Trong tháng 5, có 3/11 nhóm hàng có CPI giảm so với tháng trước, trong đó, nhóm giao thông giảm 1,59% (tác động làm giảm CPI chung 0,16%) do bình quân trong tháng giá xăng giảm 4,65% so với tháng trước; giá dầu diezen giảm 5,07%. Nhóm nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng giảm 0,02% do giá gas giảm 1,43%; nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,01%.
Trong tháng có 6/11 nhóm hàng CPI tăng nhẹ so với tháng trước: Nhóm văn hóa, giải trí, du lịch tăng 0,54% (tác động làm tăng CPI chung 0,03%); nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,03%; các nhóm: Thuốc, dịch vụ y tế; may mặc, mũ nón, giày dép; đồ uống và thuốc lá cùng tăng 0,02%; nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,07%. Có 2 nhóm hàng chỉ số CPI tương đương tháng trước là: Hàng ăn, dịch vụ ăn uống và giáo dục.
Bình quân 5 tháng đầu năm 2024, CPI tăng 5,31% so với bình quân cùng kỳ năm trước, trong đó 9/11 nhóm hàng CPI bình quân tăng: Nhóm giáo dục tăng 32,87% (tác động làm CPI bình quân chung 5 tháng đầu năm tăng 2,6%) do 3 tháng đầu năm các trường công lập trên địa bàn Hà Nội áp dụng mức thu học phí theo Nghị quyết 03/2023/NQ-HĐND ngày 04/7/2023 của HĐND Thành phố , đồng thời một số trường dân lập, tư thục cũng áp dụng mức tăng thu học phí trong năm học 2023-2024.
Nhóm nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 5,87% (tác động làm CPI tăng 1,19%) do bình quân 5 tháng giá gas tăng 2,62% so với cùng kỳ; sản lượng tiêu thụ điện, nước tăng dẫn đến giá điện bình quân tăng 9,51%; giá nước tăng 31,08%.
Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 3,27% (tác động làm CPI tăng 1,02%); thuốc và dịch vụ y tế tăng 2,98% (tác động làm CPI tăng 0,15%); giao thông tăng 2,73% (tác động làm CPI tăng 0,27%); đồ uống và thuốc lá tăng 2,63% (tác động làm CPI tăng 0,05%); may mặc, mũ nón, giày dép tăng 1,88% (tác động làm CPI tăng 0,11%); hàng hóa và dịch vụ khác tăng 7,24% chủ yếu do giá đồ trang sức tăng 25,15% và dịch vụ bảo hiểm y tế tăng 20,82% đã tác động làm CPI bình quân chung tăng 0,26%.
Trong 5 tháng đầu năm nay, có 2/11 nhóm hàng CPI bình quân giảm so với bình quân cùng kỳ: Nhóm bưu chính viễn thông giảm 1,44%; thiết bị và đồ dùng gia đình giảm 0,33%.
Về Chỉ số giá vàng tháng 5 tăng 3,63% so với tháng trước, tăng 22,19% so với tháng 12/2023 và tăng 33,33% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 5 tháng đầu năm 2024, chỉ số giá vàng tăng 24,87% so với bình quân cùng kỳ năm 2023.
Đối với Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 5 tăng 1,36% so với tháng trước, tăng 4,25% so với tháng 12/2023 và tăng 7,72% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 5 tháng đầu năm 2024, chỉ số giá đô la Mỹ tăng 5,09% so với bình quân cùng kỳ năm 2023.
So với cùng kỳ năm trước, CPI tháng 5-2024 tăng 4,44%. Trong 11 nhóm hàng tiêu dùng chính có 10 nhóm tăng giá và 1 nhóm giảm giá. Tính chung 5 tháng, CPI bình quân tăng 4,03% so với cùng kỳ năm 2023.
Các yếu tố tạo nên mức này gồm có: Chỉ số giá nhóm giáo dục tăng 8,7% do trong năm học 2023-2024 một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã tăng mức học phí, làm CPI chung tăng 0,54 điểm phần trăm; chỉ số giá nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 6,87%, tác động làm CPI chung tăng 0,37 điểm phần trăm do giá dịch vụ y tế được điều chỉnh theo Thông tư số 22/2023/TT-BYT của Bộ Y tế từ ngày 17/11/2023; chỉ số giá nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 5,49%, làm CPI chung tăng 1,03 điểm phần trăm, do giá xi măng, sắt, thép, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào và giá thuê nhà ở tăng cao; chỉ số giá nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng 1,6%, tác động làm CPI chung tăng 0,07 điểm phần trăm.
Mặt khác, yếu tố tác động giảm CPI 5 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm trước là nhóm bưu chính, viễn thông giảm 1,46% so với cùng kỳ năm trước do giá điện thoại thế hệ cũ giảm khi các doanh nghiệp áp dụng chương trình giảm giá, kích cầu đối với các dòng điện thoại thông minh đưa ra thị trường sau một thời gian.
Lạm phát cơ bản tháng 5-2024 tăng 0,15% so với tháng trước, tăng 2,68% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 5 tháng đầu năm 2024, lạm phát cơ bản tăng 2,78% so với cùng kỳ năm 2023, thấp hơn mức CPI bình quân chung (tăng 4,03%), chủ yếu do giá lương thực, xăng dầu, dịch vụ giáo dục và dịch vụ y tế là yếu tố tác động làm tăng CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.
Diệu Thúy