Xác định công tác khuyến học, khuyến tài giữ vai trò quan trọng góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành giáo dục, ngay sau khi Ban Bí thư ban hành Kết luận số 49-KL/TW, ngày 10/5/2019 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 11-CT/TW của Bộ Chính trị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học; khuyến tài, xây dựng xã hội học tập”, Ban Thường vụ Huyện uỷ Lộc Bình đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành Kế hoạch số 148-KH/HU, ngày 10/9/2019 về thực hiện Kết luận số 49-KL/TW; chỉ đạo triển khai, quán triệt trong toàn Đảng bộ; tổ chức Hội nghị cán bộ chủ chốt của huyện để triển khai, quán triệt thực hiện Kết luận số 49-KL/TW trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân... Qua triển khai thực hiện, công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trên địa bàn huyện đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.
THPT Lộc bình tổ chức lễ tổng kết năm học 2023 – 2024 (Nguồn ảnh: Trang TTĐT huyện Lộc Bình)
Công tác phát triển tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động và đa dạng các mô hình học tập trên địa bàn huyện ngày một được quan tâm chú trọng. Đến nay toàn huyện có 21/21 xã, thị trấn xây dựng được 21 ban khuyến học, với 200 chi hội khuyến học các thôn bản, khu phố và 81 chi hội khuyến học trường học, 28 dòng họ. Các chi hội, ban khuyến học, dòng họ xây dựng quỹ khuyến học, quan tâm khen thưởng học sinh giỏi, hỗ trợ học sinh hoàn cảnh khó khăn, biểu dương người lớn đạt được thành tích tốt trong phong trào học tập suốt đời...
Đảng ủy, Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn đã ban hành kế hoạch triển khai nhân rộng các mô hình học tập trên địa bàn và chỉ đạo các thôn, khu phố, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thực hiện. Phát huy hiệu quả hoạt động của các tủ sách pháp luật tại các xã, thị trấn; duy trì hoạt động các điểm bưu điện để phục vụ người dân tra cứu, đọc tài liệu, sách báo nâng cao trình độ nhận thức, ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào trong sản xuất.
Trung tâm học tập cộng đồng các xã, thị trấn xây dựng kế hoạch hoạt động đảm bảo đầy đủ các chuyên đề phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương; đăng tải hoạt động lên trang tin theo quy định. Thư viện các trường học được quan tâm trang bị tương đối đầy đủ tài liệu, học liệu phục vụ cho giáo viên và học sinh, nhiều thư viện đã ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng kho học liệu mở cho học sinh, giáo viên dễ dàng tra cứu và có thêm nhiều tài liệu tham khảo, nhiều giáo viên sử dụng thiết bị dạy học số tạo hứng thú cho học sinh, phát huy sự sáng tạo của các em, nâng cao chất lượng giáo dục.
Huyện luôn quan tâm chỉ đạo sát sao công tác xóa mù chữ cho người lớn tại các xã, thị trấn. Hằng năm ban hành kế hoạch mở các lớp xóa mù chữ, sử dụng hiệu quả nguồn vốn được cấp từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để mở các lớp xóa mù chữ. Chỉ đạo Phòng giáo dục và đào tạo, Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn tổ chức, triển khai có hiệu quả việc mở lớp, vận động người dân đến lớp học. Kết quả: 21/21 xã, thị trấn đã hoàn thành cập nhật số liệu xóa mù chữ trên phần mềm Phổ cập giáo dục - Xóa mù chữ của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Công tác mở lớp xóa mù chữ và giáo dục sau khi biết chữ được tổ chức và thực hiện tốt: Từ năm 2022 đến nay, trên địa bàn huyện mở 04 lớp xóa mù chữ với 82 học viên ở trên địa bàn các xã: Lợi Bác, Thống Nhất và Minh Hiệp. Đến ngày 24/11/2023 đã tổ chức tổng kết và trao chứng nhận cho 82 học viên (16 học viên mức độ 2 và 66 học viên mức độ 1).
Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn huyện luôn được quan tâm, chú trọng nhằm mục đích để nâng cao chất lượng, chuẩn hóa đội ngũ. Nhằm chuẩn hóa đội ngũ công chức, viên chức, cán bộ, công chức cấp huyện, cấp xã trên địa bàn, huyện thường xuyên rà soát, cử công chức, viên chức tham gia các lớp đào tạo nâng trình độ chuẩn theo quy định. Hằng năm, cử các cán bộ, công chức, viên chức tham gia đầy đủ các lớp bồi dưỡng kỹ năng nghề nghiệp, kỹ năng sống theo lĩnh vực, phân công phụ trách.
