Toàn văn Báo cáo Tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV

1. Trong bối cảnh thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, bất ổn, cử tri và Nhân dân đánh giá cao Đảng và Nhà nước, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã kịp thời chỉ đạo toàn diện các vấn đề quan trọng của đất nước về phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị[2], công tác đối ngoại… đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên các lĩnh vực. Kinh tế tiếp tục được phục hồi và phát triển[3], an sinh xã hội được đảm bảo, đời sống của nhân dân ổn định và từng bước được cải thiện, uy tín và vị thế nước ta trên trường quốc tế tiếp tục được nâng lên. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục đạt được kết quả quan trọng, toàn diện “nói đi đôi với làm” giữ vững kỷ cương, kỷ luật, xử lý các vụ án, vụ việc vừa đảm bảo tính nghiêm minh, vừa có tính nhân văn, tính giáo dục và sức thuyết phục cao. Nhiều học giả, chuyên gia quốc tế có uy tín đã có những nhận định, đánh giá cao về vai trò lãnh đạo, uy tín quốc tế của Đảng Cộng sản Việt Nam; Nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước. Đặc biệt, các hoạt động đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân tiếp tục là điểm sáng thành công nổi bật từ sau Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XV đến nay[4]. Thông qua các chuyến thăm chính thức này, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện và đối tác chiến lược giữa Việt Nam với tất cả các nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và các nước G20 được củng cố và nâng cao; đạt nhiều kết quả quan trọng, có tính lịch sử về chính trị, kinh tế...

2. Cử tri và Nhân dân đánh giá cao chất lượng hoạt động của Quốc hội và các cơ quan dân cử được nâng lên, dân chủ xã hội chủ nghĩa được phát huy mạnh mẽ. Kỳ họp thứ 6, bất thường lần thứ 5 của Quốc hội khóa XV đã thành công rất tốt đẹp với việc thông qua Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai (sửa đổi); Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi); Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; Nghị quyết về việc sử dụng dự phòng chung, dự phòng nguồn ngân sách trung ương của Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Những nội dung được Quốc hội quyết định tại 2 kỳ họp này có ý nghĩa rất căn cơ, chiến lược, quan trọng đối với việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của năm 2024 là sự chỉ đạo quyết liệt, thận trọng, sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa Quốc hội với Chính phủ và các cơ quan hữu quan trong công tác lập pháp.

3. Cử tri và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo sát sao, các bộ, cơ quan, địa phương quán triệt phương châm “Kỷ cương trách nhiệm; chủ động kịp thời; tăng tốc sáng tạo; hiệu quả bền vững” ngay từ những ngày đầu năm 2024 trong quản lý, điều hành kinh tế - xã hội; chấp hành nghiêm và triển khai kịp thời các nghị quyết, kết luận, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; với sự giám sát, đồng hành của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; phối hợp kịp thời, chặt chẽ, hiệu quả giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị; huy động sự chung sức, đồng lòng của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp; sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế để vượt qua khó khăn, thách thức, rủi ro, diễn biến phức tạp, khó lường cả về kinh tế, chính trị, xã hội, đặc biệt là tình trạng bất ổn chính trị, an ninh tại một số quốc gia, khu vực; kinh tế thế giới chưa ra khỏi giai đoạn khó khăn; thương mại, đầu tư toàn cầu phục hồi chậm, chuỗi cung ứng toàn cầu đứt gãy cục bộ, nhiều nền kinh tế lớn tiếp tục chính sách tiền tệ thắt chặt… ảnh hưởng trực tiếp tới kinh tế - xã hội của đất nước. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ kịp thời chỉ đạo có tính định hướng chiến lược trong việc hướng đến phát triển nội lực và hợp tác quốc tế để thực hiện tăng trưởng xanh, phát triển kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh ở Việt Nam; tiếp tục đề cao trách nhiệm, quyết liệt, kịp thời và phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả trong chỉ đạo, điều hành với tinh thần “5 quyết tâm”, “5 bảo đảm”, “5 đẩy mạnh”[5]. Cử tri và Nhân dân đánh giá cao về khối lượng, kết quả và hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và chính quyền địa phương các cấp; thể hiện tinh thần trách nhiệm rất cao trước Đảng và Nhân dân, luôn bám sát thực tiễn, nhất là đối với những vấn đề phát sinh và có phản ứng chính sách linh hoạt, kịp thời hơn, có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm hài hòa giữa xử lý tình huống trong ngắn hạn và phát triển trong trung, dài hạn; quyết tâm cao, đổi mới, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành và quyết liệt trong triển khai thực hiện; đề cao trách nhiệm, nhất là của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong xử lý công việc. Công tác tiếp dân, giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân ở một số địa phương sau giám sát của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội đồng nhân dân các cấp đã có chuyển biến tích cực.

Cử tri và Nhân dân cũng đánh giá cao các hoạt động đảm bảo an sinh - xã hội, hỗ trợ cho những người khó khăn trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn; các hoạt động kỷ niệm 70 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ và các ngày lễ lớn năm 2024 thiết thực, hiệu quả, nhất là vận động xã hội giúp đỡ làm 5000 căn nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo ở tỉnh Điện Biên của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, gặp mặt tri ân trên 14000 chiến sỹ Điện Biên, Thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ với chủ đề “Triệu tấm lòng yêu thương - nghìn mái nhà hạnh phúc”. Đặc biệt là công tác chuẩn bị, tổ chức lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ vào ngày 7/5/2024 rất công phu, trang trọng và chu đáo, niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước tiếp tục được củng cố và tăng cường[6].

II. VỀ MỘT SỐ LĨNH VỰC CỤ THỂ

1. Về phục hồi và phát triển kinh tế

Cử tri và Nhân dân vui mừng, phấn khởi, đánh giá cao về tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước Quý I/2024 tăng trên 5,6% so với cùng kỳ năm 2023 và cao hơn tốc độ tăng của các năm từ năm 2020 trở lại đây. Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã tập trung chỉ đạo triển khai quyết liệt, linh hoạt các nhiệm vụ, giải pháp theo các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ[7]. Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, thực thi pháp luật được quan tâm, chỉ đạo thực hiện; tập trung chỉ đạo chuẩn bị, phối hợp tổ chức các hoạt động hướng tới Lễ Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Đẩy mạnh phát triển hạ tầng chiến lược; triển khai nhiều hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế quan trọng... Các cân đối lớn được bảo đảm, cơ bản giữ được giá trị đồng tiền Việt Nam. Các công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, điện, nhất là các dự án đường cao tốc được đẩy nhanh tiến độ; thu ngân sách và giải ngân vốn đầu tư công đạt kết quả tích cực. Nhiều tổ chức quốc tế có uy tín tiếp tục đánh giá tích cực kết quả công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đưa ra các dự báo lạc quan về tăng trưởng kinh tế của nước ta trong năm 2024 và những năm tiếp theo[8].

Song, cử tri và Nhân dân còn băn khoăn, lo lắng tình trạng việc các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu không nhập khẩu đủ hạn mức, mua bán lòng vòng khiến thị trường rối loạn, kéo theo đứt gãy nguồn cung[9]. Tình trạng doanh nghiệp giải thể, tạm ngưng hoạt động dẫn đến công nhân lao động bị nghỉ việc, giãn việc hoặc tìm kiếm việc làm mới để ổn định cuộc sống còn khó khăn[10]. Tình trạng giá đầu vào của phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tăng cao, giá điện, giá xăng, dầu điều chỉnh tăng nhiều lần, nhưng ít điều chỉnh giảm, giá vàng, giá căn hộ chung cư tiếp tục tăng đột biến và bất thường…đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân[11]. Cử tri và Nhân dân kiến nghị các ngành chức năng cần quy hoạch, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư trải đều các tỉnh, để người lao động có việc làm tại địa phương không phải đi xa tập trung về một vùng, một tỉnh để lao động gây tình trạng ùn ứ, đất chật người đông, tốn kém chi phí sinh hoạt, đi lại, kèm theo các nguy cơ về mất an ninh, trật tự, an toàn xã hội và môi trường[12].

