Xuất phát từ vị trí, vai trò quan trọng đó của công tác tư tưởng nói chung và định hướng tư tưởng nói riêng, Đảng ta luôn quan tâm chỉ đạo, lãnh đạo, đổi mới nội dung và phương thức tiến hành nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 (khóa X) khẳng định: “Công tác tư tưởng của Đảng là công tác đối với con người, một nhiệm vụ khó khăn, phức tạp đòi hỏi phải nắm vững những quy luật riêng của tư tưởng, có thái độ, phương pháp khoa học, kết hợp chặt chẽ giữa yêu cầu định hướng tư tưởng với sự tự nguyện, giữa lý trí và tình cảm, giữa lời nói và việc làm, giữa “xây’’ và “chống’’, lấy “xây’’ làm chính, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực; phải gắn bó mật thiết và phục vụ có hiệu quả công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nâng cao đời sống và phát huy quyền làm chủ của nhân dân”. Đặc biệt, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã khẳng định: “Hết sức coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng. Kiên định, vững vàng trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời không ngừng bổ sung, phát triển sáng tạo phù hợp với thực tiễn Việt Nam; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới, thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng. Tăng cường giáo dục truyền thống văn hoá, lịch sử và cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc; không ngừng nâng cao trình độ lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên; thường xuyên đấu tranh ngăn chặn âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”.
Thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác tư tưởng, định hướng tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhằm thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, thời gian qua các cấp ủy, tổ chức đảng các cấp luôn tìm tòi, đổi mới nội dung, phương thức, phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo. Sự đổi mới, sáng tạo thể hiện ở chỗ, các cấp ủy không chỉ lãnh đạo công tác chính trị, tư tưởng đối với cán bộ, đảng viên mà còn mở rộng tới cán bộ, hội viên, đoàn viên và các tầng lớp Nhân dân. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng luôn bám sát yêu cầu, nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị.Theo dõi và nắm bắt kịp thời tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên, Nhân dân trong cơ quan, đơn vị và dư luận xã hội. Tổ chức tốt công tác giáo dục, rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong Đảng và quần chúng Nhân dân, tạo sự đồng thuận xã hội về con đường phát triển của đất nước mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân đã lựa chọn. Đặc biệt, là trong những vấn đề, những sự kiện “nóng” như: Biển Đông, tình trạng tranh chấp, khiếu nại về đất đai, ô nhiễm môi trường …. để cán bộ, đảng viên và Nhân dân hiểu rõ, yên tâm, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, từ đó, góp phần nâng cao nhận thức tư tưởng chính trị của cán bộ, đảng viên, vững vàng trước mọi khó khăn, trước những cám dỗ về vật chất, chống lại các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch.
Để cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhận thức được các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà Nước các cấp ủy chỉ đạo các chi bộ lòng ghép nội dung của các chỉ thị, nghị quyết vào sinh hoạt chi bộ định kỳ hàng tháng, sinh hoạt diễn đàn để tiếp tục tuyên truyền, định hướng tư tưởng một cách tốt nhất. Nhờ đó, nhiều năm qua hầu hết cán bộ, đảng viên, đảm bảo sự thống nhất cao trong toàn Đảng bộ, ý thức trách nhiệm của từng cán bộ, đảng viên và Nhân dân ngày càng được nâng lên.
