Xử lý dứt điểm những tồn đọng trong quá trình triển khai Nghị quyết 57

Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo và đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng,  Phó Thủ tướng Chính phủ, Ủy viên Ban Chỉ đạo chủ trì cuộc họp.

6 Khu công nghệ cao thu hút vốn đăng ký hơn 152 nghìn tỷ đồng và gần 12 tỷ USD (FDI)

Báo cáo tại cuộc họp, đồng chí Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu, Văn phòng Trung ương Đảng, Tổ phó Thường trực Tổ Giúp việc Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cho biết, về phát triển đô thị thông minh, hiện 5/6 địa phương gồm TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Huế đã ban hành các Kế hoạch, Đề án liên quan; riêng TP. Hà Nội đang xin ý kiến các đơn vị và đề nghị điều chỉnh thời gian trình HĐND Thành phố thông qua Đề án sang Quý IV/2025.

Về phát triển khu công nghệ cao, đến nay cả nước có 06 Khu công nghệ cao với quy mô gần 4.700 ha, đang được tích hợp vào quy hoạch tỉnh và vùng, thu hút hơn 300 dự án, vốn đăng ký hơn 152 nghìn tỷ đồng (trong nước) và gần 12 tỷ USD (FDI). Nhiều tập đoàn lớn đầu tư: Samsung, Intel, Nidec, Hanwha, Jabil, Sonion, Sanofi, Microchip, Nipro, Datalogic; doanh nghiệp Việt như Viettel, Vingroup, FPT, VNPT.

Khu công nghệ cao Hòa Lạc có thêm dự án NIC, V-KIST, Đại học Việt–Nhật, Đại học Việt–Pháp, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam. Khu công nghệ cao TP.HCM đạt giá trị sản xuất sản phẩm CNC hơn 170 tỷ USD lũy kế, xuất khẩu hơn 160 tỷ USD. Khu công nghệ cao Đà Nẵng và Đồng Nai bước đầu có doanh nghiệp nhưng hiệu quả chưa cao (Đồng Nai đánh giá hoạt động chưa đạt mục tiêu, đề nghị chuyển đổi sang mô hình đa ngành).

Hoạt động nghiên cứu, phát triển và đào tạo tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc, doanh nghiệp chi bình quân khoảng 16,7% doanh thu cho R&D, cao hơn chuẩn chung. Có nhiều vườn ươm, trung tâm đào tạo, liên kết với các trường ĐH lớn (FPT, Fulbright, Việt–Nhật, Việt–Pháp). NIC tại Hòa Lạc đã trở thành đầu mối quốc gia về đổi mới sáng tạo.

Tuy vậy, tiến độ giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng chậm, thiếu vốn. Hệ sinh thái nghiên cứu, thử nghiệm, phòng thí nghiệm hiện đại chưa hình thành đầy đủ. Thu hút nhân lực chất lượng cao gặp khó khăn do hạ tầng xã hội (nhà ở, y tế, trường học) thiếu. Các Khu công nghệ cao chủ yếu mới thu hút dự án sản xuất, chưa phải trung tâm R&D, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Cơ chế quản lý nhà nước chưa thật sự “một cửa”, phân quyền hạn chế, thủ tục còn phức tạp.

Về mô hình hợp tác 3 Nhà, theo báo cáo từ Bộ GD&ĐT, từ tháng 6 đến nay, 40 cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ đã ký kết với hơn 300 đối tác là các cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp và địa phương để triển khai các hoạt động đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ. Mặc dù chưa có số kinh phí cụ thể nhưng bước đầu đã hình thành khung hợp tác giữa các bên ở các lĩnh vực các bên cùng quan tâm.

Việc hợp tác 3 Nhà bước đầu đã có chuyển biến trong ký kết hợp tác nhưng kết quả còn chưa rõ nét; nguồn lực đầu tư từ nhà nước còn hạn chế, chưa kịp thời. Cơ chế, chính sách tháo gỡ, tạo đột phá về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong hợp tác 3 Nhà có chuyển biến. Tuy nhiên, hệ thống pháp luật chưa đồng bộ dẫn đến việc triển khai còn vướng mắc; tiến độ thực hiện chậm so với yêu cầu của Nghị quyết.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã thảo luận thẳng thắn, tập trung vào những vấn đề cốt lõi và thực tiễn đặt ra. Nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm đã chỉ rõ những vướng mắc trong cách thực hiện nhiệm vụ được giao; những vướng mắc trong cơ chế, chính sách hiện hành; đồng thời đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hoàn thiện thể chế cho phát triển khoa học công nghệ...

