Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì Hội nghị.
Tham dự Hội nghị tại điểm cầu Chính phủ còn có Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị - Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ; Các thành viên Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ; Lãnh đạo một số Ban, Bộ, ngành chức năng.
Nhiều dự án còn vướng mắc pháp lý
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong thời gian qua, triển khai thực hiện hàng loạt các chính sách do Quốc hội, Chính phủ ban hành, các cấp, các ngành và chính quyền các địa phương đã tăng cường phối hợp, vào cuộc quyết liệt, tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS, nhất là các vướng mắc về mặt thể chế, nguồn vốn và trái phiếu… Qua đó, thị trường BĐS nói chung và việc triển khai thực hiện các dự án BĐS nói riêng đã có nhiều chuyển biến theo chiều hướng tích cực.
Dẫu vậy, doanh nghiệp và các địa phương vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng; xác định giá đất và tính tiền sử dụng đất; điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm, chuyển mục đích sử dụng đất; cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; pháp luật về đầu tư, quy hoạch, nhà ở…
Bộ Xây dựng cho biết, Tổ công tác đã làm việc lần lượt với các địa phương, bao gồm Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ và các tỉnh Đồng Nai, Bình Thuận, Bình Định (trong đó có một số địa phương Tổ công tác đã tổ chức nhiều cuộc làm việc) và một số doanh nghiệp BĐS để nghe báo cáo, nắm thông tin, trao đổi, hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn trong triển khai thực hiện.
Sau các buổi làm việc, Tổ công tác đã ban hành các thông báo kết luận của Tổ công tác đối với từng địa phương.
Trong năm 2023, Tổ công tác đã nhận được 142 văn bản báo cáo khó khăn, vướng mắc và kiến nghị của địa phương, doanh nghiệp, Hiệp hội và người dân liên quan đến 191 dự án BĐS. Theo chức năng nhiệm vụ, thẩm quyền được giao, Tổ công tác đã xem xét, xử lý 142 văn bản…
Bên cạnh đó, các địa phương đã ban hành nhiều văn bản triển khai thực hiện các nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành giao, đôn đốc, hướng dẫn; đồng thời, tập trung chỉ đạo giải quyết các khó khăn, vướng mắc cho lĩnh vực BĐS, cho các dự án BĐS trên địa bàn.
Mặc dù các luật sửa đổi, gồm Luật Đấu thầu, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Đất đai, Luật Các tổ chức tín dụng mới được Quốc hội thông qua tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc về mặt thể chế, tuy nhiên các luật chưa có hiệu lực thi hành, dẫn đến chưa giải quyết ngay được các khó khăn, vướng mắc tại thời điểm hiện nay.
Toàn cảnh Hội nghị.
Một số địa phương chưa thành lập Tổ công tác giải quyết khó khăn theo quy định, chưa tích cực trong việc giải quyết tháo gỡ khó khăn. Việc giải quyết tại nhiều địa phương chủ yếu dừng ở việc chuyển văn bản cho các Sở, ngành liên quan xem xét, chưa có kết quả giải quyết cụ thể, triệt để. Một số địa phương, Tổ công tác đã nhiều lần gửi văn bản đôn đốc nhưng vẫn chưa có kết quả giải quyết cụ thể báo cáo về Tổ công tác.
Ngoài ra, còn nhiều khó khăn trong việc tổ chức triển khai thực thi pháp luật, như: Tổ chức, người thực thi pháp luật có tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, sợ rủi ro pháp lý dẫn đến giải quyết chậm, không dám đề xuất, không dám quyết định.
Các địa phương chưa rà soát lập danh mục các dự án nhà ở, BĐS trên địa bàn để đánh giá cụ thể nguyên nhân, lý do các dự án chưa triển khai hoặc chậm triển khai; Chưa tập trung lập, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở 05 năm và hàng năm để làm cơ sở chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án phát triển nhà ở; Chưa tập trung đẩy mạnh thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất...; Chưa chú trọng cải cách thủ tục hành chính dẫn đến kéo dài hoặc chậm trễ trong giải quyết thủ tục triển khai dự án BĐS trên địa bàn…
Triển khai quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh: Để tiếp tục thúc đẩy thị trường BĐS phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, cần tập trung tháo gỡ những khó khăn vướng mắc cho thị trường BĐS. Thị trường BĐS chưa giải quyết được sẽ ảnh hưởng đến ngân hàng và nhiều ngành khác.
