Các đại biểu tham dự Kỳ họp thứ 27 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Ảnh: nhandan.vn
(HPĐT)- Nửa nhiệm kỳ thực thi Chương trình hành động thực hiệnNghị quyết Đại hội 13, ngành Kiểm tra đảng thống nhất về nhận thức và hành động triển khai 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Nỗ lực vượt bậc của toàn ngành với nhiều điểm mới, kinh nghiệm hay, tạo đòn bẩy, từng bước hiện thực hóa quan điểm, mục tiêu, phương hướng nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng; góp phần đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái trong nội bộ; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng.
Khối lượng lớn, chất lượng, hiệu quả cao
Qua 28 kỳ họp của Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương và các kỳ họp của ủy ban kiểm tra các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cho thấy, ngành Kiểm tra đảng tiếp tục đối diện với khối lượng công việc rất lớn, tính chất, quy mô phức tạp, trong điều kiện khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Vượt lên những yếu tố bất lợi, kết quả công tác kiểm tra, giám sát khẳng định chất lượng, hiệu lực, hiệu quả ngày càng được nâng lên. Công tác kiểm tra đảng đã chủ động, quyết liệt thực hiện kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với các tổ chức đảng, đảng viên suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ được giao.
Nhiều vụ việc mới được phát hiện, kiểm tra, xử lý kịp thời; nhiều vụ việc phức tạp, tồn đọng nhiều năm được kiểm tra, xử lý dứt điểm; các tổ chức đảng, đảng viên liên quan các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo đều được khẩn trương xem xét, kiểm tra, xử lý kỷ luật thấu lý, đạt tình, không có vùng cấm, không có ngoại lệ.
Trong đó, nhiều vi phạm chưa có tiền lệ, như trong phòng chống dịch COVID-19; việc đưa công dân Việt Nam đang học tập, lao động ở nước ngoài về nước trong đại dịch…
Thực hiện ngày càng hiệu quả chức năng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, công tác kiểm tra, giám sát tăng cường phối hợp thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đã giúp cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chức năng phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực.
Theo Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (Ban Chỉ đạo), công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, có nhiều chuyển biến mới, tích cực, đồng bộ, hiệu quả hơn cả ở Trung ương và địa phương.
Trong đó, chủ động phát hiện, quyết liệt đấu tranh, mở rộng điều tra, khởi tố mới nhiều bị can trong nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực lớn, phức tạp, có tính hệ thống, có tổ chức, liên quan nhiều bộ, ngành, địa phương, cả trong khu vực nhà nước và ngoài nhà nước, gây bức xúc trong nhân dân, như các vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các trung tâm đăng kiểm một số địa phương; vụ án xảy ra tại Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao và một số đơn vị liên quan; vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á và các đơn vị, địa phương liên quan; các vụ án liên quan Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát; các vụ án, vụ việc liên quan Công ty AIC và các đơn vị liên quan.
UBKT Trung ương đã khẩn trương, quyết liệt kiểm tra, kết luận rõ nhiều vụ việc khó, phức tạp trong lĩnh vực y tế, giáo dục, dự án đầu tư, đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với một số tổ chức đảng. Qua kiểm tra đã chỉ rõ những vi phạm, khuyết điểm, thi hành kỷ luật nhiều tổ chức đảng và đảng viên vi phạm, trong đó có cả các đồng chí là Ủy viên Trung ương Đảng, tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang, cán bộ đương chức, nghỉ hưu, thực hiện đúng quan điểm không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể đó là ai…
Riêng năm 2022, UBKT các cấp kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 3.005 tổ chức đảng và 8.982 đảng viên, trong đó, có 4.307 cấp ủy viên các cấp (tăng 18,1% số tổ chức đảng và 15,7% số đảng viên so với năm 2020). Qua kiểm tra, kết luận có 1.575 tổ chức đảng và 6.695 đảng viên có vi phạm; phải thi hành kỷ luật 194 tổ chức đảng và 3.465 đảng viên; UBKT Trung ương quyết định thi hành kỷ luật theo thẩm quyền đối với 63 đảng viên và 13 tổ chức đảng; đề nghị Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thi hành kỷ luật sáu tổ chức đảng và 20 đảng viên.
