 |
| Trung tâm Giám sát và điều hành thông minh (IOC) - thành tựu quan trọng trong chuyển đổi số của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Ảnh: Hồng Út |
Chủ động phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu, điều kiện đầu tiên, cần thiết để thực hiện chuyển đổi số
Tỉnh đã đầu tư và đưa vào sử dụng Trục kết nối, liên thông quy mô cấp tỉnh để đáp ứng việc gửi, nhận các văn bản liên thông và xây dựng hệ thống chứng thực một lần trên toàn tỉnh. Hàng năm, bố trí nguồn kinh phí bảo đảm việc mua sắm, nâng cấp, thay thế trang thiết bị phục vụ nhu cầu làm việc của các cơ quan, đơn vị. Mạng truyền số liệu chuyên dùng được duy trì đáp ứng việc vận hành, kết nối các ứng dụng dùng chung, bảo đảm an toàn an ninh thông tin trong quá trình trao đổi, gửi, nhận văn bản trên môi trường mạng. Hệ thống hội nghị truyền hình trực tuyến được đầu tư đưa vào hoạt động từ năm 2020 hoạt động ổn định, hiệu quả, nhất là trong đợt cao điểm phòng, chống dịch bệnh Covid-19.
Trung tâm giám sát, điều hành Đô thị thông minh (IOC) tỉnh chính thức khai trương đưa vào vận hành thử nghiệm năm 2022; đến nay, đã hoàn thành thành 07/07 hạng mục theo kế hoạch. Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính đã được xây dựng dùng chung 3 cấp (tỉnh - huyện - xã) và được đồng bộ với Cổng dịch vụ công quốc gia; tỷ lệ thủ tục hành chính đủ điều kiện theo quy định của pháp luật được cung cấp dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến toàn tỉnh đạt 100%, với 548 dịch vụ công trực tuyến. Trên địa bàn tỉnh có 09 đơn vị, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, truyền hình; hạ tầng viễn thông phát triển, công nghệ tiên tiến, hiện đại, bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt kết nối nội, ngoại tỉnh; phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng.
Chủ động xây dựng và phát triển nguồn nhân lực, yếu tố quyết định đáp ứng thách thức của cuộc cách mạng 4.0
Tỉnh quan tâm triển khai xây dựng và ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi để giữ và thu hút đội ngũ nhân lực công nghệ thông tin có trình độ cao được đào tạo trong và ngoài nước về cống hiến và làm việc tại tỉnh; tạo thuận lợi để huy động trí thức, nhà khoa học người Việt Nam ở nước ngoài và quốc tế trong việc đào tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ mới ở tỉnh.
Triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, gần 3.000 thành viên thuộc 503 Tổ công nghệ số cộng đồng trên địa bàn tỉnh được tham gia học tập, bồi dưỡng; đội ngũ chuyên trách công nghệ thông tin cũng được bồi dưỡng, nâng cao kiến thức công nghệ thông tin, an toàn thông tin. Bên cạnh đó đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên được tập huấn, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò và ý nghĩa của giáo dục STEM trong thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học.
Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh chủ động tiếp cận và liên hệ, kết nối các doanh nghiệp trên địa bàn, đề xuất và ký kết các hợp đồng hợp tác (hợp đồng liên kết đào tạo, hợp đồng đặt hàng đào tạo,...), xây dựng mạng lưới đối tác và tuyển dụng thường xuyên; mở rộng các hình thức, nội dung liên kết giữa cơ sở đào tạo và doanh nghiệp trong đào tạo, sử dụng nhân lực và chuyển giao công nghệ; chủ động đào tạo, cung ứng, đáp ứng nhu cầu nhân lực về số lượng, chất lượng theo ngành nghề, nhất là đối với các doanh nghiệp hoạt động tại khu công nghiệp, cụm công nghiệp; chú trọng việc phối hợp, liên kết trong đào tạo, từng bước nâng cao chất lượng đào tạo ở tất cả các cấp trình độ, gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội tỉnh.
Phát triển và nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh liên kết, hợp tác, hội nhập quốc tế
Thời gian qua, tỉnh đã thu hút được nhiều dự án có quy mô lớn, công nghệ cao, thân thiện với môi trường. Từ năm 2019 đến 2023, tỉnh đã cấp 08 giấy chứng nhận đăng ký chuyển giao công nghệ cho 07 doanh nghiệp (07 cấp mới và 01 gia hạn). Ngoài ra, hoạt động ứng dụng, chuyển giao công nghệ còn được triển khai có hiệu quả thông qua các hoạt động trong các ngành, lĩnh vực: Xây dựng KCN kiểu mẫu/KCN thông minh theo định hướng sinh thái và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý; xử lý chất thải trong chăn nuôi gia súc, gia cầm; thiết lập hệ thống quan trắc và cảnh báo môi trường nước nuôi trồng thủy sản tự động, Tỉnh đã ưu tiên nguồn lực triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, phát triển, chuyển giao và ứng dụng công nghệ, đặc biệt đối với các công nghệ chủ chốt của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Kết quả nhiều đề tài/dự án sản xuất thử nghiệm được đánh giá đạt yêu cầu, có thể nhân rộng, góp phần phục vụ phát triển kinh tế của địa phương.
