Cục GGHB Việt Nam báo công dâng Bác nhân kỷ niệm 10 năm Ngày truyền thống (27/5/2014 - 27/5/2024). (ảnh: Nguyễn Bằng)
Sau 10 năm triển khai lực lượng tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc, từ 02 sĩ quan liên lạc đầu tiên (tháng 6/2014), đến nay, Quân đội nhân dân Việt Nam đã cử 804 lượt sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp triển khai theo hình thức cá nhân và đơn vị, trong đó có 05 thê đội của Bệnh viện dã chiến cấp 2 triển khai tại Phái bộ Nam Xu-đăng, 02 thê đội của Đội Công binh triển khai tại khu vực Abyei và 114 lượt sĩ quan triển khai theo hình thức cá nhân. Các tập thể, cá nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc đều đã thể hiện rõ bản lĩnh chính trị vững vàng, có ý thức trách nhiệm cao, năng lực chuyên môn tốt, tác phong chuyên nghiệp, kỷ luật tự giác, nghiêm minh, nhiệt tình, năng động, sáng tạo, độc lập trong xử lý công việc, sẵn sàng vượt khó vươn lên để hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Quân đội và Liên hợp quốc giao.
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổ trưởng Tổ công tác liên ngành, Trưởng Ban Chỉ đạo Bộ Quốc phòng về tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc kiểm tra một số công trình dân sinh do Đội Công binh số 1 của Việt Nam thi công tại khu vực Abyei, tháng 10/2022. (ảnh: Văn Hiếu)
Khắc phục sự khác biệt về ngoại ngữ, phong tục, tập quán địa phương, những chiến sĩ “mũ nồi xanh” Việt Nam đã tích cực tham gia các hoạt động dân vận, an sinh xã hội, như: xây dựng đường xá; cải tạo lớp học; tổ chức dạy học tình nguyện; tổ chức khám, chữa bệnh, tư vấn sức khoẻ và cấp phát thuốc miễn phí cho người dân địa phương... Những việc làm đó đã được cộng đồng quốc tế, đặc biệt là nhân dân nước sở tại ghi nhận, đánh giá cao. Ngoài ra, các quân nhân của Việt Nam còn đẩy mạnh tuyên truyền, giới thiệu với bạn bè quốc tế và chính quyền, người dân bản địa về đất nước, con người, tinh hoa văn hóa, truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam và Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước; khẳng định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại; là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Hình ảnh những “sứ giả hòa bình” của Việt Nam tại các Phái bộ GGHB của Liên hợp quốc đã làm cho phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” với những giá trị vốn có được phát triển, tỏa sáng và nâng lên tầm quốc tế.
Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam dạy ngoại ngữ cho các em học sinh ở Nam Xu-đăng. (ảnh: Nguyễn Á)
Từ thực tiễn tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc đã xuất hiện nhiều tấm gương tập thể, cá nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, nguy hiểm khi tham gia thực hiện nhiệm vụ tại các khu vực có điều kiện khí hậu khắc nghiệt, xung đột vũ trang, cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn... để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Càng trong hoàn cảnh khó khăn, gian khổ, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” càng tỏa sáng và có sức thuyết phục sống động, góp phần bồi dưỡng nhận thức, tư tưởng, tình cảm, khơi dậy và nhân lên mặt tích cực trong nhân dân và bạn bè quốc tế.
Các sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam nhận Huy chương Vì sự nghiệp GGHB Liên hợp quốc. (ảnh: Nhật Hương)
Với những kết quả tiêu biểu trong thực hiện nhiệm vụ, lực lượng GGHB Liên hợp quốc của Quân đội nhân dân Việt Nam vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì; hai lần được tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; nhiều năm liên tục được Bộ Quốc phòng tặng thưởng Cờ thi đua xuất sắc trong Phong trào Thi đua Quyết thắng; nhiều sĩ quan cá nhân khi kết thúc nhiệm kỳ được Liên hợp quốc đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và tặng thưởng Bằng khen, Thư khen. Đặc biệt, 100% cán bộ, nhân viên được chỉ huy các Phái bộ thay mặt Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tặng thưởng Huy chương Vì sự nghiệp GGHB Liên hợp quốc. Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam vào tháng 10/2022, Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres đã nhấn mạnh “Ở xa quê hương hàng ngàn dặm, lực lượng GGHB Liên hợp quốc của Việt Nam, cả nam và nữ, đang mạo hiểm tính mạng của mình để mang đến hòa bình, hy vọng và cơ hội về một cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân ở những nơi khó khăn nhất trên thế giới... Mục tiêu cao nhất của hoạt động GGHB Liên hợp quốc là xây dựng lòng tin và các quân nhân Việt Nam đã làm được điều đó”.
Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 4 của Việt Nam khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho người dân Nam Xu-đăng. (ảnh: Hằng Nga)
Giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” là sự thể hiện sâu sắc tình cảm, sự tôn kính, trách nhiệm của Quân đội ta đối với Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu; là biện pháp cụ thể đảm bảo cho giá trị, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” luôn được phát triển và tỏa sáng trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh, nhiệm vụ nào của Quân đội, trong đó có tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc. Tuy nhiên, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” không phải là sản phẩm tự phát, bất biến, mà là kết quả tất yếu của quá trình lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện không ngừng và luôn vận động, phát triển, được phát huy toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, phù hợp với thực tiễn đời sống xã hội và yêu cầu xây dựng Quân đội qua từng giai đoạn cách mạng.
Trong bối cảnh hiện nay, bên cạnh những kết quả đạt được trong tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc, chúng ta đang phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch, phản động ra sức đẩy mạnh hoạt động “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và âm mưu “phi chính trị hóa” Quân đội; xuyên tạc, hạ thấp vai trò lực lượng tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc với mục đích chống phá đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước và Quân đội ta; làm tổn thương hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, sai lệch bản chất, truyền thống tốt đẹp của Quân đội nhân dân Việt Nam, làm mất lòng tin, giảm uy tín của Việt Nam đối với cộng đồng quốc tế. Chính vì vậy, việc giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc là yêu cầu mang tính cấp thiết, trong đó cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau đây:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đối với việc giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc.
Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi và sự trưởng thành, phát triển của Quân đội nhân dân Việt Nam, bảo đảm tiên quyết cho việc giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”. Bám sát nguyên tắc đó, cấp ủy, lãnh đạo, chỉ huy các cấp cần quán triệt sâu sắc cho bộ đội về chỉ thị, nghị quyết của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về nhiệm vụ quân sự - quốc phòng nói chung, hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng nói riêng, đặc biệt là chính sách quốc phòng “4 không” [1] của Việt Nam. Nghiên cứu, nắm chắc tình hình, xác định đúng lĩnh vực tham gia, không ngừng đẩy mạnh, nâng tầm hoạt động GGHB Liên hợp quốc bằng những nội dung, giải pháp khoa học, phù hợp thực tiễn. Trước hết, phải xác định rõ, việc chúng ta cử lực lượng tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc là kết quả của cả một quá trình nghiên cứu, tìm hiểu hết sức thận trọng và chắc chắn, bảo đảm đúng đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, phù hợp với truyền thống, đạo lý của dân tộc Việt Nam; đồng thời, thể hiện Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế.
Cùng với đó, trong sinh hoạt lãnh đạo, cần chú trọng kiểm điểm, đánh giá thực trạng giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” gắn với kiểm điểm, đánh giá kết quả lãnh đạo các mặt công tác, các nhiệm vụ; chỉ rõ nguyên nhân, xác định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân; trên cơ sở tình hình, yêu cầu nhiệm vụ để xác định những chủ trương, giải pháp giữ vững, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, nhất là trong tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc. Cấp ủy, tổ chức Đảng các cấp phải có nhận thức đúng, trách nhiệm cao trong lãnh đạo, chỉ đạo, lựa chọn, bồi dưỡng nhân sự tham gia lực lượng GGHB của Liên hợp quốc, đảm bảo chất lượng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, sức khỏe và chuyên môn nghiệp vụ. Định hướng, hướng dẫn cán bộ, nhân viên tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc xây dựng kế hoạch tu dưỡng, rèn luyện với mục tiêu, nội dung cụ thể, sát với chức trách, nhiệm vụ và thực tiễn từng địa bàn triển khai.