Cử tri và Nhân dân mong muốn Quốc hội, Chính phủ có biện pháp ổn định giá các mặt hàng thiết yếu và hỗ trợ người nông dân tiêu thụ nông sản để đời sống Nhân dân được tốt hơn[13]. Mong muốn Nhà nước có chính sách, giải pháp mạnh mẽ và hiệu quả hơn nữa trong việc ổn định giá vàng, xăng, dầu, điện, nước, các mặt hàng nông sản, tiếp tục có chính sách ưu đãi lãi suất để người dân thuận lợi trong vay vốn ngân hàng để đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh[14].

Cử tri và Nhân dân kiến nghị Bộ Công Thương cần xem xét, rà soát việc kinh doanh của ngành điện lực, vì hiện nay giá điện điều chỉnh tăng rất nhiều lần nhưng rất ít điều chỉnh giảm, giá điện chưa phù hợp vào các khung giờ. Đồng thời, cử tri đề nghị các ngành chức năng liên quan nghiên cứu về thời hạn sử dụng của tấm pin năng lượng mặt trời để giải quyết các vấn đề về rác thải công nghiệp, môi trường trong tương lai[15].

Cử tri và Nhân dân mong muốn Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan tăng cường rà soát, hướng dẫn thực hiện đúng các quy định của pháp luật, giải quyết triệt để các thiếu xót, hạn chế trong thị trường xăng dầu[16]. Mong muốn Quốc hội xem xét kéo dài thời gian giảm thuế VAT 2% đến hết năm 2024 để hỗ trợ kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phát triển, đồng thời mở rộng các nhóm mặt hàng được giảm thuế[17].

Cử tri và Nhân dân bày tỏ vui mừng vì trong bối cảnh nhiều khó khăn, khu vực nông nghiệp vẫn luôn là trụ đỡ của nền kinh tế, không chỉ duy trì đà tăng trưởng mà còn tăng 2,98% so với cùng kỳ năm 2023[18], bảo đảm vững chắc an ninh lương thực quốc gia, góp phần nâng cao vai trò, vị thế của nước ta trên trường quốc tế, nhất là trong thời điểm thế giới có nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng lương thực. Đảng, Nhà nước và đoàn thể xã hội các cấp đã có những đóng góp quan trọng, tích cực trong phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, ban hành và tổ chức thực hiện nhiều nghị quyết, cơ chế chính sách hỗ trợ nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Nhiều địa phương tích cực triển khai thực hiện mục tiêu cơ cấu lại nông nghiệp toàn diện, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững theo hướng “nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”. Ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có nhiều chỉ đạo về phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản theo hướng khai thác tiềm năng, lợi thế vùng, miền, lựa chọn các sản phẩm chủ lực, có lợi thế cạnh tranh, phát triển thị trường, xây dựng chuỗi cung ứng - sản xuất - chế biến - tiêu thụ; ứng dụng công nghệ, hình thành hệ sinh thái kinh tế nông nghiệp đồng bộ, bền vững (nông nghiệp hữu cơ, canh tác tự nhiên, nông nghiệp sinh thái, ứng dụng công nghệ cao, bảo vệ môi trường, hiện đại hóa, ứng phó thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu...). Lần đầu tiên trong lĩnh vực lâm nghiệp, đã hoàn thành các thủ tục để chuyển nhượng thành công lượng giảm phát thải 10,3 triệu tấn carbon cho Quỹ Đối tác carbon trong lâm nghiệp thông qua Ngân hàng Thế giới (WB) với đơn giá 5 USD/tấn CO2 tương đương 51,5 triệu USD, đây là tiềm năng lợi thế rất lớn của Việt Nam. Nhân dân vui mừng vì phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn luôn là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, thường xuyên của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; được tiếp tục ưu tiên nguồn lực đầu tư đảm bảo phát triển hài hòa giữa nông thôn và thành thị, giữa các vùng, miền và địa phương; gắn kết chặt chẽ giữa phát triển công nghiệp, dịch vụ nông nghiệp, giữa phát triển nông thôn bền vững với quá trình đô thị hóa.

Song cử tri và Nhân dân cũng bày tỏ lo lắng về việc đến nay đã gần 7 năm chúng ta chưa gỡ được thẻ vàng IUU của EC (trong việc khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định) đã ảnh hưởng rất lớn tới kinh tế, vị thế quốc tế của Việt Nam[19]. Đến thời điểm này của năm 2024, nền kinh tế Việt Nam và ngành Nông nghiệp tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, như: giá vật tư nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản vẫn ở mức cao, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi tiềm ẩn nguy cơ bùng phát[20]; mưa lũ diễn biến bất thường, nắng nóng gay gắt hơn, nguy cơ hạn hán, thiếu nước nặng nề do tác động của El Nino[21]…; đặc biệt là tác động từ xung đột, bất ổn của thế giới khiến cho việc vận chuyển hàng hóa, nông sản xuất khẩu có nguy cơ đứt gãy[22].

Cử tri và Nhân dân khu vực nông thôn cho rằng quy mô sản xuất nông nghiệp của chúng ta vẫn còn nhỏ lẻ, manh mún, giá trị gia tăng thấp, chưa tương xứng với tiềm năng của ngành. Sự gắn kết giữa sản xuất nông nghiệp và công nghiệp chế biến; giữa nhà nông, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học còn yếu dẫn tới thực trạng một nền sản xuất giá trị thấp, nhiều rủi ro, thiếu bền vững. Năng lực mở rộng thị trường và dự báo thị trường cho sản xuất, tiêu thụ nông sản còn nhiều hạn chế; nhiều nông sản, nhất là nông sản thô đang quá lệ thuộc vào một vài thị trường nhất định. Nghịch lý “được mùa rớt giá” vẫn thường xuyên lặp lại[23].

Bên cạnh đó, cử tri và Nhân dân cũng bày tỏ lo ngại về chất lượng nguồn nhân lực trong các ngành nông, lâm, thủy sản còn thấp, làm chậm quá trình đẩy mạnh tiếp cận, chuyển giao, ứng dụng các thành tựu của khoa học và công nghệ vào sản xuất và chế biến. Phần lớn hộ nông dân có thu nhập thấp so với các nhóm ngành kinh tế khác, số lượng lao động nông, lâm nghiệp, thủy sản chưa có kỹ năng nghề còn cao. Các chương trình, dự án đào tạo nghề cho lao động nông thôn chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng, dẫn đến chất lượng lao động nông nghiệp còn thấp[24].

Cử tri và Nhân dân một số địa phương ở các tỉnh Tây Nguyên cũng rất băn khoăn, lo lắng trước diễn biến phức tạp của thời tiết, nhất là tình trạng nắng nóng kéo dài hơn 3 tháng liên tục khiến nhiều khu vực trồng cây như cây điều, sầu riêng bị thiệt hại, giảm về năng suất. Mưa đá, giông lốc ở một số tỉnh miền núi phía Bắc và một số tỉnh khác gây thiệt hại nặng nề và tài sản, cây trồng, vật nuôi[25].

Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo giai đoạn 2021-2025 đang được triển khai thực hiện có hiệu quả, số lượng hộ nghèo, hộ cận nghèo giảm qua từng năm. Tuy nhiên, trước tình hình kinh tế suy thoái dẫn đến tình trạng thiếu việc làm hiện nay, cần có những chính sách và giải pháp cụ thể, thiết thực như hỗ trợ về vốn kinh doanh hoặc giải quyết việc làm đối với những công nhân hiện đang thất nghiệp, tránh tình trạng để phát sinh thêm hộ nghèo, hộ cận nghèo[26].

2. Về lĩnh vực văn hóa - xã hội

Cử tri và Nhân dân đánh giá và ghi nhận ngành Giáo dục và Đào tạo triển khai tổ chức thực hiện các giải pháp thúc đẩy phát triển giáo dục và đào tạo ở 6 vùng kinh tế - xã hội để hiện thực hóa các Nghị quyết của Bộ Chính trị khóa XIII về phát triển bền vững kinh tế - xã hội các vùng, miền trên cả nước; đổi mới cơ chế, chính sách phát triển ngành, bổ sung biên chế, quan tâm, chăm lo đời sống giáo viên; giữ vững vị trí nhóm 10 quốc gia đạt kết quả cao nhất các kỳ thi Olympic quốc tế... Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ động, tích cực phối hợp với các bộ, ngành, địa phương quan tâm trả lời, giải đáp, giải quyết các ý kiến, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân về các vấn đề liên quan đến công tác quản lý nhà nước của ngành.

