Thời gian qua, Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố và UBND thành phố Cần Thơ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn việc quản lý, thu, chi các khoản thu trong các trường học trên địa bàn. Tuy nhiên, việc thu, chi, quản lý và sử dụng các khoản thu tại một số trường học còn nhiều bất cập, không đúng quy định, tạo dư luận không tốt trong cán bộ, giáo viên, phụ huynh và Nhân dân. Qua nắm tình hình từ dư luận, tháng 4/2022, UBKT Quận ủy Bình Thủy (Cần Thơ) đã tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với đồng chí Nguyễn Thị Mến, đảng viên, phụ trách kế toán Trường Trung học cơ sở (THCS) Long Hòa thuộc Đảng bộ phường Long Hòa về việc thu, chi, quản lý, sử dụng và nộp các khoản thu của Trường qua các năm học: 2019-2020, 2020-2021 và 2021-2022.
Qua quá trình thẩm tra, xác minh khách quan, thận trọng, UBKT Quận uỷ kết luận đồng chí Nguyễn Thị Mến đã có những khuyết điểm, sai phạm sau:
Đồng chí Mến chưa phát huy hết tinh thần trách nhiệm trong thực hiện đầy đủ nhiệm vụ kế toán, tham mưu quản lý, thu, chi tài chính, như: Trình ký duyệt chứng từ thu, chi, quyết toán không đầy đủ; còn nhiều hoá đơn, chứng từ thiếu sót; thiếu chữ ký trong phiếu thu, chi tài chính, dẫn đến sai quy định. Chưa phối hợp với các bộ phận của Nhà trường xây dựng kế hoạch thu, chi các nguồn quỹ. Nghiêm trọng là, đồng chí đã lợi dụng công tác quản lý thiếu chặt chẽ của Ban Giám hiệu, lãnh đạo Trường để chiếm giữ số tiền 253.901.000 đồng trong một thời gian dài (từ năm học 2019-2020 đến năm học 2021-2022) không nộp vào ngân sách Nhà nước theo quy định.
Liên quan đến khuyết điểm, vi phạm của đồng chí Mến, trách nhiệm thuộc về Chi bộ, Ban Giám hiệu Trường THCS Long Hòa đã thiếu kiểm tra, giám sát, đôn đốc, nhắc nhở để kế toán chiếm giữ số tiền lớn thu học phí trong một thời gian dài, không nộp vào ngân sách Nhà nước theo quy định; khi phát hiện kế toán có dấu hiệu vi phạm không kịp thời báo cáo cấp trên. Trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ thiếu đấu tranh tự phê bình và phê bình; nội bộ có dấu hiệu mất đoàn kết. Đồng chí Trần Thị Phương Mỹ, Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Trường THCS Long Hòa với vai trò trách nhiệm người đứng đầu và các đồng chí cấp phó của người đứng đầu thiếu gương mẫu, kiểm tra, giám sát, buông lỏng lãnh đạo, quản lý Chi bộ, Nhà trường trong việc quản lý, thu, chi, nộp học phí để xảy ra sai phạm kéo dài nhiều năm.
Trong quá trình kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã nhận được nhiều dư luận trong nội bộ của nhà trường phản ánh liên quan đến các chứng từ đã quyết toán, chi không hợp lệ. Trên cơ sở đó, Đoàn đã tiến hành thẩm tra, xác minh, làm việc với tập thể, cá nhân có liên quan. Khi đoàn kiểm tra kết luận, lãnh đạo Nhà trường, kế toán, thủ quỹ đã thừa nhận và chịu trách nhiệm truy thu số tiền chi không hợp lệ là 80.326.186 đồng, do đồng chí Hiệu trưởng ký duyệt sai quy định (chi mua sắm tài sản phục vụ cho hoạt động Nhà trường vượt định mức theo nhu cầu sử dụng; giá thành sản phẩm vượt hơn giá thị trường). Nhiều nội dung quyết toán chi khác thiếu chứng từ, không đúng với quy định.
