Hiệu quả từ mô hình thâm canh lê VH6 gắn với phát triển du lịch sinh thái
Toàn xã hiện có hơn 110 ha cây ăn quả ôn đới với nhiều hộ đạt thu nhập trên 90 triệu đồng/ha mỗi năm từ loại cây trồng này. Tuy nhiên, sản xuất vẫn còn manh mún, kỹ thuật chăm sóc chưa đồng đều và thiếu liên kết tiêu thụ. Chính vì vậy, dự án của Trung tâm Khuyến nông mang ý nghĩa rất quan trọng, giúp người dân tiếp cận với kỹ thuật mới, hình thành cách làm ăn bài bản và hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững.
Dự án được triển khai trên tổng diện tích 5 ha (là các điểm đã thực hiện duy trì từ năm 2023), bao gồm 2 ha trồng mới lê VH6 với 10 hộ tham gia tại thôn Lả Dì Thàng và 3 ha mô hình thâm canh lê VH6 với 12 hộ tham gia thực hiện tại Thôn Là Dì Thàng và Thôn Xà Ván Sừ Mần Khang. Các hộ tham gia đều được lựa chọn duy trì từ năm 2023 với điều kiện đất đai phù hợp, các vườn thuộc mô hình Thâm canh đều được trồng từ trên 6 năm, các hộ có khả năng đối ứng vật tư và cam kết tuân thủ quy trình kỹ thuật. Trong suốt 10 tháng thực hiện, cán bộ kỹ thuật của Trung tâm thường xuyên phối hợp với chính quyền cơ sở bám sát địa bàn, hướng dẫn nông dân các khâu chăm sóc, tạo tán – vít cành, bón phân cho đến kiểm soát sâu bệnh, thu hoạch và bảo quản quả lê VH6 tươi.
Hội nghị tham quan đánh giá kết quả thực hiện dự án theo gia đoạn
Do thực hiện đúng quy trình kỹ thuật sản xuất thâm canh cây lê từ các khâu chăm sóc thâm canh; cung cấp phân đủ số lượng, cân đối về dinh dưỡng, bón đúng cách, đúng thời điểm; đặc biệt mô hình sử dụng túi bọc trái lê kết hợp kiểm soát tốt sâu bệnh bằng thuốc sinh học; ngoài ra Trung tâm Khuyến nông và DVNN đã chủ động phối hợp với HTX bao tiêu sản phẩm xây dựng mạng lưới cộng tác viên tại các nhóm hộ sản xuất và trực tiếp là đầu mối quản lý vùng nguyên liệu…nên toàn bộ diện tích lê của mô hình sinh trưởng tốt, ít bị dịch bệnh gây hại, đất tơi xốp, quả lê đồng đều, mẫu mã đẹp, nhiều nước, hàm lượng đường cao nên ngọt hơn, năng suất bình quân đạt 6,8tấn/ha, giá bán bình quân 28.000đ/kg, lê VH6 loại 1 (tương đương 2-3 quả/kg) được mua tại vườn 35.000đ/kg, giá trị thu nhập đạt trên 140triệu đồng/ha, trừ chi phí đầu tư mỗi ha lê nông dân thu được lợi nhuận trên 80 triệu đồng. Vì vậy, thu nhập của các hộ nông dân khi tham gia dự án tăng từ 20% so với trước khi thực hiện dự án.
Bên cạnh đó, là mô hình sản xuất gắn với phát triển du lịch nên ngay từ đầu năm 2025, Trung tâm Khuyến nông và DVNN đã hỗ trợ các hộ dân chủ động chăm sóc vườn để đón các đoàn khách tham quan, trải nghiệm. Nông dân trong mô hình đã có 68 đoàn khách/271 lượt người đến tham quan trải nghiệm; các hộ thu phí 20.000đ/người đã góp phần mang lại 1 phần thu nhập để tái đầu tư sản xuất cho gia đình.
Cán bộ Trung tâm Khuyến và DVNN tỉnh trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật cho người dân ngoài thực địa
Mô hình trồng mới cây lê VH6: Do thực hiện đúng quy trình kỹ thuật sản xuất cây lê VH6 từ các khâu chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, cung cấp đủ, cân đối về dinh dưỡng, bón đúng cách (bón vùi lấp phân), đúng thời điểm; kết hợp kiểm soát tốt sâu bệnh bằng thuốc sinh học; đặc biệt Trung tâm Khuyến nông và Dịch vụ nông nghiệp đã chủ động phối hợp với UBND xã xây dựng mạng lưới cộng tác viên tại nhóm hộ sản xuất để hỗ trợ, giám sát nhau cùng thực hiện và trực tiếp là đầu mối quản lý vùng cây ăn quả …Các vườn lê VH6 cây sinh trưởng đồng đều, cây cao từ 1,8m – 2,2m; mỗi cây có từ 5-6 cấp cành; vườn lê thường xuyên được làm cỏ kịp thời nên ít sâu bệnh hại, đồng thời các hộ tham gia mô hình được hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc theo hướng tạo cảnh quan để phục vụ phát triển du lịch.
Cùng với hướng dẫn kỹ thuật, dự án còn chú trọng xây dựng tổ nhóm sản xuất nhằm tạo sự gắn kết giữa các hộ dân. Tổ nhóm gồm 20 thành viên duy trì sinh hoạt định kỳ, trao đổi kinh nghiệm và thảo luận các giải pháp phát triển sản xuất. Thông qua cuộc đối thoại với Hợp tác xã thu mua quả tươi, các thành viên đã bước đầu hình thành liên kết tiêu thụ ổn định. Dự án cũng hỗ trợ tem nhãn, túi đựng sản phẩm và hoạt động tuyên truyền, từ đó góp phần xây dựng hình ảnh và thương hiệu cho quả lê VH6 Bắc Hà.
Dự án được triển khai có ý nghĩa quan trọng trong việc thay đổi tập quán canh tác truyền thống (kỹ thuật chăm sóc như: bón phân, vít cành tạo tán, phun thuốc BVTV chưa đúng, chưa có liên kết với doanh nghiệp, HTX để tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm…..) sang sản xuất nông nghiệp hàng hóa nhằm mang lại giá trị cao hơn./.
