếu tín nhiệm bổ nhiệm lại đối với đồng chí Phó Hiệu trưởng Nhà trường vào đầu năm 2022. Nhằm tăng cường mở rộng dân chủ trong công tác cán bộ, trước khi thực hiện quy trình lấy phiếu tín nhiệm, Ban Tổ chức Huyện ủy giao đồng chí Hiệu trưởng, Bí thư Chi bộ Nhà trường họp nắm bắt tâm tư, tình cảm của đảng viên đối với đồng chí Phó Hiệu trưởng. Tại cuộc họp, 100% đảng viên nhất trí đánh giá và đồng tình cao việc bổ nhiệm lại đồng chí Phó Hiệu trưởng. Không có ý kiến phản ánh hoặc ý kiến trái chiều về tư cách đạo đức, văn hóa ứng xử, việc chỉ đạo chuyên môn của đồng chí Phó Hiệu trưởng. Tuy nhiên, tại Hội nghị chiều cùng ngày, khi đoàn công tác của Huyện ủy thực hiện lấy phiếu tín nhiệm theo quy trình thì kết quả phiếu tín nhiệm không đúng với tinh thần của cuộc họp buổi sáng. Chỉ có 4/13 phiếu nhất trí, còn lại 9/13 phiếu không nhất trí bổ nhiệm lại chức danh Phó Hiệu trưởng.
Qua nắm bắt tình hình, xác minh thông tin, UBKT Huyện ủy An Lão (thành phố Hải Phòng) nhận thấy đây là một vụ việc có dấu hiệu suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Vì vậy, UBKT Huyện ủy đã tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Chi bộ trường Mầm non Thái Sơn 2 và đồng chí Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Nhà trường về nội dung: Thực hiện không đầy đủ, chưa cụ thể hóa các chương trình, kế hoạch thành nhiệm vụ trong thực hiện nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; đảng viên giảm sút ý chí chiến đấu, yếu kém trong tự phê bình và phê bình, đoàn kết xuôi chiều, “nói một đằng, làm một nẻo”, quan liêu và thiếu kiểm tra, giám sát trong lãnh đạo, chỉ đạo.
Qua thẩm tra, xác minh trong khoảng thời gian từ năm 2017 đến tháng 3/2022 cho thấy: Chi bộ đã xây dựng Chương trình hành động, Quy chế làm việc nhiệm kỳ 2017-2020, 2020-2022, phân công rõ trách nhiệm, quyền hạn của Bí thư, Phó Bí thư, cấp ủy chi bộ; phân công nhiệm vụ cho Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng và giáo viên trong Hội đồng sư phạm nhà trường. Tổ chức sinh hoạt chi bộ định kì hằng tháng cơ bản đầy đủ, hình thức tổ chức sinh hoạt phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị sự nghiệp công lập. Việc tổ chức họp Hội đồng sư phạm nhà trường được triển khai thường xuyên, bảo đảm theo quy định. Các nhiệm vụ được thực hiện dân chủ, công khai, thể hiện tinh thần đồng thuận của tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên trong Trường. Hằng năm, Chi bộ đã triển khai việc phân tích chất lượng đảng viên, đánh giá tổ chức cơ sở đảng theo chỉ đạo của Đảng ủy xã, bám sát Hướng dẫn của Huyện ủy, Ban Tổ chức Huyện ủy. Theo đó, 100% cán bộ, đảng viên, giáo viên được đánh giá từ mức hoàn thành nhiệm vụ trở lên. Đồng chí Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng trong 5 năm (từ 2017 đến năm 2021) đều được đánh giá có phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống lành mạnh, giản dị, gần gũi; có năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, gương mẫu đi đầu, giữ gìn đoàn kết nội bộ, thực hiện tốt các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, là đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Chi bộ Nhà trường là một tập thể đoàn kết, có nền nếp kỷ cương, luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, nhiều năm liền được Đảng ủy xã đánh giá là chi bộ hoàn thành xuất sắc, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện đánh giá Nhà trường hoàn thành tốt các nhiệm vụ.