Các Kế hoạch hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo giai đoạn 2016-2020; giai đoạn 2021- 2025; Ký kết thỏa thuận hợp tác với Quỹ khởi nghiệp doanh nghiệp khoa học và công nghệ Việt Nam và kết nối, phối hợp với các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp trong nước và quốc tế được quan tâm thực hiện. Triển khai các Cuộc thi đổi mới sáng tạo ngành thủy sản và các hoạt động hỗ trợ để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực thủy sản từ năm 2020. Triển khai hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại các tổ chức chính trị xã hội: Đề án Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025, Đề án hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp tại Tỉnh Đoàn...
Xây dựng chính quyền điện tử và dịch vụ công trực tuyến
Hoàn thành nâng cấp, hoàn thiện hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh trên cơ sở hợp nhất Cổng dịch vụ công, hệ thống thông tin một của điện tử của tỉnh”; bảo đảm các tính năng, chức năng về số hóa, lưu trữ hồ sơ điện tử của cá nhân, tổ chức và đáp ứng yêu cầu của Văn phòng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông; đã kết nối Cổng dịch vụ công quốc gia; kết nối hệ thống thanh toán trực tuyến; kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về Dân cư và các cơ sở dữ liệu quốc gia khác theo lộ trình. Hiện nay, trên 90% văn bản cơ quan nhà nước đã thực hiện ký số và phát hành điện tử liên thông 4 cấp hành chính (không bao gồm các văn bản mật); Hệ thống thông tin báo cáo của tỉnh được triển khai, sử dụng trên toàn tỉnh, bảo đảm kết nối với hệ thống thông tin báo cáo của Chính phủ; 100% các sở, ban, ngành, địa phương được cấp chữ ký số cho tổ chức và cá nhân (lãnh đạo đơn vị, kế toán,…) theo quy định.
Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn những khó khăn trong quá trình thực hiện chuyển đổi số như: Chưa có cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ đặc thù cho các nhà đầu tư phát triển công nghệ mới, công nghệ vật liệu mới; công nghiệp công nghệ thông tin; công nghiệp chế tạo thông minh, điện tử viễn thông. Việc triển khai Đề án đô thị thông minh chưa đạt tiến độ đề ra, hầu hết các nhiệm vụ, dự án thuộc Đề án chưa có hướng dẫn mô hình cụ thể từ các bộ, ngành Trung ương do đây là vấn đề mới, một số lĩnh vực chủ đầu tư khó tìm được nhà tư vấn có đủ năng lực để thực hiện một cách nhanh chóng và thông suốt dự án. Việc huy động nguồn lực xã hội đầu tư cho khoa học và công nghệ, nhất là công nghệ cao còn hạn chế.
Để tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW, ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về“Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, Nghị quyết số 02- NQ/TU, ngày 28/5/2021 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về “chuyển đổi số, đô thị thông minh gắn với cải cách hành chính”, nâng cao năng lực tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư của các ngành lĩnh vực, Đảng bộ tỉnh đề ra một số nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới như sau:
1. Tiếp tục thực hiện chuyển đổi số, xây dựng và phát triển đô thị thông minh, xây dựng chính quyền điện tử và dịch vụ công trực tuyến, phát triển kinh tế số và xã hội số, phát triển doanh nghiệp công nghệ số, thương mại điện tử; tập trung đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ ứng dụng công nghệ thông tin/chuyển đổi số đồng bộ tại các sở, ngành, địa phương của tỉnh.
2. Tiếp tục quán triệt quan điểm “Lấy doanh nghiệp là trung tâm cho hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo”. Triển khai Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa tỉnh đến năm 2030;
3. Khuyến khích, tạo điều kiện, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; xây dựng và phát triển hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp. Triển khai có hiệu quả Kế hoạch hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh giai đoạn 2021-2025; tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo Nghị định số 80/2021/ND-CP, ngày 26/8/2021 của Chính phủ.
4. Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; xác định là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng. Thúc đẩy mạnh phát triển các hoạt động khoa học công nghệ, đặc biệt là hoạt động nghiên cứu và chuyển giao ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ phát triển công nghiệp, phát triển thị trường công nghệ, thiết bị nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, tiếp cận các công nghệ mới, thiết bị mới. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục nghề nghiệp góp phần nâng cao chất lượng lao động qua đào tạo.
(Nguồn: Báo cáo số 584-BC/TU, ngày 29/12/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW, ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về “Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”)
Phương Lan