Nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên
Không gian mạng hiện nay không chỉ là nơi truyền tải thông tin mà còn là chiến trường tư tưởng, nơi mà các thế lực thù địch thường xuyên lợi dụng để lan truyền những thông tin sai lệch, kích động dư luận và phá hoại niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước. Đối với lĩnh vực ngân hàng, đây là nơi nhạy cảm và dễ bị tổn thương trước những thông tin xấu, đặc biệt khi liên quan đến các vấn đề tài chính, tiền tệ.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đặc biệt là công nghệ thông tin, internet đã trở thành không gian xã hội mới - “không gian mạng”. Mặc dù không gian mạng mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tồn tại nhiều thách thức. Các thế lực thù địch có thể dễ dàng lợi dụng sự thiếu thông tin, hoặc sự hiểu biết hạn chế của người dân để tung tin giả, gây hoang mang dư luận. Trong lĩnh vực ngân hàng, chỉ cần một thông tin sai lệch có thể gây ra những hệ quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự an toàn của hệ thống tài chính quốc gia. Trên không gian mạng, bên cạnh những thông tin tích cực được tuyên truyền, lan tỏa, các thông tin xấu, độc như những vi rút được thế lực thù địch nuôi cấy công phu, dần thâm nhập và sinh sôi trong cộng đồng, gặm nhấm các “tế bào xã hội”, gây nhiễu động, rối loạn đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân. Thêm vào đó, việc bảo mật thông tin trên không gian mạng vẫn còn nhiều lỗ hổng. Các cuộc tấn công mạng nhằm vào các ngân hàng không chỉ gây thiệt hại kinh tế mà còn làm mất lòng tin của người dân vào hệ thống tài chính. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách về việc nâng cao năng lực bảo mật, cũng như khả năng ứng phó với các tình huống khẩn cấp trên không gian mạng.
Trong tình hình mới, việc xây dựng “thế trận lòng dân” trên không gian mạng trở thành một nhiệm vụ trọng tâm. Điều này không chỉ giúp bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng mà còn củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống ngân hàng, đảm bảo sự ổn định xã hội và kinh tế. “Thế trận lòng dân” là tinh thần yêu nước, tình đoàn kết gắn bó, khát vọng độc lập tự do, ý chí đấu tranh kiên cường, bất khuất của cả dân tộc được hội tụ, kết tinh, nhân lên tạo thành nền tảng chính trị vững chắc, sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc, sẵn sàng huy động nhằm thực hiện các mục tiêu của cách mạng.
Nhận diện thủ đoạn
Các quan điểm sai trái, thù địch được truyền đi dưới dạng những thông tin phản khoa học, phản ánh sai sự thật, mang đậm ý chí chủ quan của cá nhân người tung tin. Họ thường là những người có quan điểm đối lập với Đảng, Nhà nước, chủ động xuyên tạc sự thật, bóp méo vấn đề, bôi đen cuộc sống trên mọi phương diện, làm cho người tiếp cận hiểu sai vấn đề, lệch lạc trong nhận thức, gây hoang mang dư luận, lâu dần dẫn đến tâm lý chán ghét chế độ, bất mãn chính trị; thâm độc hơn, họ thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng, ý thức xã hội, tiến hành “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang nhân dân,… gián tiếp làm rối loạn trật tự xã hội,… Đôi khi, các quan điểm sai trái đó lại đến từ sự vội vã trong tư duy, lệch chuẩn trong góc độ tiếp cận vấn đề, chủ thể không có động cơ phản động, ranh giới giữa đúng và sai nhiều khi chỉ là “một cú nhấp chuột”. Rất nhiều cuộc “cách mạng sắc màu” đã xảy ra trên thế giới nhằm lật đổ chế độ, chính phủ hợp pháp của các quốc gia đều theo kịch bản sử dụng thông tin xấu độc trên internet, nhất là mạng xã hội để kích động dư luận, và các chính phủ rất khó điều tra, phát hiện kẻ tung tin. Sự nguy hại của thông tin xấu độc đến an ninh quốc gia, đến cuộc sống yên bình của người dân là những bài học thực tiễn cần nghiêm túc nhìn nhận.
Trong lĩnh vực ngân hàng, đối tượng mà các thế lực thù địch và kẻ xấu nhằm đến là những người dân ít thông tin, trình độ nhận thức thấp kém, một bộ phận giới trẻ thiếu kinh nghiệm sống, hiểu biết hạn chế, một số ít cán bộ, đảng viên có biểu hiện do dự, dễ lôi kéo, thao túng. Gần đây, đối tượng thù địch đặc biệt quan tâm đến những nhân vật có tai mắt, có tiếng tăm, công trạng và tầm ảnh hưởng xã hội nhất định nhưng cái tôi, mưu cầu cá nhân quá lớn, không đạt được tham vọng,… thành ra bất mãn, quay lưng nói xấu chế độ, nói xấu cơ quan, đơn vị, đồng nghiệp nơi mình công tác,… gây ảnh hưởng xấu tới dư luận.
