Sản phẩm sâm nhung Núi Dành là một trong những sản phẩm OCOP nổi tiếng của tỉnh Bắc Giang - Ảnh: VGP/TT
Theo Sở NN&PTNT tỉnh Bắc Giang, trong quá trình phát triển Chương trình về sản phẩm OCOP, tính luỹ kế hết năm 2023, tỉnh Bắc Giang có 290 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, tăng 85 sản phẩm so với năm 2022, vượt 60 sản phẩm so với kế hoạch. Tỉnh có 1 sản phẩm 5 sao, 2 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 24 sản phẩm 4 sao, 263 sản phẩm 3 sao (trong đó có 3 sản phẩm OCOP dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch).
Qua đó, đưa Bắc Giang trở thành một trong những tỉnh có nhiều sản phẩm OCOP của khu vực miền núi phía Bắc và cả nước.
Các chủ thể của sản phẩm OCOP là hợp tác xã, doanh nghiệp tiêu biểu của tỉnh Bắc Giang, nhiều chủ thể OCOP là thanh niên trẻ có trình độ, nhiệt huyết khởi nghiệp từ nông nghiệp, tạo ra nhiều sản phẩm thể hiện sự sáng tạo của người dân. Lực lượng này đã và đang góp phần tạo sức lan tỏa trong cộng đồng và nâng cao vai trò của chương trình OCOP đối với sự phát triển kinh tế-xã hội tỉnh.
Các sản phẩm tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP của tỉnh Bắc Giang đều là những sản phẩm thế mạnh, đặc sản của các địa phương, một số sản phẩm được công nhận là sản phẩm chủ lực, đặc trưng tiềm năng của tỉnh. Điển hình như vải thiều Lục Ngạn, mỳ gạo Chũ, gà đồi Yên Thế; sản phẩm của các làng nghề truyền thống, làng nghề như: Mỳ Chũ, rượu Vân, bún Đa Mai… Các sản phẩm đều có đầy đủ những minh chứng rõ ràng về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm.
Nhiều sản phẩm áp dụng quy trình sản xuất tiên tiến, chất lượng như ISo 22000; HACCP; VietGap; Global Gap. Các sản phẩm đều có sự quan tâm, đầu tư lớn đến hoạt động truy xuất nguồn gốc sản phẩm; hồ sơ công bố chất lượng; câu chuyện sản phẩm, hình thức mẫu mã, bao bì nhãn mác phù hợp với đặc tính sản phẩm được các chủ thể quan tâm thiết kế đồng bộ, hiện đại, một số sản phẩm bao bì đẹp, bắt mắt…
Đặc biệt, một số sản phẩm OCOP thế mạnh của tỉnh Bắc Giang có khả năng đáp ứng yêu cầu sản xuất lớn và đã có hoạt động xuất khẩu trực tiếp như: Sản phẩm của Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu VIFOCO; các sản phẩm của Công ty cổ phần xuất nhập khẩu thực phẩm Toàn cầu; giấm Kim Ngân; bánh nông sản Bình Minh… Các sản phẩm vải thiều Lục Ngạn, vải sớm Phúc Hòa đã được xuất khẩu sang các thị trường yêu cầu chất lượng cao như: Mỹ, EU, Nhật Bản... Từ đó, góp phần nâng tầm vị thế của sản phẩm nông sản Bắc Giang trên thị trường trong nước và quốc tế.
Tuy đã đạt được nhiều kết quả, nhưng chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh Bắc Giang vẫn còn những hạn chế, khó khăn do nhận thức về mục đích, ý nghĩa của chương trình ở một số địa phương, chủ thể sản xuất chưa rõ ràng, chưa nhận thức được trách nhiệm, quyền lợi của đơn vị khi tham gia chương trình OCOP.
Bên cạnh đó, quy định xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao phải có 1 sản phẩm OCOP tạo nên tâm lý phải có bằng được để đáp ứng tiêu chí dẫn tới nhiều địa phương phát triển những sản phẩm chưa thực sự đủ điều kiện, đã ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả đánh giá, phân hạng sản phẩm và niềm tin vào chương trình.
Vì vậy, để thúc đẩy phát triển chương trình OCOP, theo Sở NN&PTNT tỉnh Bắc Giang, cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho toàn xã hội hiểu được mục đích, ý nghĩa của chương trình OCOP. Coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trong thực hiện xây dựng nông thôn mới và cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp ở địa phương. Đồng thời, thực hiện đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ và các chủ thể sản xuất tham gia.
Bắc Giang cũng đặt mục tiêu phát triển sản phẩm OCOP, sản phẩm làng nghề gắn với du lịch. Tăng cường các hoạt động hỗ trợ chủ thể phát triển hoàn thiện sản phẩm. Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP, xây dựng các điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP trên địa bàn các huyện, thành phố.
Tỉnh cũng tập trung hướng dẫn thành lập mới, củng cố, phát triển hợp tác xã, doanh nghiệp để sản xuất sản phẩm OCOP. Đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong đánh giá, phân hạng và quản lý sản phẩm OCOP.