Rõ ràng, kết quả đánh giá hằng năm đối với chi bộ và cá nhân đồng chí Phó Hiệu trưởng đều tốt. Bên cạnh đó, tại các cuộc họp, sinh hoạt Đảng, đảng viên trong Chi bộ không có ý kiến phê bình, đóng góp cho tập thể, cá nhân. Song, đến Hội nghị lấy phiếu tín nhiệm bổ nhiệm lại đối với đồng chí Phó Hiệu trưởng thì lại xảy ra mâu thuẫn trong nội bộ, không đồng tình việc bổ nhiệm lại. Sau khi UBKT Huyện ủy vào cuộc, tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm thì một số đảng viên mới phản ánh: Đồng chí Phó Hiệu trưởng Nhà trường trong quan hệ công tác với đồng chí, đồng nghiệp còn có những lời nói, cư xử chưa đúng mực, đã góp ý nhưng qua nhiều năm không sửa chữa, khắc phục, có hành động, biểu hiện trù dập giáo viên, không công bằng trong lãnh đạo, chỉ đạo, giải quyết công việc.
Qua kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, UBKT Huyện ủy An Lão chỉ rõ: Trong việc thực hiện các văn bản, chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, thành phố và huyện, Chi bộ chưa cụ thể hóa thành chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ cụ thể của Chi bộ cũng như cá nhân từng đảng viên, nhất là cụ thể hóa việc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”. Việc tổ chức sinh hoạt chi bộ định kì chưa chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho đảng viên, cán bộ, giáo viên, nhân viên trong Nhà trường. Công tác tự phê bình, phê bình còn yếu, trong phê bình thì nể nang, né tránh, ngại va chạm, “thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh”, đảng viên không gương mẫu “nói một đằng, làm một nẻo”, đoàn kết xuôi chiều. Tinh thần góp ý, xây dựng của đảng viên trong chi bộ còn yếu. Trong biên bản các cuộc họp từ năm 2017 đến hết năm 2021, đảng viên không có ý kiến tham gia, đóng góp xây dựng trong các kì sinh hoạt chi bộ, họp Hội đồng sư phạm nhà trường, không đề cập đến những khuyết điểm, tồn tại, hạn chế của tổ chức và cá nhân. Nhận thức, trách nhiệm của đảng viên về nguyên tắc xây dựng tổ chức đảng, việc thực hiện những điều đảng viên không được làm còn hạn chế, chưa đầy đủ. Vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng và người đứng đầu mờ nhạt. Đồng chí Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Nhà trường còn quan liêu, thiếu kiểm tra, đôn đốc, không nắm chắc tình hình cơ quan, đơn vị mình phụ trách, dẫn đến sai lệch, phiến diện trong nhận xét đánh giá cán bộ; không kịp thời báo cáo lên cấp ủy cấp trên để có giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo phù hợp. Những khuyết điểm vi phạm nêu trên của Chi bộ Mầm non Thái Sơn 2 và đồng chí Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường đã làm giảm sút vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng, ảnh hưởng đến đoàn kết nội bộ, gây dư luận không tốt trong Ngành Giáo dục, trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, đến mức phải xem xét thi hành kỷ luật.
