Khai mạc lớp dạy bơi miễn phí cho thiếu nhi tại Cung Văn hóa Thanh thiếu nhi tỉnh trong dịp hè năm 2024. Ảnh: Thu Chung.
Gióng lên hồi chuông cảnh báo
Khoảng 2.000 trẻ em ở Việt Nam bị đuối nước mỗi năm là những con số thống kê được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đưa ra, trong đó xảy ra nhiều nhất là vào dịp hè. Tại Quảng Ninh, chỉ trong khoảng thời gian từ cuối tháng 5 đến đầu tháng 6/2024, tại một số địa phương: Hạ Long, Hải Hà, Móng Cái... đã xảy ra những vụ đuối nước trẻ em.
Liên tục những vụ đuối nước thương tâm mà nạn nhân là trẻ em thêm một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về những tai nạn đuối nước ở trẻ em mỗi khi hè về. Quảng Ninh là địa phương ven biển, có nhiều sông suối, do vậy nguy cơ xảy ra đuối nước ở trẻ em là rất cao. Song nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới những tai nạn đuối nước đáng tiếc là do nhận thức chưa đầy đủ của người dân về những nguy cơ tiềm ẩn của tai nạn đuối nước, do thiếu sự quan tâm, giám sát, sự chủ quan của người lớn để trẻ em tự do vui chơi tại những khu vực nguy hiểm như biển, sông, suối, ao, hồ.
Cùng với đó, do bản tính hiếu động, tò mò của trẻ, thậm chí trẻ biết bơi, có thể bơi giỏi nhưng thiếu kỹ năng an toàn trong môi trường nước, không biết kỹ năng cứu đuối an toàn hay sự chủ quan dù biết bơi nhưng không lường hết nguy cơ nguy hiểm tại địa điểm bơi là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn, thương tích và tử vong do đuối nước.
Ngoài ra, hệ thống cơ sở vật chất chưa đáp ứng đủ nhu cầu dạy bơi, học bơi trên địa bàn toàn tỉnh cũng là một trong nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đuối nước ở trẻ em vẫn diễn ra. Theo thống kê năm 2023, toàn tỉnh có 175 bể bơi, năm 2024 tăng thêm có 3 bể. Trong đó có 105 bể do tư nhân đầu tư, nhưng không đưa vào dạy bơi cho thanh thiếu nhi mà phục vụ mục đích kinh doanh; 73 bể do Nhà nước quản lý hầu hết trong trường học. Để đạt được mục tiêu mỗi xã, phường có ít nhất một bể bơi cho trẻ em rất khó khăn, do chi phí đầu tư lớn, khoảng 150-200 triệu đồng/bể bơi, không thu hút được xã hội hóa. Công tác duy tu, bảo dưỡng các bể bơi hiện có cũng còn hạn chế, khai thác chưa hiệu quả, dẫn đến mục tiêu dạy bơi cho trẻ em chưa đạt yêu cầu.
Tăng cường biện pháp
Chống đuối nước trở thành ưu tiên hàng đầu tại Kế hoạch hành động quốc gia phòng chống tai nạn, thương tích trẻ em giai đoạn 2021-2030. Kế hoạch số 174/KH-UBND ngày 7/7/2023 của UBND tỉnh về thực hiện Chỉ thị số 33-CT/TU ngày 29/5/2023 của BTV Tỉnh ủy “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự ATGT; phòng chống tai nạn thương tích và đuối nước; quản lý, giáo dục thanh thiếu nhi, học sinh trong dịp hè trên địa bàn tỉnh”, đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, toàn tỉnh có 60% trẻ em từ 6-16 tuổi biết bơi an toàn; giảm tỷ lệ đuối nước hằng năm 10%; mỗi xã, phường có ít nhất một bể bơi cho trẻ em.
Bám sát mục tiêu này, thời gian qua, các cấp, ngành, địa phương của tỉnh đã nỗ lực, triển khai quyết liệt nhiều giải pháp đồng bộ nhằm giảm thiểu tối đa tai nạn đuối nước ở trẻ em.
Cụ thể, TX Quảng Yên đã xây dựng, triển khai đề án “Tổ chức dạy bơi và kỹ năng phòng chống đuối nước cho học sinh tiểu học, THCS trên địa bàn giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”. Sau 2 năm triển khai, đề án đã cho thấy nhiều kết quả tích cực. Phòng GD&ĐT thị xã đã tổ chức 189 khóa học bơi với gần 5.700 học sinh khối lớp 4 tham gia, đạt 63,85%; 80 khóa học bơi tự nguyện có thu phí với 2.088 học sinh từ lớp 3-9 tham gia; 45 khóa học bơi miễn phí cho 1.056 học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong dịp hè. Hiện tổng số học sinh từ lớp 4 đến lớp 9 biết bơi là trên 8.500 học sinh, đạt 53,03%. Dịp hè này thị xã dự kiến mở 20 lớp học bơi miễn phí cho 490 trẻ em tham gia.
