Theo Nghị quyết, các cấp ủy, chính quyền, các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội xác định công tác phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, thường xuyên, liên tục, lâu dài, đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy Đảng, sự quản lý của chính quyền, sự giám sát của Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội; huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia. Thường xuyên nắm chắc tình hình, chỉ đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp trong Chiến lược quốc gia phòng, chống và kiểm soát ma túy đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; Chương trình phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên đến năm 2030; Chương trình phòng, chống ma túy giai đoạn 2021 - 2025 gắn với các Chương trình mục tiêu quốc gia khác. Tổ chức nhiều hoạt động thiết thực để kịp thời tố giác, nắm tình hình phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh, xử lý những vấn đề liên quan đến ma túy. Tăng cường kiểm tra, giám sát công tác phòng, chống ma túy; kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị thiếu trách nhiệm để xảy ra tình trạng phức tạp về ma túy.
* Về mục tiêu tổng quát của Nghị quyết
Phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm và tệ nạn ma túy trong thanh, thiếu niên; giảm số lượng thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy, vi phạm pháp luật về ma túy hằng năm, xây dựng thế hệ thanh, thiếu niên phát triển toàn diện; có lý tưởng cách mạng; đạo đức, ý thức công dân, chấp hành nghiêm pháp luật; có sức khỏe, lối sống lành mạnh; nâng cao vai trò, trách nhiệm của thanh, thiếu niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
* Về mục tiêu cụ thể của Nghị quyết
Kiềm chế tỷ lệ gia tăng; giảm số lượng thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy so với năm trước. Quản lý chặt chẽ số thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy, sau cai nghiện ma túy theo quy định. Đến năm 2025, trên 80%; năm 2030, trên 90% thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy có hồ sơ quản lý được tư vấn, khám sàng lọc, đánh giá, giáo dục thay đổi hành vi, điều trị, cai nghiện ma túy thích hợp; thanh, thiếu niên sau cai nghiện ma túy, chấp hành xong án phạt tù về tội phạm ma túy được hỗ trợ dạy nghề, việc làm và các hoạt động hỗ trợ hòa nhập cộng đồng theo quy định pháp luật.
Hằng năm, làm giảm số vụ thanh, thiếu niên phạm tội về ma túy so với năm trước; các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy liên quan đến thanh, thiếu niên được đấu tranh, triệt xóa kịp thời, không để tái hình thành; trên 90% số vụ phạm tội về ma túy phát hiện có liên quan đến thanh, thiếu niên được giải quyết, xét xử theo quy định.
Hằng năm, tổ chức Đoàn các cấp phát động phong trào thanh niên hưởng ứng, tham gia các hoạt động phòng, chống ma túy. Tổ chức Đoàn Thanh niên ở xã, phường, thị trấn trọng điểm, phức tạp về ma túy xây dựng mô hình phòng, chống ma túy; trong đó, mỗi năm giúp đỡ, hỗ trợ để cảm hóa được ít nhất một thanh, thiếu niên sau cai nghiện ma túy hoặc thanh, thiếu niên chấp hành xong án phạt tù về tội phạm ma túy tái hòa nhập cộng đồng, có việc làm ổn định.
Hằng năm, ít nhất 70% cơ sở giáo dục bậc trung học cơ sở trở lên tổ chức tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức về phòng, chống ma túy cho cán bộ, giáo viên, giảng viên, học sinh, sinh viên. Đến năm 2025, trên 80%; năm 2030, 100% cán bộ, giáo viên, giảng viên được tập huấn, trang bị kiến thức, kỹ năng phòng, chống ma túy để có đủ năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên.
* Nghị quyết đề ra các nhiệm vụ, giải pháp
Thứ nhất, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên
Các cấp ủy, chính quyền thường xuyên quán triệt, lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên, gắn với thực hiện quyết liệt, hiệu quả Chỉ thị số 36-CT/TW ngày 16/8/2019 của Bộ Chính trị, Kế hoạch số 100-KH/TU ngày 18/10/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Chỉ thị số 36-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy; Luật Phòng, chống ma túy năm 2021; Luật Thanh niên năm 2020; Chương trình phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên đến năm 2030. Kết hợp chặt chẽ giữa phòng và chống; lấy phòng ngừa là chính, chú trọng phòng ngừa ngay từ gia đình, cơ sở giáo dục, tổ dân phố, khu dân cư, xã, phường, thị trấn. Chủ động, kịp thời phát hiện sớm và can thiệp kịp thời đối với thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy; tăng cường đấu tranh, ngăn chặn tội phạm, tệ nạn ma túy.
Nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các cấp, tính tiên phong, gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong phòng, chống ma túy; tuyên truyền, vận động người thân trong gia đình và Nhân dân nơi cư trú thực hiện tốt các quy định của pháp luật về phòng, chống ma túy. Thực hiện nghiêm Quy định số 69-QĐ/TW ngày 06/7/2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật đối với tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm, nhất là đối với trường hợp bản thân người đứng đầu, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức vi phạm pháp luật về phòng, chống ma túy; thiếu trách nhiệm trong quản lý, giáo dục dẫn đến con em hoặc cấp dưới trực tiếp vi phạm pháp luật về phòng, chống ma túy.
Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành, nhất là giữa lực lượng Công an và các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội; vai trò, trách nhiệm của mỗi gia đình trong công tác phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên.
Xây dựng, cập nhật, khai thác cơ sở dữ liệu về phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên, phục vụ hiệu quả công tác quản lý nhà nước về phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về không gian mạng; thực hiện đồng bộ các giải pháp kiểm soát, ngăn chặn, xóa bỏ kịp thời các trang thông tin xấu độc, kích động, lôi kéo thanh, thiếu niên tham gia tội phạm và tệ nạn ma túy.
Tăng cường đầu tư nguồn lực, hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chất cho công tác phòng, chống ma túy, cai nghiện ma túy, hỗ trợ thanh, thiếu niên sau cai nghiện ma túy, chấp hành xong án phạt tù về tội phạm ma túy tái hòa nhập cộng đồng. Phát huy hiệu quả Quỹ Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp và các nguồn vốn khác từ Chương trình hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2022 - 2030. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên tại các cơ quan, đơn vị, cơ sở giáo dục, địa phương.
Thứ hai, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên
Chủ động nắm chắc tình hình, nhận diện xu hướng thanh, thiếu niên sử dụng trái phép các chất ma túy, chất gây nghiện, chất hướng thần mới để kịp thời bổ sung vào danh mục chất ma túy và tiền chất để quản lý. Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện quy định pháp luật về an toàn thực phẩm; phòng, chống tác hại của thuốc lá, nhất là quản lý chặt các loại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới, shisha... để phòng ngừa tình trạng ma túy "núp bóng", pha trộn, tẩm ướp vào các loại thực phẩm, thuốc lá... xâm nhập vào thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên.
Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các cơ chế phối hợp liên ngành về phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên phù hợp với thực tiễn; chế độ, chính sách hỗ trợ cho thanh, thiếu niên tham gia cai nghiện ma túy, tạo việc làm sau cai nghiện ma túy; xây dựng cơ chế đặc thù, chính sách tạo điều kiện, khuyến khích các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh tiếp nhận thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy đang tham gia điều trị nghiện bằng thuốc thay thế, sau cai nghiện ma túy, chấp hành xong án phạt tù vào làm việc.
Thứ ba, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên
Tập trung tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức pháp luật về phòng, chống ma túy, cảnh báo trực diện cho thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên về hậu quả, tác hại, hiểm họa của ma túy, nhất là ma túy tổng hợp, chất hướng thần, các loại ma túy "núp bóng", pha trộn, tẩm ướp vào thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới, shisha; phương thức, thủ đoạn lôi kéo thanh, thiếu niên tham gia vào hoạt động phạm tội, tệ nạn ma túy; cách thức nhận biết, kỹ năng phòng ngừa, chủ động tham gia tố giác, cung cấp thông tin về tội phạm, tệ nạn ma túy cho cơ quan chức năng. Tuyên truyền cá biệt tập trung vào nhóm đối tượng có nguy cơ cao như thanh, thiếu niên sau cai nghiện ma túy, không có việc làm, có tiền án, tiền sự, hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn…
Tổ chức các đợt cao điểm tuyên truyền phòng, chống ma túy cho thanh, thiếu niên hưởng ứng "Tháng hành động phòng, chống ma túy và Ngày quốc tế phòng, chống ma túy và Ngày toàn dân phòng, chống ma túy (26/6)"; Tháng Thanh niên, Ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3); Ngày Pháp luật Việt Nam (09/11). Đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực, kiến thức và kỹ năng cần thiết cho đội ngũ tuyên truyền viên, cán bộ, giáo viên, giảng viên để làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy.
Nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cơ quan thông tin, truyền thông, tổ chức Đoàn Thanh niên và trách nhiệm của ngành giáo dục. Lồng ghép nội dung tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy trong các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao cho thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên tại cơ sở và các cơ sở giáo dục. Tiếp tục xậy dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến về phòng, chống ma túy; kịp thời biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân, đoàn viên, thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên tích cực tham gia công tác phòng, chống ma túy.
Thứ tư, nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy; điều trị nghiện ma túy; quản lý chặt chẽ thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy và quản lý, hỗ trợ thanh, thiếu niên sau cai nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng
Thường xuyên rà soát, thống kê, lập danh sách thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy và sau cai nghiện ma túy; bảo đảm có hồ sơ quản lý chặt chẽ và số thanh, thiếu niên nghiện ma túy được hỗ trợ tư vấn pháp lý và xã hội. Tăng cường vai trò, trách nhiệm, phối hợp thường xuyên, chặt chẽ giữa chính quyền địa phương và gia đình, lực lượng Công an, Đoàn Thanh niên, Y tế, Lao động - Thương binh và Xã hội và các đoàn thể ở cơ sở trong công tác quản lý thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy và quản lý, hỗ trợ thanh, thiếu niên sau cai nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng.