Tuy nhiên, cử tri và Nhân còn nhiều trăn trở vì phản ứng chính sách trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo còn chậm, tình trạng chồng chéo, thiếu nhất quán của hệ thống văn bản pháp luật, hiệu lực thi hành các văn bản pháp luật thấp; thiếu cơ chế phối hợp hữu hiệu giữa các bộ, ngành trong quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo ở mọi cấp, mọi ngành, lĩnh vực; cơ chế giám sát và đánh giá chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo còn mang tính hình thức[27]. Cử tri và Nhân dân còn băn khoăn về sự ổn định của sách giáo khoa, thẩm quyền lựa chọn bộ sách giáo khoa[28]; hiện tượng thiếu trường, lớp hệ công lập ở khu vực nội thành các thành phố lớn[29]; liên tục điều chỉnh phương án tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học[30]; việc phân cấp tuyển sinh cho các trường chưa thật sự thuận lợi cho người dân, chưa hiệu quả... Nhiều vấn đề thời sự cấp thiết như giáo dục thích ứng với cách mạng về trí tuệ nhân tạo; giáo dục gắn với giải pháp nâng cao hiệu quả triển khai chủ trương, đường lối của Đảng trên lĩnh vực giáo dục và đào tạo; đặc trưng của nền giáo dục Việt Nam trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; những vấn đề về mô hình đại học quốc gia, đại học vùng; chính sách giáo dục không vì lợi nhuận; vấn đề đào tạo giáo viên thích ứng với kỷ nguyên số, cơ hội, thách thức phát triển khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn trong giai đoạn mới chậm được nghiên cứu làm rõ cơ sở khoa học để có giải pháp phù hợp. Tiền lương và chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo và nhân lực làm việc trong ngành giáo dục và đào tạo chậm đổi mới[31]; thừa, thiếu cục bộ giáo viên ở các cấp học, nhất là bậc mầm non và tiểu học đã diễn ra nhiều năm nhưng vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân, dự báo tình hình để có giải pháp lâu dài[32]; cơ sở vật chất của nhà trường ở vùng sâu, vùng xa, vùng kinh tế - xã hội khó khăn còn nhiều thiếu thốn[33]; lạm thu và bạo lực học đường vẫn tiếp diễn phức tạp[34].

Cử tri và Nhân dân kiến nghị với Đảng, Nhà nước cần sớm khắc phục những bất cập, hạn chế, khó khăn nêu trên như sớm chỉ đạo xây thêm trường, lớp học hệ công lập; có sách giáo khoa đạt chuẩn từ cấp tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông sử dụng thống nhất, ổn định, lâu dài trong các bậc học phổ thông; công tác tổ chức thi tốt nghiệp, công tác tuyển sinh vào trung học phổ thông, giáo dục đại học, cao đẳng…cần ổn định, khoa học, bảo đảm thuận lợi, công bằng cho Nhân dân, tránh gây lãng phí thời gian, tài chính và các nguồn lực khác của xã hội.

Về vấn đề dạy nghề và việc làm, cử tri và Nhân dân vui mừng, phấn khởi trước tình hình những người lao động đã quay trở lại làm việc theo xu hướng phát triển bình thường như thời kỳ trước dịch COVID-19; đời sống của các tầng lớp nhân dân được cải thiện hơn so với cùng kỳ năm 2023; công tác bảo đảm an sinh xã hội luôn được các cấp, ngành thực hiện kịp thời, hiệu quả…, song cử tri và Nhân dân cũng rất lo lắng, băn khoăn trước xu hướng số lao động nộp hồ sơ và có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng từng năm, nhưng số người hưởng chính sách bảo hiểm thất nghiệp về hỗ trợ đào tạo nghề lại đang có xu hướng giảm, số người rút bảo hiểm một lần tăng, chưa có giải pháp phát huy tiềm năng của nhóm lao động trẻ (từ 15 đến 34 tuổi), công tác quản lý nhà nước về dạy nghề còn thiếu cơ chế kiểm soát và giám sát hữu hiệu việc xây dựng và thực thi chính sách dạy nghề, còn xảy ra những sai phạm trong thực thi chính sách đào tạo, dạy nghề làm ảnh hưởng không tốt đến chiến lược phát triển đất nước nói chung và nguồn nhân lực lao động nói riêng [35].

Về khoa học và công nghệ, cử tri và Nhân dân ghi nhận đã tập trung nhiều cho việc hoàn thiện thể chế khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân hoạt động khoa học và công nghệ. Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030 đã được cụ thể hóa bằng các chương trình khoa học, công nghệ cấp quốc gia giai đoạn đến năm 2025 và đến năm 2030, cân đối cho cả ba lĩnh vực: khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, khoa học, kỹ thuật và công nghệ. Các hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, đóng góp vào việc thực hiện các mục tiêu tăng trưởng của đất nước.

Song cử tri và Nhân dân cũng bày tỏ băn khoăn khi pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo chưa đồng bộ với pháp luật về tài chính, ngân sách, đầu tư, đấu thầu, quản lý tài sản công chưa phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế; chưa có cơ chế đặc thù, chấp nhận rủi ro và độ trễ trong nghiên cứu khoa học. Cơ chế, chính sách tự chủ về tài chính, tổ chức bộ máy, nhân lực khoa học và công nghệ còn bất cập, chưa phù hợp với đặc thù của hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đặc biệt việc đầu tư và cơ chế tài chính cho hoạt động khoa học và công nghệ; việc xây dựng kế hoạch; lập, giao dự toán; thanh quyết toán còn nhiều vướng mắc; khẩn trương khắc phục tình trạng nhiều sản phẩm khoa học chất lượng thấp, không ứng dụng được vào thực tế cuộc sống gây lãng phí nguồn lực tài chính, thời gian.

Về y tế, cử tri và Nhân dân đánh giá cao ngành y tế đã có nhiều cố gắng, nỗ lực để đạt và vượt các chỉ tiêu về tỉ lệ dân số được quản lý sức khỏe; tỉ lệ hài lòng của người dân đối với dịch vụ y tế; giảm tỉ suất tử vong của trẻ em dưới một tuổi và tỉ lệ trẻ em dưới năm tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi…Ngành Y tế đã kịp thời tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 96/2023/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Khám bệnh, chữa bệnh, Bộ Y tế đã ban hành các thông tư hướng dẫn Nghị định theo thẩm quyền qua đó thể chế hóa kịp thời tinh thần của Luật Khám bệnh, chữa bệnh với các chủ trương của Đảng và Nhà nước về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới; tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành về kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 25-CT/TW của Ban Bí thư về tiếp tục củng cố, hoàn thiện, nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở trong tình hình mới[36].

Song cử tri và Nhân dân cũng băn khoăn về một số tồn tại của lĩnh vực y tế và kiến nghị Bộ Y tế tiếp tục hoàn thiện công tác xây dựng thể chế, nhất là ban hành các Thông tư hướng dẫn Nghị định số 24/2024/NĐ-CP ngày 27/02/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu để đáp ứng kịp thời trong mua sắm, đấu thầu, bảo đảm thuốc, thiết bị y tế phục vụ công tác khám, chữa bệnh[37]. Tiếp tục rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các văn bản quy định về danh mục thuốc cấp cho người khám chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế; bổ sung thêm các hạng mục thuốc, trang thiết bị được hưởng từ bảo hiểm y tế đảm bảo người dân được cung ứng dịch vụ tốt nhất, hạn chế tối đa tình trạng người dân tự mua ngoài, ảnh hưởng đến tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện trong Nhân dân. Công nhân, lao động mong muốn Chính phủ, các địa phương quan tâm ưu tiên, bố trí ngân sách đầu tư để xây dựng, phát triển các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại các khu công nghiệp, khu chế xuất[38]. Tập trung triển khai các giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, sớm đưa vào sử dụng Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cơ sở 2 và Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 được xây dựng tại tỉnh Hà Nam để tránh lãng phí[39]. Đẩy mạnh triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế, nhất là trong việc quản lý hồ sơ bệnh án, liên thông các kết quả khám sàng lọc, xét nghiệm, chuẩn đoán hình ảnh… giữa các bệnh viện từ tuyến Trung ương đến tuyến cơ sở và ngược lại, nhằm sử dụng hiệu quả nhất nguồn lực của người bệnh, gia đình, cơ sở y tế và xã hội[40]. Tiếp tục tăng cường công tác cải cách hành chính lĩnh vực y tế; nâng cao chế độ đãi ngộ, chất lượng đào tạo, đặc biệt là các cán bộ y tế công tác tại tuyến cơ sở, làm việc trong lĩnh vực y tế dự phòng.

