Từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, Thành ủy đến cấp ủy cơ sở đã kiểm tra 202 tổ chức đảng và 894 đảng viên, tăng 44,2% so với cùng kỳ; giám sát chuyên đề 118 tổ chức đảng, tăng 31,1% so với cùng kỳ và 388 đảng viên. UBKT các cấp kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đối với 205 tổ chức đảng; kiểm tra việc thi hành kỷ luật đối với 49 tổ chức đảng, tăng 53,1% so với cùng kỳ; kiểm tra tài chính Đảng và việc thu nộp, sử dụng đảng phí đối với 214 tổ chức đảng, tăng 17,6% so với cùng kỳ; xử lý kỷ luật 01 tổ chức đảng và 33 đảng viên.
Trọng tâm là công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm và thi hành kỷ luật được thực hiện quyết liệt, nghiêm minh theo phương châm “công tác kiểm tra đi trước mở đường, không trông chờ nghe ngóng”. Trong đó, UBKT các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 14 tổ chức đảng và 34 đảng viên, tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, sai phạm như: Về thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao, việc xây dựng và thực hiện Quy chế làm việc của Chi ủy, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, việc lãnh, chỉ đạo triển khai thực hiện nhiệm vụ chính trị của Chi bộ, công tác quản lý sử dụng tài chính đảng; công tác tuyển dụng, quản lý và sử dụng cán bộ; công tác quản lý đất đai, xây dựng; việc chấp hành các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng; việc thực hiện những điều đảng viên không được làm... Qua kiểm tra đã kết luận vi phạm đến mức phải xử lý kỷ luật 01 tổ chức đảng với hình thức cảnh cáo và 04 đảng viên với các hình thức: 01 khiển trách, 01 cảnh cáo, 01 cách tất cả các chức vụ trong đảng và 01 khai trừ ra khỏi Đảng.
Điển hình phải kể đến việc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Chi ủy Ban Quản lý Dự án và phát triển Quỹ đất thành phố Hội An (Ban Quản lý) và 06 cá nhân là Bí thư chi bộ, chi ủy viên và lãnh đạo Ban Quản lý. Tại thời điểm tháng 11/2021, cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với đồng chí Bí thư Chi bộ, Giám đốc Ban Quản lý và 01 nhân viên hợp đồng của Ban Quản lý. Trước yêu cầu của nhiệm vụ trên lĩnh vực đền bù, giải phóng mặt bằng và triển khai các dự án, Ban Thường vụ Thành ủy đã chỉ đạo UBKT Thành ủy tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Chi ủy Ban quản lý và các cá nhân có liên quan để kết luận rõ đúng, sai nhằm nhanh chóng kiện toàn tổ chức, bố trí nhân sự thay thế, bảo đảm công việc được liên tục, không bị ngưng trệ, gián đoạn quá lâu. Mặt dù gặp rất nhiều khó khăn trong công tác tiếp cận tài liệu nhưng với tinh thần thận trọng, công tâm, khách quan và sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của các cơ quan bảo vệ pháp luật, UBKT Thành ủy đã kịp thời kết luận rõ ưu, khuyết điểm, vi phạm và tiến hành xem xét thi hành kỷ luật theo quy định, không trông chờ kết luận của cơ quan tố tụng hình sự. Cụ thể, vào tháng 9/2022, Chi ủy Ban Quản lý bị kỷ luật với hình thức cảnh cáo; đồng chí Bí thư Chi bộ, Giám đốc Ban Quản lý (đang bị khởi tố) bị kỷ luật với hình thức cách chức chi ủy viên; đồng chí Phó Bí thư chi bộ, Phó Giám đốc Ban Quản lý bị kỷ luật với hình thức cảnh cáo. Đến ngày 31/5/2023 Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Nam hoàn tất xét xử sơ thẩm và ban hành bản án, tuyên bố đồng chí Bí thư Chi bộ, Giám đốc Ban Quản lý “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” căn cứ bộ luật hình sự xử phạt 120.000.000đ.