Chủ động phát hiện sớm và can thiệp sớm đối với thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy thông qua sàng lọc, kiểm tra đối với số thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên có nguy cơ cao tại các cơ sở giáo dục và trong cộng đồng, bảo đảm theo quy định Luật Phòng, chống ma túy.
Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, nhất là cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng theo hướng tạo điều kiện cho thanh, thiếu niên nghiện ma túy được tham gia cai nghiện ngay tại địa bàn cơ sở. Tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ phù hợp cho cán bộ quản lý, cán bộ thực hiện công tác tư vấn, điều trị, cai nghiện ma túy đối với thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy. Đẩy mạnh công tác đào tạo, dạy nghề, hướng nghiệp cho thanh, thiếu niên tham gia cai nghiện ma túy tại các cơ sở cai nghiện phù hợp với từng lứa tuổi. Tư vấn, hỗ trợ, giới thiệu việc làm, tạo việc làm, giới thiệu nguồn vốn vay cho thanh, thiếu niên sau cai nghiện lập nghiệp, hòa nhập cộng đồng tại các địa phương.
Xây dựng đường dây nóng về tư vấn cai nghiện ma túy, mạng lưới tư vấn, hỗ trợ về y tế, tâm lý, pháp luật, trợ giúp pháp lý, việc làm cho thanh, thiếu niên sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy tại các địa bàn trọng điểm, phức tạp.
Thứ năm, đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy nhằm ngăn chặn ma túy tác động đến thanh, thiếu niên
Lực lượng Công an thường xuyên nắm, phân tích, đánh giá, nhận diện, dự báo chính xác tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy, chủ động triển khai các kế hoạch, biện pháp nghiệp vụ phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả, không để tình hình ma túy trong thanh, thiếu niên diễn biến phức tạp. Tổ chức triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, đấu tranh triệt phá các đường dây, tổ chức, băng nhóm, điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy liên quan đến thanh, thiếu niên, nhất là các hoạt động ma túy "núp bóng"; hoạt động mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong các cơ sở kinh doanh có điều kiện và dịch vụ nhạy cảm về an ninh, trật tự.
Nâng cao chất lượng công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố và công tác điều tra, xử lý tội phạm ma túy; trợ giúp pháp lý, thủ tục tố tụng hình sự thân thiện đối với người dưới 18 tuổi, nhất là liên quan đến các hành vi tổ chức, cưỡng bức, lôi kéo người dưới 18 tuổi sử dụng trái phép chất ma túy, chứa chấp người dưới 16 tuổi sử dụng trái phép chất ma túy.
Kiểm soát chặt chẽ các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy, không để tội phạm ma túy lợi dụng vào việc sản xuất, mua bán trái phép các chất ma túy. Tăng cường công tác quản lý nhà nước, quản lý địa bàn đối với các cơ sở kinh doanh có điều kiện và dịch vụ nhạy cảm về an ninh, trật tự, các điểm, tụ điểm phức tạp xung quanh các cơ sở giáo dục… để phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh, xử lý nghiêm các hành vi mua bán, tổ chức sử dụng, lôi kéo thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên sử dụng trái phép chất ma túy. Xử lý nghiêm việc lôi kéo thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên sử dụng trái phép chất ma túy.
Tăng cường phối hợp trong công tác phát hiện, bắt giữ, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành các vụ án ma túy, nhất là liên quan đến các hành vi tổ chức, cưỡng bức, lôi kéo người dưới 18 tuổi sử dụng trái phép chất ma túy, chứa chấp người dưới 16 tuổi sử dụng trái phép chất ma túy. Nâng cao chất lượng giải quyết hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc người từ đủ 12 đến dưới 18 tuổi. Tổ chức các phiên tòa giả định, phiên tòa rút kinh nghiệm, góp phần nâng cao chất lượng xét xử và hiệu quả công tác tuyên truyền phòng ngừa tội phạm ma túy trong thanh, thiếu niên.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu các cấp ủy, chính quyền, các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội tổ chức phổ biến, quán triệt, cụ thể hóa Nghị quyết thành chương trình, kế hoạch phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và đặc điểm tình hình cụ thể của cơ quan, đơn vị, địa phương mình để lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện đạt kết quả cao. Định kỳ tổ chức sơ kết, tổng kết công tác phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên, đánh giá đúng tình hình, kết quả đạt được; rút ra những hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và đề ra các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên trong thời gian tiếp theo. Kịp thời đề xuất, biểu dương khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc; nhân rộng những mô hình tiên tiến trong công tác phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên. Giao Đảng ủy Công an tỉnh chủ trì, phối hợp Văn phòng Tỉnh ủy, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy thường xuyên theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết; định kỳ báo cáo kết quả thực hiện về Ban Thường vụ Tỉnh ủy để theo dõi, chỉ đạo.
H.G