Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, xứng đáng với vai trò lãnh đạo, trách nhiệm cầm quyền, thực hiện sứ mệnh trước giai cấp và dân tộc. Ngay từ khi chuẩn bị thành lập Đảng, trong tác phẩm Đường Cách mệnh (năm 1927), Người đã đặt vấn đề đầu tiên là “Tư cách người cách mệnh”. Và trước khi từ biệt thế giới này, trong Di chúc của mình, Người vẫn ân cần căn dặn: “Đảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”.
Trong giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, Người cho rằng “một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”, “lấy gương người tốt, việc tốt để hằng ngày giáo dục lẫn nhau là một trong những cách tốt nhất để xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng con người mới, cuộc sống mới”. “Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước”, “đảng viên đi trước làng nước theo sau”. Người thường coi trọng xây dựng những tấm gương người thực việc thực trong lịch sử cách mạng, trong đời sống hàng ngày. Nguyên tắc “nói đi đôi với làm” của Chủ tịch Hồ Chí Minh rất có ý nghĩa về mặt tư tưởng và phương pháp quyết định tính thuyết phục của công tác tư tưởng. Thực hành đạo đức ở Chủ tịch Hồ Chí Minh là một bộ phận không thể tách rời của tư tưởng; thông qua thực hành đạo đức mà giá trị tư tưởng được thể hiện đầy đủ, bộc lộ chân thực.
Kế thừa và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng và trách nhiệm nêu gương, trong suốt quá trình lãnh đạo, Đảng ta luôn chú trọng chăm lo giáo dục, rèn luyện, đề cao tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) khẳng định: “Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Đảng lãnh đạo bằng cương lĩnh, chiến lược, các định hướng về chính sách và chủ trương lớn; bằng công tác tuyên truyền, thuyết phục, vận động, tổ chức, kiểm tra, giám sát và bằng hành động gương mẫu của đảng viên”.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành nhiều chủ trương, quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, đặc biệt nhấn mạnh “nêu gương” chính là một trong những phương thức lãnh đạo của Đảng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng, đảng viên.
Quang cảnh hội nghị toàn quốc đánh giá tình hình thực hiện việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh tại điểm cầu Gia Lai. Ảnh: Đức Thụy
Từ năm 2006 đến nay, thực hiện các chỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm chính trị cao, Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, triển khai thực hiện trong toàn hệ thống chính trị, đến đội ngũ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Hàng năm, ban hành kế hoạch học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với nội dung chuyên đề cụ thể, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; xác định thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, nâng cao tinh thần trách nhiệm và đổi mới lề lối, phong cách làm việc, đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu địa phương, cơ quan, đơn vị luôn là một trong những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá nhằm tạo chuyển biến rõ nét trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Nhìn chung, việc triển khai thực hiện các quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên trong Đảng bộ tỉnh đã đạt được một số kết quả quan trọng. Nhiều cán bộ, đảng viên thể hiện rõ nét tinh thần trách nhiệm, tận tâm, tận lực với công việc, thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao; làm việc có nguyên tắc, kỷ cương, có lý, có tình; kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực và các biểu hiện cơ hội, thực dụng vì lợi ích cá nhân, “lợi ích nhóm”. Hết lòng chăm lo xây dựng và tăng cường đoàn kết nội bộ; sâu sát cơ sở, quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân, phát hiện và chủ động chỉ đạo, giải quyết những vấn đề bức xúc, nổi cộm ở địa phương, đơn vị.
Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện các quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Cụ thể, công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị gắn với Kết luận số 21-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên ở một số cấp ủy, tổ chức Đảng chưa thật đầy đủ, sâu sắc và còn thiếu thống nhất, đồng bộ trong quá trình tổ chức thực hiện; còn có biểu hiện thiếu trách nhiệm, sợ trách nhiệm, đùn đẩy trách nhiệm và thiếu quyết liệt, chủ động, sáng tạo trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị do mình phụ trách.
Việc tu dưỡng, rèn luyện nâng cao năng lực, phẩm chất cách mạng và thực hiện trách nhiệm nêu gương của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa thường xuyên; một số cán bộ, đảng viên, trong đó có cán bộ lãnh đạo, quản lý thiếu gương mẫu, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm nguyên tắc, kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước, làm ảnh hưởng đến niềm tin của Nhân dân đối với Đảng. Công tác kiểm tra, giám sát đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên còn chưa đi vào cụ thể, thiếu thường xuyên. Việc lấy kết quả thực hiện các quy định nêu gương làm cơ sở để đánh giá, phân loại tổ chức Đảng, đảng viên và đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ lãnh đạo, quản lý hàng năm còn chưa rõ nét, triệt để.