Về nội dung, mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến đã trở thành môi trường lý tưởng để các thế lực thù địch phát tán thông tin sai lệch, xuyên tạc chính sách của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Điều này có thể gây hoang mang, lo lắng trong dư luận và làm giảm niềm tin của người dân vào hệ thống ngân hàng. Các cuộc tấn công mạng nhằm vào các hệ thống ngân hàng có thể dẫn đến mất mát dữ liệu, xâm phạm quyền riêng tư của khách hàng, và ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của ngân hàng cũng như niềm tin của công chúng. Bên cạnh đó, chúng sử dụng đủ mọi chiêu bài, đủ mọi giọng điệu, như các bài viết với nhiều thể loại, các clip live stream nội dung thường tập trung xuyên tạc, chống phá phê phán, đả kích Đảng như: moi móc khuyết điểm, sai lầm trong quá khứ; xuyên tạc, bịa đặt, bóp méo sự thật, thổi phồng những mặt trái, vu cáo, đổ lỗi cho sự lãnh đạo của Đảng, lợi dụng một số vụ việc phức tạp xảy ra, trong đó tập trung vào các vụ việc, vụ án gây bức xúc (các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp), cả những vụ việc tồn tại từ nhiều năm trước đã được phát hiện, xử lý. Trên một số diễn đàn của VOA, BBC và blog cá nhân, các “nhà dân chủ” bịa đặt ra một số câu chuyện về “thực trạng” tình hình biên giới và biển, đảo, xuyên tạc ý nghĩa các cuộc giao lưu quốc phòng trên các tuyến biên giới… nhằm kích động, phá hoại mối quan hệ hữu nghị của Việt Nam với các nước láng giềng. Họ cố tính xoáy sâu, kích động mâu thuẫn nội bộ, chia rẽ sự đoàn kết thống nhất giữa Đảng với Nhà nước; giữa Đảng, Nhà nước với Quân đội, Công an và các tầng lớp nhân dân làm rối loạn môi trường chính trị, mất ổn định xã hội.
Các thủ đoạn lừa đảo trong lĩnh vực ngân hàng ngày càng tinh vi và phức tạp, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ. Do đó, các ngân hàng cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan truyền thông để cung cấp thông tin chính xác, kịp thời về các chính sách tài chính, tiền tệ. Điều này giúp người dân hiểu rõ hơn về vai trò của ngân hàng và tạo niềm tin vào hệ thống tài chính quốc gia. Nâng cao khả năng phản ứng nhanh trước thông tin sai lệch: Khi có những thông tin tiêu cực xuất hiện, cần có cơ chế phản hồi nhanh chóng, chính xác và thuyết phục. Các ngân hàng nên phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý kịp thời, ngăn chặn sự lan truyền của các thông tin sai lệch. Xây dựng các diễn đàn, cộng đồng trực tuyến: Tạo ra các không gian mạng nơi người dân có thể thảo luận, chia sẻ và tiếp cận thông tin chính thống. Điều này không chỉ giúp củng cố lòng tin của người dân mà còn khuyến khích sự tham gia tích cực của họ trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ bảo mật. các ngân hàng cần đầu tư vào hệ thống bảo mật tiên tiến, cập nhật liên tục để đối phó với các mối đe dọa từ không gian mạng. Bên cạnh đó, việc đào tạo nhân lực có trình độ cao về an ninh mạng cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn thông tin. Tăng cường hợp tác quốc tế: Không gian mạng không có biên giới, do đó các ngân hàng cần hợp tác chặt chẽ với các tổ chức quốc tế để học hỏi kinh nghiệm, chia sẻ thông tin và cùng nhau đối phó với các mối đe dọa toàn cầu.