Về an toàn thực phẩm, cử tri và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao trên cơ sở kết quả tích cực về công tác quản lý an toàn thực phẩm năm 2023[41], ngành Y tế, Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm đã ban hành Kế hoạch triển khai “Tháng hành động vì an toàn thực phẩm” năm 2024 với chủ đề “Tiếp tục bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm trong tình hình mới”; tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm; ngăn chặn, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân, cơ sở sản xuất, kinh doanh vi phạm quy định về an ninh, an toàn thực phẩm; nêu cao vai trò của chính quyền các cấp, các cơ quan quản lý, tổ chức xã hội và sự giám sát của người tiêu dùng đối với việc tuân thủ pháp luật về an toàn thực phẩm đối với các cá nhân, cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm; nâng cao năng lực phòng ngừa, chủ động xử lý ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm; giảm thiểu ngộ độc do tiêu dùng thực phẩm không an toàn. Tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành do Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan tiến hành kiểm tra công tác đảm bảo an toàn thực phẩm tại các tỉnh, thành phố trọng điểm.

Tuy nhiên, cử tri và Nhân dân nhận thấy công tác quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế cần được khắc phục trong thời gian tới, cụ thể về sửa đổi, bổ sung Luật An toàn thực phẩm và văn bản liên quan để phù hợp với yêu cầu thực tiễn; thống nhất mô hình tổ chức quản lý an toàn thực phẩm tại địa phương (đa phần địa phương có Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm; Thành phố Hồ Chí Minh có Sở An toàn Thực phẩm; 03 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có Ban Quản lý an toàn thực phẩm, có tỉnh thì chỉ là một phòng thuộc Sở Y tế…).

Cử tri và Nhân dân đề nghị Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng cơ cấu tổ chức bộ máy mới về quản lý an toàn thực phẩm, theo hướng tập trung các lực lượng chuyên môn về y tế, công thương, nông nghiệp với lộ trình kiện toàn mô hình tổ chức từ năm 2023-2025. Tuy nhiên, đến nay mô hình tổ chức mới về quản lý an toàn thực phẩm vẫn chưa được hình thành, chưa rõ tên gọi, do đó Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành triển khai thực hiện có hiệu quả, đúng thời hạn Chỉ thị số 17-CT/TW ngày 21/10/2022 của Ban Bí thư.

Cử tri và Nhân dân băn khoăn, lo lắng tình hình ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm, đặc biệt là ở các bếp ăn tập thể tại các khu công nghiệp, trường học vẫn xảy ra với nguy cơ và hậu quả cao[42]; việc kinh doanh trực tuyến, quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe không đúng sự thật, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, gây bức xúc dư luận xã hội chưa được quan tâm xử lý nghiêm minh; việc phối hợp giữa các cơ quan quản lý để ngăn chặn tình trạng này chưa hiệu quả…[43]; nhiều hình thức sản xuất, chế biến, bảo quản, phân phối, quảng cáo thực phẩm mới xuất hiện rất đa dạng, phức tạp đối với công tác quản lý an toàn thực phẩm, song chưa có giải pháp phù hợp của các bộ, ngành, địa phương[44]. Các bộ, ngành, địa phương cần tăng cường quản lý an toàn thực phẩm theo chuỗi giá trị, phát huy tinh thần tự chịu trách nhiệm; công tác quản lý an toàn thực phải được thực hiện hiệu quả khi có sự phối hợp đa ngành, không chỉ là lĩnh vực liên quan đến y tế. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân đăng ký công bố chất lượng sản phẩm thực phẩm, cũng như tiếp nhận thông tin phản ánh từ sự giám sát của các tổ chức và người dân đối với việc tuân thủ quy định về an toàn thực phẩm. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành, kiểm tra giám sát xử lý vi phạm trên các nền tảng mạng xã hội, thương mại điện tử và tiếp tục ban hành các quy định về an toàn thực phẩm đối với chợ truyền thống, siêu thị, chuỗi cung cấp thực phẩm cho các khu công nghiệp, nhà trường, nhất là trường mầm non và tiểu học, các bệnh viện.

3. Về lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội

Cử tri và Nhân dân cho rằng về cơ bản, tình hình, kết quả công tác bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội thời gian qua tiếp tục có chuyển biến tích cực, qua đó góp phần giữ vững an ninh, trật tự phục vụ thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Công tác phòng, chống tội phạm về trật tự xã hội đã có nhiều kế hoạch và giải pháp hiệu quả nhằm kiềm chế sự gia tăng của tội phạm về trật tự xã hội; tổ chức tấn công, trấn áp quyết liệt các loại tội phạm. Các cơ quan chức năng, nhất là ngành Công an đã tiếp tục rà soát, khắc phục sơ hở, thiếu sót để phòng ngừa tội phạm; chủ động nhận diện, phát hiện phương thức, thủ đoạn phạm tội mới; phát hiện, điều tra xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, tiêu cực, thu hồi tối đa tài sản bị chiếm đoạt; triển khai các phương án, kế hoạch đấu tranh, trấn áp tội phạm về ma túy trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; đẩy mạnh các biện pháp đấu tranh ngăn chặn ma túy từ xa. Đã phát hiện, bắt giữ, điều tra, truy tố nhiều đối tượng, đường dây lừa đảo qua mạng. Các cơ quan chức năng đã chủ động rà soát, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong phòng, cháy, chữa cháy tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn cháy lớn, kiên quyết đình chỉ công trình, dự án vi phạm pháp luật về phòng cháy, chữa cháy…Cử tri và Nhân dân đồng tình cao và rất hoan nghênh việc kiên quyết kiểm soát nồng độ cồn để phòng ngừa tai nạn giao thông.

Tuy nhiên, cử tri và Nhân dân còn băn khoăn, lo lắng về tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội, tội phạm trên một số địa bàn, tội phạm công nghệ cao, lừa đảo qua mạng còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp, nguy cơ hậu quả cao, vẫn rất nhiều người ở cả địa bàn nông thôn, đô thị; người có trình độ chuyên môn và hiểu biết xã hội cũng bị lừa, bị chiếm đoạt với số tiền rất lớn[45]. Tình hình tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu còn diễn biến rất phức tạp; số vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế; số vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ được phát hiện nhiều hơn[46]; tình trạng tội phạm về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm còn xảy ra phổ biến trên nhiều lĩnh vực, địa bàn. Tình hình tội phạm ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp, với khối lượng lớn hơn và thủ đoạn tinh vi, phức tạp hơn như: tẩm ma túy trong thuốc lá điện tử, đồ chơi, đồ ăn vặt cho trẻ em; thả các gói ma túy với khối lượng lớn có gắn định vị trôi dọc sông, trên biển[47]. Tổ chức bán hàng đa cấp, hàng giả, hàng kém chất lượng ở các thôn, làng…lừa đảo bằng hình thức tổ chức các chuyến du lịch 0 đồng; gọi, mời tham dự các hội thảo xin ý kiến về thói quen đi du lịch…để lừa bán thẻ kỳ nghỉ vẫn diễn ra công khai chưa được ngăn chặn hiệu quả[48]. Tình hình cháy, nổ trên toàn quốc vẫn diễn biến phức tạp[49]; số vụ tai nạn giao thông gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về người và tài sản trên các tuyến đường quốc lộ và cao tốc vẫn xảy ra[50]; tình trạng mất an toàn lao động, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của công nhân, người lao động trong sản xuất, sinh hoạt còn rất lớn[51]. Những vụ bắt cóc trẻ em để tống tiền vì động cơ khiêu dâm; bạo lực trên cơ sở giới nhất là vấn đề bạo lực học đường, bạo lực phụ nữ, trẻ em gái[52]; buôn bán người; hiện tượng bán đồ ăn sẵn không bảo đảm vệ sinh ở quanh các trường học vẫn còn diễn biến phức tạp chưa có giải pháp căn cơ để bảo đảm sự an toàn cho trẻ em, học sinh, thế hệ tương lai của đất nước[53].