Sau khi xem xét, UBKT Huyện ủy nhận thấy: Trường Mầm non Thái Sơn 2 là đơn vị sự nghiệp công lập, trường hạng 2 có quy mô nhỏ với đặc thù nghề nghiệp nặng về chuyên môn. Bản thân đồng chí Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Nhà trường đảm đương nhiều nhiệm vụ được giao, lại đang mắc bệnh hiểm nghèo nên gặp nhiều khó khăn trong công tác điều hành, quản lý, chỉ đạo còn “dĩ hòa vi quý”. Trong quá trình kiểm tra, các đồng chí đảng viên trong chi bộ đã nhận thức sâu sắc được vi phạm, tự giác nhận khuyết điểm, trung thực, chủ động báo cáo, phản ánh đầy đủ, có ý thức trong sửa chữa khuyết điểm. Do vậy, căn cứ quy định của Đảng về xử lý kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên, xét các tình tiết giảm nhẹ, UBKT Huyện ủy thống nhất đề nghị Chi bộ Trường Mầm non Thái Sơn 2 nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc về những vi phạm, khuyết điểm đã được chỉ ra, chủ động khắc phục những tồn tại trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo theo Quy chế hoạt động; tăng cường đoàn kết, tăng cường sức chiến đấu trong Đảng; nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Chi ủy trong thực hiện nhiệm vụ tại đơn vị. Đồng chí Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Nhà trường nghiêm túc rút kinh nghiệm, kiểm điểm sâu sắc trước tập thể Chi bộ về những khuyết điểm, vi phạm của mình; tăng cường nắm bắt tình hình đơn vị, xây dựng tập thể đoàn kết thống nhất; chủ động trong kiểm tra, giám sát đảng viên, giáo viên và người lao động trong thực hiện các quy định của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và của Ngành để nâng cao vai trò, tính toàn diện trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ của người đứng đầu cấp ủy chi bộ, cơ quan đơn vị.
Trên thực tế, kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên có dấu hiệu vi phạm về tư tưởng chính trị là việc rất khó, khó nhất là nhận diện được các biểu hiện vi phạm. Trong vụ việc nêu trên, UBKT Huyện ủy qua nắm bắt tình hình, trên cơ sở những tài liệu thu thập đã có đủ căn cứ chắc chắn nhận diện được những biểu hiện suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đây chính là cơ sở quan trọng để thực hiện kiểm tra và kết quả kiểm tra đạt đúng mục đích, yêu cầu đã đề ra. Từ nhận diện đến triển khai thực hiện kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Chi bộ trường Mầm non và đồng chí Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng được UBKT Huyện ủy xin ý kiến chỉ đạo từ cấp ủy, thực hiện kiểm tra cách cấp đúng quy trình, kết luận rõ ưu điểm, khuyết điểm, vi phạm, đề cao tính nhân văn trong xử lý kỷ luật, giúp tổ chức đảng và đảng viên có cơ hội sửa sai, khắc phục. Qua vụ việc nêu trên cũng cho thấy cấp ủy, UBKT Huyện ủy mà trực tiếp là những cán bộ kiểm tra cần chủ động trong thực hiện nhiệm vụ, bám sát các quy định của Đảng và Nhà nước, vững về chuyên môn, tinh thông nghiệp vụ, nhất là trong những lĩnh vực mới và khó như tư tưởng, chính trị.
Vụ việc được kiểm tra, kết luận rõ ràng và thấu tình đạt lý đã góp phần ổn định tình hình trong chi bộ, để mỗi cán bộ, đảng viên trong chi bộ tự nhìn nhận lại bản thân và khắc phục những khuyết điểm, thiếu sót, nghiêm túc hơn trong công tác tự phê bình và phê bình, xây dựng tập thể đoàn kết, vững mạnh. Tuy không tiến hành kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên, nhưng qua kiểm tra đã có tác động lan tỏa tích cực đến cán bộ, đảng viên trong toàn đảng bộ nói chung, đảng viên trong Ngành Giáo dục nói riêng. Đó là bài học kinh nghiệm sâu sắc trong xây dựng đoàn kết nội bộ, tổ chức sinh hoạt đảng, tự phê bình và phê bình, đánh giá thi đua, đặc biệt khắc phục tình trạng đoàn kết xuôi chiều, tình trạng một số đảng viên ngại phát biểu ý kiến, lười học hoặc học, triển khai thực hiện không nghiêm túc chỉ thị, nghị quyết… hiện nay. Đồng thời chủ động hơn trong ngăn chặn, phòng ngừa suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong bối cảnh có nhiều vi phạm về lĩnh vực này đang diễn ra và khó nhận diện.
Minh Ngọc - Thu Hà