Một số giải pháp
Trong thời gian tới, để tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, tiếp tục đấu tranh có hiệu quả, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động trên lĩnh không gian mạng chúng ta cần chú trọng thực hiện tốt một số giải pháp như sau:
Một là, tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục là một trong những giải pháp cốt lõi để xây dựng “thế trận lòng dân” trên không gian mạng, đặc biệt trong bối cảnh lĩnh vực ngân hàng luôn phải đối mặt với nhiều thách thức từ sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và sự tấn công của các thế lực thù địch. Việc tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục không chỉ giúp nâng cao nhận thức của người dân về các chính sách tài chính, tiền tệ mà còn xây dựng niềm tin vững chắc vào hệ thống ngân hàng, qua đó bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Xây dựng nội dung tuyên truyền phù hợp: Một trong những yếu tố quan trọng để tăng cường công tác tuyên truyền là xây dựng nội dung phù hợp với từng đối tượng, đảm bảo rằng thông tin được truyền tải một cách rõ ràng, chính xác và dễ hiểu. Nội dung tuyên truyền cần bao gồm: Chính sách của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng: Cung cấp thông tin về các chính sách kinh tế vĩ mô, những cải cách và định hướng phát triển của hệ thống ngân hàng dưới sự lãnh đạo của Đảng. Vai trò của ngân hàng trong nền kinh tế: Giải thích rõ ràng về chức năng và tầm quan trọng của hệ thống ngân hàng đối với sự ổn định và phát triển của nền kinh tế quốc gia, từ đó giúp người dân hiểu rõ hơn về vai trò của ngân hàng trong đời sống hàng ngày. Những thành tựu và đóng góp của hệ thống ngân hàng: Tuyên truyền về những thành tựu nổi bật của ngành ngân hàng trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân, và các hoạt động xã hội. Nhận diện và phản bác thông tin sai lệch: Cung cấp thông tin về cách nhận diện những thông tin sai lệch, tin giả và hướng dẫn cách kiểm chứng thông tin chính xác, giúp người dân có thể tự bảo vệ mình trước các thông tin tiêu cực.
Để thông tin tuyên truyền được lan tỏa rộng rãi và hiệu quả, việc đa dạng hóa các kênh tuyên truyền là điều cần thiết. Các kênh tuyên truyền cần được lựa chọn phù hợp với thói quen và khả năng tiếp cận của các nhóm đối tượng khác nhau. Sử dụng các phương tiện truyền thông truyền thống như truyền hình, phát thanh, báo chí để tiếp cận rộng rãi người dân. Các chương trình, bài viết có nội dung về chính sách tài chính, ngân hàng nên được phát sóng và đăng tải thường xuyên, dưới nhiều hình thức như phóng sự, talk show, hoặc bài viết chuyên sâu. Mạng xã hội như Facebook, YouTube, Zalo, và các blog, trang web chính thức của các ngân hàng là nơi lý tưởng để tuyên truyền, đặc biệt là với giới trẻ và những người thường xuyên sử dụng internet. Các nội dung tuyên truyền cần được thiết kế sáng tạo, hấp dẫn, dễ hiểu để thu hút sự chú ý và chia sẻ của người dùng.Tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm trực tuyến với sự tham gia của các chuyên gia kinh tế, lãnh đạo ngân hàng và các nhà làm chính sách để thảo luận về các vấn đề thời sự liên quan đến tài chính, ngân hàng. Những sự kiện này có thể phát sóng trực tiếp trên mạng xã hội, giúp người dân dễ dàng tiếp cận và tham gia. Phát hành các tài liệu tuyên truyền như sách, báo, tờ rơi hoặc infographics, video ngắn mang tính chất giáo dục, hướng dẫn về các chủ đề liên quan đến ngân hàng, tài chính cá nhân. Những tài liệu này cần được phân phối rộng rãi, từ các văn phòng ngân hàng, trường học đến các tổ chức xã hội.
Tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ tuyên truyền viên; các tuyên truyền viên cần được trang bị kiến thức vững vàng về các chủ đề liên quan đến tài chính, ngân hàng, cũng như hiểu rõ các chính sách của Đảng và Nhà nước, có kỹ năng giao tiếp tốt, biết cách truyền tải thông tin một cách thuyết phục và gần gũi với người dân; nhạy bén trong việc nắm bắt tâm lý của các nhóm đối tượng khác nhau để điều chỉnh phương thức tuyên truyền phù hợp.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin: Trong thời đại số, các tuyên truyền viên cần thành thạo các công cụ kỹ thuật số, biết cách sử dụng mạng xã hội, làm video, thiết kế nội dung trực tuyến để tiếp cận và tương tác với người dân hiệu quả hơn. Các ngân hàng nên hợp tác với các cơ quan báo chí, truyền thông để phát hành các bài viết, phóng sự chuyên sâu về các chủ đề tài chính, ngân hàng. Đây là cách hiệu quả để đưa thông tin đến đông đảo người dân. Các tổ chức chính trị - xã hội có vai trò quan trọng trong việc tiếp cận và tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân. Sự phối hợp này giúp mở rộng phạm vi tuyên truyền và bảo đảm tính liên tục của công tác giáo dục. Các cơ quan quản lý như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính cần phối hợp với các ngân hàng để xây dựng nội dung tuyên truyền và giám sát việc thực hiện, đảm bảo thông tin được truyền tải chính xác, thống nhất.