Cử tri và Nhân dân kiến nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo các bộ, ngành, chính quyền địa phương các cấp tiếp tục tuyên truyền, quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả chủ trương của Đảng, Nhà nước về phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và quần chúng nhân dân tham gia công tác bảo vệ an ninh trật tự, an toàn xã hội. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật theo hướng có những chủ trương, giải pháp hiệu quả bảo đảm lợi ích quốc gia, dân tộc, giữ vững an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự. Tăng cường hơn nữa việc nghiên cứu và ứng dụng các thành tựu tiên tiến của khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

4. Về bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu

Cử tri và Nhân dân ghi nhận và đánh giá cao Chính phủ, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ngành Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp cùng các cơ quan hữu quan triển khai thực hiện thể chế hóa chủ trương, định hướng của Đảng về bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai bằng các giải pháp, hành động quyết liệt, đồng bộ trong suốt thời gian qua. Qua đó, nhận thức của các chủ thể về vai trò của chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường đất nước ngày càng sâu sắc hơn. Việt Nam là một trong những nước trên thế giới chịu ảnh hưởng lớn nhất do biến đổi khí hậu, đã và đang tiên phong trong việc thực hiện các cam kết “xanh”, được cộng đồng quốc tế đánh giá như là hình mẫu về một nước đang phát triển còn nhiều khó khăn nhưng đã có những đóng góp đi đầu cho “ngôi nhà chung” an toàn của nhân loại. Ngành Tài nguyên và Môi trường, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có nhiều biện pháp, giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tiếp tục hoàn thiện thể chế trong công tác quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường, phòng chống thiên tai, tập trung giải quyết vi phạm pháp luật gây ô nhiễm môi trường tại các lưu vực sông, hệ thống thủy lợi.

Tuy nhiên, công tác bảo vệ môi trường (môi trường không khí, môi trường đất, môi trường nước…), phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu ở nước ta vẫn đứng trước nhiều nguy cơ, thách thức chưa có giải pháp tổng thể, đồng bộ, căn cơ, hiệu quả. Tình hình thời tiết cực đoan, nắng nóng gay gắt, hạn hán, sụt lún, sạt lở, cháy rừng, chặt phá rừng bừa bãi, thiếu nước tưới tiêu, nước sạch phục vụ sinh hoạt hàng ngày, xâm nhập mặn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của Nhân dân, nhất là ở khu vực miền Trung, Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long đã đang diễn ra mấy tháng nay[54]… Vấn đề ngập úng, ùn tắc, ô nhiễm không khí ở các đô thị lớn, nhất là thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh chưa được giải quyết triệt để; một số dịch bệnh còn diễn biến phức tạp[55]. Tốc độ ô nhiễm, suy thoái môi trường, suy giảm tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học mặc dù đã được kiểm soát song vẫn diễn biến phức tạp, một số nơi, khu vực vẫn ở mức đáng báo động[56]. Nguy cơ này nếu không có giải pháp để kiểm soát, xử lý kịp thời sẽ tác động lớn đến mục tiêu phát triển bền vững, đời sống, sinh hoạt của người dân.

Cử tri và Nhân dân đề nghị Chính phủ chỉ đạo ngành Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành liên quan có kế hoạch, giải pháp cụ thể hơn nữa để triển khai thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững gắn với bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học bền vững và lâu dài mà Việt Nam bắt buộc phải thực hiện để hướng tới phát triển bền vững, cụ thể hóa mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050; gắn với thực hiện tăng trưởng xanh, phát triển kinh tế số, kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam[57]. Nếu không giải quyết kịp thời, tới đây những rào cản về môi trường, khí hậu trong thương mại quốc tế đã và sẽ được áp dụng ngày càng nhiều trên thế giới. Những quy tắc như vậy sẽ là rào cản lớn để hàng hóa Việt Nam có thể xuất khẩu sang các thị trường khó tính. Đối với các doanh nghiệp xuất khẩu, nếu quá trình chuyển đổi xanh diễn ra càng chậm, doanh nghiệp càng mất đi cơ hội gia tăng xuất khẩu. Khung khổ chiến lược, chính sách bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai cơ bản đã đầy đủ, vấn đề là việc tổ chức thực hiện và triển khai trong thực tế. Các dự án trước khi hoàn thành phải có công cụ kiểm soát, đảm bảo sàng lọc đạt quy chuẩn các yêu cầu về bảo vệ môi trường. Cần tăng cường giám sát, kiểm tra, hoàn thiện thêm chế tài đủ mạnh, đủ sức răn đe để bảo đảm tính tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai[58].

5. Về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Cử tri và Nhân dân đánh giá rất cao công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục đạt được kết quả quan trọng, toàn diện, “nói đi đôi với làm”, thật sự không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai; các cơ quan chức năng không chỉ xử lý kịp thời, nghiêm minh người vi phạm mà còn thu hồi được nhiều tài sản cho Nhà nước.

Đặc biệt là những thông tin mới xung quanh các vụ án tham nhũng, tiêu cực đang thu hút sự chú ý của dư luận gần đây, như các vụ án: “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ” “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi” xảy ra tại Công ty trách nhiệm hữu hạn thương mại vận tải và du lịch Xuyên Việt Oil; vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Bộ Công Thương; vụ án liên quan đến Tập đoàn Phúc Sơn; vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa hối lộ; Nhận hối lộ” xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Thuận An và các đơn vị, tổ chức có liên quan. Cử tri và Nhân dân đánh giá rất cao kết quả xét xử vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị liên quan, ngoài mức án công bằng, nghiêm minh đối với 86 bị cáo thì Hội đồng xét xử cũng đã nêu lên 08 kiến nghị để cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ trong quá trình điều tra vụ án ở giai đoạn 2, cũng như kiến nghị với cơ quan quản lý nhà nước về các biện pháp cần thiết để phòng ngừa và khắc phục hậu quả[59].

Cử tri và Nhân dân đồng tình và đánh giá cao ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tại phiên họp đầu tiên của Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIV của Đảng (ngày 13/3/2024). Tổng Bí thư chỉ ra thực tế tình trạng chạy chức, chạy quyền, chạy quy hoạch, chạy luân chuyển, chạy phiếu bầu, chạy bằng cấp, chạy khen thưởng, chạy danh hiệu, chạy tội..., trong đó có cả cán bộ cấp cao, đã được ngăn chặn nhưng vẫn chưa hoàn toàn bị đẩy lùi, hiện tượng cán bộ “Làm việc gì, giữ chức vụ gì cũng chỉ tính đến lợi quyền, bổng lộc cho cá nhân mình, gia đình mình trước nhất, quên cả thanh liêm, danh dự”. Tổng Bí thư chỉ rõ những khuyết điểm, yếu kém của một bộ phận cán bộ và những hạn chế, bất cập trong công tác cán bộ là một nguyên nhân quan trọng làm cho đất nước phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh, làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Cử tri và Nhân dân rất tin tưởng vào Đảng, Nhà nước “không ngừng, không nghỉ” trong cuộc đấu tranh cam go, phức tạp này.