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục: Một số cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy nhận thức về công tác kiểm tra, giám sát chưa sâu sắc, có nơi thiếu sự quan tâm đến công tác kiểm tra, giám sát; chưa thật sự coi công tác kiểm tra, giám sát là phương pháp lãnh đạo của Đảng; còn tình trạng khoán trắng công tác kiểm tra, giám sát cho UBKT Đảng ủy và cán bộ phụ trách. Công tác giám sát chuyên đề của cấp ủy cơ sở đối với đảng viên có chức vụ, vị trí còn khiêm tốn, số lượng, chất lượng một số cuộc kiểm tra, giám sát còn hạn chế; tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm vẫn còn xảy ra.
Công tác kiểm tra, giám sát là một công việc hệ trọng cần tiến hành thường xuyên, liên tục, kiên quyết, kiên trì, với phương châm không có “vùng cấm”, không có “ngoại lệ”. Trong đó, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, thi hành kỷ luật đảng nghiêm minh có tính quyết định giữ vững kỷ cương, kỷ luật, xây dựng hệ thống chính trị thành phố trong sạch, vững mạnh. Để tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, UBKT Thành ủy Hội An rút ra một số kinh nghiệm và giải pháp sau:
Một là, tiếp tục tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và quyết tâm chính trị của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy và cán bộ, đảng viên từ thành phố đến cơ sở về công tác kiểm tra, giám sát; nhất là cán bộ trực tiếp làm công kiểm tra, giám sát phải tập trung nghiên cứu nắm vững Quy định số 22-QĐ/TW ngày 28/7/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; Nghị quyết số 19-NQ/TU ngày 17/12/2021 của Tỉnh ủy Quảng Nam về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng trong giai đoạn 2021-2025. Đề cao trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu cấp ủy trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật. Người đứng đầu cấp ủy phải đích thân trực tiếp tham gia các tổ kiểm tra, giám sát, đồng thời thường xuyên chỉ đạo UBKT cấp mình kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên.
Hai là, công tác kiểm tra, giám sát phải tiến hành thường xuyên, công khai, dân chủ, thận trọng, kiên trì, kiên quyết, đồng thời phải gắn liền với công tác tổ chức cán bộ, chủ động tham mưu, đề xuất cho cấp ủy trong công tác quy hoạch, đề bạt, luân chuyển, bổ nhiệm và kiện toàn, xử lý những tổ chức yếu kém, khuyết điểm vi phạm.
Ba là, chú trọng công tác giám sát chuyên đề, mở rộng nội dung, đối tượng giám sát trên nhiều lĩnh vực; chú ý thu thập, tổng hợp, phân tích thông tin từ bộ phận tiếp công dân, đơn thư phản ánh, tố cáo, dư luận xã hội… để xác định đối tượng, nội dung kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm hiệu quả, chất lượng. Đồng thời, phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc và nhân dân đối với cán bộ, đảng viên trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực gắn với vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên các cấp.
Bốn là, UBKT cấp trên thường xuyên theo dõi nắm chắc tình hình cấp dưới, đồng thời tăng cường, chỉ đạo UBKT cấp dưới thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, nhất là nhiệm vụ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Tăng cường công tác phối hợp giữa UBKT Thành ủy với các cơ quan nhà nước thành phố như thanh tra, thường trực HĐND, công an, viện kiểm sát, tòa án… Từ đó tạo môi trường trao đổi thông tin đa chiều, chính xác nhằm kịp thời tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ.
Năm là, kịp thời thông báo công khai kết quả kiểm tra, xem xét xử lý đối với cán bộ, đảng viên vi phạm trên phương tiện thông tin đại chúng, tạo sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần cảnh báo, ngăn ngừa những sai phạm từ khi mới manh nha./.
Trần Chiến Thắng,
Phó Chủ nhiệm UBKT Thành ủy Hội An