Hai là, tổ chức hội nghị tập huấn kỹ năng nghiệp vụ chuyên sâu trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái thù địch trên không gian mạng cho lực lượng chuyên trách, cộng tác viên các cấp: kỹ năng nhận diện các website, blog, mạng xã hội của các thế lực thù địch, trang có nội dung xấu độc và tổ chức đấu tranh; kỹ năng cơ bản viết tin, bài trên báo chí góp phần phản bác thông tin xấu trên mạng xã hội, kỹ năng báo cáo vi phạm của các trang, nhóm, tài khoản, bài viết trện mạng xã hội, thực hành tác nghiệp trực tiếp với tình huống cụ thể trên mạng xã hội…
Xây dựng và quản lý tốt lực lượng Streamer, Youtuber, Facebooker,.. chuyên nghiệp: là những chuyên gia có tư tưởng chính trị vững vàng, khả năng diễn đạt tốt, có sức lôi cuốn,… xây dựng chuyên trang để kịp thời thông tin các vấn đề đến đông đảo đối tượng tham gia mạng xã hội.
Ba là, giữ vững trận địa tư tưởng với tinh thần mỗi cán bộ, đảng viên là một chiến sỹ, mỗi tổ chức đảng là một pháo đài tiên phong.
Mỗi đảng viên cần ý thức mình là một “nhà tư tưởng” gieo mầm tư duy tích cực, chuẩn mực cho gia đình, đồng nghiệp, những người xung quanh,… thực hiện nghiêm các quy định về nêu gương.
Bốn là, phát huy tốt vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu nhất là vai trò, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên. Cấp ủy chủ động xây dựng, tổ chức lực lượng để hoạt động đấu tranh trên không gian mạng có nền nếp, bảo đảm bí mật, rộng khắp, thống nhất, chặt chẽ và hiệu quả. Thường xuyên nghiên cứu, nắm chắc tình hình, cung cấp thông tin, “chỉ thị mục tiêu” và định hướng để đấu tranh kịp thời, có trọng tâm, trọng điểm.
Nghị quyết, kết luận lãnh đạo thường kỳ của các cấp ủy, tổ chức đảng đều có nội dung, biện pháp lãnh đạo đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị trên không gian mạng, gắn với thực hiện nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị mình, bảo đảm tính nhạy bén, sáng tạo, nhưng phải chấp hành nghiêm quy định bảo vệ chính trị nội bộ, không để lọt, lộ bí mật Nhà nước, bí mật quân sự, ngăn chặn kịp thời các tài liệu phản động, văn hóa phẩm xấu độc thâm nhập vào nội bộ.
Năm là, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ bảo mật trong xây dựng “Thế trận lòng dân” trên không gian mạng trong lĩnh vực ngân hàng.
Trong bối cảnh chuyển đổi số và sự gia tăng của các mối đe dọa từ không gian mạng, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ bảo mật trở thành một yếu tố thiết yếu để bảo vệ hệ thống ngân hàng, từ đó xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc trên không gian mạng.
Sáu là, xây dựng trận địa trong chính khối cơ quan, đơn vị: Mỗi đảng viên, chi bộ là hạt nhân chiến đấu của tổ chức đảng, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đặc biệt là giám sát thường xuyên, quản lý chặt chẽ cán bộ, đảng viên, quần chúng khi sử dụng internet và tham gia mạng xã hội; kịp thời chấn chỉnh các trường hợp chưa chuẩn mực trên mạng xã hội, bảo đảm hoạt động đấu tranh luôn đúng định hướng.
Bảy là, trên trận địa thông tin: cần sự vào cuộc tích cực của các cơ quan báo chí, xuất bản và trách nhiệm của các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ mạng, cơ quan quản lý, an ninh mạng.
Tám là, nâng cao chất lượng, thái độ phục khách hàng, và mỗi cán bộ ngân hàng là nhà tư vấn, hỗ trợ đầy niềm tin yêu cho khách.
Bên cạnh việc lan tỏa những điển hình tiên tiến, những tấm gương đẹp, những mô hình hay, cách làm tốt để nhân rộng trong toàn xã hội, bồi dưỡng tình yêu với quê hương, đất nước và niềm tin của nhân dân với Đảng, kiên định đường lối, chủ trương, là cầu nối để phổ biến, tuyên truyền, quán triệt những nội dung cơ bản của Luật An ninh mạng.
Xây dựng “thế trận lòng dân” trên không gian mạng trong lĩnh vực ngân hàng là một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết trong tình hình mới. Điều này không chỉ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng mà còn bảo đảm sự ổn định và phát triển bền vững của hệ thống tài chính quốc gia. Để đạt được điều này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội và toàn thể nhân dân. Chỉ khi có sự đồng lòng và nỗ lực chung, chúng ta mới có thể xây dựng được một không gian mạng lành mạnh, góp phần vào sự nghiệp bảo vệ và phát triển đất nước.
Chi bộ Phòng Dịch vụ Khách hàng Tổ chức 1 - Vietcombank TP. Hồ Chí Minh