Cảng cá Ninh Chử, huyện Ninh Hải. Ảnh: Trần Duy
Mục đích, yêu cầu của Kế hoạch nhằm đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, quán triệt sâu kỹ và tổ chức thực hiện có hiệu quả nội dung Chỉ thị số 32-CT/TW, ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (viết tắt là chống khai thác IUU) và phát triển bền vững ngành thuỷ sản. Qua đó tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, các cấp, các ngành, Mặt trận, các đoàn thể chính trị - xã hội, cán bộ, đảng viên, các tổ chức, cá nhân và các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác chống khai thác IUU, tôn trọng, chấp hành nghiêm các quy định pháp luật của Việt Nam và các nước trong khu vực về khai thác thuỷ sản trên biển, bảo đảm phát triển bền vững ngành thuỷ sản. Tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng, sự chỉ đạo điều hành của chính quyền, sự phối hợp của Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội để nâng cao chất lượng hiệu quả công tác chống khai thác IUU, bảo đảm phát triển bền vững ngành thuỷ sản.
Việc triển khai thực hiện Chỉ thị 32-CT/TW phải được thực hiện đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở; các cấp ủy đảng căn cứ đặc điểm, tình hình, nhiệm vụ chính trị thực tiễn tại địa phương, cơ quan, đơn vị để xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện cụ thể. Các cấp uỷ đảng, chính quyền, Mặt trận, các đoàn thể chính trị - xã hội cần xác định công tác chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách nhằm đạt được mục tiêu gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” trong năm 2024 và có ý nghĩa lâu dài đối với phát triển bền vững ngành thuỷ sản.
Bộ đội Biên phòng tỉnh tuyên truyền cho ngư dân chống khai thác IUU. Ảnh Báo Ninh Thuận
Việc thực hiện Kế hoạch cần tập trung vào các nội dung trọng tâm sau:
Thứ nhất, xác định công tác chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, có ý nghĩa lâu dài đối với phát triển bền vững ngành thuỷ sản; là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, trước hết là các cấp uỷ, tổ chức đảng, người đứng đầu ở ngành, địa phương có trách nhiệm trực tiếp đối với công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tạo sự thống nhất, đồng bộ, quyết tâm cao thực hiện mục tiêu gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” trong năm 2024 và duy trì kết quả bền vững, góp phần phát triển kinh tế - xã hội; bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền biển, đảo; tăng cường quan hệ chính trị, ngoại giao, vị thế của Việt Nam với quốc tế.
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường công tác vận động, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên, doanh nghiệp và cộng đồng ngư dân ven biển nhất là hộ gia đình và bà con ngư dân đánh bắt hải sản ở vùng lộng và vùng khơi về phát triển bền vững ngành thuỷ sản, chống khai thác IUU. Chú trọng công tác vận động, nắm tình hình, kịp thời phát hiện từ sớm, từ xa, ngăn chặn ngay từ trong bờ đối với những tàu cá và ngư dân cố ý vi phạm, nhất là khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các đoàn thể chính trị - xã hội, hội quần chúng, các cơ quan báo chí trong công tác vận động, tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, ý thức chấp hành pháp lật, kịp thời phản ánh vi phạm, biểu dương, khen thưởng tổ chức, cá nhân thực hiện tốt chủ trương, chính sách, pháp luật về chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp góp phần sớm gỡ bỏ cảnh bảo “Thẻ vàng” theo mục tiêu đề ra.
Thứ hai, thực hiện có hiệu quả nghị quyết, chủ trương của Đảng về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; các quy hoạch, chiến lược, chương trình quốc gia liên quan đến phát triển bền vững và hội nhập quốc tế ngành thuỷ sản. Khắc phục kịp thời hạn chế, bất cập, nâng cao hiệu quả công tác chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Chú trọng chính sách nuôi trồng, khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản, bảo quản, chế biến phục vụ xuất khẩu; có chính sách hỗ trợ hiện đại hoá nghề cá, cải thiện sinh kế, đào tạo nghề, tạo điều kiện cho ngư dân vươn khơi, bám biển, nâng cao cuộc sống. Khẩn trương rà soát, có kiến nghị đến cấp có thẩm quyền hoàn thiện chính sách, pháp luật và bổ sung chế tài xử lý nghiêm vi phạm.
Thứ ba, nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong công tác chống khai thác IUU; bảo đảm công cụ, phương tiện phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm của các lực lượng chấp pháp trên biển.
Thống kê số lượng tàu cá của tỉnh và thường xuyên cập nhật cơ sở dữ liệu tàu cá quốc gia; tăng cường quản lý tàu cá, tàu công vụ thuỷ sản, cảng cá, đội tàu, có biện pháp xử lý dứt điểm tình trạng tàu cá không giấy phép, không đăng ký, không đăng kiểm; thực hiện nghiêm việc xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thuỷ sản khai thác đúng quy định. Tổ chức kiểm tra, kiểm soát các tàu cá xuất nhập bến cảng; giám sát 100% sản lượng thuỷ sản khai thác trên biển bốc dỡ tại các tại cảng, đối với tàu cá có chiều dài từ 15 mét trở lên; đảm bảo tỉnh không có sản phẩm thuỷ sản bất hợp pháp xuất khẩu ra nước ngoài.