Việc xây dựng mô hình học tập “Công dân học tập” trên địa bàn huyện đạt nhiều kết quả tích cực: Năm 2023: Có 10.238/20.386 số hộ đăng ký đạt Gia đình học tập (tỷ lệ 50,22%); 111/200 số khu, thôn đăng ký đạt Cộng đồng học tập (tỷ lệ 55,5%); 14/28 dòng họ đăng ký đạt Dòng họ học tập (tỷ lệ 50%); 47/77 đơn vị đăng ký đạt Đơn vị học tập (tỷ lệ 61,1%); 21/21 xã, thị trấn đăng ký đạt Cộng đồng học tập cấp xã (tỷ lệ 100%); Công dân học tập (tại các xã, thị trấn) 16.244/39.232 người (tỷ lệ 44,4%); số cán bộ các cơ quan, đơn vị đạt Công dân học tập 285/560 người (tỷ lệ 50,9%).
Huyện luôn quan tâm đến đội ngũ cán bộ trẻ có năng lực, tạo điều kiện tham gia học tập nâng cao năng lực chuyên môn, trong công tác quy hoạch cán bộ đảm bảo tỷ lệ cán bộ trong độ tuổi trẻ theo quy định. Đồng thời quan tâm đến trao học bổng cho học sinh giỏi, học sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng có ý thức vươn lên trong học tập. Hội Khuyến học huyện hướng dẫn các cấp hội xây dựng quỹ khuyến học để động viên, khen thưởng các em học sinh khá, giỏi, đạt giải cao trong các kỳ thi. Từ năm 2019 đến tháng 7/2023 đã tặng thưởng và trao học bổng cho 3.161 học sinh, tặng quà cho 512 lượt học sinh, hỗ trợ phương tiện học tập cho 107 học sinh mắc COVID-19,… góp phần giúp các em nuôi dưỡng ước mơ về một tương lai tốt đẹp ngay từ khi cắp sách đến trường.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện Kết luận số 49-KL/TW, ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư trên địa bàn huyện còn tồn tại một số hạn chế, khó khăn như: Công tác lãnh đạo chỉ đạo của một số xã, thị trấn đối với nhiệm vụ xây dựng xã hội học tập chưa thường xuyên, liên tục. Quỹ khuyến học của các xã, thị trấn còn thấp. Công tác tổ chức, quản lý tại các trung tâm học tập cộng đồng của một số xã còn gặp nhiều khó khăn; việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tại một số địa phương còn hạn chế, hoạt động mang tính hình thức...
Để tiếp tục thực hiện hiệu quả công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, trong thời gian tới huyện tiếp tục tăng tường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đầy đủ các nội dung Kết luận số 49-KL/TW, ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư. Đẩy mạnh việc tuyên truyền xây dựng xã hội học tập trên các phương tiện thông tin đại chúng trong các cơ quan, doanh nghiệp, khu dân cư. Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của mỗi người dân, các cấp chính quyền, các tổ chức xã hội, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội - nghề nghiệp về tầm quan trọng của việc học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập trong giai đoạn phát triển mới của đất nước. Xác định xây dựng xã hội học tập là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân theo tinh thần Chỉ thị số 14/CT-TTg, ngày 25/5/2021 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021 - 2030, đưa vào nội dung sinh hoạt thường kỳ trong các cơ quan, đoàn thể, tổ chức, cụm dân cư.
Đẩy mạnh các hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. Nhân rộng và phát huy tính hiệu quả của các mô hình: "Gia đình hiếu học", "Dòng họ hiếu học", "Cộng đồng khuyến học" với những nội dung, tiêu chí cụ thể, thiết thực. Gắn kết chặt chẽ phong trào "Xây dựng xã hội học tập" với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, đưa thành tiêu chuẩn, định kỳ bình xét, tổng kết đánh giá, biểu dương khen thưởng kịp thời.
Triển khai và thực hiện có hiệu quả đề án Xây dựng xã hội học tập, phát huy vai trò của các Trung tâm HTCĐ trong phối hợp với mở các lớp dạy nghề ngắn hạn, tập huấn kỹ năng sống, mở các lớp tập huấn, dạy nghề theo nhu cầu người dân. Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, công nghệ số nhằm nâng cao năng lực hoạt động của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục thường xuyên, các thiết chế văn hóa.