Hai là, nâng cao chất lượng công tác giáo dục, tuyên truyền về phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” cho cán bộ, nhân viên tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc.
Công tác giáo dục, tuyên truyền là một nội dung quan trọng của công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Vì vậy, việc tuyên truyền, giáo dục về phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” cho lực lượng GGHB Việt Nam phải được tiến hành thường xuyên, liên tục với nhiều biện pháp, hình thức, phương tiện. Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chung và giáo dục riêng; lồng ghép hình thức, phương pháp giữ vững, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” vào các nội dung sinh hoạt chính trị, các khoa mục huấn luyện và trên tất cả các mặt công tác. Việc giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” phải đi liền với tổ chức tốt các phong trào hành động cách mạng của các tổ chức quần chúng.
Bên cạnh việc bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện, trau dồi bản lĩnh, kỹ năng, nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ, nhân viên trước khi tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc, cần gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 87-CT/TVQUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Chỉ thị số 855-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới và các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng. Để làm tốt điều này, công tác tuyên truyền, giáo dục cần tập trung đi sâu làm rõ những yếu tố tác động trực tiếp đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm của cán bộ, nhân viên, từ đó có biện pháp ngăn ngừa những biểu hiện sai trái, lệch lạc, làm ảnh hưởng đến phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, uy tín của Quân đội, nhất là trong môi trường hoạt động đa quốc gia.
Cùng với đó, tăng cường giáo dục nâng cao cho cán bộ, nhân viên tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc nhận thức, ý thức cảnh giác, trách nhiệm bản thân về âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc giá trị, hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, các quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch, nhất là trên không gian mạng. Xây dựng cho bộ đội có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, có phẩm chất đạo đức tốt, tinh thần quốc tế trong sáng, không dao động trước khó khăn, thử thách, chấp hành nghiêm kỷ luật Quân đội, quy định của Liên hợp quốc.
Ba là, phát huy vai trò tích cực, chủ động, tự giác tu dưỡng, rèn luyện, giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới của cán bộ, nhân viên trong tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc.
Đây là biện pháp quan trọng, trực tiếp động viên, khơi dậy, phát huy nhân tố chủ quan của cán bộ, nhân viên tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc trong việc giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”. Thực tiễn đã chứng minh, ở đâu và chỉ khi nào, mỗi quân nhân ý thức sâu sắc về sự cần thiết, tự hào và luôn tự giác làm chủ bản thân, tự giác tu dưỡng, rèn luyện thì phẩm chất, bản lĩnh của người quân nhân cách mạng - “Bộ đội Cụ Hồ” càng được thể hiện, phát huy và hoàn thiện. Để phát huy vai trò tự tu dưỡng, rèn luyện của bộ đội cần tập trung giáo dục về mục đích, ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của việc tự tu dưỡng, rèn luyện đối với hình thành phẩm chất, nhân cách người quân nhân cách mạng nói chung và giữ vững, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” nói riêng.
Từng cán bộ, nhân viên tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc phải nêu cao tinh thần tự giác tu dưỡng, rèn luyện về mọi mặt; đề cao trách nhiệm nêu gương, cấp trên làm gương cho cấp dưới, đảng viên làm gương cho quần chúng; cán bộ, nhân viên nêu gương mọi lúc, mọi nơi; nói đi đôi với làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với thách thức khó khăn; chấp hành nghiêm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước, các luật, quy định quốc tế và luật pháp nước sở tại; xây dựng mối đoàn kết nội bộ, thương yêu giúp đỡ nhau trong công tác, tỏ rõ bản lĩnh, vị thế, phong cách người quân nhân cách mạng với các giá trị chân - thiện - mỹ. Đồng thời, mỗi cán bộ, nhân viên tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc phải có trình độ, kiến thức, năng lực toàn diện; thông thạo ngoại ngữ, hiểu biết về luật pháp quốc tế, quy định của Liên hợp quốc, phong tục, tập quán của nước sở tại, địa bàn được phân công; nắm vững các mặt công tác hậu cần, kỹ thuật và kỹ năng sử dụng các trang, thiết bị hiện đại theo tiêu chuẩn của Liên hợp quốc. Thông qua các hoạt động thực tiễn, như: Huấn luyện, tuần tra, trao đổi chuyên môn, diễn tập, xây dựng nền nếp chính quy, quản lý kỷ luật để bộ đội rèn luyện, phấn đấu, phát huy thế mạnh, sở trường trong tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc.