Mặt khác, việc định hướng tư tưởng còn phát huy nhân tố tích cực trong Nhân dân, dựa vào Nhân dân để tuyên truyền giáo dục, vận động nhân dân tích cực hăng hái tham gia thi đua trên mọi lĩnh vực góp phần làm thất bại mọi âm mưu diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch. Hiệu quả của công tác chính trị tư tưởng đã góp phần quan trọng vào thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Từ đó Nhân dân phấn khởi, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của chính quyền, ra sức thi đua lao động sản xuất góp phần cùng địa phương hoàn thành chương trình mục tiêu đề ra. Đặc biệt, là trong phòng chống dịch bệnh COVID – 19 và phòng chống thiên tai, lũ lụt, các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể các cấp đã làm tốt công tác tuyên truyền, định hướng tư tưởng góp phần củng cố thêm niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Từ đó, những giá trị tốt đẹp, cao cả của con người Việt Nam tiếp tục được lan tỏa trong cộng đồng.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác tư tưởng nói chung và định hướng tư tưởng nói riêng vẫn còn nhiều hạn chế. Cụ thể: một số cấp ủy chưa phát huy tốt vai trò lãnh đạo của mình về công tác tư tưởng; mốt số cán bộ, đảng viên và Nhân dân chưa nhận thức đúng đắn về các chủ trương, đường lối của Đảng; nói và viết chưa theo nghị quyết. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị đạo đức lối sống trong cán bộ, đảng viên vẫn còn diễn ra thường xuyên. Đặc biệt, trong thời đại ngày nay, sự bùng nổ của thông tin, nhất là sự bùng nổ của Internet, các trang mạng xã hội, blog cá nhân… làm cho các sự kiện, hiện tượng được lan truyền một cách nhanh chóng. Trong quá trình lan truyền thông tin có nhiều thông tin trở thành dư luận tiêu cực, đi ngược lại với thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa, lợi ích của tập thể, của cộng đồng và xã hội…
Trước yêu cầu, nhiệm vụ mới, nhất là sự chống phá của các thế lực thù địch với âm mưu “Diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, vì vậy, để định hướng tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân một cách tốt nhất sớm đưa nghị quyết Đại hội Đảng các cấp “bén rễ” trong cuộc sống, trước hết, các cấp ủy, nhất là cấp ủy cơ sở tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao công tác chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, đặc biệt trong thời điểm toàn Đảng đang tập trung đưa nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, nhất là nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng vào cuộc sống một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất.
Tiếp tục nâng cao hơn nữa nhận thức các cấp ủy đảng, về vị trí, vai trò chức năng của công tác định hướng tư tưởng và sự cần thiết phải nắm bắt, định hướng tư tưởng. Chú trọng chỉ đạo các cấp ủy đảng, bí thư cấp ủy, thủ trưởng các cơ quan, địa phương, đơn vị phải thực hiện tốt công tác định hướng tư tưởng, chủ động nắm bắt, phân tích, đánh giá, dự báo diễn biến tình hình tư tưởng của từng đối tượng để có biện pháp giải quyết đúng đắn, kịp thời các vấn đề bức xúc phát sinh, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, đơn vị.
Tích cực, chủ động khai thác tốt các các kênh thông tin nắm bắt dư luận xã hội, tư tưởng của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân. Nâng cao trách nhiệm của Ban Tuyên giáo các cấp và sự phối hợp giữa các ban, ngành có liên quan trong công tác định hướng tư tưởng và dư luận xã hội. Đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả các buổi giao ban từ cơ sở đến tỉnh phục vụ tốt hơn công tác lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng-an ninh và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh toàn diện.
Định kỳ hàng tháng, quý tổ chức các hội nghị: Báo cáo viên, giao ban khối tuyên truyền, giao ban dư luận xã hội để thông tin, tuyên truyền, định hướng dư luận trong đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Mặt khác, đẩy mạnh tuyên truyền nghị quyết Đại hội Đảng các cấp trên các phương tiện thông tin đại chúng để cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức này càng sâu sắc hơn.
Bên cạnh đó, phải ra sức xây dựng tổ chức đảng thật sự trong sạch vững mạnh cũng là một yếu tố quan trọng để định hướng tư tưởng và dư luận một cách tốt nhất, hiệu quả nhất. Đặc biệt là loại ra khỏi tổ chức những phần tử thoái hóa, biến chất, gây mất đoàn kết nội bộ, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vun vén cá nhân, tham ô, tham nhũng…
ThS. Trần Văn Toàn
Trường Chính trị Lê Duẩn, tỉnh Quảng Trị