Phó Thủ tướng đề nghị Tổ công tác của Chính phủ và các địa phương cần xác định rõ vướng mắc do đâu, nếu trách nhiệm thuộc Nhà nước, phải tập trung giải quyết; trách nhiệm thuộc nhà đầu tư, doanh nghiệp… thì vướng ở bộ phận nào bộ phận đó phải vào cuộc giải quyết.
Phó Thủ tướng yêu cầu: Trong thời gian tới, Tổ công tác của Chính phủ, kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn vướng mắc về thủ tục pháp lý; Đôn đốc các địa phương giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các dự án BĐS.
Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Phó Thủ tướng đề nghị tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến tín dụng BĐS để có các giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy việc cho vay tín dụng đối với các doanh nghiệp BĐS; Tăng cường chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn các ngân hàng thương mại để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp, dự án BĐS và người mua nhà tiếp cận được nguồn vốn tín dụng; Nghiên cứu, đề xuất và triển khai thực hiện giải pháp về tái cấu trúc nợ tín dụng liên quan đến các dự án BĐS của doanh nghiệp.
Thị trường BĐS nói chung và việc tháo gỡ khó khăn trong triển khai thực hiện dự án BĐS đã có nhiều chuyển biến theo chiều hướng tích cực, tuy nhiên vẫn còn nhiều dự án vướng mắc về pháp lý
Đối với các địa phương, Phó Thủ tướng yêu cầu: Rà soát, nghiên cứu tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các dự án BĐS trên địa bàn; Giải quyết dứt điểm các khó khăn, vướng mắc của các dự án BĐS đã được Tổ công tác của Thủ tướng rà soát; Tích cực chủ động tổ chức các cuộc họp, làm việc trực tiếp với từng doanh nghiệp, từng dự án nhất là các dự án lớn để lắng nghe các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, của dự án để kịp thời tháo gỡ ngay các khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền liên quan đến các thủ tục về đất đai, đầu tư, quy hoạch, nhà ở…
Đối với các doanh nghiệp, Phó Thủ tướng yêu cầu: Chủ động rà soát về thủ tục pháp lý, nêu cụ thể các khó khăn, vướng mắc của từng dự án để đề nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết theo đúng chức năng, thẩm quyền. Tái cấu trúc, cơ cấu lại danh mục dự án, sản phẩm để đảm phù hợp với khả năng triển khai thực hiện của doanh nghiệp và điều kiện thực tế của thị trường. Điều chỉnh lại phân khúc, giá BĐS, phù hợp với thị trường và đảm bảo tính thanh khoản, tạo dòng vốn để duy trì hoạt động và thực hiện dự án...
Về phía Bộ Xây dựng, đại diện của Bộ cho biết: Bộ sẽ tập trung, khẩn trương xây dựng, hoàn thiện dự thảo các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS trình Chính phủ trong tháng 5/2024.
Bộ đồng thời đẩy mạnh hoạt động của Tổ công tác, kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn vướng mắc về thủ tục pháp lý; Đôn đốc các địa phương giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các dự án BĐS đã được Tổ công tác rà soát và có văn bản chỉ đạo, hoàn thành trước 30/6/2024.
Đặc biệt, Bộ chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, thực hiện có hiệu quả Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất một triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 – 2030" và triển khai hiệu quả "Chương trình tín dụng 120 nghìn tỷ đồng".
Bộ cũng sẽ đôn đốc, hướng dẫn các địa phương rà soát, lập, điều chỉnh quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết xây dựng để làm cơ sở thực hiện các dự án BĐS trên địa bàn; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến dự án BĐS…