Anh Nguyễn Đăng Vương đang trao đổi kinh nghiệm trong sản xuất tuần hoàn và giải pháp biến rác thải thành “tài nguyên” với các hội viên nông dân tham quan, học tập mô hình
Nắm bắt được tình hình sản xuất của bà con nông dân sử dụng phân bón hóa học và thức ăn vô cơ trong sản xuất, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong sản xuất và ảnh hưởng lớn đến môi trường tự nhiên và sức khỏe người tiêu dùng, với những kiến thức đã được học và đào tạo tại Nhật Bản về công sinh học trong 02 năm anh Nguyễn Đăng Vương – Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp sạch Tây Sơn xã Vĩnh Chấp cùng một số thành viên của Hợp tác xã đã áp dụng công nghệ vi sinh vật EM (EFFective Microorganismas) còn được gọi là vi sinh vật hữu ích để ủ các phụ phế phẩm dư thừa trong nông nghiệp tạo ra thức ăn hỗn hợp vi sinh Tây Sơn và phân bón hữu cơ vi sinh được áp dụng vào sản xuất giúp giảm hơn 30 % chi phí so với đầu tư các sản phẩm công nghiệp cùng loại và có ý nghĩa rất lớn trong việc giảm tác hại do lạm dụng hóa chất, phân bón hóa học, thuốc trừ sâu lên nông sản, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và để hướng tới nền sản xuất sạch - nông nghiệp hữu cơ bền vững.
Chia sẻ về giải pháp, anh Vương cho biết: Tôi tận dụng phụ phế phẩm (Đầu cá, ruột cá, lòng cá; đầu ếch, ruột ếch, lòng ếch; nội tạng động vật...) từ hoạt động buôn bán tại chợ Đông Hà một phần được các hộ chăn nuôi thu gom, phần còn lại bị các tiểu thương đổ xuống sông Hiếu sau mỗi lần hoạt động kinh doanh, chúng tôi mua lại toàn bộ phụ, phế phẩm này với giá rẻ, được thu gom về và xử lý theo 2 hướng: Nếu phế phụ phẩm đang còn tươi, không bị nấm mốc sẽ sử dụng vi sinh vật để ủ tạo ra nguồn thức ăn giàu chất dinh dưỡng là đạm cá cho gia súc, gia cầm. Nếu phế phụ phẩm đã bị ươn, thối, nấm mốc cùng với cơm thừa, canh cặn tại các Nhà hàng, bếp ăn tập thể, khách sạn tại Phường 1, thành phố Đông Hà sẽ dùng để nuôi ruồi lính đen và ủ với men vi sinh để tạo ra đạm ruồi lính đen. Anh đã ứng dụng công nghệ vi sinh vật EM vào hoạt động sản xuất với 3 mục đích chính; một là chế biến thành thức ăn hỗn hợp vi sinh sử dụng cho gia cầm, gia súc từ việc ủ chín gạo, thóc, ngô, đỗ tương, cám, cá tép, cua, ốc, bã bia bã rượu, bã đậu nành, rau khoai, bèo, thân cây ngô, cây lạc, rơm rạ… do đó tăng khả năng tiêu hóa và hấp thụ tốt hơn và hoàn toàn không sử dụng phụ thêm thức ăn công nghiệp; hai là để ủ thành phân bón hữu cơ cho cây trồng từ các loại rác thải nông nghiệp như: thân cây ngô, thân cây khoai, cây lạc, rơm rạ…
Việc bón phân hữu cơ vi sinh sẽ giúp cải tạo đất tăng độ tơi xốp phì nhiêu cho đất qua việc chúng ta thường xuyên cung cấp bổ sung phân bón hữu cơ vi sinh trả lại lượng hữu cơ cho đất; ba là được sử dụng trong nuôi ruồi lính đen và xử lý môi trường với chế phẩm vi sinh vật có lợi giúp tiêu hủy và phân giải phân của gia súc, gia cầm làm thức ăn cho ruồi lính đen và phân thải của ruồi lính đen, làm giảm triệt để các chất có mùi hôi của phân, xác bã đậu nành làm cho khu vực nuôi sạch sẽ, hạn chế mùi hôi, hạn chế ô nhiễm môi trường.