Bốn là, lan tỏa sâu rộng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” đến với bạn bè, đồng nghiệp quốc tế, chính quyền và nhân dân nước sở tại.
Phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” không phải là khái niệm trừu tượng mà luôn gắn liền với kết quả thực tiễn triển khai nhiệm vụ cũng như trong cuộc sống sinh hoạt, giao tiếp hằng ngày của quân nhân. Điều này đòi hỏi mỗi cán bộ, nhân viên tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện nghiêm 10 lời thề danh dự của quân nhân, 12 điều kỷ luật khi tiếp xúc với nhân dân và tinh thần “7 dám” [2] mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng căn dặn cán bộ, chiến sĩ Quân đội. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ GGHB Liên hợp quốc, dù ở bất kỳ hoàn cảnh, lĩnh vực, cương vị công tác nào, cán bộ, nhân viên cũng phải luôn khẳng định bản lĩnh, trí tuệ, trách nhiệm, năng lực chuyên môn, tôn trọng phong tục, tập quán, văn hóa bản địa, sẵn sàng chấp nhận và vượt qua khó khăn, thách thức; thực sự là những “tuyên truyền viên” tích cực giúp bạn bè quốc tế, nhân dân thế giới hiểu thêm về đất nước, con người Việt Nam hiếu khách, thân thiện, yêu chuộng hòa bình, Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, sẵn sàng chung tay giải quyết các vấn đề mà cộng đồng quốc tế đang phải đối mặt.
Năm là, kết hợp giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc với đẩy mạnh đấu tranh chống quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch.
Trên mặt trận chính trị tư tưởng, một trong những lĩnh vực mà các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị đang tập trung chống phá đó là về đường lối đối ngoại quốc phòng và hoạt động GGHB Liên hợp quốc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Vì vậy, nhận diện, đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn những quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ đường lối đối ngoại quốc phòng và hoạt động GGHB Liên hợp quốc của Đảng, Nhà nước và Quân đội ta là một nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, quyết liệt. Trước hết chúng ta cần làm tốt công tác nắm, dự báo tình hình, âm mưu, thủ đoạn, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị để chủ động có kế hoạch, phương án đấu tranh hiệu quả. Kết hợp chặt chẽ giữa đấu tranh với lan tỏa giá trị tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, trong đó, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”; kết hợp đấu tranh trực diện, vạch trần quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch với tuyên dương, động viên, khen thưởng những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, gương “người tốt, việc tốt” trong thực hiện nhiệm vụ GGHB Liên hợp quốc, kết quả, ý nghĩa, vai trò của việc Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc; kịp thời chấn chỉnh nhận thức lệch lạc, hành vi không đúng làm ảnh hưởng đến phẩm chất, nhân cách người quân nhân cách mạng - “Bộ đội Cụ Hồ”.
Có thể khẳng định, “Bộ đội Cụ Hồ” là danh hiệu, phẩm chất cao đẹp được hình thành và phát triển trong quá trình chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành, là tài sản tinh thần vô giá của Quân đội ta, được phát huy, nâng lên tầm quốc tế, phản ánh tinh hoa văn hóa, truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam anh hùng, của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng. Kế thừa, giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc có ý nghĩa quan trọng, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước.
[1] - Chính sách quốc phòng “4 không”: Không liên minh quân sự; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự trên lãnh thổ Việt Nam hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống nước khác; không liên kết với nước này để chống nước kia; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.
[2] - “7 dám”: Dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và dám hành động vì lợi ích chung.
Nguyễn Bằng