Kiện toàn, nâng cao năng lực, ý thức trách nhiệm cho lực lượng Kiểm ngư, lực lượng Bộ đội Biên phòng và các cơ quan chức năng quản lý hoạt động thuỷ sản của tỉnh, thực hiện công tác chống khai thác IUU; tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát, thực thi pháp luật, xử lý triệt để các trường hợp vi phạm IUU và thông tin, truyền thông trên báo đài, phương tiện thông tin đại chúng đến ngư dân; có biện pháp ngăn chặn và xử lý các tàu cá tỉnh Ninh Thuận vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác thuỷ sản. Kịp thời điều tra, truy tố, xét xử nghiêm các vụ, việc môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân tỉnh Ninh Thuận đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, hợp thức hoá hồ sơ đối với các lô hàng xuất khẩu (nếu có); tổ chức các đợt cao điểm tuyên truyền, tuần tra, kiểm tra, kiểm soát. Quan tâm đầu tư nguồn lực nhà nước; khuyến khích xã hội hoá, hợp tác công tư phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật, hạ tầng thuỷ sản. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong nuôi trồng, khai thác thuỷ sản, thiết lập chuỗi sản xuất bền vững, hệ sinh thái toàn diện, tạo môi trường thuận lợi cho ngành thuỷ sản phát triển lâu dài, có uy tín, khả năng cạnh tranh cao, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, thích ứng biến đổi khí hậu, thân thiện với môi trường. Đồng thời, chú trọng bảo tồn, bảo vệ, phát triển nguồn lợi thuỷ sản; phát triển ngành thuỷ sản phải gắn với bảo đảm an sinh xã hội, sinh kế bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của ngư dân và người lao động có liên quan; xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh trên biển, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Thứ tư, triển khai đồng bộ các giải pháp, kiên quyết không để tàu cá, ngư dân tỉnh của Ninh Thuận khai thác thủy sản bất hợp pháp tại vùng biển nước ngoài. Chủ động phối hợp với cơ quan chức năng kịp thời đấu tranh ngoại giao đối với việc tàu cá, ngư dân tỉnh Ninh Thuận không vi phạm khai thác bất hợp pháp nhưng bị lực lượng chức năng nước ngoài bắt giữ, xử lý tại những vùng biển chồng lấn, tranh chấp, chưa phân định với các nước.
Về tổ chức thực hiện, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ yêu cầu:
Các cấp uỷ đảng, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội trong tỉnh căn cứ chức năng, nhiệm vụ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng chương trình, kế hoạch phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương, đơn vị, tổ chức tuyên truyền, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Chỉ thị 32-CT/TW và Kế hoạch này tới cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, đôn đốc việc triển khai thực hiện, kịp thời khen thưởng, biểu dương tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, xem xét trách nhiệm và xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm.
Đảng đoàn Hội đồng nhân dân tỉnh và Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo nghiên cứu rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về thuỷ sản để thực hiện.
Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ chủ trì, phối hợp với Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo, định hướng công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt nội dung Chỉ thị số 32-CT/TW và Kế hoạch này đến cấp ủy đảng, đảng viên và Nhân dân.
Ban Dân vận Tỉnh uỷ, Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các đoàn thể chính trị - xã hội, hội quần chúng đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao ý thức, chấp hành nghiêm Chỉ thị số 32-CT/TW và Kế hoạch này; thông tin, phản ánh các trường hợp vi phạm khai thác thuỷ sản bất hợp pháp; nâng cao hiệu quả hoạt động giảm sát, phân biện xã hội, góp phần thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 32-CT/TW.
Ban cán sự Đảng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, Ban cán sự Đảng Toà án nhân dân tỉnh, Đảng uỷ Công an tỉnh phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương liên quan trong việc điều tra, truy tố, xét xử nghiêm các vụ, việc môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân tỉnh Ninh Thuận đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, hợp thức hoá hồ sơ đối với các lô hàng xuất khẩu (nếu có).
Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo xây dựng kỳ hoạch, chương trình hành động cụ thể để thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 32-CT/TW và Kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Đồng thời chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc tổ chức thực hiện, báo cáo đánh giá kết quả thực hiện, kịp thời đề xuất các giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhâm thực hiện thắng lợi, toàn diện các nội dung Chỉ thị số 32-CT/TW và Kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đề ra.
Với sự quyết tâm, nỗ lực triển khai đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả các giải pháp về chống khai thác IUU của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, Ninh Thuận sẽ thực hiện có hiệu quả công tác chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định và phát triển bền vững ngành thuỷ sản, góp phần cùng cả nước khắc phục kịp thời các tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU, sớm gỡ thẻ vàng đối với thủy sản của Việt Nam và thực hiện đạt mục tiêu xây dựng nghề cá bền vững, có trách nhiệm, hội nhập quốc tế.
Tác giả: KN