Mục tiêu của giải pháp là xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp tuần hoàn khép kín nhằm tái sử dụng lại chất thải trong trồng trọt, chăn nuôi để quay trở lại phục vụ sản xuất nông nghiệpthông qua áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ sinh học, công nghệ hóa lý. Do đó, sản xuất nông nghiệp sẽ khai thác và sử dụng tài nguyên một cách tiết kiệm, hiệu quả, giảm thiểu sự lãng phí, thất thoát sau thu hoạch, nhất là giảm thiểu chất thải gây ô nhiễm môi trường, bảo vệ hệ sinh thái và sức khỏe con người, vừa tạo ra nguồn thức ăn giá rẻ nhưng giàu dinh dưỡng cho vật nuôi (lợi nhuận kép). Đến nay giải pháp của chúng tôi đã được ứng dụng nhân rộng, mỗi năm sản xuất hơn 300 tấn thức ăn hỗn hợp vi sinh Tây Sơn và 50 tấn phân bón hữu cơ vi sinh. Được sử dụng phục vụ mô hình chăn nuôi với số lượng 3.000 con gia cầm tập trung (trong đó: 1.000 gà ri lai vàng rơm, 1.000 gà sao, 1.000 vịt Grimaud) với phương thức nuôi theo hình thức nuôi bán chăn thả. Gia cầm được nuôi trong 4 hệ thống chuồng với diện tích 544 m2, xung quanh có rào che chắn hoặc vây lưới. Hàng ngày sau khi cho ăn gà được thả ra vườn có cây bóng mát (vườn cao su với diện tích 03 ha) để gà vận động, kiếm ăn; mô hình chăn nuôi heo với số lượng 100 con lợn thịt và 35 con lợn nái trong hệ thống chuồng hở với diện tích 300 m2; mô hình chăn nuôi bò nhốt với số lượng 6 con bò thịt và 4 con bò sinh sản trong hệ thống chuồng hở với diện tích 272 m2. Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật chăn nuôi heo thịt sạch bằng men ủ vi sinh đem lại hiệu quả kinh tế cao, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, ngăn ngừa dịch bệnh có thể xảy ra cho người và vật nuôi. Chăn nuôi heo thịt bò thịt sạch theo phương pháp này đảm bảo vệ sinh môi trường, ngăn ngừa dịch bệnh có thể xảy ra cho người và vật nuôi nhờ thiết kế chuồng hở, mái cao, thoáng.
Ngoài ra, Anh Vương đã liên kết với một số khách hàng cung ứng phân bón và thức ăn hỗn hợp vi sinh; trong đó liên kết với tổ hợp tác trồng lúa hữu cơ xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị do ông Trần Thanh Bình làm đại diện và một số hộ dân trên địa bàn hợp đồng cung ứng thức ăn hỗn hợp vi sinh Tây Sơn và phân bón hữu cơ vi sinh theo năm. Nhằm tạo đầu ra lâu dài và bền vững cho sản phẩm, anh Nguyễn Đăng Vương đã sử dụng các nền tảng mạng xã hội như Zalo, Facebook và kênh Youtube để quảng bá và bán hàng. Thông qua các kênh này, anh đã đăng tải hàng trăm video chia sẻ về kinh nghiệm nuôi gà, lợn, vịt... theo hướng hữu cơ cũng như quảng bá sản phẩm của mình tới người tiêu dùng. Các quy trình sản xuất thức ăn, chăn nuôi, chế biến, đóng gói sản phẩm được anh quay trực tiếp để tạo ra sự tin cậy cho người tiêu dùng.
Với giải pháp sáng tạo sản xuất thành công thức ăn hỗn hợp vi sinh phục vụ chăn nuôi bằng chế phẩm an toàn, tiện lợi, với giá thành phù hợp, an toàn cho môi trường và phù hợp với các điều kiện chăn nuôi của nông dân Việt Nam; sản phẩm đã được kiểm nghiệm chất lượng. Trước khi nhận giải thưởng ở Trung ương Hội, năm 2024, sản phẩm của giải pháp “Thức ăn hỗn hợp vi sinh Tây Sơn” được UBND huyện Vĩnh Linh công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của huyện, đạt giải A và UBND tỉnh công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh lần thứ VII; anh Nguyễn Đăng Vương được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh có thành tích trong Phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững” giai đoạn 2021 – 2023.
Trần Thúy