Với những khuyết điểm, vi phạm của cá nhân; căn cứ nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả, nguyên nhân vi phạm; theo Quy định của Đảng về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm, UBKT Quận ủy Bình Thủy đã đề nghị và Đảng ủy phường Long Hòa quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với các đồng chí: Trần Thị Phương Mỹ, Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Trường THCS Long Hòa; Nguyễn Thị Mến, đảng viên chi bộ, phụ trách kế toán Trường THCS. Đồng thời, UBKT Quận ủy Bình Thuỷ cũng đề nghị các tập thể, cá nhân liên quan nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc đối với những hạn chế, khuyết điểm đã được chỉ ra.
Những khuyết điểm, vi phạm của các cá nhân và Chi bộ Trường THCS Long Hòa đã được cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý kỷ luật, rút kinh nghiệm, khắc phục hậu quả sau kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Đến nay, tình hình nội bộ của Chi bộ Trường THCS Long Hòa đoàn kết thống nhất, nhất là chi uỷ, người đứng đầu đã phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo trong việc quản lý, thu, chi tài chính chặt chẽ, đúng quy định và đi vào nền nếp. Đây là bài học sâu sắc đối với việc buông lỏng lãnh đạo, quản lý, thu, chi tài chính, chậm nộp ngân sách Nhà nước; ký duyệt hồ sơ, chứng từ quyết toán, chi không hợp lệ, sai quy định; thiếu kiểm tra, giám sát, thanh tra của các cơ quan quản lý.
Từ vụ việc trên, để khắc phục những khuyết điểm, vi phạm trong công tác lãnh đạo và thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của cán bộ, đảng viên, có thể rút ra một số kinh nghiệm và giải pháp sau:
Thứ nhất, cần tăng cường và quan tâm hơn nữa đến công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong cán bộ, đảng viên, giáo viên, công nhân viên chức. Mỗi đảng viên cần phải thực hiện tốt công tác tự phê bình và phê bình trong tổ chức đảng. Cần nêu cao tinh thần tự giác, trung thực, thẳng thắn, xem việc tự phê bình và phê bình là việc làm thường xuyên; tự phê bình và phê bình trong lĩnh vực công tác thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao để kịp thời ngăn ngừa những vi phạm, khuyết điểm cũng như phát huy ưu điểm, thế mạnh của mỗi đảng viên. Đồng thời, cần bảo vệ và khuyến khích đảng viên dũng cảm, trung thực, dám nói thẳng, nói thật trong phê bình góp ý cho lãnh đạo, cho đồng chí, đồng nghiệp.
Thứ hai, đề cao, phát huy vai trò trách nhiệm của cấp ủy và việc nêu gương, nhất là người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cấp ủy trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Việc nêu gương cần phải thực hiện thường xuyên, liên tục, thể hiện bằng hành động, việc làm cụ thể. Đồng thời, cấp uỷ phải có trách nhiệm, vai trò chính trong xây dựng đoàn kết nội bộ.
Thứ ba, Nhà trường xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ phù hợp, đúng quy định đối với việc thu, quản lý, sử dụng các khoản thu trong trường học, nhất là việc quản lý đối với các khoản quỹ trong trường học, tránh biến tướng về lạm thu, tạo dư luận không tốt trong phụ huynh học sinh; quản lý tốt các khoản thu, kinh phí hoạt động của các tổ chức trong Nhà trường để thực hiện đúng quy định. Xây dựng kế hoạch thu, chi các nguồn quỹ đúng theo quy định hiện hành; sắp xếp, lưu trữ chứng từ kế toán đầy đủ, rõ ràng, quản lý chặt chẽ và khoa học; tham mưu thực hiện công khai, minh bạch các khoản thu, chi của Nhà trường đúng quy định.
Thứ tư, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong việc thu, chi, quản lý, sử dụng các khoản thu, nộp trong trường học, nhất là các ý kiến, kiến nghị, phản ánh của Nhân dân về tình trạng lạm thu, quản lý, sử dụng tài chính sai quy định. Thẩm định phê duyệt chặt chẽ kế hoạch thu - chi hằng năm, kế hoạch vận động tài trợ của Nhà trường đảm bảo thực sự cần thiết và phù hợp với thực tiễn; rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy định thực hiện quản lý, sử dụng tài chính đảm bảo chặt chẽ, minh bạch, phù hợp với các quy định hiện hành./.
Lương Đức