Theo đó, mục đích của Kế hoạch nhằm tổ chức triển khai có hiệu quả Quyết định số 1490/QĐ-TTg, ngày 27/11/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” và các văn bản có liên quan đến thực hiện thành công mục tiêu cơ cấu lại ngành nông nghiệp tỉnh Vĩnh Long.
Mục tiêu chung là tổ chức thực hiện Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long đạt hiệu quả cao; hình thành các vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh đã đăng ký tham gia Đề án với tổ chức lại hệ thống sản xuất theo chuỗi giá trị, áp dụng các quy trình canh tác bền vững nhằm gia tăng giá trị, góp phần phát triển bền vững ngành lúa gạo, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, thu nhập và đời sống của người trồng lúa, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính.
Theo Kế hoạch, phấn đấu đến năm 2025, Diện tích canh tác vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp đạt 3.203 ha. Về canh tác bền vững thì tại các vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, giảm lượng giống gieo sạ còn từ 80 - 100 kg/ha, giảm 20% lượng phân bón hoá học và thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học, giảm 20% lượng nước tưới so với canh tác truyền thống, 100% diện tích áp dụng ít nhất một quy trình canh tác bền vững như “1 phải 5 giảm”, tưới ngập khô xen kẽ, tiêu chuẩn sản xuất lúa bền vững (Sustainable Rice Platform - SRP), các tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt được chứng nhận và được cấp mã số vùng trồng.
Về tổ chức lại sản xuất thì 100% diện tích sản xuất vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp có liên kết giữa doanh nghiệp với tổ hợp tác, hợp tác xã hoặc các tổ chức của nông dân trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; tỷ lệ cơ giới hóa đồng bộ đạt trên 50% diện tích; trên 3.000 hộ áp dụng quy trình canh tác bền vững.
Về bảo vệ môi trường và tăng trưởng xanh thì tỷ lệ thất thoát sau thu hoạch dưới 10%; 70% rơm tại các vùng chuyên canh được thu gom khỏi đồng ruộng và được chế biến tái sử dụng; giảm trên 10% lượng phát thải khí nhà kính so với canh tác lúa truyền thống.
Về thu nhập người trồng lúa, giá trị gia tăng: Giá trị gia tăng trong chuỗi lúa gạo tăng 30%, trong đó tỷ suất lợi nhuận của người trồng lúa đạt trên 40%
Xây dựng thương hiệu và xuất khẩu: Lượng gạo xuất khẩu chất lượng cao và phát thải thấp chiếm trên 20% tổng lượng gạo xuất khẩu của toàn vùng chuyên canh.
Mục tiêu đến năm 2030, phấn đấu diện tích canh tác vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp đạt 20.000 ha.
Về canh tác bền vững: Giảm lượng lúa giống gieo sạ xuống dưới 70 kg/ha, giảm 30% lượng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học, giảm 20% lượng nước tưới so với canh tác truyền thống. 100% diện tích áp dụng ít nhất một quy trình canh tác bền vững như 1 phải 5 giảm, SRP, tưới ngập khô xen kẽ và các tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt được chứng nhận và được cấp mã số vùng trồng.
Về tổ chức sản xuất: 100% diện tích sản xuất vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp có liên kết giữa doanh nghiệp với tổ hợp tác, hợp tác xã hoặc các tổ chức của nông dân trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; tỷ lệ cơ giới hóa đồng bộ đạt trên 70% diện tích; trên 20.000 hộ áp dụng quy trình canh tác bền vững.
Về bảo vệ môi trường và tăng trưởng xanh: Tỷ lệ thất thoát sau thu hoạch dưới 8%; 100% rơm được thu gom khỏi đồng ruộng và được chế biến tái sử dụng; Giảm trên 10% lượng phát thải khí nhà kính so với canh tác lúa truyền thống.
Về thu nhập người trồng lúa, giá trị gia tăng: giá trị gia tăng trong chuỗi lúa gạo tăng 40%, trong đó tỷ suất lợi nhuận người trồng lúa đạt trên 50%.
Xây dựng thương hiệu và xuất khẩu: Lượng gạo xuất khẩu mang thương hiệu chất lượng cao, phát thải thấp chiếm trên 20% tổng lượng gạo xuất khẩu của toàn vùng chuyên canh.
Kế hoạch xây dựng với 02 giai đoạn:
Giai đoạn 1 (2024-2025): Các huyện Vũng Liêm, Long Hồ, Bình Tân, Tam Bình rà soát, chọn vùng tham gia thực hiện Đề án, đồng thời xây dựng kế hoạch đăng ký, triển khai thực hiện theo từng năm. Trong đó, tập trung hoàn thiện các tiêu chí về quy hoạch và cơ sở hạ tầng; canh tác bền vững và tăng trưởng xanh; tổ chức sản xuất; doanh nghiệp tham gia liên kết và chuẩn bị kế hoạch cho giai đoạn 2026 - 2030. Tiếp cận, ứng dụng hệ thống MRV làm cơ sở cấp tín chỉ các-bon cho các diện tích đã áp dụng quy trình canh tác lúa phát thải thấp, hướng tới thị trường tín chỉ các-bon.
Giai đoạn 2 (2026 - 2030): Các huyện Vũng Liêm, Long Hồ, Bình Tân, Tam Bình, Trà Ôn, Mang Thít và Thị xã Bình Minh rà soát, chọn vùng tham gia thực hiện Đề án đối với các vùng mở rộng, đảm bảo diện tích đăng ký thực hiện 20.000 ha trên địa bàn tỉnh. Giai đoạn này sẽ tập trung vào các hoạt động chủ yếu như đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng cho những vùng diện tích mới, tổ chức lại sản xuất, xây dựng chuỗi giá trị, hoàn thiện ứng dụng hệ thống MRV, đồng thời duy trì sản xuất bền vững ở những vùng đã đạt các mục tiêu của Đề án.
Địa điểm thực hiện, tại các huyện Vũng Liêm, Long Hồ, Bình Tân, Tam Bình, Trà Ôn, Mang Thít và Thị xã Bình Minh.
Nguồn vốn thực hiện từ nguồn ngân sách nhà nước Trung ương và địa phương; nguồn tín dụng, nguồn xã hội hóa từ các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; các nguồn vốn tài trợ không hoàn lại, nguồn vốn vay hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và nguồn hỗ trợ quốc tế khác; nguồn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có trách nhiệm chủ trì, phối hợp các sở ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã triển khai thực hiện Kế hoạch này; theo dõi kết quả thực hiện kế hoạch, tổng hợp khó khăn vướng mắc và đề xuất giải pháp thực hiện, báo cáo về Ủy ban nhân dân tỉnh. Chủ trì, phối hợp các sở, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã tham mưu, xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ, ưu đãi cho phát triển vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp của tỉnh; phối hợp các sở, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã vận động phát triển các Hợp tác xã nông nghiệp, thành lập Liên hiệp hợp tác xã nông nghiệp lúa chất lượng cao trên các địa bàn tham gia đề án. Phối hợp với Sở Tài Nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố đảm bảo về diện tích canh tác vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp đã đăng ký tham gia Đề án; tham gia xây dựng các tiêu chí, quy định về đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm phát thải khí nhà kính đối với vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp trên địa bàn tỉnh; thực hiện chi trả tín chỉ các-bon dựa vào kết quả cho vùng sản xuất chuyên lúa chất lượng cao và phát thải thấp…
Minh Khiết - Nguồn Quyết định số: 513/QĐ-UBND