Nỗ lực đấu tranh, chống buôn bán hàng nhập lậu được Ban chỉ đạo 389 tỉnh và các ngành chức năng của tỉnh xác định là nhiệm vụ quan trọng, cần đẩy mạnh triển khai, nhất là vào các dịp lễ, Tết khi sức tiêu thụ hàng hóa tăng cao. Qua đó, nhằm ổn định hoạt động kinh doanh, kiểm soát thị trường hàng hóa, bảo đảm quyền lợi người tiêu dùng và doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chân chính.
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, thời gian qua, tình trạng kinh doanh hàng hóa nhập lậu vẫn đang diễn ra phổ biến ở cả khu vực thành thị và nông thôn với quy mô nhỏ lẻ. Các mặt hàng vi phạm tập trung chủ yếu vào nhóm hàng thuốc lá điện tử, mỹ phẩm, đường cát, phụ tùng xe máy, đồ gia dụng, linh kiện điện tử, pháo nổ…
Thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, thời gian qua, Cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh và các ngành chức năng trên địa bàn đã quán triệt, chỉ đạo toàn lực lượng đẩy mạnh các biện pháp nghiệp vụ để thanh, kiểm tra, theo dõi, giám sát tình hình thị trường hàng hóa, ngăn chặn, xử lý kịp thời các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh, vận chuyển hàng nhập lậu trên địa bàn. Kết quả, trong năm 2024, các ngành chức năng của tỉnh đã phát hiện, xử lý 128 vụ vi phạm về kinh doanh hàng nhập lậu, tăng 83% so với năm 2023. Riêng trong 3 tháng đầu năm 2025, cũng có hàng chục vụ vi phạm về buôn bán hàng nhập lậu được phát hiện, xử lý.
Nhiều vụ việc điển hình được phát hiện, xử lý liên quan đến kinh doanh hàng lậu thời gian qua có thể kể đến như: Cuối tháng 12/2024, Đội QLTT số 3, Cục QLTT tỉnh phối hợp với Đội 2, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh kiểm tra một cửa hàng kinh doanh thuốc thú y tại tổ 11, phường Trần Hưng Đạo, thành phố Phủ Lý. Tại thời điểm kiểm tra, phát hiện cơ sở kinh doanh không chấp hành quy định về đăng ký kinh doanh theo đúng quy định về đăng ký doanh nghiệp. Hộ kinh doanh không chấp hành quy định về điều kiện buôn bán thuốc thú y; người quản lý, người trực tiếp bán thuốc thú y không có chứng chỉ hành nghề thú y; không có giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc thú y theo quy định của pháp luật. Cửa hàng bày bán mặt hàng thuốc thú y là hàng hóa nhập lậu. Cục QLTT tỉnh đã trình Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ hộ kinh doanh số tiền phạt là 73 triệu đồng; đồng thời tịch thu toàn bộ tang vật vi phạm.
Cục Quản lý thị trường tỉnh tịch thu nhiều hàng hóa vi phạm là hàng nhập lậu.Cũng trong tháng cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, đội QLTT số 3 đã phối hợp với lực lượng công an tiến hành khám một chiếc xe ô tô tải vận chuyển hàng hóa có dấu hiệu vi phạm. Sau khi khám phương tiện và làm việc với chủ sở hữu số hàng hoá vi phạm trên xe, xác định hộ kinh doanh có hành vi vi phạm hành chính là kinh doanh hàng hoá nhập lậu; hàng hoá nhập lậu thuộc danh mục cấm nhập khẩu, gồm 3 chiếc tủ lạnh nhãn hiệu Hitachi, Mitsubishi, đều có xuất xứ Nhật Bản, là hàng đã qua sử dụng với trị giá hàng hoá vi phạm trên 34 triệu đồng. Đội QLTT số 3 đã trình Cục trưởng Cục QLTT tỉnh ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với hộ kinh doanh số tiền 30 triệu đồng và tịch thu toàn bộ hàng hóa vi phạm.
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục QLTT tỉnh, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, số vụ vi phạm về kinh doanh hàng lậu có chiều hướng ngày càng tăng trong những năm gần đây. Tuy nhiên, công tác đấu tranh chống kinh doanh hàng nhập lậu hiện còn gặp nhiều khó khăn do phương thức, thủ đoạn của các đối tượng kinh doanh ngày càng tinh vi, khó phát hiện. Trên khâu lưu thông, thay vì tập kết trên xe ô tô có tải trọng lớn, hiện nay các đối tượng thường xé lẻ hàng hóa, ngụy trang hàng lậu, hàng cấm lẫn với các hàng hóa khác. Đối tượng thực hiện chia nhỏ hàng hóa để vận chuyển nhiều lần nhằm hợp thức hóa hồ sơ hàng hóa, trốn tránh sự kiểm soát của lực lượng chức năng. Tại thị trường trong tỉnh, nhiều đối tượng lợi dụng kênh phân phối thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng lậu, nhất là đối với mặt hàng thời trang, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng… Mặc dù được bày bán công khai, tràn lan trên các website thương mại điện tử và mạng xã hội nhưng hình thức kinh doanh này lại gây khó khăn cho các cơ quan chức năng trong việc phát hiện nơi kinh doanh hoặc kho chứa trữ hàng hóa của các đối tượng để xử lý…
Dự báo, thị trường hàng hóa trong thời gian tới sẽ tiếp tục sôi động và có những diễn biến phức tạp. Vì vậy, các ngành chức năng của tỉnh sẽ tiếp tục triển khai, thực hiện tốt các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch của Trung ương và địa phương trong công tác chống buôn lậu, hàng cấm và gian lận thương mại. Trong đó, chú trọng làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại; tổ chức ký cam kết với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh về việc chấp hành nghiêm quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh thương mại, không kinh doanh hàng lậu, hàng cấm để các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, người tiêu dùng hiểu và chấp hành quy định pháp luật. Cùng với đó, thực hiện tốt công tác phối hợp giữa các lực lượng trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm soát các lĩnh vực, các mặt hàng trọng điểm, có tác động lớn đến kinh tế - xã hội, đến sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và quyền lợi người tiêu dùng; kiểm soát chặt chẽ các chợ đầu mối, trung tâm thương mại, đại lý, các trang mạng xã hội như facebook, zalo, tiktok, hoạt động mua, bán trực tuyến nhằm kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng hoạt động kinh doanh để mua bán, vận chuyển hàng lậu, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ...
Nguyễn Oanh