Cần có các cơ chế linh hoạt, mở phù hợp với tình hình phát triển ở mỗi địa phương

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, thời gian qua các bộ, ngành, đơn vị liên quan đã thể hiện sự nỗ lực, quyết liệt và đạt được những chuyển biến rõ nét trong việc triển khai Nghị quyết 57. Nổi bật là công tác hoàn thiện thể chế, thúc đẩy chuyển đổi số, xây dựng cơ sở dữ liệu. Trong đó, Bộ Công an được đánh giá là đơn vị gương mẫu, tiên phong, đi đầu, triển khai khối lượng công việc rất lớn và đạt nhiều kết quả quan trọng. Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được, tiến độ triển khai một số nhiệm vụ vẫn còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu, mang tính bị động, thiếu chủ động theo hướng tìm việc. Công tác phối hợp giữa các đơn vị chưa thật sự nhịp nhàng. Thực tế cho thấy, trong 6 tháng đầu năm, nhiều công việc bị chậm trễ, dồn khối lượng lớn vào những tháng cuối năm. Nếu không có sự thay đổi và nỗ lực cao hơn, khó có thể hoàn thành mục tiêu đề ra.

Về phát triển đô thị thông minh, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị Bộ Xây dựng hoàn thiện Nghị định quy định về phát triển đô thị thông minh tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất trong tổ chức triển khai thực hiện theo trình tự thủ tục rút gọn, trình Chính phủ ban hành trước ngày 30/8.

Về khu công nghệ cao, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ KHCN phối hợp với các bộ ngành liên quan, rà soát tổng thể khó khăn, vướng mắc; đề xuất các cơ chế chính sách một cách kịp thời, hiệu quả, đột phá nhằm thu hút, giữ chân các nhà đầu tư trong và ngoài nước các khu công nghệ cao, gắn với phân cấp, phân quyền tối đa cho các địa phương; đồng thời có các cơ chế linh hoạt, mở phù hợp với tình hình phát triển ở các địa phương, vùng miền đảm bảo tiến độ trình Chính phủ, Quốc hội Luật Công nghệ cao, đảm bảo trình tại kỳ họp thứ 10 của Quốc hội; cùng với đó, địa phương phải có chính sách đảm bảo ngân sách để các khu công nghệ cao hoạt động.

Về mô hình hợp tác 3 Nhà, Phó Thủ tướng giao Bộ GD&ĐT chủ trì, phối hợp với Bộ KHCN và các bộ ngành liên quan nghiên cứu rà soát theo đúng quy định của pháp luật hiện nay còn gây khó khăn trong quá trình triển khai chủ trương hợp tác 3 Nhà; kịp thời tháo gỡ vướng mắc trình Chính phủ trong tháng 8/2025; nghiên cứu làm rõ mối liên kết chặt chẽ giữa các đối tượng, mối quan hệ trong mô hình hợp tác 3 Nhà; vai trò của các trung tâm đổi mới sáng tạo và trung tâm khởi nghiệp; đề xuất các giải pháp phù hợp, hiệu quả, báo cáo Chính phủ trong tháng 9 này.

Phát biểu kết luận tại cuộc họp, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo yêu cầu từ nay đến cuối năm, nhiều nội dung, vấn đề liên quan đến phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cần được các bộ, cơ quan, địa phương, doanh nghiệp tập trung xử lý dứt điểm. Những vướng mắc được nêu ra tại cuộc họp hôm nay, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã yêu cầu các cấp, các ngành tập trung tháo gỡ theo đúng lộ trình. Các bộ, ngành, doanh nghiệp cần thay đổi phương thức điều hành, chỉ đạo, phát huy tính chủ động cao hơn nữa.

Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Văn phòng Trung ương Đảng rà soát tất cả các biên bản ghi nhớ, thỏa thuận hợp tác chiến lược đã ký kết; trên cơ sở đó, đề xuất các chương trình, dự án hợp tác cụ thể, có trọng tâm, trọng điểm về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Hoàn thành trong tháng 8/2025.

Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc đề nghị Văn phòng Trung ương Đảng tiến hành rà soát, sớm hoàn thiện và ban hành Kết luận cuộc họp, trong đó xác định rõ các nội dung cụ thể, thời hạn hoàn thành và yêu cầu chiến lược được đặt ra tại cuộc họp hôm nay./.