Băn khoăn, lo ngại về việc chỉ tính từ đầu nhiệm kỳ khóa XIII đến đầu tháng 5/2024, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã phải thi hành kỷ luật gần 100 cán bộ cao cấp thuộc diện Trung ương quản lý; một số cán bộ đã bị xử lý hình sự. Đảng, Nhà nước đã nhận định có tình trạng chạy chức, chạy quyền, chạy quy hoạch, chạy luân chuyển, chạy phiếu bầu, chạy bằng cấp, chạy khen thưởng, chạy danh hiệu, chạy tội...tuy nhiên, việc xác minh, xử lý và công khai cán bộ, đảng viên có hành vi vi phạm hạn chế, nhất là cán bộ, đảng viên chạy chức, chạy quy hoạch, chạy luôn chuyển, chạy phiếu bầu chưa được xác minh, xử lý và công khai để nhân dân biết. Cử tri và Nhân dân bày tỏ sự đau xót khi một số đồng chí cán bộ cấp cao đã vi phạm những điều đảng viên không được làm, mất uy tín, không thể tiếp tục đảm nhiệm trọng trách được Đảng và Nhân dân giao phó. Đồng thời cũng còn băn khoăn, lo ngại về một số thông tin thất thiệt hòng lợi dụng tình hình, chia rẽ, gây mất đoàn kết nội bộ[60].

Đặc biệt, cử tri và Nhân dân lên án, phê phán trước tình trạng bất chấp mọi cố gắng, nỗ lực và những kết quả đạt được trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam, một số thế lực thù địch, phản động vẫn không ngừng khai thác, lợi dụng một số vụ án tham nhũng và công tác phòng, chống tham nhũng ở nước ta để xuyên tạc, chống phá công cuộc đổi mới và sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân ta[61]. Họ dùng thủ đoạn tuyệt đối hóa phần đánh giá hạn chế, khuyết điểm trong các báo cáo, kết luận của Đảng và Nhà nước về tham nhũng, tiêu cực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; lấy vi phạm của một số cán bộ, đảng viên, một số vụ việc, vụ án trọng điểm đang được chỉ đạo, xử lý để “phóng đại” thành tình hình chung. Trong bối cảnh chuẩn bị tổ chức đại hội đảng cấp cơ sở tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV, cử tri và Nhân dân mong muốn Đảng và Nhà nước, các cơ quan chức năng có giải pháp hiệu quả đề phòng, đấu tranh ngăn chặn các thông tin “xấu độc” ảnh hưởng đến thành quả chung đã đạt được.

6. Về lĩnh vực Nội vụ, tiếp công dân, giải quyết kiến nghị của cử tri và Nhân dân

Cử tri và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao sự chỉ đạo của Chính phủ và nỗ lực, cố gắng của ngành Nội vụ trong việc xây dựng, hoàn thiện thể chế nhằm thiết thực đổi mới công tác quản lý công vụ và công chức; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý, sử dụng, thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức; tiếp tục thực hiện quyết liệt việc sắp xếp, cơ cấu lại tổ chức bên trong các cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập do bộ, ngành Trung ương, địa phương quản lý. Đồng thời, tham mưu triển khai thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030 nhằm tiếp tục tinh gọn bộ máy gắn với xây dựng vị trí việc làm và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo chủ trương của Đảng và Quốc hội; chủ trì, phối hợp với các cấp, ngành hữu quan để hoàn thiện hồ sơ, báo cáo cấp thẩm quyền triển khai thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về cải cách chính sách tiền lương từ ngày 01/7/2024, Ngành Nội vụ đã đem lại nhiều kết quả, thành tích quan trọng, đạt hiệu quả thiết thực về chính trị, kinh tế và xã hội[62].

Tuy nhiên, cử tri và Nhân dân còn băn khoăn, trăn trở vì một số địa phương chưa thực sự quan tâm đúng mức đến việc ban hành cơ chế, chính sách để giải quyết cán bộ, công chức cấp xã dôi dư của giai đoạn 2023 - 2025; một số địa phương chưa có phương án sử dụng trụ sở sau sắp xếp gây lãng phí[63]. Vẫn còn một số quy định, thủ tục hành chính không còn phù hợp, song chậm được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế gây khó khăn cho doanh nghiệp, người dân[64].

Cử tri và Nhân dân bày tỏ mong muốn Chính phủ và ngành Nội vụ quan tâm chỉ đạo thường xuyên và quyết liệt, sâu sát để đảm bảo thời hạn cũng như hiệu quả việc tổ chức thực hiện cải cách chính sách tiền lương từ ngày 01/7/2024 và việc triển khai sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030. Việc triển khai cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính, phân cấp, phân quyền Trung ương và địa phương phải thực sự xóa bỏ các rào cản, cơ chế xin - cho điểm nghẽn để khơi thông các nguồn lực phát triển đất nước[65].

7. Về một số vấn đề khác

* Về công tác đối ngoại

Cử tri và Nhân dân đồng tình với tư tưởng xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam” trong cuốn sách của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Vui mừng với những kết quả, thành tích nổi bật trong cả 3 lĩnh vực: đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân. Bên cạnh những ý nghĩa, giá trị, hiệu ứng tích cực về chính trị là giữ vững môi trường hòa bình, nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam, cử tri và Nhân dân cũng đánh giá rất cao hiệu quả kinh tế, văn hóa, xã hội do công tác đối ngoại đem lại, nhất là công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước. Việc triển khai Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 20/2/2023 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ giai đoạn 2022-2026 thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 10/8/2022 của Ban Bí thư về công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước đến năm 2030, mang tính đột phá.

Chính phủ tổ chức nhiều hội nghị ngoại giao kinh tế để trực tiếp định hướng, chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, địa phương trong đẩy mạnh công tác ngoại giao kinh tế[66], qua đó, quan hệ đối ngoại và hợp tác kinh tế được mở rộng; các khuôn khổ quan hệ đối tác chiến lược, đối tác toàn diện được củng cố, mở rộng, nâng tầm, nâng cấp với nhiều nội hàm hợp tác quan trọng như khoa học công nghệ, bán dẫn, ODA thế hệ mới, kinh tế xanh, kinh tế số… Chính phủ chỉ đạo phát huy thế và lực của đất nước để thúc đẩy xuất khẩu và thu hút đầu tư; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, đẩy mạnh ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa, giao lưu nhân dân, phát triển du lịch; phát huy tính năng động, sáng tạo, linh hoạt của người Việt Nam để đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất và phát huy tối đa hiệu quả từ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp trong bối cảnh hiện nay. Cử tri và Nhân dân ủng hộ phát ngôn của Bộ Ngoại giao và chủ trương, lập trường của Đảng, Nhà nước; lên án và phản đối mọi hành động vi phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán đối với các vùng biển của Việt Nam được xác lập hoàn toàn hợp pháp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982.

Cử tri và Nhân dân quan tâm đến những khó khăn, thách thức trước tình hình, bối cảnh thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp trong năm 2024 đã và đang tác động rất lớn đến đời sống của đại bộ phận người dân như: các thông tin liên quan đến chủ quyền Việt Nam[67]; thị trường xuất khẩu thu hẹp, nguồn cung và giá cả xăng dầu, nguyên vật liệu thiếu ổn định; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt hơn, gia tăng căng thẳng địa chính trị; xung đột quân sự giữa Nga - U-crai-na diễn biến phức tạp và kéo dài, xung đột tại dải Gaza leo thang, các cuộc tấn công hoạt động vận tải tại Biển Đỏ đã ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng hàng hóa, dầu thô, lương thực toàn cầu, gia tăng rủi ro đối với an toàn hàng hải, ảnh hưởng tới triển vọng tăng trưởng của các quốc gia trên thế giới; nguy cơ về an ninh năng lượng, an ninh lương thực, an ninh mạng gia tăng[68]…; lạm phát vẫn cao hơn so với mục tiêu; nhiều nền kinh tế lớn tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ thắt chặt, duy trì mức lãi suất cao; thương mại, tiêu dùng và đầu tư toàn cầu phục hồi chậm[69].

Cử tri và Nhân dân mong muốn trong thời gian tới Quốc hội và các cơ quan liên quan tăng cường thông tin, tuyên truyền chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng, Nhà nước ta trong bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo; kiên trì giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế. Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì và nâng cao hơn nữa việc ngăn chặn, đấu tranh với âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc, lợi dụng tình hình để kích động, làm phương hại tới quan hệ đối ngoại song phương của Việt Nam với các nước và nỗ lực trong bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, các quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Việt Nam. Chính phủ, Bộ Ngoại giao cần tăng cường hơn công tác đối ngoại để có điều kiện trao đổi công bằng, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của đất nước ngày càng cao và theo kịp các nước phát triển trên thế giới. Cử tri và Nhân dân mong muốn Đảng, Nhà nước quan tâm, đánh giá đầy đủ đối với nguồn nước, tài nguyên nước và môi trường sinh thái của khu vực tiểu vùng sông Mekong cùng các biện pháp quản lý phù hợp nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích của các quốc gia ven sông, quản lý, sử dụng hiệu quả và bền vững nguồn nước và tài nguyên nước sông Mekong, vì sự phát triển bền vững của lưu vực, tình đoàn kết gắn bó giữa các quốc gia ven sông và tương lai của các thế hệ mai sau[70].

Cử tri và Nhân dân mong muốn công tác phối hợp giữa đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân được tiếp tục củng cố và tăng cường góp phần tích cực vào việc xây dựng và giữ vững môi trường hòa bình, tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác giữa nhân dân Việt Nam với các quốc gia và đối tác quốc tế. Trong đó, thúc đẩy hoạt động đối ngoại nhân dân, để nắm bắt kịp thời tâm tư nguyện người Việt Nam định cư ở nước ngoài, phát huy hơn nữa vai trò, trí tuệ của các Ủy viên Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, cầu nối thúc đẩy các hoạt động hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, thương mại, đầu tư, du lịch, nhân đạo - từ thiện, phát huy truyền thống đại đoàn kết dân tộc cũng như sức mạnh, nguồn lực của đồng bào Việt Nam ở nước ngoài để phát triển kinh tế trong nước.

* Về lĩnh vực đất đai, bất động sản

Cử tri và Nhân dân tin tưởng rằng những quy định mới trong Luật Đất đai năm 2024 vừa ban hành là yếu tố quan trọng giúp thị trường đất đai, bất động sản phục hồi và phát triển. Nhân dân đánh giá rất cao việc Chính phủ đề xuất một số điều của Luật Đất đai năm 2024 có thể được thi hành từ ngày 01/7/2024, sớm hơn nửa năm so với kế hoạch nhằm tháo gỡ kịp thời những nút thắt của thị trường bất động sản, như quy định về bỏ khung giá đất cũ; căn cứ vào mục đích, thời hạn sử dụng đất, thông tin đầu vào... để xác định giá đất theo giá thị trường; cho phép mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân và các quy định về tập trung đất nông nghiệp, tích tụ đất nông nghiệp để thúc đẩy phát triển nông nghiệp quy mô lớn, thu hút sự tham gia của doanh nghiệp; đưa ra khung pháp lý cho bất động sản du lịch - là “vùng trống” của pháp luật đất đai hiện hành, khiến các dự án nhà ở thương mại suốt thời gian dài không được phê duyệt. Luật Đất đai năm 2024 mới có hiệu lực cũng sẽ giúp các địa phương có cơ sở phê duyệt các dự án nhà ở thương mại,… có tác động tích cực đến thị trường tăng trưởng cục bộ, sàng lọc chủ đầu tư, quyền lợi người tiêu dùng được đảm bảo và hệ thống quản lý đất đai, bất động sản chặt chẽ hơn.

Tuy nhiên, cử tri và Nhân dân nhận thấy, nếu chỉ đưa riêng Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực sớm (từ ngày 01/7/2024) là chưa đủ, mà cần phải đồng bộ cả 3 luật liên quan, gồm cả Luật Nhà ở năm 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023, bởi vì cả 3 luật này có vai trò đặc biệt quan trọng đối với thị trường bất động sản[71]. Bên cạnh đó, cộng đồng doanh nghiệp vẫn đặc biệt quan tâm đến việc quy định loại đất để phát triển nhà ở thương mại, bởi Luật Nhà ở năm 2014 và Luật Đất đai năm 2024 quy định doanh nghiệp chỉ được thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất ở hoặc đang có quyền sử dụng đất ở và đất khác để thực hiện dự án nhà ở thương mại.

Cử tri và Nhân dân rất băn khoăn về việc trên cả nước còn có hàng chục nghìn dự án lên quan đến đất đai và bất động sản đang bỏ hoang, lãng phí vô vàn đất đai và tài nguyên quốc gia[72]. Phần lớn trong số đó là do khó khăn về tài chính - đây là vấn đề rất lớn, còn lại là những khó khăn về thủ tục hành chính. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng đang nhiều khó khăn về thanh khoản; dù số lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp của các tập đoàn bất động sản vượt xa của các ngân hàng thương mại, chiếm tới 80% tổng số lượng trái phiếu được phát hành. Nhiều gói hỗ trợ thị trường bất động sản, nhà ở xã hội không giải ngân được (gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội)[73]. Những dấu hiệu bất thường tăng giá bất thường, phi lý của nhà chung cư, về đất đai, bất động sản chưa có giải pháp tháo gỡ để loại bỏ bất cập, thiệt thòi cho người có nhu cầu chính đáng, người yếu thế trong xã hội có nhu cầu về nhà ở. Giá vàng tăng bất thường (có chuyên gia tài chính cho biết từ năm 1990 đến nay giá vàng ở Việt Nam tăng 30 lần, thế giới cũng tăng 30 lần)[74]; giá bất động sản ở Mỹ đến nay tăng 100 lần, còn giá bất động sản ở Việt Nam tăng từ 100 đến 400 lần. Điều đó cho thấy rằng đây là một trong những thị trường có tốc độ tăng trưởng nóng nhất, trong khi giá trị sử dụng không đổi. Nhiều bất cập trong quản lý, sử dụng đất đai đã tồn tại nhiều năm chưa được giải quyết như các vấn đề về quy hoạch, kế hoạch, điều chỉnh quy hoạch, cấp phép xây dựng gây nhiều hệ lụy cho xã hội (tắc đường, ngập lụt, sạt lở đất...). Công tác tổ chức thực hiện các quy định về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân còn rất khó khăn, nhũng nhiễu, tiêu cực, trên cùng một tổ dân phố, cùng sử dụng loại đất như nhau nhưng người được cấp người không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất[75]. Điều này gây bức xúc trong Nhân dân vì người dân không được sửa chữa, xây dựng nên nơi ở rất chật chội, tạm bợ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, đời sống của Nhân dân, Nhà nước thì thất thu thuế.

Cử tri và Nhân dân kiến nghị cần quy định trình tự, thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rõ ràng cụ thể, thuận lợi cho người dân, nhất là khẩn trương có hướng dẫn cụ thể về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất người dân đang sử dụng nhưng không có giấy tờ. Đồng thời có quy định xử lý nghiêm khắc đối với tổ chức, cá nhân gây nhũng nhiễu, không thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân theo quy định[76].

- Cử tri và Nhân dân đề xuất Quốc hội và các cơ quan liên quan quan tâm đầu tư nhiều hơn nữa cho các sản phẩm văn hoá có giá trị giáo dục lịch sử cho thế hệ trẻ; tăng cường phương thức truyền thông và tạo điều kiện để đông đảo Nhân dân có cơ hội tiếp cận, thụ hưởng các sản phẩm văn hoá đó. Bên cạnh đó, nghiên cứu có cơ chế thúc đẩy, tạo điều kiện để các doanh nghiệp tư nhân trong lĩnh vực truyền thông, văn hoá sản xuất các bộ phim về đề tài lịch sử[77]. Trong điều kiện mới, cần có thêm nhiều phương thức phong phú, hiện đại để giáo dục truyền thống cho thanh niên[78]. Tán thành cao đến đề xuất của Bộ Thông tin và Truyền thông về việc tăng mức độ xử lý nghệ sĩ, người nổi tiếng và người dân có phát ngôn lệch chuẩn, sai sự thật trên mạng xã hội[79].

