Xác định bảo hiểm y tế là chính sách xã hội quan trọng, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, đảm bảo ổn định chính trị và phát triển kinh tế. Những năm qua, thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW của Ban Bí thư, Chỉ thị số 33-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về đẩy mạnh công tác bảo hiểm y tế trong tình hình mới, Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo công tác bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện, như: Kế hoạch số 14-KH/HU ngày 31/5/2013 thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế giai đoạn 2012 - 2020; Chương trình hành động số 40-CTr/HU ngày 22/11/2018 về thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội; Chỉ thị số 07-CT/HU ngày 30/7/2021 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện; Công văn số 207-CV/HU ngày 18/10/2021 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện; Công văn số 293-CV/HU ngày 23/5/2022 về tăng cường công tác chỉ đạo tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia bảo hiểm y tế… Thành lập, kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế các cấp, phân công trách nhiệm cho các thành viên. Đưa chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc lãnh đạo, chỉ đạo tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế, nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa của bảo hiểm y tế trong công tác an sinh xã hội; quyền và nghĩa vụ của cán bộ đảng viên và Nhân dân khi tham gia BHYT. Tổ chức ký kết các văn bản phối hợp thực hiện Chỉ thị 38-CT/TW, Nghị quyết 21-NQ/TW và chính sách BHYT giữa cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện với các cơ quan, ban, ngành liên quan…
Công tác tuyên truyền chính sách bảo hiểm y tế được quan tâm bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Tập trung vào các đối tượng hộ gia đình thoát nghèo, hộ gia đình cận nghèo; học sinh tại các cơ sở giáo dục; các chủ doanh nghiệp tư nhân có sử dụng lao động; những hộ gia đình nông - lâm - ngư nghiệp có mức sống trung bình…. Bảo hiểm xã hội huyện phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình Quảng Bình, Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Truyền thông thực hiện các tin, bài, phóng sự về công tác BHXH, BHYT. Từ năm 2009 đến nay, đã có 240 tin, 160 bài, phóng sự liên quan đến công tác bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện được đăng tải trên các phương tiên thông tin đại chúng. Tổ chức 10 hội nghị tập huấn cho đại lý các xã, thị trấn, đại lý bưu điện huyện, bình quân 45 người/hội nghị; 45 buổi tuyên truyền tại các Hội nghị báo cáo viên Huyện ủy với 1.665 lượt người. Tổ chức hội nghị tuyên truyền và đối thoại trực tiếp với người dân, người lao động về chính sách bảo hiểm y tế hộ gia đình tại thị trấn Quy Đạt, xã Yên Hóa, xã Xuân Hóa, xã Trung Hóa, xã Minh Hóa, xã Tân Hóa, mỗi cuộc đối thoại, tuyên truyền có trên 150 người tham gia.
Nhờ tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tuyên truyền, vận động, 15 năm qua, công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT trên địa bàn huyện đạt được những kết quả quan trọng. Số đối tượng tham gia, số thu BHYT năm sau luôn cao hơn năm trước và hằng năm đều hoàn thành vượt mức kế hoạch được giao. Cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện phối hợp với Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội, Phòng Tài chính - Kế hoạch, các cấp chính quyền và các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp liên quan giải quyết kịp thời, đúng quy định, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế. Tính đến ngày 31/12/2023, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 96%, với 50.020 người tham gia (tăng 5.541 người, tăng gấp 1,12 lần so với năm 2009). Thu BHYT năm 2023 được 108.680 triệu đồng (tăng 100.681 triệu đồng, tương ứng tăng gấp 13,6 lần so với năm 2009). Công tác thu, chi, giải quyết chế độ, chính sách luôn đảm bảo kịp thời, đầy đủ, đúng chế độ tài chính và đảm bảo an toàn quỹ.