Thiết lập cơ chế đồng bộ, hoàn thiện chế tài xử lý kỷ luật đảng
Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các quy định, quy trình về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; tham gia hoàn thiện đồng bộ các quy định của Đảng và hệ thống pháp luật của Nhà nước là đòi hỏi từ thực tế. Nhằm chủ động phát hiện từ sớm, ngăn chặn từ gốc vi phạm, khuyết điểm của tổ chức đảng và đảng viên theo phương châm: “Chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả”, ngay từ sau Đại hội 13 của Đảng, UBKT Trung ương chỉ đạo rà soát, sửa đổi, bổ sung và ban hành, kiến nghị ban hành mới các văn bản, quy định, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng.
Qua công tác đấu tranh với những sai phạm của tổ chức đảng, đảng viên, đã chỉ rõ những hành vi vi phạm mà trước đây được coi là khó nhận diện như đưa và nhận hối lộ, bảo kê, bao che, tiếp tay cho hành vi phạm pháp, các hình thức “chạy” chức, quyền, bằng cấp, dự án…
Việc nhận diện rõ biểu hiện, hành vi và mức độ suy thoái nhằm xác định chính xác động cơ, mục đích, hậu quả của hành vi vi phạm, cũng là căn cứ xây dựng và áp dụng chế tài phù hợp thực tiễn và đồng bộ với quy định mới của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng kịp thời phát hiện những nội dung không còn phù hợp, còn thiếu, vấn đề mới phát sinh để tham gia yêu cầu, đề xuất với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền tiến hành rà soát, hoàn thiện các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
Trong đó, Quy định số 69/QĐ-TW, ngày 6-7-2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm được đánh giá là quy định về kỷ luật của Đảng lớn nhất và hoàn thiện nhất từ trước đến nay, bởi hệ thống tương đối toàn diện, đầy đủ, cụ thể và bao quát các phương diện trong đời sống xã hội. Điểm mới trong Quy định này tập trung ở 3 nội dung chính, đó là, quy định các hành vi mới trên cơ sở tổng kết thực tiễn và dự báo về các vi phạm; tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ chế tài đối với hành vi vi phạm; xác định rõ động cơ, mục đích, hậu quả của hành vi làm căn cứ áp dụng chế tài phù hợp thực tiễn và đồng bộ với quy định mới của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Thực hiện Chỉ đạo của Trung ương, của đồng chí Tổng Bí thư, UBKT Trung ương tiếp tục tham mưu xây dựng, hoàn thiện các cơ chế kiểm tra, giám sát đối với công tác cán bộ, thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn; sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; phòng, chống tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm; khuyến khích và bảo vệ cán bộ, đảng viên, người đứng đầu dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì sự phát triển của đất nước. Song song các biện pháp tăng cường phối hợp giữa kiểm tra, giám sát của Đảng với thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử của Nhà nước; có cơ chế phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị- xã hội, truyền thông, báo chí và nhân dân đối với công tác kiểm tra, giám sát.
Theo UBKT Trung ương, thực tế cho thấy cần bảo đảm các tham mưu về công tác kiểm tra, giám sát thiết thực, toàn diện, đồng bộ, gắn với yêu cầu nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng của toàn Đảng cũng như của mỗi địa phương, đơn vị trong nhiệm kỳ, đồng thời gắn với giải quyết các vấn đề cán bộ, đảng viên và nhân dân đang quan tâm.
Kinh nghiệm quý được đúc rút qua thực tế là cần xác định đúng khâu trọng tâm, đột phá trong kiểm tra thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng từng thời kỳ; tập trung kiểm tra các lĩnh vực, ngành, địa phương triển khai công việc chậm tiến độ, có nhiều điểm nghẽn, dễ nảy sinh vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm, tham nhũng, tiêu cực.
Thành tựu rất quan trọng của nửa đầu nhiệm kỳ tạo cơ sở, tiền đề, động lực quan trọng để ngành Kiểm tra đảng thêm thống nhất nhận thức và hành động, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn nữa, góp phần củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào những đột phá về xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong giai đoạn cách mạng mới./.