Đa dạng phương thức đào tạo dựa theo mô hình giáo dục mở gắn với Khung trình độ quốc gia Việt Nam và thị trường lao động, đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Đẩy mạnh các hình thức đào tạo vừa làm vừa học, đào tạo từ xa, tự học có hướng dẫn để giúp người lao động, đặc biệt là lao động nông thôn, người khuyết tật, người nội trợ, người cao tuổi dễ dàng tiếp cận với giáo dục nghề nghiệp để nâng cao kỹ năng nghề nghiệp. Đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số, đào tạo trực tuyến và ứng dụng công nghệ thông tin trong đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng nghề thường xuyên cho công nhân, người lao động. Đa dạng nội dung giáo dục, đào tạo, đổi mới mạnh mẽ các phương thức giảng dạy và học tập kết hợp với việc ứng dụng công nghệ hiện đại, công nghệ thông tin, mạng xã hội và khai thác nguồn tài nguyên giáo dục mở để mở rộng tiếp cận và nâng cao chất lượng học tập cho mọi người dân.
Tổ chức các chương trình giáo dục cho người dân phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng; biên soạn và phát hành bản tin, các tài liệu tuyên truyền về xây dựng xã hội học tập; đăng tải trên nền tảng công nghệ số của các mạng xã hội có nhiều người dùng tại Việt Nam.
Khuyến khích các phòng, ban, ngành, đoàn thể thường xuyên đăng tải, cập nhật thông tin tài liệu học tập hay, bổ ích trên trang thông tin điện tử của cơ quan, đơn vị. Khuyến khích cán bộ, công chức, người lao động, người dân chủ động tìm hiểu, khai thác nguồn học liệu đáng tin cậy để nâng cao kiến thức cho bản thân. Xây dựng nội dung, chương trình tập huấn chia sẻ kiến thức, nâng cao trình độ sử dụng công nghệ thông tin cho cán bộ, giáo viên, học sinh, nhân dân và người lao động với các nội dung đa dạng như: mở các lớp đào tạo ngắn hạn chuyển giao khoa học kĩ thuật, phát triển kinh tế thông qua một số mô hình chăn nuôi, trồng trọt... phù hợp với xu hướng phát triển và hội nhập quốc tế.
Tăng cường công tác phối hợp, liên kết giữa các ngành, tổ chức, đơn vị, cơ sở giáo dục, cơ sở văn hóa thể thao để tổ chức các chương trình đào tạo, bồi dưỡng thiết thực, hiệu quả gắn với phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương. Tăng cường tổ chức các lớp phổ biến kiến thức, kỹ năng, chuyển giao công nghệ và xóa mù chữ gắn với dạy nghề truyền thống, dạy nghề ngắn hạn và phát triển cộng đồng. Huy động có hiệu quả các nguồn lực từ cộng đồng và các tổ chức kinh tế - xã hội cho các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng phù hợp với điều kiện của địa phương và các quy định của pháp luật.
Tiếp tục tuyên truyền vận động phát triển quỹ khuyến học các cấp, hướng dẫn các chi hội, ban khuyến học, dòng họ đều có quỹ khuyến học, quan tâm khen thưởng học sinh giỏi, hỗ trợ học sinh hoàn cảnh khó khăn, biểu dương người lớn đạt được thành tích tốt trong phong trào học tập suốt đời. Tăng cường vận động, khuyến khích mọi tầng lớp Nhân dân xây dựng, duy trì thói quen tự học, ý thức học tập suốt đời phù hợp với điều kiện cụ thể của mỗi cá nhân. Phát động các cuộc vận động, phong trào thi đua về công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập sâu rộng, gắn kết chặt chẽ và hiệu quả với các cuộc vận động, phong trào thi đua khác nhằm thúc đẩy việc học tập trong mọi gia đình, dòng họ, cộng đồng dân cư. Huy động sự tham gia, phối hợp của các doanh nghiệp để triển khai hiệu quả các phong trào, hoạt động thúc đẩy tự học, học thường xuyên, tham gia học tập trên môi trường công nghệ cho công nhân, người lao động; hỗ trợ người lao động có điều kiện thuận lợi để học tập suốt đời...
NTS