Các hoạt động khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế luôn được thực hiện minh bạch, công khai, chặt chẽ, đồng bộ theo quy định. Hằng năm, Bảo hiểm xã hội huyện thực hiện ký hợp đồng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế với các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn theo phân cấp, đảm bảo kịp thời quyền lợi khám, chữa bệnh cho người có thẻ BHYT; cử một giám định viên thường trực hằng ngày tại cơ sở khám, chữa bệnh, phối hợp, hướng dẫn khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, giải quyết những vướng mắc của Nhân dân, giám sát việc thanh toán chi phí theo quy định. Đến năm 2015, 100% trạm y tế xã, phường, thị trấn thực hiện khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, tạo thuận lợi cho người dân trong việc khám, điều trị, nhất là người dân các xã vùng sâu, vùng xa. Năm 2009, có 58.426 lượt người khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế; năm 2023, có 59.136 lượt người khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (tương ứng tăng 710 lượt người, tăng 1,2% so với năm 2009). Số chi khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế cũng tăng qua từng năm; năm 2009, chi 5.364 triệu đồng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, đến năm 2023 chi 27.292 triệu đồng (tăng 1.928 triệu đồng, tương ứng tăng 5,09 lần so với năm 2009).
Cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện chú trọng thực hiện cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra, kiểm soát, giám định chi phí khám, chữa bệnh và thực hiện thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo định suất. Đã triển khai ứng dụng, vận hành tốt các phần mềm, hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu để xử lý nghiệp vụ theo quy định, như: Hệ thống giao dịch bảo hiểm xã hội điện tử; Hệ thống thông tin giám định bảo hiểm y tế; Hệ thống cấp số định danh và quản lý bảo hiểm y tế hộ gia đình; Hệ thống thu - sổ - thẻ. Dữ liệu chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế đề nghị thanh toán được cập nhật chính xác, đầy đủ.
Ngành Y tế và ngành Bảo hiểm xã hội trên địa bàn huyện phối hợp tổ chức tốt việc khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế từ tuyến xã đến tuyến huyện. Đảm bảo cơ sở vật chất, cung ứng dịch vụ y tế chất lượng, chú trọng đào tạo nguồn nhân lực, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân được tiếp cận dịch vụ y tế ngay ở các xã, thị trấn để thực hiện khám chữa bệnh. Hộ nghèo, hộ cận nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội, Nhân dân các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn… đều được chăm sóc sức khỏe thông qua bảo hiểm y tế.
Tuy đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhưng việc thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW trên địa bàn huyện thời gian qua vẫn còn nhiều khó khăn. Ở một số nơi, việc phổ biến, quán triệt, tuyên truyền các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo hiểm y tế chưa sâu rộng; có nơi còn coi công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia thực hiện chính sách bảo hiểm y tế là trách nhiệm của ngành Bảo hiểm xã hội, ngành Y tế. Công tác điều tra, khảo sát, thống kê các đối tượng thuộc diện phải tham gia bảo hiểm y tế chưa được quan tâm đúng mức. Chất lượng nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ khám chữa bệnh ở một số cơ sở y tế, trạm Y tế tuyến xã chưa đáp ứng được nhu cầu của người bệnh nên việc chuyển tuyến điều trị còn lớn. Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế chưa bền vững, tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế của nhóm đối tượng do cá nhân tự đóng (gồm các đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ một phần mức đóng và đối tượng tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình) chưa cao, chưa ổn định.
Thời gian tới, với phương châm “Bảo hiểm y tế toàn dân”, huyện Minh Hóa xác định tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp được nêu trong Chỉ thị số 38-CT/TW của Ban Bí thư, Chỉ thị số 33-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về đẩy mạnh công tác bảo hiểm y tế trong tình hình mới.
Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến để tiếp tục nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa của chính sách bảo hiểm y tế trong hệ thống an sinh xã hội; quyền, lợi ích và nghĩa vụ người tham gia, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Tập trung thực hiện hiệu quả công tác thu, phát triển đối tượng tham gia BHYT và việc chi trả BHYT theo dự toán được giao. Công khai, minh bạch bảo đảm sự giám sát của cơ quan chức năng, cung cấp kịp thời các thông tin về quản lý, sử dụng các quỹ BHYT.
Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thu, chi trả chế độ BHYT. Tăng cường công tác kiểm tra và thanh tra chuyên ngành các đơn vị, doanh nghiệp đang cố tình trốn đóng, nợ đọng BHYT, chưa tham gia đầy đủ cho số lao động thuộc diện phải tham gia BHYT và các cơ sở khám chữa bệnh chi vượt quỹ khám chữa bệnh BHYT; kiên quyết xử lý những hành vi vi phạm chính sách bảo hiểm y tế... hướng đến mục tiêu phát triển bảo hiểm y tế nhằm đóng góp nhiều hơn nữa vào việc đảm bảo an sinh xã hội, đưa tính ưu việt của chính sách đến với người dân, nhất là người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số.
Lan Hương