- Trong thời gian qua, Trung ương Đoàn, Hội đồng Đội Trung ương đã tổ chức lấy ý kiến trẻ em trên cả nước về chủ đề Phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em” lần thứ II, hoạt động thu hút sự tham gia đông đảo của trẻ em từ 7 đến dưới 16 tuổi. Việc các trẻ em quan tâm và tham gia đông đảo được xem là thành công của các cấp, các ngành trong nỗ lực đảm bảo quyền của trẻ em, đặc biệt là quyền tham gia của trẻ em. Đề xuất Quốc hội chỉ đạo, định hướng Hội đồng nhân dân các cấp tiếp tục tăng cường các hoạt động đối thoại, lắng nghe trẻ em và có hoạt động “phiên họp giả định Hội đồng nhân dân” tại các địa phương[80].

- Cử tri kiến nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước công khai kết quả thanh tra một số ngân hàng liên kết với công ty bảo hiểm yêu cầu khách hành mua bảo hiểm khi giải ngân vốn vay để Nhân dân biết và giám sát nhằm đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người dân[81]. Việc triển khai cài đặt tài khoản định danh điện tử, làm căn cước công dân gắn chíp cho người dân nhằm áp dụng công nghệ thông tin theo hướng tinh gọn, thuận lợi. Tuy nhiên, hiệu quả việc thực hiện chủ trương nay đến nay vẫn còn hạn chế, người dân khi làm các thủ tục gặp khó khăn, phiền hà. Cử tri và Nhân dân kiến nghị Chính phủ, bộ ngành liên quan tiếp tục có cách thức thực tổ chức hiện phù hợp, hiệu quả, tạo thuận lợi, tránh gây phiền hà cho người dân[82].

- Việc tổ chức chương trình tiếp xúc cử tri giữa Đoàn đại biểu Quốc hội và cử tri là công nhân lao động trong các khu công nghiệp mang lại hiệu quả thiết thực, là kênh để các đại biểu Quốc hội lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị, đề xuất của cử tri là công nhân lao động liên quan đến việc làm, thu nhập, đời sống và đóng góp ý kiến hoàn thiện chính sách, pháp luật. Đề nghị Quốc hội tiếp tục thực hiện hoạt động tiếp xúc cử tri với công nhân lao động thường niên trong năm, làm cơ sở cho các địa phương cũng như tổ chức công đoàn phối hợp thực hiện[83].

- Theo Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14 ngày 02/6/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân, có hiệu lực từ ngày 01/7/2020, mức giảm trừ gia cảnh đối với bản thân người nộp thuế là 11 triệu đồng một tháng và 4,4 triệu đồng một tháng cho người phụ thuộc. Quy định về mức khởi điểm chịu thuế và giảm trừ gia cảnh này không còn phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay. Đề nghị Chính phủ sớm có giải pháp nâng mức khởi điểm giảm trừ gia cảnh đề phù hợp với thực tế[84].

- Cử tri kiến nghị Quốc hội xem xét sửa đổi, điều chỉnh quy định về tuổi phục vụ tại ngũ của sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam để phù hợp với lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu của Bộ luật Lao động năm 2019. Đồng thời, nghiên cứu từng vị trí việc làm để đảm bảo tuổi nghỉ hưu nhằm hạn chế lãng phí nguồn nhân lực có kinh nghiệm, được đào tạo chuyên môn nghiệp vụ, còn sức khỏe tốt[85].

- Hiện nay, vì chưa có Luật Khu kinh tế, khu công nghiệp, quy định về khu công nghiệp chưa đầy đủ nên nhiều hoạt động của khu công nghiệp, khu kinh tế bị hạn chế, ảnh hưởng tới cả nhà đầu tư hạ tầng khu công nghiệp lẫn nhà đầu tư thứ cấp; nhiều doanh nghiệp đi đầu trong sản xuất xanh, sản xuất tuần hoàn gặp trở ngại. Đây cũng là rào cản lớn trong tiến trình giảm phát thải và tiến đến net zero. Đề nghị Quốc hội, chính phủ xem xét, xây dựng và ban hành Luật Khu công nghiệp, khu kinh tế[86].

III. KIẾN NGHỊ CỦA ĐOÀN CHỦ TỊCH ỦY BAN TRUNG ƯƠNG MẶT TRẬN TỔ QUỐC VIỆT NAM

1. Trong bối cảnh, tình hình hiện nay, kiến nghị với Đảng, Nhà nước cần tăng cường hơn nữa công tác thông tin, tuyên truyền thống nhất nhận thức, tạo đồng thuận cao hơn nữa trong cán bộ, công chức, viên chức nhất là trong các tầng lớp nhân dân về các chủ trương phát triển kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội, xây dựng chỉnh đốn Đảng, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực…; kịp thời phát hiện, kiên quyết xử lý nghiêm minh đối với tổ chức, cá nhân lợi dụng dân chủ, xuyên tạc sự thật, làm “nhiễu” thông tin, nhất là các thông tin “xấu, độc”, “bôi nhọ” làm giảm sút uy tín của tổ chức và cá nhân lãnh đạo, ảnh hưởng đến sự nghiệp chung của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta.

2. Kiến nghị với Đảng, Nhà nước chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương:

- Đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chương trình mục tiêu Quốc gia, nhất là Chương trình giảm nghèo và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; sớm giải quyết khó khăn về đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, sinh kế, an sinh xã hội… vì đây là bộ phận cư dân khó khăn nhất hiện nay;

- Tháo gỡ khó khăn để hạn chế các doanh nghiệp rời khỏi thị trường, tạo điều kiện để các doanh nghiệp phục hồi sản xuất, tạo việc làm cho người lao động, vì thách thức về việc làm, thu nhập cho người dân đang là vấn đề nổi lên khá gay gắt;

- Có giải pháp đồng bộ, căn cơ cung cấp đủ nước sinh hoạt cho Nhân dân và đảm bảo cho sản xuất ở một số vùng khó khăn, như: ở vùng núi, Tây Nguyên, Tây Nam bộ, có thể hiểu nước sinh hoạt là mặt hàng thiết yếu, cần nghiên cứu có chính sách hỗ trợ của Nhà nước để đảm bảo đời sống của Nhân dân;

- Tổng rà soát, tập hợp toàn bộ kiến nghị của cư dân ở các khu chung cư trong toàn quốc để nghiên cứu giải quyết thỏa đáng tranh chấp giữa cư dân với chủ đầu tư, ban quản lý đang xảy ra khá phổ biến hiện nay, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của cư dân, công khai minh bạch để cư dân giám sát.

3. Kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan chức năng rà soát các văn bản hướng dẫn, các điều kiện “cần và đủ” để triển khai thực hiện chính sách tiền lương mới từ 01/7/2024. Trong đó, cần quan tâm giải quyết kịp thời bất cập, vướng mắc phát sinh để chính sách tiền lương mới thực sự động viên cán bộ, công chức, viên chức, người hưởng lương nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp.

4. Hội đồng thi đua khen thưởng Trung ương do Thủ tướng Chính phủ làm Chủ tịch đã cùng với Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025” trên phạm vi cả nước, thiết thực chào mừng kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, 80 năm ngày thành lập nước, chào mừng Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Cùng với huy động nguồn lực xã hội, kiến nghị với Đảng, Nhà nước xem xét bố trí thêm nguồn lực từ ngân sách nhà nước hỗ trợ những địa phương còn khó khăn để phấn đấu đạt mục tiêu đến hết năm 2025 hoàn thành nhiệm vụ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khóa XIII về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội. 

5. Kiến nghị với các bộ, ngành, địa phương nâng cao hơn nữa chất lượng giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân. Qua số liệu thống kê cho thấy, tỷ lệ giải quyết cao nhưng chủ yếu là cung cấp thông tin, viện dẫn văn bản, giải thích chính sách; số ý kiến được giải quyết có kết quả cụ thể còn thấp, chưa đáp ứng được mong đợi của cử tri và Nhân dân.

Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cùng với cử tri và Nhân dân cả nước tin tưởng sâu sắc rằng, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng, quản lý điều hành hiệu lực, hiệu quả của Nhà nước, sự ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và người dân, phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, nhất định đất nước ta sẽ tranh thủ được thời cơ thuận lợi, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu đạt được nhiều kết quả to lớn hơn nữa.

Trên đây là báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trân trọng đề nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết và phản hồi kết quả về Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam theo quy định./.