Để tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên trên địa bàn tỉnh, trong thời gian tới cần thực hiện một số giải pháp cơ bản sau:
Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, thực hiện hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII, XIII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Trọng tâm là nâng cao nhận thức, trách nhiệm chính trị của các cấp ủy, tổ chức Đảng, cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, quy định về trách nhiệm nêu gương và những điều đảng viên không được làm; về mục đích, ý nghĩa và việc thực hiện đồng bộ phương châm “xây” đi liền với “chống”, phương châm “trên trước, dưới sau, trong trước, ngoài sau”.
Chỉ đạo thực hiện nghiêm túc việc đăng ký và thực hiện các nội dung cam kết tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu hàng năm của cá nhân cán bộ, đảng viên trên các mặt về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”; giữ gìn kỷ cương, kỷ luật và đoàn kết nội bộ, tự phê bình và phê bình; tinh thần trách nhiệm trong công tác, gần gũi, gắn bó mật thiết với Nhân dân; đẩy mạnh cải cách hành chính; thực hiện tốt các quy định về tiếp công dân, đối thoại trực tiếp với dân để lắng nghe những phản ánh, kiến nghị và giải quyết tốt những vấn đề nóng, nổi cộm ở cơ sở, được dư luận và Nhân dân quan tâm.
Thứ hai, tăng cường công tác quản lý đảng viên và đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ, gắn với đẩy mạnh tự phê bình và phê bình, “tự soi, tự sửa” của mỗi cán bộ, đảng viên; triển khai thực hiện mô hình “chi bộ bốn tốt”, “Đảng bộ cơ sở bốn tốt” (hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị; chất lượng sinh hoạt tốt; đoàn kết, kỷ luật tốt; cán bộ, đảng viên tốt), coi đây là việc cụ thể hóa chủ trương phân cấp trách nhiệm theo tinh thần đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong giai đoạn hiện nay.
Việc đẩy mạnh tự phê bình và phê bình gắn với nâng cao chất lượng cấp ủy và đổi mới sinh hoạt chi bộ đi vào nền nếp sẽ giúp cho mỗi cán bộ, đảng viên cảm nhận đây là phương thức tốt nhất để “tự soi, tự sửa”, nâng cao năng lực tự chủ bản thân, không ngừng rèn luyện đạo đức, lối sống, hoàn thiện nhân cách; nâng cao ý thức tổ chức, kỷ luật, định hình thói quen thực hiện nghĩa vụ đảng viên và trách nhiệm nêu gương một cách tự giác.
Thứ ba, thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra, vai trò giám sát của MTTQ và các tổ chức chính trị-xã hội các cấp đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên để phòng ngừa, sớm phát hiện sai phạm để kịp thời có biện pháp giáo dục, ngăn chặn; đồng thời tăng cường kỷ cương, kỷ luật của Đảng, xử lý nghiêm các vi phạm để răn đe, cảnh tỉnh, có tác dụng hỗ trợ cho công tác giáo dục đạo đức cách mạng và khắc phục tình trạng nể nang, né tránh trong kiểm điểm tự phê bình và phê bình, trong đánh giá, xếp loại đảng viên. Bản thân mỗi cấp ủy, tổ chức Đảng, nhất là người đứng đầu phải coi trọng công tác kiểm tra, giám sát, nhất là tự kiểm tra, tự giám sát gắn với nâng cao trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ được giao.
Thứ tư, tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ, thường xuyên rà soát, nắm chắc tình hình chính trị nội bộ của cán bộ, đảng viên, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và có biện pháp xử lý nghiêm đối với những cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật phát ngôn, làm lộ bí mật của Đảng, Nhà nước, suy thoái về tư tưởng chính trị, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Phát huy vai trò nêu gương của các cấp ủy, tổ chức Đảng, người đứng đầu trong chủ động thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, tích cực đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Thứ năm, đẩy mạnh phong trào thi đua học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thực chất, hiệu quả, chú trọng xây dựng những mô hình, điển hình tiêu biểu trong công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Phát huy vai trò các cơ quan báo chí tăng cường phản ánh, giới thiệu gương người tốt, việc tốt trong đảng viên và quần chúng, “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, tạo sự lan tỏa, ảnh hưởng sâu rộng trong cộng đồng, tăng cường niềm tin trong xã hội. Công tác khen thưởng cũng phải lựa chọn được người xứng đáng, tôn vinh kịp thời.
HUỲNH THẾ MẠNH
Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy