UBND tỉnh yêu cầu các cấp, các ngành tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tội phạm nói chung và phòng, chống mua bán người nói riêng; phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, toàn dân; xác định rõ vai trò, trách nhiệm của chính quyền các cấp, các ban, ngành, đoàn thể và nâng cao hiệu quả phối hợp liên ngành trong công tác phòng, chống mua bán người. Thực hiện đồng bộ các giải pháp, biện pháp tạo chuyển biến mạnh về nhận thức, ý thức, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong phòng, chống mua bán người; kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa xã hội với phòng ngừa nghiệp vụ, tổ chức thực hiện có hiệu quả các giải pháp phòng ngừa ngay từ địa bàn cơ sở.
Phấn đấu kiềm chế, làm giảm số vụ phạm tội về mua bán người; bảo đảm 100% tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố liên quan tội phạm mua bán người được tiếp nhận, xử lý, tỷ lệ giải quyết đạt trên 90%. Tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án mua bán người đạt trên 90% tổng số án khởi tố; 95% số vụ án mua bán người hàng năm được giải quyết và truy tố; 90% số vụ án mua bán người được giải quyết, xét xử. Các vụ việc có dấu hiệu tội phạm mua bán người phải được thụ lý điều tra, xác minh, khi có đủ căn cứ phải khởi tố vụ án hình sự để điều tra theo đúng quy định của pháp luật. Làm tốt công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ an toàn và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán; tăng cường hợp tác quốc tế để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm mua bán người.
* Các nhiệm vụ trọng tâm
Thứ nhất, công tác tham mưu, chỉ đạo
Tiếp tục tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Quyết định số 193/QĐ-TTg ngày 09/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến năm 2030 gắn với triển khai thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận của Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội về công tác bảo đảm an ninh trật tự và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến công tác phòng, chống tội phạm và phòng, chống mua bán người. Xác định công tác phòng, chống mua bán người là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thường xuyên và lâu dài, phải thực hiện mọi lúc, mọi nơi, trên các lĩnh vực, địa bàn, có trọng tâm, trọng điểm, với mục tiêu cao nhất là "bảo vệ an ninh con người", lấy người dân làm trung tâm của công tác bảo vệ. Đồng thời, duy trì thực hiện chế độ thông tin báo cáo kết quả công tác phòng, chống mua bán người hàng quý, 6 tháng và năm 2024.
Tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện Luật Phòng chống mua bán người (sửa đổi) ngay sau khi được Quốc hội thông qua, kịp thời khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong công tác phòng chống mua bán người. Tổ chức triển khai các hoạt động hưởng ứng "Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người" và "Ngày thế giới phòng, chống mua bán người 30/7", nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các đoàn thể, tổ chức xã hội chủ động phòng ngừa và tích cực tham gia đấu tranh chống tội phạm mua bán người; kịp thời động viên, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống mua bán người. Phối hợp, duy trì các hoạt động liên ngành về công tác phòng, chống mua bán người như tổ chức hội nghị, hội thảo, tổ chức kiểm tra, khảo sát, sơ kết, tổng kết, giao ban định kỳ... theo Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh. Kiện toàn và duy trì hoạt động của tổ công tác liên ngành trong thực hiện Chương trình phòng, chống mua bán người trên địa bàn tỉnh.
Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi bổ sung hệ thống các biểu mẫu thống kê công tác phòng, chống mua bán người theo Quyết định số 9145/QĐ-BCĐ ngày 06/12/2022 của Ban Chỉ đạo 138/CP Chính phủ phù hợp với thực tiễn; bổ sung, cập nhật nội dung các biểu mẫu vào phần mềm nghiệp vụ phục vụ công tác theo dõi, thống kê báo cáo từ cơ sở. Tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực, đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nghiệp vụ về phòng, chống mua bán người và bảo vệ nạn nhân bị mua bán cho cán bộ thuộc các sở, ngành và địa phương.
Thứ hai, công tác truyền thông, phòng ngừa tội phạm mua bán người
Tập trung xác định rõ đối tượng, nội dung và phương pháp truyền thông phù hợp nhằm mục tiêu năm 2024 kéo giảm số vụ phạm tội mua bán người trên địa bàn tỉnh dưới hình thức lừa đảo xuất cảnh ra nước ngoài làm việc nhẹ lương cao hoặc mua bán người trong nội địa. Đẩy mạnh công tác truyền thông thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, chú trọng tuyên truyền trực tiếp tại cộng đồng; tuyên truyền chính sách, pháp luật về đưa người Việt Nam đóng trên địa bàn tỉnh đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; xây dựng tài liệu truyền thông, tổ chức nói chuyện chuyên đề, các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, các hoạt động sân khấu hóa, xây dựng pano, áp phích… Tiếp tục triển khai các hoạt động truyền thông truyền thống như: Tổ chức mít tinh và các hoạt động truyền thông hưởng ứng "Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7" theo Quyết định số 793/QĐ-TTg ngày 10/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ và "Ngày thế giới phòng, chống mua bán người 30/7" phù hợp với thông điệp quốc tế về phòng, chống mua bán người năm 2024.
Tổ chức truyền thông tại cộng đồng; tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống mua bán người ở địa bàn cơ sở; xây dựng tài liệu, clip tuyên truyền nhằm truyền tải các thông điệp phòng, chống mua bán người; sản xuất, phát sóng các chương trình truyền hình, tin, bài, phóng sự về phương thức, thủ đoạn của tội phạm mua bán người, chính sách, pháp luật và kết quả đấu tranh phòng, chống mua bán người của các lực lượng chức năng,... phát trên sóng của Đài Phát thanh - Truyền hình Tiền Giang, Đài Truyền thanh - Truyền hình cấp huyện, Đài truyền thanh cơ sở và Cơ quan thông tin, báo chí. Tăng cường tuyên truyền về công tác phòng, chống mua bán người trên trang Thông tin điện tử các sở, ngành, đặc biệt là trên trang Thông tin điện tử của Công an tỉnh.
Tăng cường tuyên truyền, vận động Nhân dân tại địa bàn biên giới biển làm tốt công tác phòng, chống mua bán người. Phối hợp với Công ty Viễn thông Viettel (đóng trên địa bàn tỉnh) gửi các tin nhắn tuyên truyền, cảnh báo đến người dân về phòng, chống mua bán người. Nghiên cứu đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ngành Văn hóa, thể thao và Du lịch, gắn với việc xây dựng các chuyên trang, chuyên mục về phòng ngừa tội phạm, phòng, chống mua bán người, phòng, chống vi phạm pháp luật trong hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch. Phát huy vai trò của lực lượng Công an xã, phường, thị trấn và các tổ chức chính trị - xã hội ở địa bàn cơ sở để tuyên truyền đến mỗi người dân về phòng, chống mua bán người.
Hướng dẫn các doanh nghiệp viễn thông đóng trên địa bàn tỉnh gửi tin nhắn tuyên truyền về phòng, chống mua bán người. Đồng thời, định hướng người sử dụng dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin, Internet đăng tải bài viết về phòng, chống mua bán người của các cơ quan báo chí trên trang thông tin cá nhân, mạng xã hội để tăng cường hiệu quả truyền thông. Tổ chức chiến dịch truyền thông về phòng, chống mua bán người trong các cơ sở giáo dục; đưa nội dung tuyên truyền phòng, chống mua bán người trong nội địa, mua bán người dưới hình thức lừa đảo xuất khẩu lao động "việc nhẹ lương cao"... vào các chương trình giáo dục công dân, giáo dục ngoại khóa của các cấp học, ngành học, nhất là ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
Tiến hành khảo sát, đánh giá thực trạng tình hình, các nguyên nhân điều kiện phát sinh tội phạm mua bán người trên địa bàn tỉnh, làm cơ sở để hoạch định các chủ trương, giải pháp phòng ngừa xã hội. Tổ chức lồng ghép nội dung phòng ngừa tội phạm mua bán người vào trong quá trình thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, giải quyết vấn đề an sinh xã hội, an dân (hỗ trợ việc làm, nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo,...) không để nhóm yếu thế này trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người. Đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia phòng, chống mua bán người gắn với xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và phong trào toàn dân bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia bằng nhiều nội dung, hình thức đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn cụ thể.
Lực lượng Công an, chủ công là lực lượng Cảnh sát Hình sự phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng tập trung triển khai thực hiện hiệu quả các quy định của ngành về công tác nghiệp vụ cơ bản phòng, chống mua bán người, đặc biệt lưu ý tổ chức điều tra cơ bản lĩnh vực phòng, chống mua bán người xuyên suốt từ tỉnh đến cơ sở, theo các chỉ tiêu, yêu cầu của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng đã đề ra. Triển khai công tác nghiệp vụ cơ bản phòng, chống mua bán người đảm bảo toàn diện, từ đời thực đến không gian mạng; thực hiện hiệu quả nội dung liên quan đến tội phạm mua bán người thuộc phần mềm nghiệp vụ cơ bản và điều tra hình sự. Chủ động xây dựng các kế hoạch nghiệp vụ, nắm tình hình, rà soát các đường dây, băng, nhóm, đối tượng nổi lên, số có tiền án, tiền sự, môi giới, cò mồi và nghi vấn hoạt động mua bán người; các trường hợp phụ nữ vắng mặt tại địa phương lâu ngày, lấy chồng nước ngoài, có con lai về thăm thân; số nạn nhân trở về địa phương; tập trung đổi mới phương pháp thu thập thông tin theo hướng liên kết địa bàn cơ sở - nội địa - địa bàn các tỉnh giáp ranh; tăng cường thu thập thông tin trên "không gian mạng", nắm chắc các hội, nhóm, đường dây trên không gian mạng liên quan đến tội phạm mua bán người; chú trọng phòng ngừa, phát hiện mua bán người trong nội địa và ra nước ngoài nhằm mục đích mại dâm, cưỡng bức lao động. Tổ chức thực hiện có hiệu quả các giải pháp phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định, góp phần phòng ngừa mua bán người vì mục đích cưỡng bức lao động trên biển. Đồng thời, phối hợp các lực lượng có liên quan tăng cường tuần tra, kiểm soát chặt chẽ tuyến biên giới nhằm ngăn chặn tình trạng mua bán người, xuất cảnh trái phép, đặc biệt là các tỉnh giáp ranh (có tuyến biên giới đi qua).
Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự. Tăng cường công tác quản lý nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Tiền Giang và xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam (là người Tiền Giang); quản lý, rà soát, kiểm tra hành chính các lĩnh vực môi giới cho nhận con nuôi, kết hôn, lao động có yếu tố nước ngoài, du lịch, thăm thân..., các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự như các cơ sở kinh doanh, cho thuê lưu trú (nhà nghỉ, nhà trọ, khách sạn), nhà hàng, quán bar, karaoke, massage, vũ trường, khu công nghiệp, khu nghỉ dưỡng, khu vui chơi giải trí, địa bàn giáp ranh nơi tội phạm thường lợi dụng thực hiện hành vi phạm tội hoặc sử dụng để tập kết nạn nhân trước khi đưa họ bán ra nước ngoài để chủ động phòng ngừa, phát hiện tội phạm mua bán người và nạn nhân bị mua bán, cưỡng bức lao động, hoạt động mại dâm. Tiếp tục khai thác có hiệu quả Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Đề án 06 của Chính phủ về "phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn 2030" phục vụ công tác phòng, chống mua bán người; truy bắt, vận động đầu thú các đối tượng truy nã về mua bán người.
Thứ ba, công tác đấu tranh, truy tố, xét xử tội phạm mua bán người
Tập trung làm tốt công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm mua bán người ngay từ địa bàn cấp xã. Tiến hành xác minh, điều tra, xử lý tội phạm bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để oan, sai, bỏ lọt tội phạm. Tăng cường công tác hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ, kiểm tra việc chấp hành pháp luật, phòng chống sai phạm, tiêu cực trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm mua bán người. Thường xuyên sơ, tổng kết các chuyên án, vụ án mua bán người điển hình để rút kinh nghiệm chỉ đạo chung. Chủ động mở điểm tấn công, trấn áp tội phạm mua bán người trên phạm vi toàn tỉnh, thời gian từ ngày 01/7/2024 đến hết ngày 30/9/2024. Sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý các đường dây, tổ chức, cá nhân có biểu hiện nghi vấn hoạt động mua bán người, mua bán người trong nội địa, mua bán bộ phận cơ thể người, tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, các hoạt động lợi dụng tổ chức đưa người trốn ra nước ngoài trái phép để mua bán, cưỡng bức lao động,....
Tăng cường hơn nữa trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, đặc biệt chú ý chống oan, sai và bỏ lọt tội phạm; đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin bảo đảm phục vụ hiệu quả công tác xây dựng sơ đồ hóa chứng cứ trong giải quyết các vụ án, vụ việc. Đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án, mua bán người; đảm bảo xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; phấn đấu không để xảy ra việc xét xử oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm. Làm tốt công tác bảo vệ nạn nhân trong quá trình giải quyết xét xử. Tiếp tục tập hợp khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn xét xử các vụ án mua bán người để nhằm góp ý, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoàn thiện Nghị quyết số 02/2019/NQ-HĐTP ngày 11/01/2019 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
Thứ tư, công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán
Triển khai hiệu quả Quy chế phối hợp số 478/QCPH-SLĐTBXH-VPUBND-CA-BĐBP ngày 09/3/2023 của liên ngành tỉnh Sở Lao động - Thương binh và Xã hội - Văn phòng Ủy ban nhân dân - Công an - Bộ đội Biên phòng tỉnh Tiền Giang trong công tác tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trên địa bàn tỉnh Tiền Giang. Nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ ban đầu cho nạn nhân theo nguyên tắc lấy nạn nhân làm trung tâm; thực hiện các biện pháp nhằm bảo vệ bí mật thông tin, an toàn cho nạn nhân, người thân của họ theo quy định của pháp luật. Tư vấn, tiếp nhận và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về tái hòa nhập cộng đồng; rà soát, sàng lọc, phân loại công dân do nước ngoài trao trả. Đồng thời, tăng cường hướng dẫn, chỉ đạo công tác trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người và Luật Trợ giúp pháp lý.
Nghiên cứu, thực hiện thí điểm quy trình chuyển tuyến, hỗ trợ nạn nhân và người nghi là nạn nhân bị mua bán. Tổ chức các hội thảo tham vấn tăng cường khả năng kết nối, tiếp cận với các dịch vụ hỗ trợ cho nạn nhân và người nghi là nạn nhân bị mua bán. Tổ chức thanh, kiểm tra liên ngành đánh giá kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống mua bán người, hỗ trợ nạn nhân và hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; tổ chức các khóa tập huấn, hội thảo chia sẻ kinh nghiệm giữa các sở, ngành, địa phương trong tỉnh với các sở, ngành, địa phương địa bàn giáp ranh trong công tác hỗ trợ nạn nhân bị mua bán. Đẩy mạnh hoạt động phối hợp giữa các trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước với các cơ quan, tổ chức có liên quan, đặc biệt là các cơ quan tiến hành tố tụng khi phát hiện đối tượng là nạn nhân bị mua bán, người có khó khăn về tài chính để kịp thời trợ giúp pháp lý miễn phí, hỗ trợ nạn nhân mua bán người.
Thứ năm, công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng, chống mua bán người
Tiếp tục nghiên cứu, kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền các giải pháp nâng cao hiệu quả thi hành hoặc đề xuất, sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống mua bán người và các văn bản có liên quan phù hợp với tình hình thực tiễn. Tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ về quản lý công tác công tác hộ tịch, quốc tịch, con nuôi; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong việc quản lý, theo dõi, cung cấp thông tin về trợ giúp pháp lý; thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý cho người dân, đặc biệt là nạn nhân bị mua bán.
Thứ sáu, đẩy mạnh hợp tác quốc tế về phòng, chống mua bán người
Tổ chức sơ, tổng kết việc thực hiện các Hiệp định, Bản Ghi nhớ, Kế hoạch hợp tác phòng, chống mua bán người. Tổ chức sơ, tổng kết việc thực hiện Hiệp định hợp tác phòng chống mua bán người với Campuchia; Bản ghi nhớ giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-Len về hợp tác phòng, chống mua bán người; Kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ về triển khai Công ước ASEAN về phòng, chống mua bán người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Đẩy mạnh các hoạt động trong khuôn khổ hợp tác đa phương về phòng, chống mua bán người. Đẩy mạnh thực hiện Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, an toàn và trật tự của Liên hợp quốc (Thỏa thuận GCM) trong đó có nhiệm vụ về phòng, chống mua bán người trong di cư quốc tế nhằm thúc đẩy di cư hợp pháp, an toàn, ngăn chặn mua bán người.
Chủ động thông tin đối ngoại về chủ trương, chính sách và nỗ lực của Việt Nam trong phòng, chống mua bán người, bảo vệ nạn nhân bị mua bán; biên soạn tài liệu tình hình, nỗ lực phòng, chống mua bán người của tỉnh để phục vụ xây dựng Báo cáo TIP năm 2024. Duy trì và thực hiện cơ chế phối hợp với Tổ chức Cảnh sát Hình sự quốc tế (Interpol), Hiệp hội Cảnh sát các quốc gia Đông Nam Á (Aseanapol). Đẩy mạnh hoạt động tương trợ tư pháp về hình sự, hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự, đấu tranh phòng, chống tội phạm. Triển khai có hiệu quả các cam kết, tham gia các diễn đàn, các nội dung hợp tác phòng, chống mua bán người với Đại sứ quán các nước và các tổ chức quốc tế, tổ chức phi Chính phủ tại Việt Nam khi có đề nghị.
UBND tỉnh giao Công an tỉnh theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các ngành, địa phương thực hiện Kế hoạch này; kịp thời đề xuất khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành xuất sắc trong công tác phòng, chống mua bán người và thực hiện chế độ báo cáo theo đúng quy định.
H.G