TX Đông Triều đã đẩy mạnh huy động nguồn lực đầu tư xây dựng hệ thống bể bơi di động trên địa bàn, hướng dẫn các trường học quản lý, sử dụng và vận hành hiệu quả hệ thống bể bơi lắp ghép... Hiện Đông Triều có hơn 30 bể bơi, trong đó có 21 xã, phường đều có bể bơi di động đặt tại các trường tiểu học, THCS. Phòng GD&ĐT phối hợp cùng Đoàn Thanh niên thị xã thường xuyên tổ chức các lớp dạy bơi miễn phí cho trẻ… đưa tỷ lệ học sinh tiểu học, THCS biết bơi của thị xã đạt hơn 60%. Dịp hè này, Đông Triều dự kiến tổ chức 48 lớp học bơi miễn phí ở bể bơi Trung tâm Văn hóa - Thể thao thị xã và các bể bơi thông minh trên địa bàn thị xã cho khoảng 2.000 học sinh từ 6-15 tuổi.
Cùng với Quảng Yên, Đông Triều, theo thông tin từ các địa phương, dự kiến mùa hè này toàn tỉnh sẽ mở gần 200 lớp học bơi miễn phí cho trên 5.000 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em sinh sống tại các khu vực có nhiều ao, hồ, sông, suối. Thêm nữa, các doanh nghiệp, đơn vị, trung tâm dạy năng khiếu trên địa bàn tỉnh tiếp tục tăng cường mở các lớp dạy bơi trong mùa hè này đáp ứng nhu cầu của thanh thiếu nhi.
Sở Văn hóa - Thể thao cũng triển khai kế hoạch mở lớp tập huấn trang bị kiến thức cơ bản, kỹ năng bơi an toàn, phòng chống đuối nước cho hướng dẫn viên, cộng tác viên, giáo viên tại các cơ sở giáo dục, cơ sở kinh doanh thể dục thể thao, nhân viên, thuyền viên trên các phương tiện đường thuỷ lần lượt tại 13 địa phương trong thời gian 4 ngày/lớp, với số học viên là 40-60 người/lớp. Dự kiến bắt đầu từ ngày 12/6 và kết thúc vào ngày 1/8/2024.UBND tỉnh vừa có Văn bản số 1382/UBND-VHXH về việc tăng cường các biện pháp phòng chống đuối nước trên địa bàn tỉnh. Theo đó, yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố quán triệt, xác định trách nhiệm cho người đứng đầu UBND cấp xã, cấp thôn trong việc tuyên truyền đến các hộ dân về công tác quản lý trẻ em, học sinh, sinh viên, phổ biến các kỹ năng phòng chống đuối nước. Tổ chức cho 100% các hộ dân trên địa bàn ký cam kết quản lý trẻ em, học sinh và phổ biến các kỹ năng phòng chống đuối nước xong trước ngày 20/6/2024.
Đồng thời, tổ chức tổng rà soát các địa điểm có nguy cơ xảy ra đuối nước trên địa bàn, có biện pháp khắc phục triệt để những tồn tại gây mất an toàn, hạn chế tối đa người dân tiếp cận các khu vực nguy hiểm xong trước ngày 10/6/2024; rà soát, quy hoạch, xây dựng bổ sung thêm các bãi, điểm tắm đủ điều kiện; thu hút đầu tư bể bơi, điểm vui chơi đạt tiêu chuẩn; xây dựng bể bơi (di dộng, lắp ghép) đủ tiêu chuẩn theo quy định và điểm tập bơi an toàn; phấn đấu trong mùa hè năm 2024, 100% xã, phường, thị trấn có ít nhất một bể bơi tiêu chuẩn hoặc bể bơi tạm thời, một điểm dạy bơi an toàn cho trẻ em…
Với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, sự vào cuộc tích cực, nghiêm túc của các ngành, địa phương, gia đình và cộng đồng, tin tưởng tình trạng tai nạn đuối nước ở trẻ em sẽ có nhiều chuyển biến tích cực hơn, tạo cho trẻ em một môi trường sống, vui chơi an toàn.